Een pakket met ’mobiliteitsmaatregelen’. Wat houdt dat in?
Met mobiliteit wordt bedoeld de mogelijkheid te bewegen van punt A naar punt B. Die mogelijkheid hangt van veel verschillende dingen af. In dit geval hebben we het over maatregelen die we als gemeente of overheid kunnen nemen om het makkelijker te maken. Hierbij kun je denken aan treinen die vaak genoeg rijden, bussen die de juiste route afleggen, fietsers die voldoende ruimte krijgen om veilig te fietsen en wegen die plaatsen goed bereikbaar maken voor de auto.
In het pakket waar nu door de regio over wordt gesproken, staat helaas de auto centraal. Er worden vele miljoenen uitgetrokken voor het oplossen van knelpunten voor auto’s op het traject Hoorn-Purmerend-Zaandam-Amsterdam.
De inhoud van het pakket
Er zitten drie grote onderdelen in het pakket. Hieronder zullen we die kort toelichten.
Thorbeckeweg, Zaandam:
De Thorbeckeweg is de weg tussen de Den Uyl-brug en de A8 in Zaandam. Omdat hier de komende jaren meer auto’s worden verwacht (vanwege de woningbouw op het Hembrugterrein en de komst van de Ikea - waarvan we inmiddels weten dat die niet doorgaat), zijn drie alternatieven onderzocht voor aanpassing van deze weg. In november heeft de gemeenteraad gekozen voor alternatief B: ondertunneling van de Thorbeckeweg. GroenLinks heeft daar destijds tegen gestemd (net als de Partij voor de Dieren en de SP), omdat wij vonden dat niet voldoende was gekeken naar alternatieven die inzetten op het verminderen van het autogebruik. In de plannen voor de Thorbeckeweg wordt namelijk uitgegaan van een enorme groei van het aantal auto’s, terwijl GroenLinks juist vindt dat we die groei kunnen én moeten tegengaan. Dan is dit peperdure project misschien wel niet nodig!
Guisweg, Zaandijk:
Al jaren is voor veel Zaankanters de oversteekplaats bij het spoor in Zaandijk een doorn in het oog. Het staat er vaak vast. Om de treinen vaker te kunnen laten rijden, wordt er nu gekeken naar de mogelijkheid van ondertunneling van de weg, een stukje richting Koog aan de Zaan. De overgang bij de Guisweg zou dan niet meer worden gebruikt. Daardoor zou de trein in de toekomst vaker kunnen rijden. Er wordt nog verder onderzoek gedaan naar deze oplossing en er is nog weinig bekend over de mogelijke kosten.
Afwaardering A7 bij Prins Bernhardweg, Zaandam:
Rondom station Kogerveld worden dit jaar veel nieuwe woningen gebouwd. Daarom is er het plan om de Prins Bernhardweg, direct na het ‘Klaverblad’, af te waarderen van een 100/70-weg naar een stadsweg (50 km/uur). Er wordt gekeken naar de mogelijkheid om een extra uitrit te maken direct naar de woonwijk en sportvelden. Wij zijn voorstander van een stadsweg omdat die de omgeving leefbaarder maakt. Maar er is nog veel onduidelijk welke maatregelen verder getroffen zullen worden. Wordt het bijvoorbeeld een extra rotonde of een ondertunneling? Over de kosten is al helemaal grote onduidelijkheid.
Daarnaast zijn er nog een aantal maatregelen in het pakket die nog niet zo ver uitgewerkt zijn. Zo wordt er bijvoorbeeld gesproken om de snelweg bij het Coenplein 2x5-baans maken. We hebben daar nog geen uitgewerkte plannen van gezien, maar hebben hier wel onze vraagtekens bij. Waar gaan die extra autobanen dan komen? In het natuurgebied aan de kant van Oostzaan? Of aan de kant van Zaanstad, in het gebied waar we woningbouw voor ogen hebben? Beide opties spreken ons niet aan. De natuur lijkt dan de dupe te worden van de keuze voor nog meer asfalt.
Wil GroenLinks dan geen betere wegen voor de auto?
Natuurlijk is het vervelend om elke dag in de file te staan. Maar GroenLinks gelooft niet dat je files oplost door meer asfalt aan te brengen. Er moet juist beleid komen om mensen uit hun auto te krijgen. Daarvoor is het onder andere belangrijk om alternatieven te stimuleren.
