Poliflw

De brandweer heeft geen zicht op het aantal brandweerlieden met een trauma, opgelopen door werkzaamheden. Dit is gebleken uit onderzoek van Zembla. Deze trauma’s worden vooral veroorzaakt door het uitvoeren van reanimaties. De brandweer is vaak als eerste aanwezig bij een ongeval en voeren daarom de meeste reanimaties uit. Hierdoor is het goed mogelijk dat veel brandweerlieden te maken hebben met PTSS (posttraumatische stressstoornis). Toch lijkt het volgens officiële cijfers slechts om een handvol brandweerlieden te gaan. Dit strookt niet met de cijfers uit internationale onderzoeken, waarbij in dit soort beroepsgroepen zo’n 7 procent te kampen heeft met PTSS (1500 brandweerlieden). PTSS is nog geen erkende beroepsziekte bij de brandweer. Hierdoor blijft het probleem verborgen en moeten medewerkers zelf op zoek naar psychologische hulp. Ook komen hierdoor brandweerlieden in geldproblemen, omdat ze gekort worden op hun salaris. Bij de politie en defensie wordt het wel erkend als beroepsziekte. De werkgever van de brandweer is de veiligheidsregio. In Nederland hebben we 25 veiligheidsregio’s. Elke veiligheidsregio is onafhankelijk en heeft zijn eigen beleid. In 2015 is er al gesproken over het erkennen van PTSS als beroepsziekte. Hier is echter weinig van terecht gekomen. De directeuren van twee veiligheidsregio's erkennen dat die nazorg de afgelopen jaren tekortschoot. Ze roepen alle veiligheidsregio's op PTSS te erkennen als beroepsziekte bij brandweerlieden. Na 2015 is er wel een steunpunt gekomen, waar de brandweer terecht kan. Toen echter de landelijke subsidie stop gezet is, zijn nog maar 3 veiligheidsregio’s aangesloten bij het steunpunt. Brandweerlieden uit de overige regio’s kunnen daarom niet meer terecht bij het steunpunt. Het CDA Zwolle heeft de volgende vragen aan het college: Kan het college aangeven of er cijfers zijn van (oud) brandweerpersoneel in de Veiligheidsregio IJsselland betreffende PTSS? Zo niet, wil het college zich inzetten hier onderzoek naar te doen en de cijfers vanaf 1 januari 2024 bij te gaan houden? Kan het college aangeven hoe de Veiligheidsregio Zwolle omgaat met getraumatiseerde medewerkers? Vindt zij dit voldoende? Is de Veiligheidsregio IJsselland aangesloten bij het landelijke steunpunt PTSS voor o.a. militairen en politie? En zo niet, is het college bereid zich in te zetten voor aansluiting? Is het college met het CDA van mening dat, net als bij politie en defensie, PTSS erkend moet worden als beroepsziekte bij de brandweer? Zo ja, hoe gaat zij zich hier voor inspannen (bijvoorbeeld richting het volgende Veiligheidsberaad)? Zo nee, waarom niet?

Voor ons ligt vandaag de Strategie deelmobiliteit waarbij invulling gegeven wordt aan hoe wij in deze stad met deelmobiliteit willen omgaan. En dat deze strategie hoognodig was, blijkt wel uit de diverse uitdagingen die we de afgelopen jaren hebben gehad met deze manier van mobiliteit. Het CDA is dan ook blij dat we deze strategie vandaag met elkaar kunnen bespreken zodat deze belangrijke vorm van mobiliteit een betere positie krijgt in onze stad. Namens het CDA bespreek ik deze strategie over twee lijnen: wat doet deze strategie voor onze inwoners? En hoe kunnen we als gemeentelijke organisatie goed omgaan met deze strategie? Want het zal u allen de afgelopen tijd niet ontgaan zijn. De opkomst van deelmobiliteit, en dan met name de deelscooters, hebben veel stof doen opwaaien in Zwolle. Veel positieve berichten, maar ook veel negatieve berichten, bijvoorbeeld over verkeerd geparkeerde scooters, hebben onze fractie bereikt. Ook in de diverse media was genoeg te lezen over deelmobiliteit in Zwolle. We zien in deze strategie terug dat het college goed heeft geluisterd naar deze berichtgeving. De overlast door verkeerd geparkeerde scooters wordt goed aangepakt. We gaan van het zogenoemde free-floating systeem naar een back to many systeem, wat inhoudt dat scooters niet meer overal geparkeerd kunnen worden. De scooters krijgen voortaan een plek in de diverse microhubs. Het CDA is positief over deze ontwikkeling, en we hopen hiermee dat deze overlast in de toekomst tot een minimum wordt beperkt. Over de kosten van de inrichting van deze hubs hebben wij samen met andere partijen een motie ingediend, het CDA hoort graag van de wethouder wat de status hiervan is. Ook lezen we terug dat de gemeente ervoor kiest om een app te ontwikkelen maar daarin centraal alle aanbieders van deelvervoer. Het CDA is hier positief over, maar ziet wel dat zo’n app voor ouderen lastig te gebruiken