Poliflw

Voorzitter, wij bespreken de gemeenterekening van 2018 van de 3 voormalige gemeenten, Groningen, Haren en Ten Boer, we bespreken de voortgangsrapportage 2019 en het meerjarenbeleid. Voordat ik namens mijn fractie daarop in ga wil ik eerst de complimenten maken aan de ambtelijke organisatie die het voor elkaar heeft gekregen om de gemeenterekeningen van de 3 voormalige gemeenten te presenteren. Over de rekening hebben we wat ons betreft voldoende gesproken in de diverse commissies dus daar besteed ik nu geen tijd meer aan. Wel wil mijn fractie graag noemen dat we trots zijn op de banengroei in onze gemeente. Helaas wordt dat nog niet door iedereen gevoeld, dus wat ons betreft wordt het beleid gecontinueerd en specifiek ingezet voor diegene die het het hardst nodig hebben.

Dan de huidige stand van zaken en een blik naar de toekomst.

Voorzitter, mijn fractie was al niet enthousiast over de begroting, maar al helemaal niet van een miljoenen tekort.  Het financieel meerjarenbeleid baart de VVD zorgen. Met ongewijzigd beleid leidt dit tot een miljoenen tekort.  Volgens de VVD is voor dit college zaak om de ambities bij te stellen.

Vorige week deed het College een oproep aan de raad om te komen met mogelijke voorstellen. Wel jammer dat niet 1 Collegepartij met voorstellen kwam.  De meeste Collegepartijen reageerden in het geheel niet.

Het kan toch niet waar zijn voorzitter dat we geld als water blijven uitgeven aan basisbanen in plaats van echte banen, investeren in extra bomen en ander groen en het onderhouden en dan moeten we tot onze huivering ook nog pragmatisch omgaan met ons weerstandsvermogen.

Nu ben ik een pragmatisch mens, dus in de basis speekt een oproep om pragmatisch iets aan te pakken mij enorm aan. Maar ik vrees dat dit om de goede linkse gewoonte gaat:

Naar goed links gebruik geven we heel veel geld uit, nemen we een voorschot op de toekomst en zijn de brokken voor de volgende colleges. Er wordt flink ingeteerd op het eigen vermogen. Dat is niet een beleid waar de VVD warm van wordt. Het is slecht voor Groningen, en de VVD geen dingen wil laten gebeuren die slecht zijn voor Groningen.

Ter geruststelling van de fractievoorzitter van de PvdA, de VVD houdt haar hoofd koel en komt met -niet limitatieve bloemlezing van onze oplossingen voor de oplopende tekorten:

De VVD staat voor degelijk en zuinig financieel beleid. Bij tegenvallers kiest de VVD ervoor om efficiënter te werken en zuinig aan te doen, en dus niet om de belastingen te verhogen. Wel stellen wij voor om te kijken op welke andere manieren zijn om de inkomsten te vergroten dan het domweg verhogen van de lasten.

Mijn fractie denkt aan de volgende inkomstenverhogende acties:

-     Verkopen van gemeentelijk vastgoed

-     Zorgen dat we geld verdienen met woningbouw, bouw koopwoningen, dat trekt mensen aan die OZB betalen, weinig gebruik maken van kwijtschelding etc. Het is zaak om te zorgen we de veel betalende inwoners koesteren.

Voorzitter het lijkt ons goed dat we onze ambities bijstellen, hoe pijnlijk dat ook zal moeten zijn.

Maar al te pragmatisch omgaan met de financiën van de gemeente kan zomaar een art 12 status opleveren en dan moeten we sowieso stoppen met de basisbaan, laten we dan vooral niet aan beginnen. Dan loopt de OZB helemaal gierend uit de klauwen en daar wordt niemand gelukkig.

-     Wat ons betreft keren we terug naar de taken die we als overheid strikt noodzakelijk moeten uitvoeren.

-     U kent ons verhaal over de basisbaan, niet meer aarzelen, maar stop er mee! Voor een fractie van het bedrag van een basisbaan kunnen mensen individueel begeleid worden naar een reguliere baan. En mochten we met elkaar vinden dat bijvoorbeeld buurtconciërges strikt noodzakelijk zijn dan stellen we die aan.

