Milieudefensie heeft de gemeenteraad in Tilburg recent aangeschreven omdat verwacht wordt dat voor de ontwikkeling van de warmtevisie in veel gemeenten kleine tot middelgrote (tot 50 MW) biomassacentrales worden overwogen. Zij vragen in hun brief terecht aandacht voor de gezondheidsrisico’s, de duurzaamheid van biomassa, en de herkomst ervan. Inmiddels weten we dat de gemeente Tilburg in principe geen nieuwe biomasscentrales zal toestaan. Uitbreiding van het Amernet is helaas nog niet van de baan, maken we op uit de beantwoording van vragen die de GroenLinks fractie onlangs heeft gesteld.
Biomassacentrales voor warmte en elektriciteit zijn houtgestookt. Europese wetenschappers hebben eind vorig jaar vraagtekens gezet bij de CO2-neutraalheid van het proces. Nieuwe bomen die worden aangeplant groeien niet zo snel dat de CO2 die direct bij het verbrandingsproces wordt uitgestoten, opgenomen kan worden. Bij uitbreiding van het aantal biomassacentrales wordt dat probleem alleen maar groter. Ook heeft Nederland onvoldoende resthout om in de eigen behoefte te voorzien waardoor het hout geïmporteerd moet worden, waarbij niet altijd helder is of het aanbod op verantwoorde wijze tot stand is gekomen. Uit onderzoek in opdracht van het kabinet blijkt ook dat een kolencentrale die op biomassa draait niet tot minder CO2 uitstoot leidt, en dat kleinschaliger biomassecentrales vanwege een lager rendement zelfs met een hogere uitstoot van CO2, NOx, SO2 en fijnstof gepaard gaan dan een grote kolencentrale. Naast dat houtige biomassa voor energie en warmte geen dus geen milieuwinst oplevert, kan dit ook gevolgen hebben voor de luchtkwaliteit en gezondheid. De GGD’s hebben eind vorig jaar ook hun zorgen hierover geuit richting kabinet. In opdracht van het kabinet wordt nu een duurzaamheidskader voor biomassa ontwikkeld, de SER is gevraagd hiervoor advies uit te brengen. Dit advies zou einde eerste kwartaal 2020 gereed zijn, maar wanneer het precies komt is nog niet bekend.
Behalve dat het college tijdens de begrotingsbehandeling 2020 heeft aangegeven niet blij te zijn met de brandstof van de Amercentrale, heeft de raad zich bij meerderheid uitgesproken te willen streven naar een biomassavrije gemeente, en heeft het college opgedragen deze uitspraak een plek te geven de ontwikkeling van de warmtevisie, die nu in de maak is. Tilburg wordt net als andere gemeenten geacht een warmtevisie gereed te hebben eind 2021.
De raadsuitspraak en opdracht aan het college heeft uiteraard niet alleen betrekking op het huidige Amernet, maar ook op eventuele ontwikkeling van kleinschaliger biomassacentrales. Zoals Milieudefensie ook al aangeeft zijn de uitstootnormen voor kleinschalige centrales (onder 50 MW) ruimer dan voor grootschalige centrales zoals de Amercentrale, des te meer reden hier ook aandacht voor te hebben.
Hierom stelt GroenLinks samen met D66 en SP de volgende vragen aan het college:
1. Het college heeft aangegeven dat bovengenoemde raadsuitspraak wordt meegenomen in de ontwikkeling van de Tilburgse warmtevisie. Is het college het met de indienende partijen eens, dat de ontwikkeling van eventuele nieuwe biomassacentrales, gegeven deze uitspraak niet past in de Tilburgse warmtevisie? Wat betekent dit volgens het college concreet voor huidige en toekomstige aanvragen voor decentrale biomassacentrales in de gemeente?
2. Wat is de stand van zaken op dit moment binnen de gemeente Tilburg voor wat betreft aanvragen of lopende ontwikkelingen voor decentrale biomassacentrales?
3. Klopt het dat er sprake is van een ontwikkeling van een Eneco-biomassacentrale op industrieterrein Vossenberg? Is de gemeente hier bevoegd gezag en zo ja, is hiervoor een vergunning op handen of verleend? Indien er een vergunning verleend is, op welk moment heeft dit plaats gevonden en op welke gronden? Indien geen vergunning nodig is, welke instrumenten heeft het college op dit moment (nu de omgevingswet nog niet geldt) om op dergelijke ontwikkelingen te sturen, en op welke wijze worden deze mogelijkheden benut? Indien de gemeente geen bevoegd gezag is, wat is dan de houding van de gemeente ten aanzien van deze ontwikkeling?
Vraag 4 heeft betrekking op het Amernet: 4. Wat betekent de raadsuitspraak volgens het college voor de uitbreidingsmogelijkheden van het huidige Amernet? Kan het college haar antwoord ook plaatsen in het licht van de aangenomen motie4 in de Eerste Kamer, waarbij de regering is verzocht om: “alle voorgenomen subsidies voor hout-bijstook in kolencentrales op zo kort mogelijke termijn stop te zetten, in afwachting van het duurzaamheidskader van het PBL en het komende SER-advies over biomassa, en vaststelling van nadere regels in het parlement” , en de daaruitvolgende onzekerheid over de toekomst van de Amercentrale na 2027 (wanneer de huidige subsidies aflopen)?
De laatste vraag heeft betrekking op overig beleid dat mogelijk niet strookt met eerdergenoemde raadsuitspraak: 5. Recent heeft de Raad een Raadsvoorstel aangenomen voor het inkopen van 100% duurzame elektriciteit. Hiermee wordt, in het licht van de aangenomen motie voor een biomassavrije gemeente, per 2021 een einde gemaakt aan de systematiek om de energie achteraf te vergroenen met certificaten afkomstig van biomassa. Is er meer staand beleid binnen de gemeente Tilburg dat haaks staat op de aangenomen motie?
Inmiddels zijn de antwoorden bekend (zie hieronder). Gelukkig is het gemeentebestuur niet van plan nieuwe biomassacentrales toe te staan. Maar uitbreidingsmogelijkheden van het Amernet gaan wel door. Hier zijn we geen voorstander van, omdat er nog geen echt duurzame bronnen zijn om het Amernet te voeden. Bij de bespreking van de warmtevisie zullen we er daarom voor pleiten waar mogelijk te kiezen voor echt duurzame alternatieven voor verwarming van de Tilburgse woonwijken.