zal zijn, en vraagt zicht af of deze doelgroep niet vergeten wordt in deze strategie. Want als we verder kijken naar de strategie en onze inwoners, zien we dat de inrichting van dit deelmobiliteitsysteem erg gericht is op de jonge generatie. Natuurlijk kunnen ouderen ook gebruik maken van eigen vervoer, maar wanneer wij door het STOMP principe onze parkeernorm gaan verlagen bij de bouw van nieuwe wijken, moeten deelmobiliteit wel voor iedere doelgroep bereikbaar zijn. Ziet u het al voor zich? Iemand van in de 80 die eerst op een scooter moet springen om vervolgens naar de eigen auto toe te rijden. En de scooter moet ook nog eens digitaal gereserveerd worden. Het CDA wil graag weten hoe er rekening gehouden kan worden met de oudere generatie in deze strategie? Dan zou ik graag de overstap maken naar onze gemeentelijke organisatie. Deelmobiliteit krijgt in al onze plannen een belangrijke rol als het gaat om de mobiliteitstransitie. Het is een van de pijlers van het STOMP principe, en dus van groot belang voor de inrichting van onze nieuwe stad. Dit betekent dat de continuïteit van de aanbieders die deze diensten verzorgen ook van belang is. Het CDA ziet dat de gemeente er in deze strategie voor kiest om te werken met het verschaffen van tijdelijke vergunningen aan de diverse marktpartijen. We vragen ons af of hiermee deze continuïteit wel genoeg geborgd is. In het recente verleden hebben we nog onwenselijke situaties meegemaakt waarin een marktpartij zich ineens terugtrekt. Wanneer wij deelmobiliteit dan als pijler gebruiken van de mobiliteitstransitie, is dit een heel vervelende situatie. Het CDA denkt dan ook dat constructie waarbij gebruikt gemaakt wordt van een concessie, in plaats van een vergunning, beter op zijn plek is. Een concessie geeft meer stabiliteit, zekerheid en ook handvaten om bij te sturen. Wij verwachten dat dit meer toekomstbestendig zal zijn dan een vergunning. Er kunnen dan afspraken gemaakt worden met een aanbieder, en het zomaar terugtrekken zal een stuk lastiger zijn. Maar juist die continuïteit is van belang als we willen dat deze strategie slaagt. Het kan niet zo zijn dat aanbieders kunnen komen en gaan wanneer zij willen, terwijl de stad deelmobiliteit als zo belangrijk ervaart. Het CDA wil graag van de wethouder weten hoe zij tegen deze constructie aankijkt. Ook overwegen wij hierover een onderzoekende motie. Tot zover

Vandaag is het tijd voor misschien wel de meest brede debatvraag van 2024. Wat wil het CDA het college meegeven in de koers voor het sociale domein van 2024-2030. Inzet van de overheid versus inzet van de samenleving en veranderingen in het zorglandschap Gespreksonderwerp 1 en 2 kun je haast niet los van elkaar zien. Want maak je een bepaalde keuze in een groter beroep op de samenleving vs. een groter beroep op de overheid, dan heeft dat eigenlijk vrijwel direct invloed op hoe het zorglandschap eruit ziet. Als het gaat om de stelling groter beroep op de samenleving vs. overheid, dan eindigt het CDA in het midden. En wel om de volgende redenen: het feit dat er niet genoeg professionals zijn om de zorg voort te zetten zoals we die nu bieden, is het belangrijkste argument om te zeggen dat we niet ontkomen aan een groter beroep op de samenleving. Want we zullen de schaarse professionals daar moeten inzetten waar het echt nodig is. Maar tegelijkertijd erkent het CDA ook dat een groter beroep op de samenleving risico’s kent. In de informele zorg heb je vrijwilligers en mantelzorgers nodig, die in een tijd waarin ze veelal fulltime moeten werken om rond te komen - ook begeleid moeten worden. Dat is nodig om bijvoorbeeld overbelasting te voorkomen. Uit een gesprek met één van de welzijnsorganisaties - ook wel informele zorg genoemd - in deze gemeente blijkt dat zij best een stukje zorg samen met naasten, vrijwilligers en mantelzorgers kunnen overnemen. Zij stellen wel de randvoorwaarde dat de formele zorg tijd vrij kan maken om te kunnen overleggen. De tweede randvoorwaarde is ook dat de informele partijen dan langdurige subsidies en middelen kunnen krijgen om dit goed te organiseren. En dat is dus ook de oproep aan de raad en aan het college. Als we deze beweging maken, zullen we steeds met hen in contact moeten blijven om te kijken wat er nodig is. En we moeten waakzaam blijven, op de belastbaarheid van de samenleving. Zo alleen kunnen we de balans bewaren. En als je kiest voor wat ik net noemde voorzitter, betekent dat het zorglandschap toch wel enigszins zal moeten veranderen. Maar ook hier is voorzichtigheid