Poliflw

Deze zomer heeft de gemeente Noordwijk haar wensen geformuleerd voor de Regionale Energie Strategie (RES)* in Holland Rijnland. Op de manier waarop Noordwijk die wensen met betrekking tot de landschappelijke invulling nu heeft geformuleerd bieden ze volgens GroenLinks te weinig mogelijkheden voor robuuste duurzame energieopwekking. 

Klimaatwetenschapper en raadslid Cynthia Maan beklemtoont namens GroenLinks Noordwijk dat landschappelijke overwegingen in de afwegingen natuurlijk moeten worden betrokken. Maar zij pleit voor meer open overleg in dat proces. En spreekt zich dan ook nadrukkelijk uit tegen het vooraf – onnodig – opwerpen van belemmeringen. Zoals zij het kort en bondig formuleert: “Omvang en urgentie van het klimaatprobleem zijn te groot om deze NIMBY-houding van Noordwijk te rechtvaardigen”.

Adequate klimaatmaatregelen urgent

GroenLinks Noordwijk wijst er, net als talloos veel miljoenen, al lang op dat het klimaat verandert. Er zullen snel adequate maatregelen moeten worden genomen om de wereld voor volgende generaties leefbaar en bewoonbaar te houden. De zeespiegel stijgt door het smelten van de ijskappen en de landbouw lijdt onder extreem weer. De voedsel- en watervoorziening in de hele wereld loopt gevaar als we weigeren om de noodzakelijke maatregelen te nemen. En waar voedsel- en watervoorziening een probleem worden liggen hongersnoden, overstromingen en oorlogen op de loer.

Vermijd onnodige belemmeringen

Maan: “Het is dus hoog tijd dat we echt werk gaan maken van de energietransitie. Natuurlijk zal het landschap veranderen omdat we over zullen gaan op schone energie van zonneparken en windturbines. Maar we zullen innovatief en toekomstgericht moeten denken. Wie nu stil blijft staan wordt door de geschiedenis ingehaald.”

Maan refereert hierbij aan voorstellen van het college van B en W en de fracties van PUUR en PvdA om respectievelijk bollenvelden, duin- en kuststroken en weidegronden ‘te ontzien’. “Tja, als je al begint met vooraf zulke piketpaaltjes slaan…. Natuurlijk moeten we oog hebben voor landschappelijke kwaliteit. Maar als we deze terreinen allemaal bij voorbaat uitsluiten blijven er weinig mogelijkheden over. Met de toekomst van volgende generaties op het spel kun je je dat niet permitteren. GroenLinks heeft zich dan ook tegen die ‘beperkingen vooraf’ uitgesproken.”

GroenLinks motie ‘GOM with the wind’ aangenomen

“Gelukkig is onze motie ‘GOM with the wind’ wel aangenomen,” laat Maan weten. Noordwijk is niet alleen onderdeel van de regio Holland Rijnland maar participeert ook in de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij Duin- en Bollenstreek (GOM). De GOM is verantwoordelijk voor actieve gebieds(her)ontwikkeling in Duin- en Bollenstreek en kan dus een belangrijke stem hebben bij eventuele toewijzing van locaties voor duurzame energieopwekking.

Om te voorkomen dat de keuzevrijheid voor dergelijke locaties zou worden ingeperkt heeft Louis Koppel namens GroenLinks de motie ingediend. Hierin wordt de gemeente opgeroepen om te onderzoeken of de doelstellingen van de GOM te combineren zijn met de duurzame energie-ambities. Maan: “We zijn blij dat de motie is aangenomen. Want potentiële kansen voor duurzame energieopwekking kunnen op die manier niet eenvoudigweg door andere afspraken extra worden bemoeilijkt of doorkruist.”

GroenLinks aanvullingen op wensenlijst

Dankzij GroenLinks is de gemeentelijke ‘wensen- en bedenkingen’-lijst voor de RES daarnaast met een aantal belangrijke onderdelen uitgebreid. In het amendement biomassa wordt Holland Rijnland opgeroepen om biomassa uit te sluiten als energiebron. Ook wordt Holland Rijnland opgeroepen concrete doelen voor de verduurzaming van mobiliteit vast te stellen.

Het amendement opwekopgave vs. besparingsopgave vraagt om een eventuele verhoogde vraag naar elektriciteit door de warmtetransitie te compenseren met een extra duurzame besparings- dan wel opwekopgave.

Met het amendement lokale en regionale warmtebronnen tenslotte roepen we op om op korte termijn (0-5 jaar) volop in te zetten op lokale en regionale warmtebronnen, zoals bijvoorbeeld geothermie in Noordwijk en Katwijk. En om niet eenzijdig in te zetten, en te lang te wachten, op verwarmingsmogelijkheden uit Rotterdamse restwarmte.

* Wat is de (concept-) RES?

Op 28 juni 2019 ondertekende het kabinet het Klimaatakkoord: de Nederlandse uitwerking van de internationale klimaatafspraken van Parijs (2015). Het doel van het akkoord is dat we onze CO2-uitstoot sterk verminderen: in 2030 met 49% ten opzichte van 1990, in 2050 met 95%.

