Poliflw

In de gemeenteraad van woensdag 31 oktober stonden de begroting 2019 en de najaarsnota 2018 op de agenda. Sinds twee jaar worden wij helaas geconfronteerd met rode cijfers op jaarrekeningen en moeizaam te sluiten begrotingen. Dit jaar wordt het niet beter en zal eveneens met een negatief saldo afgesloten worden. Daarvoor zijn drie belangrijke oorzaken aan te wijzen: een explosief stijgende zorgvraag met een achterblijvende rijksbijdrage, problemen in de gemeentelijke organisatie en een fors lagere rijksbijdrage uit het gemeentefonds. Met veel kunst- en vliegwerk lijkt het erop dat het tekort waar de gemeente op afstevent voor dit jaar uitkomt op ruim vier ton. Een uitvoerige toelichting over de financiële achtergronden leest u aan het einde van dit artikel. Maar eerst willen we vertellen wat de VVD eraan gedaan heeft.

Wat doet de VVD hieraan?De VVD verlangt van het college dat de verbeteringen in de organisatie op zo kort mogelijke termijn zichtbaar worden, dat investeringen beperkt blijven tot de strikt noodzakelijke, dat risico’s benoemd en afgedekt worden met reserves waar we vanaf moeten blijven. Mede daarom heeft de fractie gisteren een voorstel ingediend om risico’s die volgens ons onvoldoende afgedekt waren toch af te dekken. En ja, dat vermindert de ruimte voor het college en de raad nog meer. Gelukkig was er voor dit amendement een meerderheid. Daarvoor hadden we wel de steun van de oppositie nodig. Het komende en volgende jaren worden guur voor de gemeente Renkum. De VVD benoemt deze problemen en zal dat ook in de toekomst blijven doen.De achtergrond van de problemen: We kunnen zo niet doorgaan!Rode cijfers betekenen een verdere vermindering van de reserves van de gemeente. Helaas ontkomen we ook het komend jaar niet aan een verdere afname van de reserves. Er wordt hard gewerkt aan verbeteringen van de eigen organisatie. Dat vergt investeringen voor een gezonde toekomst. Uiteindelijk moet dat leiden tot een slankere maar efficiëntere organisatie. De toenemende vraag in de zorg verdwijnt ook niet vanzelf en vooralsnog komt het rijk niet met voldoende geld over de brug. Wat dan blijft, is het laten varen van voor ons (nu) niet-haalbare beleidsambities en lastenverhogingen voor onze inwoners en bedrijven. Dat is wel het laatste waar de VVD aan denkt en toch gebeurt het. U heeft allen gelezen dat de OZB deze raadsperiode tot 2022 omhoog gaat met zeven procent (naast de inflatiecorrectie). U weet ook dat de regering met een forse lastenverlichting komt, waarvan naar verluidt vrijwel iedereen profiteert. Maar niet de gemeenten. De drie overheden rijk, provincies en gemeenten kennen het zogeheten ‘trap op-trap af-systeem’. Dit houdt in dat bij dalende rijksuitgaven ook de uitkering aan provincies en gemeenten dalen. Door de nu afgekondigde lastenverlichtingen op landelijke niveau kan het rijk zelf minder uitgeven en dus krijgen de gemeenten minder geld. Voor Renkum over deze raadsperiode ruim twee miljoen. Het is wel cynisch dat dit dus leidt tot lastenstijgingen lokaal!

Wel houdt de VVD vast aan alleen de inflatiecorrectie en niet het beprijzen van waardestijgingen van onroerend goed. Immers in de jaren van waardedalingen heeft u dat ook niet teruggezien in uw aanslag! Toen is gekozen voor het op peil houden van de inkomsten. En omdat de gemeente nu meer inkomsten nodig heeft moeten helaas de lasten voor de inwoners stijgen

Een groot deel van de taken en activiteiten van de gemeente worden inmiddels uitgevoerd door andere organisaties. Een gemeente zoals Renkum heeft tientallen van dit soort organisaties die vaak taken uitvoeren, waarvoor je als gemeente te klein bent om die zelf te organiseren. Van ICT tot zorg. Maar hoe functioneren die organisaties eigenlijk? Krijgen de inwoners wel “waar voor hun geld”? Daarover ging onlangs de discussie in de gemeenteraad met als aanleiding de begroting van de organisatie “Veilig Thuis”.

Monopolie positieWouter Hoge (raadslid VVD Renkum): “We zijn erg afhankelijk van dit soort organisaties, zij hebben namelijk een monopolie positie: als ze niet zouden functioneren dan kunnen we als gemeente niet gemakkelijk overstappen naar een ander. Als ze geldtekort hebben, dan krijgen de deelnemende gemeenten daarvoor gewoon de rekening. ”Het doel van de organisaties is vaak maatschappelijk: maar hoe weet je of dat is bereikt? Zijn de inwoners gelukkiger geworden, zijn er minder mensen ziek geworden of zijn er kosten bespaard door inspanningen van die organisatie? Hoge: "In de praktijk is dat vaak maar moeilijk hard te maken. Soms kun je ook krijgen dat een organisatie als hoofddoel krijgt om zichzelf in stand te houden. En: welke prikkel is er dan nog om kosteneffectief te blijven werken? Controle lijkt dus nodig te zijn. Maar ook goede sluitende afspraken vooraf over doelen en wat het kost"

Naief?Waarom was de aanleiding voor deze discussie eigenlijk de veilig thuis begroting 2019? Hoge: “De veilig thuis organisatie doet hele belangrijke zaken voor kwetsbare mensen. Ze hebben ook allerlei verbeteringen doorgevoerd op basis van negatieve inspectierapporten een aantal jaar geleden. Dat verdient een pluim. Maar hoe moeten wij als raadsleden hun begroting voor 2019 beoordelen die ongeveer 30% qua kosten is gestegen? Ik kan er geen zinnig woord over zeggen of het een en ander realistisch is. We hebben toch van onze inwoners een controlerende taak gekregen over hun belastingcenten, maar die kan ik zo niet goed uitvoeren.” Is er dan een alternatief? Hoge vervolgt: “Ik ben erachter gekomen dat er een vergelijking voorhanden is tussen alle veilig thuis regio’s waarin je beter kunt vergelijken tussen allerlei kenmerken zoals kosten per regio inwoner, duur van gesprekken, mate van klachten, enzovoorts.

Wij vinden het jammer dat onze Veilig Thuis organisatie die gegevens niet standaard aan ons verstrekt. In het debat in de gemeenteraad bleken er ook partijen die dit niet nodig vonden omdat ‘elke euro besteed aan zorg een goede is’. Dat heb ik inderdaad in het debat erg naief genoemd. Gelukkig bleek uiteindelijk de raad verder akkoord met ons standpunt hierin.”