gebaat, want de schaarse specialisten kunnen we niet volledig vervangen met inzet vanuit de sociale basis. Hen willen we juist in de stad houden, om dat op te vangen wat de informele zorg niet kan. In de proeftuin jeugd laten we al heel goed zien dat het soms anders kan. En dat moeten we wat het CDA betreft doorzetten. Maar we zullen ook steeds in contact moeten blijven met onze aanbieders, om hen binnenboord te houden voor de zorg en het stellen van diagnoses. Gezond leven mogelijk maken Gesprekspunt 5: gezond leven mogelijk maken. Een thema waar ik in mijn tijd als communicatieadviseur in het ziekenhuis veel met specialisten en ook huisartsen over gesproken heb. Want er zijn enorm veel ziekten die samenhangen met levensstijl en die met wijzigingen daarin voorkomen zouden kunnen worden. Voorzitter, wat het CDA betreft mag de gemeente aan de slag om gezond leven actief te organiseren. De cijfers liegen er bijvoorbeeld niet om, te veel Nederlanders hebben bijvoorbeeld overgewicht (vorige week in het nieuws) en ook op andere punten zijn we er nog niet. En dat terwijl met de komende vergrijzing de druk op de zorg alleen maar toeneemt en het helpt als door een gezonde leefstijl welvaartsziekten voorkomen kunnen worden. Gezond leven bij de verantwoordelijkheid van inwoners laten hebben we volgens ons geprobeerd - en dit bij sommige mensen ook wel geholpen - maar willen we echt een verandering teweeg brengen, dan mag er een stapje bij, met de kanttekening dat we ons bezig houden met dat wat in onze cirkel van invloed zit en niet daarbuiten. Wat ons betreft houdt dit in dat we de buitenruimte geschikt maken en houden om te sporten, blijven investeren in programma’s op scholen en sportverenigingen ondersteunen - zodat we mensen actief ondersteunen naar een gezond leven. Gesprekspunt 3: Meedoen of begeleiding naar werk Welzijn en welbevinden van mensen wordt voor een deel bepaald door de manier waarop mensen zich gezien, gehoord, gerespecteerd en gewaardeerd voelen. Heel vaak komt dat respect en waardering voort uit de rol die men speelt in de samenleving, door werk maar ook door andere vormen van dienstbaar zijn aan de samenleving. Helaas zijn er ook mensen die het, door psychische of fysieke beperkingen of door het niet hebben van een baan, niet lukt om die gewaardeerde plek te vinden. En niet zelden leidt dat tot vereenzaming en depressie. Het is aan de overheid om de helpende hand toe te steken. In het belang van deze mensen maar evenzo in het belang van de samenleving als geheel. En wat betekent dat nu in het licht van het dilemma dat voorligt? Dat betekent dat de gemeente zowel moet inzetten op participatie als op ondersteuning naar werk. Het is voor de fractie van het CDA dus niet een beetje meer dit en derhalve wat minder dat, nee het is allebei. Wie echt niet in staat is om betaald werk te doen, moet je stimuleren en begeleiden in het zoeken naar mogelijkheden om op een andere manier dienstbaar te zijn, bijvoorbeeld als vrijwilliger. En wie wel in staat is om te werken maar een steuntje in de rug nodig heeft om de stap te zetten, moet je begeleiden naar werk. Bijvoorbeeld met een cursus of een sollicitatietraining. Voorwaarde is natuurlijk dat de gemeente de mensen kent. Regelmatig met hen in gesprek gaat om te weten wat mensen kunnen en willen en daarop de begeleiding te richten. En wees daarbij niet bang om te erkennen dat er ook mensen zijn die niet geholpen willen of kunnen worden, het granieten bestand. Trek niet aan die dode paarden. We maken ons wel zorgen over de mensen die het niet lukt om een gewaardeerde plek te vinden in onze samenleving maar die we als gemeente niet kennen. Mensen bijvoorbeeld met een WIA uitkering of een WAO uitkering. Ook die hebben, vinden wij, recht op hulp van de overheid. Daarom college, als u straks verder gaat met het uitwerken van het sociaal beleid voor de toekomst, wellicht dat u ook deze groep aandacht kunt geven. Hulp voor iedereen of ongelijk investeren Kansenongelijkheid is, helaas, een feit. In het onderwijs als het gaat over het vinden van een stageplek, of toegang tot sport, cultuur of een computer voor kinderen uit arme gezinnen. In het vinden van werk als je een beperking hebt. Of als je lid wil worden van een vereniging en beginnend dement bent. Voorbeelden te over. Daarom is het voor het CDA vanzelfsprekend dat de gemeente moet kiezen voor hulp aan mensen in een kwetsbare positie, aan ongelijk investeren dus. Als je al iets wil doen aan verminderen van de kansenongelijkheid dan is dat de enige mogelijkheid.

