Geachte leden van de raad, college,

Voorzitter,

Allereerst dank voor het aanleveren van de begroting.

Ik zal geen betoog houden, maar wil wel van de gelegenheid gebruik maken om onze moties toe te lichten. U krijgt dan ook een beeld over hoe wij inhoudelijk over deze begroting denken.

Voorzitter, meer dan 50 miljoen van onze begroting gaat op aan de paragraaf Zorg in de breedste zin des woords. Niet alleen is ook het kabinet bezig de kosten binnen de perken te houden, maar ook wij zullen als we alles beheersbaar moeten houden als locale overheid,  scherp moeten begroten, zonder daarmee aan kwaliteit in te leveren.  Hoe is het college daarmee omgegaan en op welke wijze hebben wij als raad dan kunnen zien?

Voorzitter, daar zit een groot probleem. U schrijft in uw begroting dat een transformatie in de zorg een nieuwe manier van werken vraagt, een cultuurverandering en een uitdagend proces is. Het zorglandschap veranderd immers (blz 71) Maar, voorzitter…. Vanaf blz 74 t/83, de hele paragraaf Krachtig Noordoostpolder is er nauwelijks een parameter te vinden, die zich de komende jaren begrotingstechnisch wijzigt. Noch op indicator gebied, noch op percentage als verwachtings indicator. Wij zijn daarin als fractie ronduit teleurgesteld. Het kan niet zo zijn dat uw ambitie zich niet vertaalt naar betere verwachtingscijfers in de begroting voor de komende jaren.  Ambities vertalen zich in wensen en doelen. Hoe kan het dan toch zijn college dat al deze doelen de komende drie jaar financieel exact hetzelfde laat zijn als de doelen in 2017.  Zijn we dan wel realistisch aan het begroten?’

Voorzitter, al zou je dezelfde begroting willen hanteren voor Krachtig Noordoostpolder, dan noch voorzitter veranderd de praktijk. Dagelijks, maandelijks maar zeker jaarlijks. We vergrijzen, de zorgvraag wordt groter, denk aan de jeugdzorg en niets….helemaal niets vind mijn fractie daarvan terug in de te verwachten verbeteringen en scores die u de raad aanreikt. Het blijft bij dode woorden als bijvoorbeeld: ‘We willen voorkomen dat mensen in armoede terecht komen!’ Zelden zo’n open deur gelezen.

a. Wie wil dat niet College?

b. Maar hoe u dat gaat doen?, dat ontbreekt ….!

c. Wat is acceptabel voor het College? Hoeveel moet de daling zijn?

d. Wat verstaat het college onder armoede?

Zo ook spreekt het college over “Snelle integratie van Nieuwe Nederlanders”.  Het spreken van de taal is daarbij een voorwaarde. Daarom gaan wij er mee aan de slag.”

e. Hoe dan College?

f. De laatste 3 jaren waren de resultaten nihil en hebben miljoenen gekost. Uw eigen Memo aan de ONS fractie over de DUO resultaten zijn helder! En wij zien geen enkele plan.’

B) Hoe kunt u dan van de raad vragen of u voldoende heeft  ingespeeld op de nieuwe doelen die u gesteld heeft?

Voorzitter, omdat het college dit niet uitstraalt en het college wel aan de raad heeft gevraagd samen op te willen trekken willen wij zeker op een aantal punten een stimulans

meegeven. We komen daarom ook met een aantal moties en amendementen waarvan ik het dictum zal voorlezen voorafgaand aan een zeer korte inleiding.

Inburgering

Voorzitter, de eerste motie inburgering moete een einde maken aan proeftuinen, luchtballonen en selfmade verwachtingspatronen.  2020 moeten wij de inburgering uit onze gemeentekas gaan bekostigen. Kosten: meer dan 1 miljoen per jaar! Nu al wil ONS dat u een duidelijk koers gaat varen en u op zijn minst een resultaat aan de raad mag meegeven! De afgelopen jaren heeft u niet/nauwelijks met taal inburgeraars bereikt!

Wij vragen zo spoedig mogelijk een Plan van Aanpak op te stellen om voor 2020 geheel voorbereid te zijn de nieuwe wetgeving;

1. Met de betreffende organisaties prestatieafspraken te maken;

2. De falende taal-inburgeraars opnieuw te betrekken bij de gemeentelijke (taal)inburgeringstrajecten!

3. De raad te informeren over de mogelijkheid om hier in 2019 mee aan te vangen zodat dit probleem wordt ondervangen.

Eenzaamheid

Voorzitter, we willen dat het college stevig inzet om eenzaamheid onder ouderen te voorkomen. We hebben daarom een amendement waarin we het een richting willen meegeven die mogelijk tot succes kan leiden.

