Het is een hele mooie ambitie, om in 2030 energieneutraal te zijn. Er zijn veel mogelijkheden om hier stappen in te nemen, ook op korte termijn. Te denken valt aan warmtewisselaars, zonne-energie et cetera.
Het college van B&W koos er voor om de mogelijkheden van duurzame energie te beperken tot initiatieven in de Achterhoek. De wereld houdt echter niet op bij de IJssel! Door niet verder te kijken dan de Achterhoek brengt het college het voortbestaan van het Nationaal Landschap in gevaar, en stelt men impliciet niet zonder windenergie te kunnen.
De SP is niet principieel tegen windenergie. Het is één van de natuurlijke bronnen waar we gebruik van kunnen maken. Maar … windmolens moeten wel daar worden geplaatst waar het qua opbrengst zinvol is. En ook niet onbelangrijk, daar, waar het maatschappelijk verantwoord is. Bijvoorbeeld op zee of in grote industriële gebieden. Winterswijk is als locatie landschappelijk, cultureel en maatschappelijk, maar ook qua opbrengst verre van optimaal. Het is daarom dat de SP via moties diverse amendementen voor het behoud van ons landschap heeft gesteund. Moties die mede zijn ingediend door de VVD, het CDA en D’66.
Een heikel punt is dat als de gemeente geen expliciete en duidelijke uitspraak tegen windenergie doet, plannen voor windmolens niet kunnen worden tegengehouden. Dit komt door de formulering van de elektriciteitswet, die aangeeft dat als er een aanvraag voor een windmolen is, de provincie gehouden is aan het maken van een inpassingplan. Alleen als de gemeente expliciet en duidelijk NEE heeft gezegd, dan werkt de provincie niet automatisch en direct mee, en zal er eerst overleg plaats vinden. Met andere woorden, zonder tegenspraak, zonder expliciet NEE, gaat men er van uit dat er automatisch akkoord wordt gegaan.
Momenteel draait de energietransitie nog met veel subsidie. Deze subsidies komen ten goede aan hen die zich de investering kunnen veroorloven. Dat zijn vanzelfsprekend niet de mensen met de laagste inkomens. Zij missen het eigen vermogen dat nodig is om de spullen in eerste instantie aan te schaffen
Nog schrijnender is het dat juist de lagere inkomens onevenredig hard getroffen gaan worden door de energierekening. Zij zijn een veel groter deel van hun inkomen kwijt aan hun energierekening. Het vastrecht is de afgelopen jaren flink gestegen, niet in de laatste plaats door de subsidies op windmolens. Die om rendabel te zijn, immers voor de helft gefinancierd worden met overheidssubsidies.
In een Europa waar de energieleverantie geheel is overgeleverd aan de markt, gaan de winsten dus weer naar de energiereuzen en de hogere inkomens, en komen de kosten onevenredig ten laste van de laagste inkomens. Volgens de huidige rekensystematiek geeft een huishouden met een laag inkomen ruim 5% uit aan klimaatgerelateerd beleid. Dat is ca 3,5 keer zoveel als wat een “rijk” huishouden kwijt is. Een onderzoek van Elsevier toont aan dat bij ongewijzigd beleid en ongewijzigde systematiek een laag inkomen huishouden in de toekomst meer dan 17% van het besteedbaar inkomen kwijt zal zijn aan klimaatbeleid.
De SP had en heeft bedenkingen tegen de handelswijze van de verantwoordelijke wethouder met betrekking tot het initiatief voor windmolens in Miste/Corle. Helaas werden deze bedenkingen niet breed gesteund. De SP blijft zich echter inzetten voor verantwoordelijke en weloverwogen toepassing van duurzame energie. Daar vallen windmolens in Winterswijk niet onder.