“Zwolle is een aantrekkelijke gemeente waar iedereen een (t)huis kan vinden.” Zo begint de inleiding van informatienota over de plannen voor een huisvestingsverordening in Zwolle. Het is geen wens, geen streven, maar een constatering waarmee deze nota begint. Als CDA herkennen wij ons hier niet in. Het is goed dat Zwolle nadenkt over een goede verdeling van de bestaande woningvoorraad, maar het begint er mee dat er voldoende woningen zijn. Al jaren slagen we er niet in om de geprognotiseerde nieuwbouwwoningen te bouwen. Er worden subsidies aangevraagd voor bouw en bouwversnellingen maar we slagen er niet in om, zelfs als we die subsidies toegekend krijgen, op tijd te bouwen. De start bouw van de eerste woningen in de Spoorzone was gepland in 2023, maar dat halen we niet meer. Voorzitter, kan de wethouder aangeven waar de toegekende subsidiegelden blijven als projecten niet binnen de afgesproken termijn gerealiseerd zijn? De bestemmingsplannen voor het Zwarte Water en de Schuttevaerkade zijn definitief, maar toch blijken ze niet of niet op korte termijn realiseerbaar. We blijven praten over hoge rentes en inflatie, maar de rentes dalen alweer en zijn over een langjarig gemiddelde helemaal niet extreem. Ondertussen loopt de krapte op. Het jaar- op- jaar niet halen van de benodigde aantallen is een multiplieer in woningtekorten en daarmee een belangrijke oorzaak van stijgende woningprijzen. Ondertussen loopt Zwolle ook veel inkomsten mis, want van niet gerealiseerde woningen ontvang je geen OZB-inkomsten. Wat is het ons waard om de woningbouw op gang te houden? Om daarmee ook voor de langere termijn de huizenprijzen beheersbaar te houden. Om daarmee tijdig de omslag te maken naar woningen voor senioren en hulpbehoevenden. We kunnen blij zijn met 4 gerealiseerde WMO-woningen in De Tippe, maar daarmee gaan we de strijd niet winnen. Het CDA wil van de wethouder weten hoe zij concreet omgaat met bouwplannen die bestemmingsplan-technisch klaar zijn en toch niet opgestart worden? Hoe vult zij haar regierol in bij deze vastlopende projecten?Heeft het Concilium hier ook een rol in en kan de wethouder haar functie als voorzitter hiervan ook inzetten? Voorzitter, het CDA was in het voorjaar van 2023 initiatiefnemer van een rondetafelgesprek over woningbouw. Landelijke organisaties namen de moeite om een afvaardiging naar Zwolle te sturen. Hun advies: blijf praktisch en kijk naar laaghangend fruit. Blijf bouwen door ook op korte termijn mogelijkheden te sturen, werk gebiedsgericht en stroomlijn de ambtelijke processen daarbij. Doe niet alles een beetje, maar breng focus aan. Voorzitter, gelukkig gaan er ook dingen goed. Het project Veemarkt ligt goed op schema en het nieuwe plan aan de Kranenburgweg is een prachtig plan waar ca 40 woningen gerealiseerd worden als extra op wat in onze plannen staat. Toch ook een kwetsbaar gebied, wat natuur en waterberging betreft. Het is mooi om te lezen dat de initiatiefnemer inmiddels met alle stakeholders contact heeft gehad, ook nadrukkelijk met de omwonenden communiceert en ideeën en bezwaren tracht te verwerken in het plan. We kijken uit naar voorjaar 2025, wanneer de start van de bouw gepland staat. Voorzitter, als CDA kijken we uit naar meer startbouw-bijeenkomsten. In de informatienota voortgang Zwols actieplan woningbouw wordt 2025 aangegeven als eerste jaar waarin we het gedroomde aantal van 1000 nieuwe woningen per jaar zullen kunnen halen. Dan moeten we dit jaar wel starten met bouwen. Wij wensen het college hierbij veel succes.

Vandaag is het 11 December 2023. Dat betekent, met een kleine marge, dat het nu bijna 10 jaar bekend is dat de IJsselhallen gesloopt gaan worden op 1 Januari 2024. Een lange tijd zou je zeggen om te zorgen dat na 2024 in Zwolle ook nog een plek zou zijn voor grootschalige evenementen. Helaas, zoals blijkt, is dit niet het geval en kijken we tegen een aanzienlijke periode aan waar in deze hoofdstad geen grootschalige evenementenlocatie aanwezig zal zijn. Ondanks dat wij nu achter het besluit staan die genomen is door het college, betreuren wij dit ten zeerste. Vandaag reflecteer ik namens het CDA op de ontwikkelingen inzake de evenementenlocatie aan de Voorsterpoort Oost. Hierbij wil ik even terugkijken in de tijd, maar nu ook vooral vooruitkijken. Want zo snel mogelijk nu vooruit met een solide aanpak zonder verdere vertragingen, dat is wat er nu nodig is. Zoals ik net al even aangaf is het bijna 10 jaar bekend dat de IJsselhallen gesloopt zou gaan worden op 1 Januari 2024. Het CDA vraagt zich af wat er in deze 10 jaar gebeurd is, of wellicht juist niet gebeurd is dat we nu in deze situatie zijn beland waarin we voor een lange tijd geen evenementenlocatie zullen hebben. Waarom is de gemeente zo laat begonnen met het voorbereiden van deze nieuwe locatie? Het was immers al bijna 10 jaar bekend dat 2024 een definitieve datum zou zijn. Als we verder reflecteren naar het gelopen proces zien we dat de gemeente zich vooral opstelt als beoordelende partner, maar niet zozeer als samenwerkende partner aan de voorkant. Tot op zekere hoogte kan mijn fractie dit begrijpen, maar wij zien hier wel gemiste kansen. Een beetje ondernemerschap zou voor de gemeente hier op zijn plaats zijn. Helemaal als het gaat om grote, nieuwe projecten waar we nog niet mee bekend zijn. Zorgen dat je een volwaardige gesprekspartner bent aan de voorkant en samen proberen de eindstreep te halen. Zo kunnen problemen vooraf al wellicht opgelost worden. Nu wordt er tot het laatste moment gewacht om daarna te concluderen dat het project van de baan is. Een betere gesprekspartner zijn aan de voorkant had al een hoop kunnen oplossen. Wij zien dan ook graag dat dit bij een eventueel vervolg op een betere manier wordt aangepakt. Als we het dan hebben over de rol die de gemeente aanneemt aan de voorkant, dan hebben we het ook over de expertise die we in huis hebben om een project van dit formaat in goede banen te leiden. Niet afwachten, maar vooraf begeleiden. Daarom hebben wij ook samen met de VVD de motie ingediend over het inwinnen van externe expertise om juist de situatie te vermijden waarin we nu zitten. Hoe nu verder? Dat is de vraag die bij ons als fractie leeft, maar ook een grote vraag die leeft in de stad. Ik heb zelf talloze telefoontjes gepleegd met organisatoren die niet blij zijn en niet meer weten waar ze terecht kunnen in Zwolle met hun evenementen, en wij delen die zorgen. Het risico hier ligt op de loer dat al deze evenementen zullen verplaatsen naar andere steden. En dat past niet bij een provinciale hoofdstad met meer dan 134.000 inwoners. Daarom wil mijn fractie van de wethouder vandaag een duidelijk tijdpad horen van hoe we nu verder gaan met de ontwikkeling van deze evenementenlocatie. Wat het CDA betreft gaan we niet morgen beginnen, maar gisteren. Daarbij willen we ook een antwoord hebben op hoe de wethouder er nu wél voor gaat zorgen dat we de eindstreep halen. Het CDA betreurt het dat de realisatie van de evenementenlocatie op deze manier is verlopen. Wat ons betreft is verder uitstel hier geen optie en wij verwachten in de toekomst meer en betere inzet van het college op dit dossier dan dat tot nu is gedaan. Onze stad verdient een evenementenlocatie van formaat en laten we daar nu zo snel mogelijk naartoe werken.