Eén van de afspraken is dat 30 energieregio’s (waaronder Holland Rijnland) in Nederland onderzoeken waar en hoe het beste duurzame elektriciteit op land (wind en zon) opgewekt kan worden, en welke warmtebronnen we moeten gebruiken zodat wijken en gebouwen van het aardgas af kunnen.

Waar is ruimte en hoeveel? Zijn de plekken maatschappelijk gezien acceptabel en financieel haalbaar? In de Regionale Energiestrategie (RES) beschrijft elke energieregio de eigen keuzes. De concept RES is een eerste stap naar de definitieve versie, de RES 1.0, die op 1 juli 2021 klaar moet zijn.

De noodzaak om CO2-uitstoot te reduceren is inmiddels voor ieder weldenkend mens duidelijk. De gemeente Noordwijk kan aan die reductie bijdragen door o.a. in te zetten op het laten bouwen van gebouwen die zo energieneutraal mogelijk zijn. Om aan deze noodzakelijke ambities concreet gestalte te blijven geven heeft GroenLinks raadslid Cynthia Maan, met steun van D66, de motie ‘Duurzaam Bouwen’ ingediend.

In de omgevingsvisie van de toenmalige gemeente Noordwijk is in 2018 al vastgelegd dat hoge energie- en milieuvoorwaarden bij nieuwbouw worden geambieerd. Voorwaarden die door de deskundigen van Stichting W/E adviseurs als realistisch en haalbaar zijn beoordeeld. Maan:

’Het is heel belangrijk dat er te allen tijde op een duurzame manier gebouwd wordt. Het is dan ook wenselijk én realistisch dat de eerder gestelde ambities voor milieu en energie blijvend worden nagestreefd. Omdat voor de nieuwe gemeente na de fusie een nieuwe omgevingsvisie wordt vastgesteld vragen we in de motie om ook in die nieuwe visie de bestaande ambities te onderstrepen.’

De motie is met grote meerderheid van stemmen – alleen de fracties van CDA en Doen!  stemden tegen - aangenomen.

'Het klimaat verandert. Niets doen is geen optie,' beklemtoont GroenLinks raadslid Siemen van Berkum in zijn raadscolumn van deze week. 'Laat de gemeente daarom snel met concrete plannen komen hoe ze inwoners en bedrijfsleven financieel gaat helpen om aan de slag te gaan met de energietransitie. Met een wijkgerichte aanpak, waarbij gekeken wordt naar wat haalbaar en betaalbaar is. Met subsidies en compensatie, voor het bedrijfsleven en voor mensen met een kleine beurs.' 

Vrees voor hoge kosten 

We hebben net de provinciale verkiezingen achter de rug. De opkomst was goed en GroenLinks boekte een prima uitslag, ook in onze gemeente. Steeds meer Noordwijkers hechten belang aan ‘groen’ en duurzaamheid. Maar ook partijen die niets hebben met klimaat en duurzaamheid, hebben behoorlijke aanhang. In de politieke commentaren wordt die steun verklaard door vrees voor hoge kosten van maatregelen die uit het Klimaatakkoord zullen voortkomen.

Ik begrijp die vrees wel. De energierekening gaat dit jaar omhoog door hogere energieprijzen en – belastingen. Voor veel mensen is een paar tientjes meer betalen voor gas en elektriciteit een behoorlijke extra uitgave. De inkomens nemen daarentegen in de meeste gevallen minder toe, of helemaal niet. Dat is even slikken.

Voor een leefbare wereld, ook voor volgende generaties

Toch is mijn partij ervan overtuigd dat we iets moeten doen. Het klimaat verandert. Olie en gas raken een keer op. En het verstoken van die fossiele brandstoffen, of van kolen, brengt weer extra CO2 in de lucht. Dat versnelt de klimaatverandering. Willen we de wereld leefbaar houden, voor onze kinderen en kleinkinderen, dan kunnen we niet langer wachten met het nemen van maatregelen.

Niets doen leidt louter tot hogere kosten

De gemeente Noordwijk heeft verschillende mogelijkheden om zijn inwoners voor te bereiden op de noodzakelijke energietransitie. Zo zijn er subsidieregelingen voor isolatie en de aanschaf van een zonneboiler of pelletkachel. De regio Holland Rijnland, waar Noordwijk deel van uitmaakt, heeft ambitieuze doelstellingen voor 2025, maar het huidige college maakt geen speerpunt van energiebesparing en duurzame energieopwekking. Terwijl alle experts het er over eens zijn dat als we nu niets doen de kosten van de energietransitie en klimaatverandering alleen maar hoger zullen worden.

Wijkgerichte aanpak, subsidies en compensatie voor lagere inkomens

GroenLinks vindt dat de gemeente snel met concrete plannen moet komen hoe ze inwoners en bedrijfsleven financieel gaat helpen om aan de slag te gaan met de energietransitie. Wij willen een wijkgerichte aanpak waarbij gekeken wordt naar wat haalbaar en betaalbaar is. Juist voor mensen met een kleinste beurs moeten er compensaties of subsidies zijn om te investeren in energiebesparing en -opwekking. Energietransitie moet een politieke prioriteit zijn. Juist om de toekomstige kosten ervan in de hand te houden.