Besluit  de (meerjaren-)prgrammabegroting 2019-2022 als volgt gewijzigd vast te stellen: de activiteit onder speerpunt 02 aan te passen (pag. 76)

02 – Een beter Welzijn Met de vergrijzing neemt ook de eenzaamheid toe.

Daarom willen wij ontmoeting, contacten en meedoen onder ouderen vergroten, door het:

aanbod van specifieke vervoersoplossingen te vergroten, door maatschappelijke activiteiten bereikbaarder te maken en door het intensiveren van dagbestedingen met als doel het percentage eenzaamheid voor 2020 te halveren.

We overwegen met een NopPas te komen bij de jaarrekening 2019 als het college geen gedegen plan kan ontwikkelen om tot een goede invulling te komen.

Motie Arbeidsparticipatie

We hebben goed geluisterd naar de wethouder. Hij sprak over schrijnende gevallen van mensen die een bijstandsuitkering ontvangen.

In het dictum van de motie  vragen we het college  inzichtelijk te maken wat de mensen belemmert om te participeren en op welke instrumenten er ingezet moeten worden om de mensen wel te laten participeren;

1. Uitvoering te geven aan de door de Raad aangenomen motie van D66 van 9 juli 2018; en De raad aan te geven welke wijzigingen er worden uitgevoerd om de situatie te verbeteren met betrekking tot de indicator score.

Mantelzorgers

We weten dat 14,9% van de inwoners mantelzorg verleent. Mantelzorg is helaas onontbeerlijk in een goed draaiende maar steeds indivualiserende samenleving waarbij mensen die zorg nodig hebben een beroep kunnen doen op mantelzorg. Daardoor kan de betaalde zorg worden ontlast of in sommige gevallen worden uitgesteld.

Om deze groep te waarderen voor hun werkzaamheden en zorg die ze verlenen is een gepaste  waardering op zijn plaatst. De ONS dient daarom samen met het CDA en de SP Pvda een motie in die deze verruiming rechtvaardigt.

Motie Verlichting Wellerwaard.

Voorzitter, de motie wellerwaard ligt er naar aanleiding van een door de raad wenselijk geacht onderzoek naar meer verlichting bij de wellerwaard.

De ONS fractie heeft gemeend , na bestudering van het onderzoek te opteren voor de optie 2 De aanleg van lantaarnpalen,

Amendement toeristenbelasting

Voorzitter, inzake de economie dienen wij een amendement in inzake Toeristenbelasting. De gegevens zijn nu nog gunstiger dan vorige jaar om de verhoging achterwege te laten.

We vragen dan ook aan de Raad om – evenzo als vorig jaar – in te stemmen met het verzoek om de verhoging achterwege te laten.

Realistisch begroten

Voorzitter, tot slot,

We hebben daar al wat eerder wat van gezegd inzake Centrumplan.

We zullen daarom vandaag een motie indienen waarbij wij verzoeken aan het college realistischer en haalbaarder te begroten. ONS wil geen posten opvoeren die niet haalbaar of realistisch zijn zodat we maar weer voorzieningen moeten treffen. Denk aan de gewezen Centrumplanellende die vele miljoenen hebben gekost.

We mogen niet anders voorzitter:

De begroting moet in reëel evenwicht zijn! Lees de begrotingscirculaire 2019. Dat  betekent: “de geraamde bedragen moeten geloofwaardig zijn. Oftwel volledig, realistisch en haalbaar.  Op bladzijde 8 van rapport ‘Commissie BBV -Raamwerk BBV’: het stelsel van baten en lasten maakt hier op gelijke wijze melding van.

Ook wil mijn fractie weten wanneer dit college met het nieuwe bestemmingsplan Emmeloord Centrum komt. Dat is in 2016 al toegezegd!

IS het nu allemaal kommer en kwel wat ONS u opdraagt? Welnee, we willen graag een samenleving die goed wordt bestuurd, waar mensen weten wat ze aan de overheid hebben maar waar mensen ook mogen weten wat er van hen verwacht wordt. Daarom stellen wij doelen en hebben we de ambities die ONS op een aantal punten heeft vertaald naar moties en amendementen. Dit om meer richting te geven aan het beleid.  We willen daarmee het college een extra stimulans geven duidelijker een koers te bepalen waar we heen willen met onze noordoostpolder. De burgers mogen dat van ons verwachten.