Mobiliteit – het is een van de grootste uitdagingen voor onze gemeente in de aankomende jaren. Het groeiend aantal inwoners - met daarbij ook het groeiend aantal voertuigen – brengt veel uitdagingen met zich mee. Hoe gaan we als stad om met deze groei, en waar leggen we de prioriteit op? Het CDA is in ieder geval blij dat dit college en ook de ambtenaren iedere dag druk bezig zijn om te anticiperen op deze groei, en deze te begeleiden met stevige plannen die ervoor zorgen dan Zwolle klaar is voor de toekomst. Zoals wij in ons verkiezingsprogramma al genoemd hebben, zien wij graag dat planontwikkelingen vanuit een totaalvisie op de gemeente tot stand komen. Het stuk dat vandaag voor ons ligt, namelijk de Parkeervisie 2040, is zo’n stuk. We danken het college dan ook voor de voorliggende visie, waarover ik vandaag onze bevindingen zal deze in vier punten, te weten: autoluwe binnenstad, de parkeerhubs, het STOMP principe en de voorgestelde beleidskeuzes. Ik zou graag beginnen met de autoluwe binnenstad. Het CDA is van mening dat parkeren niet altijd voor de deur hoeft. We zijn van mening dat de autoluwe binnenstad dan ook een toekomstbeeld is waar we niet omheen kunnen. Maar wat is dan precies die autoluwe binnenstad, en hoe gaat deze eruit zien? In deze visie wordt een eerste beeld geschetst waarin bezoeker parkeren wordt uit gefaseerd evenals de plekken voor vergunningshouders die elders in een hub een alternatieve plek krijgen aangeboden, waarbij we werken van binnen naar buiten. Het CDA kan deze lijn ondersteunen, maar we hebben hier nog wel een aantal zorgen bij. We zien dat het vergunningsparkeren toegestaan blijft voor enkele uitzonderingen, zoals voor bewoners met een beperking of die slecht ter been zijn. Dit is een lijn die wij als CDA ook kunnen volgen. Graag zouden wij van het college een lijst ontvangen met daarop alle groepen waarvan het college vindt dat deze ontheffing moeten krijgen. Daarnaast bepleit het CDA graag om bezoek voor bewoners in de binnenstad alsnog mogelijk te maken met een bezoekersregeling die op dit moment ook bestaat bij de vergunningshouders. Het CDA ziet graag dat er een mogelijkheid komt voor binnenstadbewoners om hun gasten tegen een bezoekersregelingstarief te kunnen laten parkeren in 1 van de hubs. Ik ga graag door naar de parkeerhubs. Om het parkeren in Zwolle ook in de toekomst mogelijk te maken, zijn volgens het CDA deze hubs de perfecte oplossing. De hubs voorzien bij uitstek in de mogelijkheid om bezoekers van onze stad tegen een gunstig dagtarief te laten parkeren zodat de binnenstad en haar ondernemers goed bereikbaar blijven voor klanten en toeristen. Het CDA vraagt zich nu vooral af of de genoemde hubs voldoen aan de vereiste parkeervraag en of deze ontwikkeling nu hand in hand gaat met de ontwikkeling van de stad als we kijken naar het aantal beschikbare plekken. Bij het doornemen van de parkeervisie zien wij vooral dat dit stuk heel erg gericht is op de leefbaarheid van de stad, waarbij een stevige economische analyse ontbreekt. De hubs zullen gaan voorzien in het dagparkeren voor alle bezoekers van onze binnenstad en zijn dus van groot belang voor een gezonde economische binnenstad. Het CDA is daarnaast van mening dat we zo snel mogelijk in debat moeten gaan over de financiële gevolgen van deze visie; zowel op de gemeentelijke begroting, maar ook in de uitwerking van de nieuwe parkeertarieven. We zien nu dat in het stuk wordt gesproken over ‘marktconforme parkeertarieven’. Dit vindt mijn fractie op dit moment wel een erg breed begrip, en we twijfelen of een marktconform parkeertarief wel bestaat. Als CDA willen we wel alvast meegeven dat we moeten zorgen dat het parkeren betaalbaar is en betaalbaar blijft. Oplossingen hiervoor zijn voor ons niet te vinden in het eindeloos verhogen van parkeertarieven. Van de HUBS maak ik graag de overstap naar het STOMP principe. Het STOMP principe is een lijn die we in zoveel mogelijk ontwikkelingen inzetten, en een lijn die het CDA natuurlijk ondersteunt. Echter zijn er ontwikkelingen waarover wij ons wel zorgen maken. Het STOMP principe is een principe die sterk leunt op de pijlers van het openbaar vervoer en deelmobiliteit. En dat zijn nu net juist zaken waarop de gemeente maar gedeeltelijk invloed heeft. Als voorbeeld neem ik het openbaar vervoer, en dan met name in Stadshagen. Mijn fractie heeft enige tijd de buslijnen hier gemonitord en blijkt dat bijna 60% van de bussen niet rijdt, of op een compleet ander tijdstip komt opdagen dan ze zouden moeten. Wanneer je verder kijkt in de stad, zien wij dat dit op meerdere plekken het geval is. Als wij vergaande plannen maken over mobiliteit, moeten de randvoorwaarden gewoon op orde zijn. Het moet geen vraag zijn of je bus wel of niet komt opdagen. Ook bij deelmobiliteit zien we dat de gemeente toch vooral inzet op commerciële aanbieders die, zoals we weten, ook onbetrouwbaar kunnen