Het nieuws in Overbetuwe. Op een geweldige manier op een rij gezet door Leo Huizenga.
Wonen, zorg en welzijn
Bewoners van de Broekstaat in Valburg zijn overvallen door de bouw van een 40 meter hoge 5G – mast aan de Broekstraat. Ook Dorpsraad Valburg spreekt haar ongenoegen uit. De vergunningsaanvraag had alleen maar op de gemeentepagina in het huis aan huis blad gestaan, welke niet bezorgt wordt in de Broekstraat. De inwoners zijn niet tegen de 5G – mast, maar hebben moeite met de plek en de wijze van communicatie. De wijze van communicatie vinden ze niet meer van deze tijd. Ze hadden minstens een brief over de komst verwacht. De gemeente Overbetuwe houdt vast aan de verplichte herplant van een gesloten beukenhaag langs de achtertuinen van woningen aan de Zoetendaal in Elst. Veel bewoners raken daardoor hun achteruitgang via de tuin kwijt. GroenLinks vroeg wethouder Brigitte Faber – de Lange dinsdag 10 maart om opheldering, omdat de achteruitgangen al meer dan 20 jaar in gebruik zijn. Volgens de wethouder was in 2003 al afgesproken dat er geen achteruitgangen naar de Meikers en Rouaan zouden worden gemaakt. De gemeente komt de omwonenden wel tegemoet door het herstel als gemeente uit te voeren en te betalen. De burgemeesters van de gemeente Overbetuwe en – Lingewaard deden op dinsdag 17 maart een dringend beroep op de inwoners mee te helpen de verspreiding van het coronavirus af te remmen. Ze drukten iedereen op het hart de adviezen en aanwijzingen van de regering serieus te nemen; houd voldoende afstand, mijd grote groepen, werk indien mogelijk thuis en blijf thuis bij gezondheidsklachten. In verband met de corona crisis heeft opvangorganisatie Skar vanaf zaterdag 28 maart drie locaties 24/7 geopend voor ouders die in de zorg, de voedselketens, het openbaar vervoer, bij de politie of de brandweer werken. De opvang is bestemd voor ouders van kinderen die al gebruik maken van de Skar, maar ook voor ouders die geen contact met deze kinderopvangorganisatie hebben.
Natuur, milieu en energie
De eikenprocessierups wordt in Overbetuwe het komend seizoen met de natuurlijke vijanden van het dier bestreden, zoals door vogels en andere insecten. Om dat doel te bereiken zijn er in de naaste omgeving van de eiken waar de rups veel voorkomt vogelkastjes voor koolmezen geplaatst. Insecten en vleermuizen behoren ook tot de natuurlijke vijand van de eikenprocessierups en ook die hoopt Overbetuwe te lokken. Onder meer door planten en kruiden die de natuurlijke vijand van de rups lokken rondom de bomen te planten. Het effect hiervan is niet direct te meten, omdat dit meerdere jaren kost. De vogelkastjes zijn geplaatst bij bekende “brandhaarden” in Heteren en Hemmen. De gemeente hoopt zo binnen enkele jaren de inzet van gif te kunnen staken. De twee net opgerichte energiecoöperaties van WatBeters voor Elst, Oosterhout en Valburg, en voor Zetten/Herveld – Andelst liggen stil. Ook het uitbreiden van de Coöperatie in Heteren gaat voorlopig niet door. Het Rijk gaat de energiebelasting verlagen. Daarmee is de financiering onder WatBeters weggeslagen, omdat het specifieke voordeel voor postcoderoos – projecten, waar geen energiebelasting betaald hoeft te worden, vervalt. De minister heeft reparatie maatregelen belooft, maar die worden pas in 2021 verwacht. In Heteren hebben alle betrokkenen hun geld terug gekregen. In Elst, Oosterhout en Valburg is het geld apart gezet in afwachting van de nieuwe regels. In Zetten en omgeving was er nog geen geld in het spel. Het voorstel om de bouw van windmolens in het open gebied tussen Elst, Driel en Arnhem-zuid te onderzoeken, valt niet lekker in Overbetuwe. De kaarten met de onderzoeksgebieden die tijdens een regionaal overleg, om tot meer duurzame energieopwekking te komen, getoond werden hebben de gemeente onaangenaam verrast. Wethouder Dimitri Horsthuis benadrukt dat de zoekgebiedskaarten geen enkele status hebben en volgens hem zelfs fouten bevatten. De zestien gemeenten in de regio moeten eind mei per se tot overeenstemming komen. Er komt een nieuw windmolenpark langs de A15 tussen afslagen Opheusden/Dodewaard en Zetten/Andelst. De gemeenten Neder-Betuwe en Overbetuwe werken hier eendrachtig samen. Bij dit park is het de bedoeling dat de omwonenden er straks ook van kunnen profiteren. Burgerparticipatie is hier essentieel voor draagvlak. Op donderdag 19 maart werden de plannen gepresenteerd. Hoeveel windmolens er komen en hoe hoog ze worden is nog niet bepaald, juist om inwoners maximaal inspraak te bieden. Als eerste fruitteler in Nederland heeft pruimenteler Frederik Bunt 125 hotels voor metselbijen op zijn 8 hectare grote boomgaard in Valburg geplaatst, waarin 50.000 metselbijen hun nageslacht kunnen produceren. De metselbijen bevruchten de pruimenbloesems. Het voordeel van metselbijen is dat ze niet steken, efficiënt zijn in bestuiving en dichter bij de kas blijven.
