Door Lex de Jonge, 02/09/20
Den Haag wil keiharde afspraken kunnen maken met buurgemeenten over de huisvesting van arbeidsmigranten. Nu heeft de stad geen poot om op te staan als een ‘onwillige gemeente’ als Westland haar belofte niet nakomt. ,,Ook de provincie kan niemand dwingen’’, zegt wethouder Martijn Balster.
En dat moet anders, vindt de wethouder en met hem de Haagse gemeenteraad die opnieuw in woede ontstak over de weigerachtige houding in Westland om daar werkende Polen en Bulgaren en Roemenen op te vangen. ,,Hoezo collegiaal overleg? Wellicht wordt het tijd dat we onze spierballen tonen’’, aldus VVD’er Jan Pronk.
Den Haag is het zat. Zelf telt de stad inmiddels zo’n 57.000 arbeidsmigranten. Een op de tien Hagenaars komt nu uit Polen, Bulgarije of Roemenië. Een aanzienlijk deel werkt in de Westlandse kassen, maar de tuindersgemeente doet zelf bar weinig om hun goedkope arbeidskrachten onderdak te geven.
Zo beloofde Westland in 2010 dat de gemeente tweeduizend slaapplekken zou gaan regelen voor de grote stroom van Polen die op de kassen afkwam. Tien jaar later is er in totaal voor 240 arbeidsmigranten onderdak in aanbouw. Elke keer weer sneuvelden huisvestingsplannen voor arbeidsmigranten door protesten uit de buurt en tegenwerking in de raad.
Beloftes
Nog deze zomer ging er een huisvestingsplan voor arbeidsmigranten niet door vanwege de tegenstand in de Westlandse gemeenteraad, verzucht Haags PvdA-wethouder Balster. ,,Ik maak me hier grote zorgen over. Ik heb goed contact met de verantwoordelijke wethouder. Maar het is lastig in Westland, de vorige wethouder is hierom opgestapt.’’
Hoe dan ook zullen Westland en andere buurgemeenten als Pijnacker-Nootdorp meer Polen, Bulgaren en Roemenen op moeten vangen, benadrukt hij. Zoals ze ook hebben afgesproken. Desnoods zoekt hij steun bij het rijk.
,,Het is mijn grote wens dat de woningbouwafspraken die we regionaal maken – ook die voor sociale woningbouw – bindend worden’’, benadrukt Balster. ,,Daar heb ik de rijksoverheid wel voor nodig, want niet alleen ik, ook de provincie kan nu niks afdwingen. Gemeenten komen er dus mee weg, als ze hun beloftes niet nakomen.’’
Louche
Intussen zit Den Haag met de problemen. En die zijn de arbeidsmigranten zelf niet aan te rekenen, zo haasten de raadsleden en de wethouder zich te zeggen. Zij zijn economisch belangrijk, maar worden vaak het slachtoffer van uitbuiting. Niet zelden wonen ze in ‘erbarmelijke omstandigheden’ door de schuld van louche uitzendbureau’s en andere huisjesmelkers.
Veel wijken ervaren grote ellende door de overbewoning en overlast van vaak tijdelijke bewoners uit Midden- en Oost-Europa. Inmiddels heeft het stadsbestuur de verkamering aan banden gelegd: huizen opkopen om ze per kamer (voor exorbitante bedragen) te verhuren, is niet meer mogelijk. Ook wil de wethouder in het najaar een verhuurdersvergunning invoeren, zodat organisaties die arbeidsmigranten uitbuiten beter gevolgd en aangepakt kunnen worden.
Polenhotels
Verder wil Den Haag meer Polenhotels, ofwel meer groepshuisvesting voor Polen, Bulgaren en Roemenen die tijdelijk in de stad komen wonen. Over de huidige groepslocaties is vrijwel iedereen tevreden, weet wethouder Balster.
Maar dat wordt nog lastig. De tijdelijk groepslocatie voor arbeidsmigranten bij Laakhavens is inmiddels dicht vanwege bouwontwikkelingen in de buurt. Ook aan het tijdelijke ‘Polenhotel’ bij De Uithof komt een einde. ,,We zijn hard op zoek naar geschikte locaties, maar het is ongelooflijk ingewikkeld. Dat geldt voor plekken voor arbeidsmigranten, maar ook voor de zorg.”
De raadsfracties van CDA en Hart voor Den Haag/Groep de Mos vinden uitbreiding van het aantal Polenhotels prima. Maar dan vangen we daar alleen arbeidsmigranten op die in Den Haag werken, stellen ze. ,,Grootschalige opvanglocaties voor mensen die in Westland werken of elders buiten Den Haag is voor ons een no-go,” zegt CDA- raadslid Cees Pluimgraaff.