zijn. Als dit toch belangrijke pijlers zijn van het STOMP principe die voor ons zo belangrijk is, zien wij hier als fractie echt risico’s in. Omdat het CDA ook in de staten vertegenwoordigd is, geven we dit signaal ook mee aan onze fractie in Overijssel. Als we het dan hebben over deelmobiliteit, zien wij dat het college vooral inzet op commerciële partijen. Maar hoe zit het met deelmobiliteit tussen particulieren? Krijgen zij ook voordelen, net zoals commercieel deelvervoer? Het CDA ziet graag terug dat deelmobiliteit onder particulieren op eenzelfde manier behandelt gaat worden. Voorzitter, ik ga afsluiten. Bij het doornemen van de diverse beleidskeuzes zien wij dat heldere keuzes worden gepresenteerd. Wij zijn blij dat het college hierbij duidelijke en concrete voorstellen doet die het parkeren gaan verbeteren. Bij deze keuzes geeft mijn fractie graag nogmaals aan, zoals ook verwoord in het coalitieakkoord dat we niks weghalen voordat het alternatief gereed is. Wij zullen deze redenering ook in de verdere ontwikkeling van de parkeervisie goed bewaken, en bijsturen waar nodig. Voor nu wensen we alle betrokken veel succes bij de verdere uitwerking van de parkeervisie.

Voor ons ligt vandaag de uitwerking voor van de motie ´Zwolle vuurwerkvrij´. Een motie die mede door het CDA mede is ingediend en grote steun vanuit de raad mocht ontvangen. Wij zijn dan ook blij dat er nu een uitwerking voor ons ligt waarmee we verder kunnen en uiteindelijk toe kunnen groeien naar die vuurwerkvrije generatie. Aan de raad wordt nu gevraagd een uitspraak te doen over een opinienota met daarin verschillende scenario’s. Als raad hebben we eerder gevraagd om diverse scenario’s uit te werken en het is prettig om dit op deze manier nu te behandelen. Echter verbaast de inhoud van de verschillende scenario’s ons wel. De aangenomen motie voorziet in een duidelijke richting en het verbaast ons dat er nu scenario’s worden uitgewerkt die de strekking van de motie niet volgen. Het enige passende scenario bij de motie is nummer 2, en daarvan hadden we juist gehoopt meer uitgewerkte opties te zien, des te meer omdat wij ondertussen bijna een jaar verder zijn na het indienen van de motie. Dan, over de inhoud. Zoals ik al eerder verwees naar de motie, geeft deze motie ook een duidelijke richting aan waarmee het CDA verder wil. Het CDA wil naar toewerken naar een nieuwe traditie. Een traditie waarbij het saamhorigheidsgevoel en het samen vieren van het nieuwe jaar voorop staat. Dit is altijd belangrijk geweest bij de nieuwjaarsviering en dit mooie feest willen we dan ook in stand houden. Maar wel op een nieuwe manier. Een nieuwe manier die beter is voor mens en milieu, maar wel dezelfde waarden met zich meedraagt zoals ik hiervoor ook al heb genoemd. En best college, als we dat voor elkaar willen krijgen voor het jaar 2024-2025 mogen we ondertussen wel haast gaan maken. Voor het CDA is het enige passende scenario bij de motie scenario twee. Als we onze inwoners vragen om een nieuwe invulling van de nieuwjaarsviering te omarmen, vindt het CDA dat de gemeente daarvoor een volwaardig alternatief moet aanbieden aan onze inwoners. Een alternatief dat de recht doet aan de traditie van de nieuwjaarsovergang en die daarmee ook de gezochte cultuurverandering in gang kan gaan zetten. Het CDA wil het college dan ook oproepen om zo snel mogelijk te starten met het participatieproces voor de nieuwjaar overgang 2024-2025 en de uitkomsten hiervoor uiterlijk in Q2 2024 aan de raad voor te leggen. Als dit op een later tijdstip zal zijn, is het CDA bang dat we niet op tijd zijn om de uitkomsten van het participatietraject uit te werken. En dat betekent dat we geen alternatieve invulling zullen hebben bij de volgende nieuwjaarsovergang. Echter, als we nu beginnen, dan is het nog haalbaar om voor het volgende jaar een alternatieve invulling te realiseren. Conform de afspraken in het coalitieakkoord, en ook volgens onze eigen waarden, is het voor het CDA belangrijk dat we niks weg gaan halen, voordat een alternatief aangeboden wordt. En dat geldt ook voor de nieuwjaarsviering. Als we onze inwoners vragen om nieuwjaar op een nieuwe manier te vieren, vinden wij ook dat de gemeente de zaken op tijd op orde moet hebben. Voor het CDA betekent dit concreet: geen alternatief = geen vuurwerkverbod. Bij de verdere invulling van scenario twee zien wij dat het college een toevoeging heeft gedaan in de vorm van het stimuleren van bewonersinitiatieven. Als CDA kunnen wij dit ondersteunen. Wij zien dat de traditie van de nieuwjaarsviering vaak wijkgericht is en zien dan ook veel kansen in deze nieuwe aanvulling waarbij het stimuleren van eigen initiatieven van onze inwoners het uitgangspunt is. Want het samen zijn en het samen vieren van het nieuwe jaar. Dat is waar het allemaal om draait, en dat is ook wat we moeten blijven koesteren bij de nieuwe invulling van de nieuwjaarsviering.

