Keer op keer, telkens opnieuw hetzelfde doen en een ander resultaat verwachten. Dat is volgens Albert Einstein de definitie van krankzinnigheid.
En toch begin ik vandaag mijn inbreng voor de derde keer op dezelfde manier. Met de vraag:
Wat is het beste voor Limburg?
Omdat het de enige is die ertoe doet. En een antwoord verdient, juist nu er veel niet meer is.
Laat mij vanaf deze plek dan ook beginnen met het bedanken van de CDK, dat hij na deze weken, nog even onze voorzitter wíl zijn. Hij laat daarmee zien niet alleen te zeggen wat hij doet, maar ook te doen wat hij zegt als hij spreekt over ‘het beste voor Limburg’. En hij stelt daarmee een voorbeeld. Ik zie het als mijn, als onze opdracht om dat te volgen in, met en als ‘de politiek’.
Daar hoort zorgvuldiger met elkaar omgaan ook bij. Elke vergadering begint hier met het uitspreken van de hoop dat we hier met de juiste waardering voor elkaars mening. En daar zijn we de afgelopen weken niet altijd in geslaagd. Niet richting elkaar en niet richting alle mensen die in dit huis werken aan Limburg. Dat spijt D66. Vanaf deze plek wil ik dan ook niet alleen onze waardering uitspreken voor het werk van eenieder die werkt voor Limburg maar ook de oproep doen aan onszelf, als politiek, om dat zelf ook echt anders te doen.
Provinciale Staten is gevraagd vandaag allereerst richting te geven aan de opdracht aan de CDK als voorlopig eenkoppig College. Dat vertrouwen geven wij graag, waarbij we nadrukkelijk benoemen dat we, waar mogelijk, hopen dat met dat vertrouwen ook de ruimte ontstaat om zoveel mogelijk door te laten gaan in deze uitzonderlijke situatie. In een wereld die wankelt, hopen wij dat ondanks een omgevallen provinciebestuur, waar mogelijk de provincie enige vastigheid kan bieden door uitvoering en vooral uitgaven in lijn met vastgesteld beleid verder te laten gaan.
Twee voorbehouden:
1. We maken alleen een kleine kanttekening ten aanzien van vergunningverlening en handhaving en vragen u, indien dit aan de orde is, alleen af te wijken van het advies of voorstel van de RUD na sondering bij de Staten;
2. Ten aanzien van het vliegveld. Besluitvorming over het zeer kostbare groot onderhoud moet wat D66 betreft worden uitgesteld tot er een besluit wordt genomen over de richting voor de luchthaven als geheel, zoals ook in de brief terecht wordt gezegd dat standpuntbepaling t.a.v. advies van Geel niet opportuun en aan de Staten is.
Repareren of renoveren? Terug naar het oude normaal, of onderweg naar een nieuwe tijd?
Wat D66 verdient het bestuur van Limburg een nieuw fundament, gedragen door waarden.
We lossen problemen niet op met dezelfde manieren als ze tot stand kwamen. Nieuw leiderschap is nodig. Dat betekent volgens D66: starten vanuit de inhoud, niet personen of partijpolitieke belangen. Wat ons betreft gaat het vanaf dit moment dus ook niet meer om wie maar vooral hóe we Limburg gaan besturen. Met een duidelijke inhoudelijke opdracht waar pas later personen die deze gaan uitvoeren bij worden gezocht, op basis van competenties.
D66 vindt een herijking en aanpassing van het College-akkoord nodig. Enerzijds om recht te doen aan de vraagstukken van deze tijd, waarvan herstelmaatregelen naar aanleiding van de corona-epidemie en maatregelen om uit de stikstof-crisis te komen, de belangrijkste vormen maar ook de kansen- en klimaatcrisis die daarmee samenhangen meer aandacht verdienen.
Anderzijds omdat er inhoudelijke en politieke vernieuwing nodig is voor het herstel van vertrouwen. Daarom benadrukken wij het belang van publieke verantwoording, juist na de weken die achter ons liggen. Een gebrek aan heldere, juiste en volledige informatie voedt het wantrouwen tussen Provinciale en Gedeputeerde Staten en benadeelt de stabiliteit. Kennis van de waarheid is het startpunt voor verbetering, die juist de komende tijd zo hard nodig is. Daarvoor is een sterke informatievoorziening aan PS nodig, het vertrouwen in een te vormen College van GS en de gezamenlijke bereidheid te leren van gemaakte fouten en het vanaf nu echt beter te doen.
Die inhoud is voor D66 het aller- allerbelangrijkste. Eender welk programma of College dat deze problemen niet op een wezenlijk niveau onderkent en aanpakt, kan niet onze steun hebben.
D66 steunt in principe de motie van de VVD, met de kanttekening dat wij hen nadrukkelijk oproepen om te starten vanuit de inhoud.
Ga met de politieke partijen allereerst op zoek naar een brede, gedeelde duidelijke opdracht voor de komende +-twee jaar. Pas zodra deze is afgerond, spreken over personen en personele invulling.
Wij vragen hen uitdrukkelijk: zoek naar de verbinding, niet de verschillen. Kom tot een duidelijke opdracht die stabiliteit biedt aan een nieuw College en verken wat er nodig is voor een gezonde bestuurscultuur, waarin macht en tegenmacht met elkaar in balans zijn en het herstel van het vertrouwen centraal staat. En we op zoek gaan naar een nieuwe manier van verantwoording en verbinding tussen Provinciale en Gedeputeerde Staten.
Een vernieuwing en verbetering van de politieke cultuur vraagt inspanning van ons allen. De komende weken moeten uitwijzen of er voldoende vertrouwen en verbinding kan ontstaan om deze vernieuwing vorm te geven. Dat begint bij verlangen. Want waar het eerder goed leek te gaan, was er geen noodzaak tot verandering. Die is er nu wel. Nadat de grote gesprekken in deze zaal lange tijd vooral over geld gingen, is het nu tijd voor een ander soort vermogen. Dat om gezamenlijk van richting te veranderen. Om het denken vanuit het oude te ontstijgen en te komen tot veranderingen die niet door een virus of verziekte cultuur maar door ons gezonde verstand worden ingegeven. Het vermogen om het samen echt anders en beter te doen.
Niet de wereld bepaalt wie we zijn, maar omgekeerd, met onze verhalen vormen we de wereld. Laten we deze zwarte bladzijde omslaan, onze woorden zorgvuldig kiezen, de pen ter hand nemen en vanuit de inhoud, niet de personages samen verder schrijven aan een nieuw hoofdstuk van een geweldig mooi Limburgs verhaal.
Martin van Montfort (31 jaar) is woonachtig in Nederweert. Hij is mede-oprichter van D66 Nederweert en sinds 2018 fractievoorzitter in de gemeenteraad.