Dank tot zover.

Voorzitter,

Allereerst dank voor het aanleveren van de begroting.

Ik zal geen betoog houden, maar wil wel van de gelegenheid gebruik maken om onze moties toe te lichten. U krijgt dan ook een beeld over hoe wij inhoudelijk over deze begroting denken.

Voorzitter, meer dan 50 miljoen van onze begroting gaat op aan de paragraaf Zorg in de breedste zin des woords. Niet alleen is ook het kabinet bezig de kosten binnen de perken te houden, maar ook wij zullen als we alles beheersbaar moeten houden als locale overheid,  scherp moeten begroten, zonder daarmee aan kwaliteit in te leveren.  Hoe is het college daarmee omgegaan en op welke wijze hebben wij als raad dan kunnen zien?

Voorzitter, daar zit een groot probleem. U schrijft in uw begroting dat een transformatie in de zorg een nieuwe manier van werken vraagt, een cultuurverandering en een uitdagend proces is. Het zorglandschap veranderd immers (blz 71) Maar, voorzitter…. Vanaf blz 74 t/83, de hele paragraaf Krachtig Noordoostpolder is er nauwelijks een parameter te vinden, die zich de komende jaren begrotingstechnisch wijzigt. Noch op indicator gebied, noch op percentage als verwachtings indicator. Wij zijn daarin als fractie ronduit teleurgesteld. Het kan niet zo zijn dat uw ambitie zich niet vertaalt naar betere verwachtingscijfers in de begroting voor de komende jaren.  Ambities vertalen zich in wensen en doelen. Hoe kan het dan toch zijn college dat al deze doelen de komende drie jaar financieel exact hetzelfde laat zijn als de doelen in 2017.  Zijn we dan wel realistisch aan het begroten?’

Voorzitter, al zou je dezelfde begroting willen hanteren voor Krachtig Noordoostpolder, dan noch voorzitter veranderd de praktijk. Dagelijks, maandelijks maar zeker jaarlijks. We vergrijzen, de zorgvraag wordt groter, denk aan de jeugdzorg en niets….helemaal niets vind mijn fractie daarvan terug in de te verwachten verbeteringen en scores die u de raad aanreikt. Het blijft bij dode woorden als bijvoorbeeld: ‘We willen voorkomen dat mensen in armoede terecht komen!’ Zelden zo’n open deur gelezen.

a. Wie wil dat niet College?

b. Maar hoe u dat gaat doen?, dat ontbreekt ….!

c. Wat is acceptabel voor het College? Hoeveel moet de daling zijn?

d. Wat verstaat het college onder armoede?

Zo ook spreekt het college over “Snelle integratie van Nieuwe Nederlanders”.  Het spreken van de taal is daarbij een voorwaarde. Daarom gaan wij er mee aan de slag.”

a. Hoe dan College?

b. De laatste 3 jaren waren de resultaten nihil en hebben miljoenen gekost. Uw eigen Memo aan de ONS fractie over de DUO resultaten zijn helder! En wij zien geen enkele plan.’

c Hoe kunt u dan van de raad vragen of u voldoende heeft  ingespeeld op de nieuwe doelen die u gesteld heeft?

Voorzitter, omdat het college dit niet uitstraalt en het college wel aan de raad heeft gevraagd samen op te willen trekken willen wij zeker op een aantal punten een stimulans meegeven. We komen daarom ook met een aantal moties en amendementen waarvan ik het dictum zal voorlezen voorafgaand aan een zeer korte inleiding.

Inburgering

Voorzitter, de eerste motie inburgering moete een einde maken aan proeftuinen, luchtballonen en selfmade verwachtingspatronen.  2020 moeten wij de inburgering uit onze gemeentekas gaan bekostigen. Kosten: meer dan 1 miljoen per jaar! Nu al wil ONS dat u een duidelijk koers gaat varen en u op zijn minst een resultaat aan de raad mag meegeven! De afgelopen jaren heeft u niet/nauwelijks met taal inburgeraars bereikt!

Wij vragen zo spoedig mogelijk een Plan van Aanpak op te stellen om voor 2020 geheel voorbereid te zijn de nieuwe wetgeving;

1. Met de betreffende organisaties prestatieafspraken te maken;

2. De falende taal-inburgeraars opnieuw te betrekken bij de gemeentelijke (taal)inburgeringstrajecten!

3. De raad te informeren over de mogelijkheid om hier in 2019 mee aan te vangen zodat dit probleem wordt ondervangen.

Eenzaamheid

Voorzitter, we willen dat het college stevig inzet om eenzaamheid onder ouderen te voorkomen. We hebben daarom een amendement waarin we het een richting willen meegeven die mogelijk tot succes kan leiden.