Voorzitter, wat is geluk? Er zijn vele filosofen en wetenschappers die daar iets over gezegd hebben. Zo zijn er filosofen die geluk koppelen aan consumptie. Dat als je iets bereikt, je iets kunt kopen en je daar vervolgens gelukkig van wordt. Veel filosofen zijn het overigens wél eens met het feit dat dit gevoel van geluk vaak tijdelijk is en dat er weer wat nieuws gekocht moet worden om weer gelukkig te zijn. Weer een ander stelt dat íeder mens op zoek is naar geluk. Wat indirect eigenlijk zegt dat niemand geluk heeft. En er zijn minder cynische varianten waarbij men stelt dat het leiden van een goed en nuttig leven én het beste uit jezelf halen de weg is naar geluk. En een stroming die geluk koppelt aan gezond ouder worden en het hebben van nuttig en betaald werk. Dan is er nog een stroming. Een stroming die stelt dat geluk gaat over het tevreden zijn met de huidige leefomstandigheden. Voorzitter, u merkt het, er zitten zowel overeenkomsten als verschillen in de eerder genoemde definities. En het is best goed om dat even te benoemen, al helemaal met de wetenschap dat bijvoorbeeld de algemene vergadering van de Verenigde Naties een aantal jaar geleden een resolutie heeft aangenomen dat overheden het geluk van hun burgers moeten proberen te vergroten. En dat terwijl veel wetenschappers stellen dat geluk niet alleen van de overheid kan komen. Overigens scoort Nederland altijd hoog (plaats 5) op de gelukkigste landen ter wereld. Tegelijkertijd zijn er wel een aantal zaken waar wij - als het gaat om het geluk van Zwollenaren - aan kunnen bijdragen. Want uiteindelijk geloof ik dat dat ons als raadsleden drijft: aan de slag omdat we het beste willen voor onze Zwollenaren en het verbeteren van hun leefomstandigheden. En dat doen we al best goed, want voorzitter, er gaat heel veel goed in Zwolle. Over het algemeen zijn de straten schoon - en nee we hoeven wat ons betreft geen discussie te voeren over het afvalbeleid -, hebben we goede fietspaden, een bruisende binnenstad, is het onderwijs en de onderwijshuisvesting op orde en hebben we middelen om mensen met een laag inkomen te ondersteunen. En we zijn bijvoorbeeld actief bezig met het thema dakloosheid. En we zijn blij dat we binnenkort gaan starten met het eerste burgerberaad. Ook zijn we een economisch sterke regio, waardoor veel Zwollenaren een baan in de regio hebben. Het CDA vindt het dan ook belangrijk om in de regio te blijven investeren de komende jaren. Daarnaast is er voor veel Zwollenaren groen in de nabije omgeving en zijn er meer dan genoeg mogelijkheden om lekker te bewegen of sporten. Wellicht dat een pumptrack daar nog een beetje aan bij kan dragen... We concluderen daarom dat het financiële beleid in de basis op orde is en willen onze complimenten uitspreken. 'Uiteindelijk is dat waar we het als raadsleden voor doen: aan de slag om de leefomstandigheden onze inwoners te verbeteren.' Hebben we dan geen zorgen? Natuurlijk zijn die er wel. En voorzitter, daarbij wil ik beginnen met de financiële situatie van de gemeente. We staan namelijk de komende jaren voor uitdagingen om de ambities te kunnen bekostigen. We willen verantwoordelijk met ons geld omgaan, vooral met het zogenaamde ‘ravijnjaar’ in ons achterhoofd - en tegelijkertijd niet stilstaan. Om de kwaliteit van onze stad op peil te houden en de grote stadsontwikkelingen te bekostigen, hebben we ‘gelukkig’ het SIA, voor de kijkers thuis de 'Strategische Investeringsagenda’. Maar daar is wel werk aan de winkel. Er is tot en met 2027 50 miljoen nodig - en op de lange termijn zelfs 200 miljoen - maar daar zijn we nog niet. We stoppen nu weliswaar 18 miljoen euro in het potje, maar een gedegen plan om het gewenste bedrag te behalen, ontbreekt nog steeds. Mogen we er nog steeds vanuit gaan dat dit plan van aanpak, n.a.v. onze motie van vorig jaar, vóór de PPN beschikbaar is? Daarnaast heeft een deel van de Zwollenaren moeite om op dagelijkse basis rond te komen. Als Zwolle hebben we daar gelukkig een heleboel regelingen voor, maar tegelijkertijd worden deze nog niet door alle Zwollenaren benut. Vooral omdat het er zoveel zijn en het voor Zwollenaren niet altijd duidelijk is wanneer ze ergens recht op hebben en waar ze die kunnen vinden. We horen graag voorzitter, wanneer we een plan krijgen hoe het beloofde versimpelen er precies uit gaat zien. En dat is wat ons betreft niet alleen via de ‘stadspas’, want in de ogen van het CDA is dat nog steeds vooral een participatiemiddel. Een