-     Daarnaast maken we wat de VVD betreft pas op de plaats met de ambities ten aanzien van de vergroening, niet alles in de ijskast, maar aanpassen van het tempo.

-     En dan de bomen, geldbomen worden het niet, dus laat dat idee van extra bomen vooral varen, dat levert een hoop geld op. Het valt mijn fractie telkens weer op dat we zelfs in de binnenstad best veel groen hebben, wij denken niet dat er mensen zijn die in Groningen komen en denken dat ze in betondorp zijn, zelfs niet in het centrum en al helemaal niet in de zodra de afstand tot de Martinitoren groter wordt.

Zoals u van ons gewend bent zijn wij uitermate constructief dus wat ons betreft is dit het startsein om met een door alle partijen gedragen begroting voor een financieel gezond en gelukkig Groningen te komen.

Blijf investeren !

Tenslotte willen wij wel dat er geld blijft om te investeren, dan denken wij met name aan mensen uit de bijstand en aan het werk, dat heb ik eerder aangegeven, dat mes snijdt aan twee kanten. Aan het werk en uit de bijstand. Daarnaast moeten we blijven investeren in onderwijs en sport."

Onderwijs is erg belangrijk voor ieders ontwikkeling; een leven lang. Goed onderwijs is belangrijk voor een goede start en biedt de beste kans op passend werk. Goed onderwijs betekent ook dat er goede schoolgebouwen zijn, waar gemotiveerde docenten de ruimte krijgen om hun tijd te besteden aan leerlingen en waardering ontvangen voor hun inzet. We hebben vorige week kunnen horen dat de scholen al amper de mogelijkheid kunnen bieden om kinderen 2 keer in de week bewegingsonderwijs te geven wegens gebrek aan beschikbare gymzalen, Dat lossen we met ‘beter benutten’ echt niet op, een gymles van 7 tot 8u ’s ochtends of van 17u tot 18u ’s avonds is binnen de schooldag immers niet wenselijk.

Onderwijs dient leerlingen voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Zodat iedereen naar eigen inzicht zijn leven kan inrichten en door middel van werk in zijn eigen inkomen kan voorzien. Daar word je gelukkig van!

Sport is goed voor de gezondheid. Het verbindt en verbroedert mensen. Sport biedt jong en oud waardevolle levenslessen en stelt mensen in staat onvermoede talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Sport wordt mogelijk gemaakt door tienduizenden vrijwilligers, maar staat of valt ook bij een betrokken gemeente die inzet op sport in de volle breedte. De VVD wil dan ook dat de gemeente daarvoor kiest, Daar worden mensen gelukkig van!

Let wel: de zoveelste lastenverhoging daar kunt u niet mee aankomen. Immers de belastingdruk is in de gemeente al hoog, laten we voorkomen dat de veel betalende mensen de gemeente de rug toe keren, maar laten we deze mensen koesteren.

Voorzitter ik doe namens mijn fractie een oproep: laten we voorkomen dat we de volgende keer met een motie moeten komen voor gemeentemasseurs, om dat al die zogenaamde sterke schouders dreigen te bezwijken.

Voorzitter nogmaals mijn oproep: wat ons betreft is dit het startsein om met een door alle partijen gedragen begroting voor een financieel gezond en gelukkig Groningen te komen.

Het eerste half jaar van de nieuwe gemeente Groningen zit er op. Nu het zomerreces is aangebroken maakt Hans Sietsma de eerste voorzichtige balans op:

Op de valreep vorig jaar sneuvelden twee plannen voor grote projecten in de voormalige gemeente Haren. De emoties liepen hoog op in de raad. De angst dat Groningen straks zijn wil zou opleggen, de tegenstrijdige belangen, beledigde trots bij het college, de wil om snel wat te regelen voor het onderwijs, de wens om op de valreep nog een hoop geld te verdienen, boze bewoners die verkeerschaos vreesden en andere boze bewoners die een kolos in hun achtertuin vreesden, het liep allemaal door elkaar. 

De verhuizing van de snel groeiende Brinkschool werd uiteindelijk op de lange baan geschoven. Het plan voor een nieuw appartementengebouw op de plek van het oude gemeentehuis in het dorpscentrum werd door de raad zo aangepast dat het voor de bouwer geen haalbaar project meer was. Dus haalde de provincie een streep door die wijziging, want domme besluiten, dat kan natuurlijk niet.

