Karin Visser voerde namens D66 Gelderland het woord over startnotitie van de Regionale Energie Strategieën in de Provinciale Staten. Visser heeft grote zorg over de druk dat op het proces is komen te staan.
Om de Gelderse doelstellingen van 55% CO2 reductie te realiseren moeten processtappen verbeterd worden. Dat is volgens D66 niet alleen van belang voor het realiseren van onze doelstellingen, maar ook om het draagvlak in de regio’s en haar bewoners te stimuleren en te behouden en om te voorkomen dat de provincie in een onwenselijke positie als scheidsrechter of boodschapper terecht komt tussen het Rijk en de Gemeenten in. Wij moeten daadkrachtig en voortvarend aan de slag om het escalatiemodel samen met het Rijk en de regio’s uit te werken. Daarom dient D66 een motie in om een escalatiemodel uit te werken in samenwerking met vertegenwoordigers van het Rijk, de provincie en de gemeenten.
Lees hieronder de volledige spreek tekst:
Allereerst wil D66 haar complimenten uitbrengen aan de regio Foodvalley en de Cleantech regio. Deze regio’s hebben daadkrachtig en voortvarend met samenwerkingspartners twee startnotities uitgebracht die wij graag willen ondersteunen. Echter, om de Gelderse doelstellingen van 55% CO2 reductie te realiseren, zullen wij een aantal processtappen moeten verbeteren.
Dat is niet alleen van belang voor het realiseren van onze doelstellingen, maar ook om het draagvlak in de regio’s te behouden en om te voorkomen dat de provincie in de rol van scheidsrechter of boodschapper terecht komt. Tussen het Rijk en de Gemeenten in. En zonder de spelregels van te voren te hebben bepaald.
Laat ik eens een paar zaken noemen waaruit blijkt dat proces onder druk komt te staan. Of beter gezegd, het proces staat nu al flink onder druk.
Een aantal startnotities zijn nog niet zijn opgeleverd. En wij weten niet wanneer dit wel gebeurt.
Een aantal gemeenteraden gaat naar aller waarschijnlijkheid de startnotities niet vaststellen. Wat betekent dit voor de gemeenten die wel daadkrachtig en voortvarend aan de slag zijn gegaan?
Het Rijk gaat na oplevering van de concept-Ressen, wellicht een restopgave opleggen. Maar deze gaat uit van de landelijke doelstellingen. Gaan wij dan als provincie nog een extra taakstelling opleggen?
De regio’s hebben hun escalatiemodel verschillend of niet uitgewerkt en GS stelt voor om de uitwerking van het landelijke escalatiemodel medio volgend jaar af te wachten. Maar hoe kunnen wij van een landelijk escalatiemodel gebruik maken als wij onze eigen doelstellingen hebben?
Gezien de immense opgave waar wij voor staan, het behoud van draagvlak in de regio’s en wij als Provincie niet in de rol als scheidsrechter of boodschapper terecht willen komen zonder vooraf spelregels te hebben bepaald, moeten wij nu aan de slag.
Wij moeten net als Foodvalley en de Cleantech regio daadkrachtig en voortvarend aan de slag om het escalatiemodel samen met het Rijk en de regio’s uit te werken. Daarom dienen D66 en de SP een motie in met als dictum: D66 en SP verzoeken GS om voor 1 januari 2020 een escalatiemodel conform het huis van Thorbecke uit te werken in samenwerking met vertegenwoordigers van het Rijk, de provincie en de gemeenten.
Uit de doorrekening van de Gelderse doelstelling blijkt dat wij deze alleen gaan halen als wij nu aan de slag gaan. Het opleggen van een eventuele restopgave medio juni kan afbreuk doen aan het draagvlak onder de regio’s. En al helemaal als daar bovenop een extra taakstelling vanuit de provincie komt.
Volgens D66 zouden wij reeds nu al moeten nadenken over de opgave van de Gelderse Ress-en. En dan bedoelen wij niet dat wij deze opgave moeten gaan opleggen. Nee juist niet! Wij hebben immers een thematafel Regionale Samenwerking bij het GEA. Hierin nemen bestuurlijke trekkers van de RES-regio’s deel. Zij kunnen van onderop de Gelderse opgave in TWh gekoppeld aan 55% CO2 reductie uitwerken.
Door de thematafel een rol te laten spelen, zetten wij de regio’s nog meer in hun kracht, stimuleren wij hun onderlinge samenwerking over hun regiogrenzen heen. Zij biedt meer kansen om de Gelderse doelstellingen wel te realiseren. Bovendien behouden wij meer draagvlak bij de regio’s door meer duidelijkheid.
Daarom dienen D66 en de Partij van de Dieren een motie in met als dictum: D66 en Partij van de Dieren verzoeken GS om de thematafel Regionale Samenwerking een taakstelling ‘van onderop’ voor de Gelderse opgave te laten uitwerken en deze uiterlijk 1 maart 2020 ter besluitvorming voor te leggen aan de Provinciale Staten.