middel waar, zoals wij zo’n twee weken geleden uiteengezet hebben, het CDA nog steeds een voorstander van is. Deze is overigens nu slechts incidenteel begroot. We wachten met smart op een fatsoenlijk uitgewerkt plan - waar we hopelijk dan snel mee aan de slag kunnen. In de overtuiging dat de stadspas zoiets is wat Zwollenaren met een kleine beurs kan helpen. Want uiteindelijk draagt het kunnen ‘meedoen’, ook weer bij aan een stukje geluk. Ook heeft het CDA zorgen over de hoge kosten voor jeugdzorg. Niet alleen over de kosten overigens, vooral over het feit dat zoveel mensen zorg nodig hebben. Daarom moeten we - naast altijd blijven kijken of we elke euro in de jeugdzorg goed uitgeven en of we de juiste aanbieders hebben - blijven investeren in de sociale basis. Denk aan de buurthuizen, sportverenigingen, mantelzorgers en vrijwilligers. We doen al een heleboel, maar tegelijkertijd hebben veel van hen, zowel verenigingen als mantelzorgers en vrijwilligersorganisaties, te maken met hoge regeldruk. Over de ondersteuning van de laatste groep zullen we binnenkort in debat gaan. Om te kijken hoe we deze mensen, die zo hard werken voor het geluk van een ander, het beste kunnen ondersteunen. Overigens willen we vandaag - op de dag van de mantelzorgers - onze waardering uitspreken. Die ondersteuning, dat verdienen ook verenigingen. Daarom zal het CDA het komende jaar nadenken over voorstellen hoe we de financiële druk op verenigingen kunnen verlagen. Een idee zou zijn om bijvoorbeeld de belastingen voor hen te verlagen of hulp aan te bieden bij aanvragen van vergunningen voor het organiseren van activiteiten. 'We moeten mantelzorgers, mensen die zo hard werken voor het geluk van een ander, ondersteunen en aan de slag om de regeldruk te verminderen.' ‘Gelukkig zijn’. Dat is niet altijd weggelegd voor mensen die op de vlucht zijn. En dat thema was al actueel en is de komende maand alleen maar actueler geworden. We kunnen er ook in Zwolle niet omheen dat migratie zal toenemen. Het CDA heeft al vaak aangegeven dat wat ons betreft Zwolle open moet staan voor opvang van vluchtelingen, met daarbij de opmerking dat we wel graag willen dat de buurt zo vroeg en zo goed mogelijk meegenomen wordt. En achter dat standpunt staan we nog steeds. Maar kijkend naar de financiën hebben we ook zorgen. Met de voorspelde toename van vluchtelingen zal de druk op de voorzieningen (onderwijs, zorg, mobiliteit, werkgelegenheid) toenemen. We zijn blij het feit dat de lange termijn aanpak binnenkort besproken zal worden in de raad, zodat we Zwolle in de brede zin (meer dan alleen huisvesting) kunnen voorbereiden op opvang en de bijbehorende gevolgen en kosten op de lange termijn. Het volgende punt draagt wellicht niet direct bij aan het geluk, maar is daarmee niet minder belangrijk. Hoe is het eigenlijk gesteld met de cybersecurity van de gemeente Zwolle? Zijn we genoeg bewapend bij een cyberaanval? De gevolgen van een cyberaanval kunnen namelijk - zoals bij de gemeente Hof van Twente - enorm zijn en het CDA weet vrij zeker dat we van zo’n aanval in ieder geval érg ongelukkig worden. En onze inwoners ook als blijkt dat hun gegevens op tafel kunnen komen of als de dagelijkse dienstverlening van Zwolle niet bereikbaar is. Wij (ondersteund door de accountant) hebben dan ook zorgen over deze digitale veiligheid en horen graag reactie van de wethouder. Voorzitter, ik ben ‘gelukkig’ aan het einde van mijn betoog. De begroting zit nog vol met onderwerpen die we niet allemaal aan kunnen stippen, zoals wonen of de energietransitie. Ook daar blijven de uitdagingen namelijk groot en daarom staan we ook op de motie van D66 ‘grip op de energietransitie’. Gelukkig zijn er in de afgelopen en komende debatten altijd meer dan genoeg mogelijkheden om het CDA standpunt in die kwestie te horen. ‘Het geheim van geluk vind je niet in het zoeken naar meer, maar in het genieten van minder.’ De komende jaren zullen we als raad kritisch moeten blijven kijken naar onze ambities en de uitgaven, zodat we financieel gezond blijven. We hopen dat we dat vanaf volgend jaar kunnen doen aan de hand van een begroting met heldere KPI’s oftewel indicatoren, waarbij duidelijk is wat er vorig jaar begroot was, wat toen het resultaat was en wat er nu klaar ligt. En als we dan vervolgens scherpe keuzes zullen moeten maken heeft Socrates daar gelukkig een advies voor: ‘Het geheim van geluk vind je niet in het zoeken naar meer, maar in het genieten van minder.’