In de raadsvergadering van 9 mei waren weer een paar “losse” moties op de agenda. Een ervan bespreken we hier nader. De eerste tekst van een Motie Aardgasloos was toegezonden door GroenLinks. Die was stevig: per direct bij alle nieuwbouw inzetten op aardgasloze bouw. Vervolgens kwam in de vergadering een genuanceerdere tekst van GroenLinks samen met D66. Die versie werd mede ondertekend door andere fracties. De VVD was daarmee ook akkoord.
Vanuit de VVD fractie zijn we voorstander van een degelijke besluitvorming over “losse” moties. De raad spreekt in zijn Instrumentenwijzer over 2 soorten moties:
A. de motie over een agendapunt
B. de motie over een niet agendapunt.
Vooral bij het indienen van moties over een niet agendapunt bestaat weinig zelfbeheersing. Hoewel die meermalen niet “actueel en urgent” zijn, staan ze toch op de agenda van de raad (Het Besluit) en niet eerst in De Ronde. Dit betekent dat de raad vaak onvoldoende voorbereid ingewikkelde onderwerpen krijgt voorgeschoteld. Dat gold naar onze mening ook voor Motie 46 met de tekst van GroenLinks.
Meestal gaat dat zo. Er is over een bepaald onderwerp of plek publiciteit en dan zitten fracties daar vrijwel meteen boven op: bijvoorbeeld het punt agenderen voor de Actualiteitenraad of officiële vragen stellen aan het college, maar vaak snel een motie maken. Die motie moet dan om behandeld te kunnen worden ook nog zo’n 5 dagen voor de raad zijn ingediend. Tenzij het presidium de motie actueel en urgent vindt, want dan geldt geen indientermijn. Fracties geven niet meer spontaan hun zienswijze op een losse motie. Eerst komt het College aan het woord, dat bij monde van de portefeuillehouder aangeeft of het zich kan vinden in de motie of dat die wordt ontraden.
Dat was ook hier het geval. De recent aangetreden wethouder Stegeman gaf aan dat het College zich in de opdracht van de motie kon verenigen. Gelukkig lag er een mildere versie: per direct inzetten was een streven geworden! De VVD fractie wees nog op de noodzaak van een bredere en diepere discussie bij dergelijke ingewikkelde onderwerpen. Maar ook wij vinden het belangrijk dat het gebruik van fossiele brandstoffen wordt teruggedrongen. De opdracht is nu: te streven naar aardgasloze nieuwbouw, uiterlijk per 2018 dit criterium te hanteren bij het uitgeven van eigen grond en na te gaan met welke instrumenten aardgasloos bouwen de standaard kan zijn voor alle nieuwe gebouwen.
Wij zagen de motie door GroenLinks, kort na de brief van enkele duurzaamheidsgroepen, als een vorm van cliëntelisme (politieke klantenbinding). Dit riep nogal wat protesten van GroenLinks op. Maar kennelijk realiseert men zich hierbij niet of onvoldoende, dat politieke klantenbinding inmiddels in de raad meer regel dan uitzondering is geworden.
Opmerkelijk was dat ik een paar dagen na de raadsvergadering telefoon kreeg, waarbij 2 inwoners mij wezen op berichten in de media. Daarin waarschuwden lokale politici voor samenwerking met GroenLinks in het te formeren kabinet, omdat “gebleken zou zijn dat het goedbedoelde wensdenken van GroenLinks in de praktijk vaak averechts uitpakt.” Ik heb daar kritisch op gereageerd, omdat met lokaal GroenLinks - zowel in het verleden als nu - over het algemeen redelijk kan worden samengewerkt. Inmiddels (16 mei) is het overleg over de kabinetsformatie met GroenLinks afgebroken.