Poliflw

Over constructieve oppositie heeft het zespartijencollege in de versplinterde raad van Lelystad niet te klagen. Van de acht oppositiepartijen werken GroenLinks (2 zetels), CDA (2) en JongLelystad (2) goed mee. Leefbaar Lelystad (4) blijft luis in de pels.

Hoe kon de grootste coalitiepartij VVD de belangrijke post financiën weggeven aan kleinste coalitiepartij SP? Die interessante vraag van Jack Schoone, fractievoorzitter van Leefbaar Lelystad, bleef helaas onbeantwoord. Zijn kritiek op de anderhalve ton extra ondersteuning die nodig is door het benoemen van een zesde wethouder werd niet gedeeld. ‘Een zesde wethouder is overbodig. Dat heeft niets te maken met het algemeen belang’, aldus Schoone. ‘Na de decentralisaties kregen we ook geen extra raadsleden. Nu hebben we nog meer fracties, dus meer werk.’ Maar VVD-wethouder Janneke Sparreboom benadrukte dat het niet anders kan dan met extra kosten.

Op andere punten bleek het voor de oppositie wel mogelijk om via amendementen kleine wijzigingen aan te brengen in het raadsprogramma. De GroenLinks-fractie, die enigszins meelift met coalitiepartij SP, had acht amendementen die bijna allemaal met wat tekstuele veranderingen werden overgenomen door het college. Ook het CDA boekte een succesje met extra aandacht voor de jeugd-ggz en het terugbrengen van de wachtlijst tot een acceptabel niveau. Het lukt Sjaak Kruis, fractievoorzitter van GroenLinks, niet om overschotten in het fysieke domein te gebruiken als reserve voor het sociaal domein. Ook een CDA-wens. Maar dit is volgens Sparreboom “te risicovol”. Wel kunnen nog extra middelen uit de Participatiewet worden gehaald.

Geen uitvoeringsprogramma

Kruis kreeg het ook voor elkaar “mobiliteit” mee te nemen in de energietransitie door toe te voegen dat de gemeente duurzaam vervoer gaat stimuleren in beleid en uitvoering. Verder boekte Kruis kleine succesjes met meer aandacht voor inclusiviteit en diversiteit. JongLelystad kreeg steun voor meer sportkansen voor kinderen en jongeren, al bleken daar geen extra kosten aan verbonden. Op de totale financiën had Leefbaar Lelystad onvoldoende zicht. Volgens Schoone maakt het college zijn te bereiken doelen en ervoor benodigde financiële middelen in het coalitieakkoord te weinig concreet. In een amendement vroeg hij, met steun van PVV, Lelystads Belang en Forum voor de Ouderen, om een uitvoeringsprogramma direct na het zomerreces met daarin duidelijk en gestructureerd hoeveel geld het college voor verschillende thema’s reserveert en op welke manier de doelstellingen moeten worden behaald.

Sparreboom benadrukte dat er een raadsprogramma ligt, niet een coalitieakkoord. ‘Dan zijn amendementen mogelijk.’ Maar naar een separaat uitvoeringsprogramma had ze geen oren. ‘We hebben niet overal financiën. Het kan ook om verschuivingen of accentverleggingen gaan.’ Schoone vond toetsing dan wel moeilijk worden, maar Sparreboom beloofde dat er nog concrete actiepunten komen en halverwege de rit een evaluatie. Leefbaar besloot niettemin tegen het raadsprogramma te stemmen, net als PVV en DENK. Daarmee was er voldoende steun voor het raadsprogramma en ook voor de zes wethouders. Kruis was het college erkentelijk voor het meedenken over formuleringen die “voldoende recht doen aan alle posities”. ‘Dat is anders dan bij vorige gelegenheden. Een mooie vooruitgang.’

Dinsdag 12 juni 2018 is het coalitieprogramma vastgesteld en is het nieuwe college geïnstalleerd. Leefbaar heeft daar drie amendementen op ingediend, samen met het Forum voor de Ouderen, de PVV en Lelystads Belang. Over een uitvoeringsprogramma van het akkoord, de extra kosten van ambtelijke ondersteuning voor het college en over het nu al structureel inzetten van geld voor de Lokaal Educatieve Agenda terwijl daar dit jaar juist een doelmatigheidsonderzoek naar plaats vindt. Helaas konden deze wijzigingsvoorstellen niet rekenen op een meerderheid. In tegenstelling tot 2010 komt er geen uitvoeringsprogramma van het akkoord. Kennelijk is het coalitieprogramma niet doorberekend, want het college kan en wil niet aangeven hoeveel zij voor de 14 thema's reserveert. Ook hoe de doelstellingen behaald moeten worden blijft onduidelijk. Een zesde wethouder zou niets extra's kosten, maar gaat alleen al aan extra ambtelijke ondersteuning jaarlijks anderhalve ton gemeenschapsgeld kosten. Geen algemeen belang, maar partijbelangen, waar de inwoners de prijs voor betalen. Na twee eerder aangenomen amendementen over de LEA, waarin toch de nodige twijfels zijn uitgesproken, én er dit jaar een doelmatigheidsonderzoek naar plaatsvindt is het gewoonweg té voorbarig om nu al de middelen voor het programma LEA structureel in te gaan zetten.