Financiën en bestuur
Na een eerste weigering, kwam de gemeente Overbetuwe eind februari toch over de brug voor een donatie aan het door aardbevingen getroffen Ambon van 13.623 euro. Door een pubquiz die in het weekend van 29 februari en 1 maart werd gehouden brachten de deelnemers nog eens 600 euro op. Zondag 8 maart werd er ook nog een jeugdvoetbaltoernooi georganiseerd op sportpark de Pas, waar gesigneerde voetbalshirts en – voetballen werden geveild. Het aantal huwelijken in Overbetuwe en Lingewaard is vorig jaar flink afgenomen. Daar staat tegenover een stevige toename van het aantal geregistreerde partnerschappen. Het aantal keren dat het ja woord in Lingewaard werd uitgesproken daalde al voor het derde opeenvolgend jaar, van 131 in 2017, via 120 in 2018 naar 104 vorig jaar. Overbetuwe hield in 2017 en 2018 het aantal trouwerijen met respectievelijk 135 en 137 nog op peil, maar vorig jaar liep het aantal terug naar 119 voltrekkingen. Het aantal geregistreerde partnerschappen nam in Lingewaard toe van 59 en 62 in de voorgaande jaren naar 77 in het afgelopen jaar en Overbetuwe kende vorig jaar 89 geregistreerde partnerschappen, 20 meer dan in 2018 en 23 meer dan in 2017. De gemeente Overbetuwe sluit zich aan bij de Coalition of the Willing, en voegt zich bij de gemeenten in ons land die er bij politiek Den Haag op aandringen om alleenstaande minderjarige vluchtelingen op te vangen. D66, PvdA, BOB en ChristenUnie kondigden maandag al een motie aan met de intentie Overbetuwe aan te laten haken. Deze werd niet in stemming gebracht omdat GroenLinks met een scherpere motie kwam, die ook de steun van coalitiepartijen CDA en GBO kreeg. Alleen de VVD stemde tegen, omdat zij menen dat deze discussie in Europees Verband moet worden gevoerd.
Onderwijs, cultuur, sport en recreatie
De Huiskamer van Elst wordt officieel. Dinsdag 12 maart ging het beheer van de wekelijkse ontmoetingsplek in de bibliotheek verder als Stichting Ontmoeten en Verbinden Elst/Overbetuwe. Een van de prioriteiten van de nieuwe stichting is het vinden van een grotere ruimte, omdat ze uit hun jas groeien. De stichting wil als serieuze gesprekspartner met de gemeente in gesprek voor het verkrijgen van de nieuwe ontmoetingsruimte ergens in het centrum. Op vrijdag 13 maart werden de gevolgen van het coronavirus in de Betuwe steeds zichtbaarder. Het hamsteren in de supermarkten was begonnen en alle activiteiten rond het NL-doet – weekend, dat de dag erna op de agenda stond, werden afgelast. Ook de carnavalsoptochten in Elst, Huissen, Oosterhout, Bemmel en Haalderen ging zondag 15 maart niet door. In Heteren werd de bijeenkomst over Hart van Heteren afgelast en werd alleen op vrijdag 13 maart voor een tv – camera zonder publiek gepresenteerd. De bibliotheken gingen maandag 16 maart op slot. Het Overbetuwecollege (OBC) in Elst kan na de zomer beginnen met de nieuwbouw voor de school. Tegen het bestemmingsplan zijn geen bezwaren ingediend, waarmee de laatste hindernis is genomen. De nieuwe middelbare school is voorzien aan de Vinkenhof in Elst in de hoek tussen de Bussel en de Kraaiekamp. Door de omwonenden te betrekken bij de inrichting van het nieuwe schoolterrein is het gevaar van bedenkingen tegen het bestemmingsplan geweken. Als alles meezit kan het nieuwe schoolgebouw, inclusief sporthal, bij de start van schooljaar 2020 – 2021 in gebruik worden genomen. Op 25 maart besloot de organisatie van de SJOC – avondvierdaagse het wandelfestijn, die op 2 juni van start zou gaan, inclusief het feestweekend voor dit jaar te schrappen. De organisatie durft het niet aan het door te laten gaan.
Werk en economie
Kruidvat in Heteren verplichtte het kantoorpersoneel die in risicogebieden zijn geweest op 2 maart tot 2 weken thuiswerken vanwege het coronavirus. Ook werd er op het distributiecentrum in Heteren extra schoon gemaakt. Het personeel kreeg ook aanwijzingen met betrekking tot de hygiëne. De publieksbalies van Overbetuwe op het gemeentehuis in en het Ambtshuis bleven op woensdag 18 maart geopend, maar alleen op afspraak. De buurtbus 556 rijdt vanaf dat moment niet meer in de gemeente Overbetuwe. In de Betuwe moesten de kapsalons in de week van 20 tot 27 maart uiteindelijk ook hun deuren sluiten vanwege het coronavirus. Door producten online te verkopen krijgen ze nog wat geld binnen. Op 25 maart telde de gemeente Overbetuwe 33 corona besmettingen. Op vrijdag 27 maart waren er 44 besmettingen van het coronavirus in Overbetuwe. In buurgemeente Lingewaard waren het er 14. Ook in Arnhem was er naast Elst een flinke stijging. De levensmiddelenwinkels ging vanaf 29 maart op zondag eerder open, om 8.00 uur in plaats van 10.00 uur. De Jumbo begon extra service te verlenen aan zorgkrachten. Ze leveren voor de helft minder geld boodschappen bij hen aan huis.