Wij hebben liever dat er miljoenen naar het ov gaan. Zorg dat er meer en betere bussen en treinen rijden. Zorg dat de ov-aansluitingen beter worden en zorg voor een betere betaalheid van het ov. Daarnaast vinden we ook dat er meer en slimmer geïnvesteerd moet worden in fietsvoorzieningen.
GroenLinks denkt dat wanneer je focust op het verbreden van de wegen en oplossen van knelpunten inzet met de verwachting dat het autogebruik zal groeien, dit inderdaad zal gebeuren. En dan stappen dus nóg meer mensen in de auto. Terwijl we juist mensen in de trein en op de fiets willen hebben!
Zit er dan echt niets voor de fiets en het ov in het pakket?
Wat GroenLinks betreft bar weinig. Wat tot nu toe bekend is:
Een snelfietspad tussen Purmerend en Zaanstad. Klinkt mooi, maar wie dit traject wel eens fietst weet dat dit nu ook al snel en makkelijk te fietsen is.
Er werd deze week voor het eerst gesproken over eventuele mogelijkheden van mobiliteitsmanagement: carpoolplaatsen, first mile/last mile. Hoe dit gaat worden ingevuld is nog niet duidelijk, maar wij zijn benieuwd!
We zouden dit rijtje graag aanvullen, maar dit is wat er tot nu toe bekend is gemaakt. Erg karig dus, gezien de vele maatregelen die al wel voor het autoverkeer bekend zijn.
Wat mist GroenLinks in het pakket?
Wij hebben de wethouder al in oktober meegegeven dat wij willen dat hij de A8/Coenbrug meeneemt in de onderhandelingen. Een groep omwonenden maakt zich al jaren hard voor betere geluidsschermen en maatregelen om hun gezondheid te helpen. Ook proberen we al geruime tijd de snelheid op de A8 omlaag te krijgen naar 80 km/uur. Dit lijkt ons hét moment om daarover te onderhandelen, nu alle partijen samen aan tafel zitten. Volgens de wethouder is dit echter een apart dossier, en hij wil dit daarom nu niet in de onderhandelingen meenemen. Wij zijn bang dat dat betekent dat we ons straks de komende tien jaar vooral inzetten op wat er nu in het pakket zit, en niets méér. Dat er dan wordt gezegd ‘helaas, dit is wat nu onze focus heeft’. Aanpassingen bij de A8/Coenbrug zijn dringend nodig, en dit is volgens ons een grote kans om nu echt gehoord te worden.
En wat gaat dat kosten?
Over de geschatte kosten mogen we nog niets zeggen - daar rust geheimhouding op. Wat we wel al kunnen delen is het volgende: er is nog een tekort van 5 tot 10% (op grond van de nu geschatte kosten) waar nog dekking voor moet worden gezocht. En het moge duidelijk zijn dat we het dan over een gat van enige miljoenen euro’s hebben…
Wij maken ons grote zorgen dat de kosten straks de pan uit zullen rijzen. Er is nog zoveel onbekend, er moet nog zoveel worden uitgezocht. Neem de afwaardering van de A7 bij de Prins Bernhardweg. Als er een ondertunneling nodig blijkt te zijn, kan dat opeens vijf keer zo duur zijn als een kleine rotonde aanleggen. Waar wordt dan rekening mee gehouden in de schatting van de kosten? Wij weten het niet. Ook voor ons is dat nu nog onduidelijk. Hoe dan ook verwachten wij dat de nu geschatte kosten voor Zaanstad bij lange na niet voldoende zullen zijn.
Hoe nu verder?
Wij hebben gisteravond de wethouder op het hart gedrukt dat GroenLinks over alles nog wenst te spreken vóórdat er iets wordt ondertekend. Op 13 maart komen vertegenwoordigers van de betrokken gemeenten bij elkaar en wij zijn bang dat er dan al afspraken gemaakt zullen worden waar Zaanstad dan niet meer onderuit kan. Wij willen invloed hebben op niet alleen de inhoud van het pakket, maar ook op het prijskaartje dat eraan hangt. Wij vinden het essentieel dat er een oplossing komt voor de omwonenden van de Coenbrug en wat ons betreft mag er heel wat minder aan asfalt en meer aan alternatieven worden besteed. Wij zijn bang dat we op 13 maart al een fuik in zwemmen. En dat er dan later nauwelijks nog iets gewijzigd kan worden. Kortom, dat Zaanstad geen nee meer kan zeggen tegen de asfaltdeal.