Besluit  de (meerjaren-)prgrammabegroting 2019-2022 als volgt gewijzigd vast te stellen: de activiteit onder speerpunt 02 aan te passen (pag. 76)

02 – Een beter Welzijn Met de vergrijzing neemt ook de eenzaamheid toe.

Daarom willen wij ontmoeting, contacten en meedoen onder ouderen vergroten, door het:

aanbod van specifieke vervoersoplossingen te vergroten, door maatschappelijke activiteiten bereikbaarder te maken en door het intensiveren van dagbestedingen met als doel het percentage eenzaamheid voor 2020 te halveren.

We overwegen met een NopPas te komen bij de jaarrekening 2019 als het college geen gedegen plan kan ontwikkelen om tot een goede invulling te komen.

Motie Arbeidsparticipatie

We hebben goed geluisterd naar de wethouder. Hij sprak over schrijnende gevallen van mensen die een bijstandsuitkering ontvangen.

In het dictum van de motie  vragen we het college  inzichtelijk te maken wat de mensen belemmert om te participeren en op welke instrumenten er ingezet moeten worden om de mensen wel te laten participeren;

1. Uitvoering te geven aan de door de Raad aangenomen motie van D66 van 9 juli 2018; en De raad aan te geven welke wijzigingen er worden uitgevoerd om de situatie te verbeteren met betrekking tot de indicator score.

Mantelzorgers

We weten dat 14,9% van de inwoners mantelzorg verleent. Mantelzorg is helaas onontbeerlijk in een goed draaiende maar steeds indivualiserende samenleving waarbij mensen die zorg nodig hebben een beroep kunnen doen op mantelzorg. Daardoor kan de betaalde zorg worden ontlast of in sommige gevallen worden uitgesteld.

Om deze groep te waarderen voor hun werkzaamheden en zorg die ze verlenen is een gepaste  waardering op zijn plaatst. De ONS dient daarom samen met het CDA en de SP Pvda een motie in die deze verruiming rechtvaardigt.

Motie Verlichting Wellerwaard.

Voorzitter, de motie wellerwaard ligt er naar aanleiding van een door de raad wenselijk geacht onderzoek naar meer verlichting bij de wellerwaard.

De ONS fractie heeft gemeend , na bestudering van het onderzoek te opteren voor de optie 2 De aanleg van lantaarnpalen,

Amendement toeristenbelasting

Voorzitter, inzake de economie dienen wij een amendement in inzake Toeristenbelasting. De gegevens zijn nu nog gunstiger dan vorige jaar om de verhoging achterwege te laten.

We vragen dan ook aan de Raad om – evenzo als vorig jaar – in te stemmen met het verzoek om de verhoging achterwege te laten.

Realistisch begroten

Voorzitter, tot slot,

We hebben daar al wat eerder wat van gezegd inzake Centrumplan.

We zullen daarom vandaag een motie indienen waarbij wij verzoeken aan het college realistischer en haalbaarder te begroten. ONS wil geen posten opvoeren die niet haalbaar of realistisch zijn zodat we maar weer voorzieningen moeten treffen. Denk aan de gewezen Centrumplanellende die vele miljoenen hebben gekost.

We mogen niet anders voorzitter:

De begroting moet in reëel evenwicht zijn! Lees de begrotingscirculaire 2019. Dat  betekent: “de geraamde bedragen moeten geloofwaardig zijn. Oftwel volledig, realistisch en haalbaar.  Op bladzijde 8 van rapport ‘Commissie BBV -Raamwerk BBV’: het stelsel van baten en lasten maakt hier op gelijke wijze melding van.

Ook wil mijn fractie weten wanneer dit college met het nieuwe bestemmingsplan Emmeloord Centrum komt. Dat is in 2016 al toegezegd!

Is het nu allemaal kommer en kwel wat ONS u opdraagt? Welnee, we willen graag een samenleving die goed wordt bestuurd, waar mensen weten wat ze aan de overheid hebben maar waar mensen ook mogen weten wat er van hen verwacht wordt. Daarom stellen wij doelen en hebben we de ambities die ONS op een aantal punten heeft vertaald naar moties en amendementen. Dit om meer richting te geven aan het beleid.  We willen daarmee het college een extra stimulans geven duidelijker een koers te bepalen waar we heen willen met onze noordoostpolder. De burgers mogen dat van ons verwachten.

Dank tot zover.