Poliflw

SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen is teleurgesteld over de zojuist gepresenteerde ‘geleerde lessen’ door het kabinet van de corona-aanpak in de verpleeghuizen. Marijnissen deed samen met D66 het voorstel om lessen te leren van hoe het de verpleeghuizen is vergaan. De resultaten daarvan zijn vandaag door het kabinet gepresenteerd. ‘Veel organisaties zijn betrokken, maar ik vind het een gemiste kans dat zorgverleners niet zelf direct betrokken zijn. Het is belangrijk dat we naar de werkvloer luisteren’, aldus Marijnissen. De aangenomen motie verzocht hier wel toe.

Persoonlijke beschermingsmiddelen

De lessen zijn opgesteld om bij een eventuele tweede piek van het coronavirus, bewoners en personeel beter te kunnen beschermen. Marijnissen vindt dat minister de Jonge meer moet doen voor de bescherming van zorgverleners en bewoners, zeker gezien dit ontzettend mis is gegaan afgelopen periode. Veel zorgverleners kampten met tekorten aan persoonlijke beschermingsmaterialen en zorgverleners en ouderen raakten hierdoor besmet met het coronavirus. Ondanks dat zorgverleners vaak de noodklok hebben geluid en de SP hier vrijwel elk Kamerdebat aandacht voor heeft gevraagd, hebben veel zorgverleners onveilig moeten werken. Marijnissen: ‘Als er een tweede golf komt moeten we zorgen dat alles op orde is in de verpleeghuizen. Daarom moeten persoonlijke beschermingsmiddelen ook preventief ingezet kunnen worden en niet alleen bij vermoedens van mogelijke besmettingen.’

Dat de richtlijnen van het RIVM voor beschermingsmiddelen zo streng zijn is Marijnissen een doorn in het oog. ‘Uit nieuw onderzoek blijkt dat zorgverleners en ouderen mogelijk onnodig ziek zijn geworden omdat beschermingsmiddelen door zorgverleners niet preventief mochten worden gebruikt. Het RIVM en het kabinet vond dit niet nodig en niet verstandig. Dit is een grote fout geweest. Zorgverleners hebben hier zo vaak op aangedrongen. Wij hebben in de Tweede Kamer er vaak op gewezen dat de richtlijnen in de praktijk tekort schoten. Maar er werd niet naar geluisterd. Het is heel pijnlijk om nu dan uit onderzoek te lezen dat dit mogelijk inderdaad tot extra besmettingen en doden heeft geleid.’ Dit moet daarom bij een mogelijke tweede golf echt anders: ‘We moeten onze zorgverleners goed beschermen, en ook de mensen voor wie zij zorgen,’ aldus Marijnissen.

Verder schrijft het kabinet over de grote waardering voor de inzet van het zorgpersoneel gedurende de coronacrisis. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen een structureel betere waardering dan ze nu krijgen. Het mag niet alleen bij een bonus en applaus blijven. Helaas blokkeren de coalitiepartijen die betere waardering nog steeds. De SP is daarom een petitie gestart en organiseert op zaterdag 5 september een grote actie.’

Maar het is ook heel kwalijk dat het kabinet hier zo ingewikkeld en onduidelijk over doet. Het plan van de GGD laat de mogelijke dubbele pet van het kabinet zien: in woord zegt men ‘het vuurtje uit te willen trappen als het oplaait’, maar in daad lijkt daarvoor weinig doortastend te worden opgetreden.

Zo blijkt uit het plan dat wanneer iemand besmet blijkt met corona er niet voor wordt gekozen om direct alle mensen die in aanraking met deze persoon zijn geweest en mogelijk ook zijn besmet te bellen. De meesten zullen een brief krijgen. Los van dat het bericht later aankomt dan met een telefoontje (en we daarmee een groter risico lopen dat de besmetting voort gaat, zeker als je weet dat al twee dagen voor je klachten krijgt je anderen al kunt besmetten), is de impact ook veel kleiner. De boodschap zal, als je in aanraking bent geweest met iemand met corona en mogelijk besmet bent ook niet zijn: u moet nu twee weken in isolatie. Dit is in veel andere landen wel het geval. Maar bij ons lijken in plaats daarvan adviezen te worden gegeven. Het is verstandig als u zoveel mogelijk thuis blijft. Maar dit is natuurlijk niet voor iedereen even gemakkelijk. Wat te denken van die kapper die net blij was dat de zaak weer open kon? Of die vele eenpersoonshuishoudens die Nederland kent en voor wie twee weken isolatie geen fijn vooruitzicht is.

Juist als je écht in wilt zetten op het elimineren van het coronavirus, dan moet er ingezet worden op niet alleen een heel snel contact, maar ook op een intensieve begeleiding en ondersteuning. Het plan leert ons dat de Nederlandse GGD daar vijf uur per positief getest persoon voor uittrekt. Dit lijkt veel minder dan in andere landen waar men meer tijd uittrekt voor een goede begeleiding van mensen.

Dit alles zou erop kunnen duiden dat het kabinet nog steeds op twee gedachten hinkt en niet volledig voor de strategie van het elimineren van het virus wil gaan, maar toch ook nog steeds hoopt op de groepsimmuniteit. Het zou ook verklaren waarom de minister-president er in het laatste Kamerdebat zo onduidelijk over bleef.

Maar wie betaalt daar eigenlijk de prijs voor? Het coronavirus raakt ons allemaal wordt vaak gezegd. En dat klopt. Maar de gevolgen zijn niet voor iedereen gelijk. De mensen in de cruciale beroepen lopen elke dag tijdens hun werk in het verpleeghuis, in de winkel of in de bus veel meer risico om besmet te worden dan de mensen die veilig thuis ‘zoomend’ en ‘skypend’ op de laptop hun werk kunnen doen.

Maar ook economisch: als we er nu niet voor kiezen en in slagen om het coronavirus dusdanig te elimineren dat onze economie snel weer verder open kan, dan betekent dat nog veel langer een 1,5 meter samenleving met een gemankeerde economie. Dat betekent dat nog meer mensen in de problemen zullen komen. Het zijn de vele mensen met de onzekere contracten, de vaak noodgedwongen zzp’ers, kleine zelfstandigen en uitzendkrachten die hier de hoogste prijs voor zullen betalen. Maar ook huurders die hun huren nog verder zien stijgen en ouderen die gekort dreigen te worden op hun pensioen.

De coronacrisis raakt ons allemaal. Maar de omstandigheden waarin mensen leven, zijn zeer bepalend voor je mogelijkheden hoe je door deze crisis kunt komen. Nu is het moment om te kiezen hoe we dat zo rechtvaardig en effectief mogelijk doen.