Je houdt je hart vast Velen hielden vorig jaar hun hart vast. Vanwege de herindeling zou Haren de regie moeten overlaten aan de nieuwe gemeente Groningen. Zou de Brinkschool dan moeten voldoen aan de (geruchten!) magere richtlijnen van Groningen en geen nieuw gebouw krijgen? Zou Groningen gewoon (geruchten!) het door de raad afgewezen plan voor het gebouw aan het Raadhuisplein centrum alsnog doordrukken?

Trouwens, sowieso zou Groningen bij wijze van spreken klaar staan met de motorzaag om ons mooie Haren van zijn groen te ontdoen. Toch? En de woonlasten zouden fors omhoog gaan. Toch? En dat de gemeentewerf - milieustraat en uitvalsbasis van de groenbeheerders - een wijkpost zou worden? Eerst zien dan geloven. En de afstand tot burgemeester en wethouders zou vast enorm groot worden, zo groot dat je niks meer te vertellen hebt. Dus graag die besluiten over de Brinkschool en het Raadhuisplein nog even zelf nemen. Maar de emoties zaten in de weg.

September 2018: GroenLinks op campagne in Haren

Wat er veranderde Voor ik verklap hoe het nu afloopt met de Brinkschool en het Raadhuisplein in het centrum eerst die andere angsten maar even. De motorzagen zijn uiteraard thuis gebleven. Sterker, volgens Harense ecologen is het groenbeheer er al op vooruit gegaan. De speeltuintjes die al jarenlang niet waren onderhouden (geldgebrek!) zijn opgeknapt. En er kwam daarvoor zomaar een ambtenaar langs die aan de omwonenden vroeg hoe ze het wilden hebben! Bankjes langs wandelroutes die al jaren verrot op de grond lagen zijn vervangen. 

De dorpswethouder Philip Broeksma bezoekt Haren met regelmaat. Hij kwam bij de Rieshoek, bij de Culturele Raad, bij ondernemers, bij dorpshuizen, sportgebeurtenissen. Haren heeft nu een gebiedsteam van ambtenaren die voortdurend in gesprek zijn met verenigingen, dorpshuizen, sportclubs, ondernemers, etc. over wat hun wensen zijn. En er is geld om die in te vullen. De gemeentewerf is een wijkpost geworden, compleet met milieustraat. Ja, de WOZ aanslag was enkele tientjes hoger (misschien voor de rijksten enkele honderden), maar andere lasten waren lager, zodat de laagste inkomens er vaak op vooruit gingen. Het parkeerbeleid dat Haren al jaren ontbeerde wordt dit najaar opgepakt. Met winkeliers en ondernemers worden nu stappen gezet om hun eigen centrumvisie eindelijk ook in te kunnen vullen. 

Het zijn allemaal voorbeelden van hoe dingen beter gaan. Natuurlijk gaat niet alles goed. Zo zitten sportclubs nu ineens met een veel hogere WOZ aanslag. En ondernemers betalen meer belasting. Noordlaren dat op ouderwetse wijze een dorpsfeest op straat wilde organiseren kreeg ineens met rare stadse regels voor 'grote evenementen' te maken. Welzijnsorganisatie Torion blijkt niet zo soepel over te kunnen gaan in andere bestaande organisaties als gedacht. En soms blijken besluiten die Haren heeft genomen ofwel nooit te zijn uitgevoerd, ofwel juridisch niet uitvoerbaar te zijn ofwel zo onhandig te zijn dat ze moeten worden rechtgezet. Kost allemaal tijd, maar het wordt opgepakt.

Brinkschool en Raadhuisplein En hoe gaat het nu verder met de Brinkschool? Die wil graag verhuizen naar de Rummerinkhof, waar al een basisschool staat. Het wordt daar druk en vol. Dat vraagt om maatregelen. GroenLinks Haren pleitte voor oplossingen waarbij ouders minder met de auto komen, zodat er niet zoveel parkeerplaatsen hoeven te komen. We wilden graag een nieuw schoolgebouw dat voldeed aan hoge energie-verbruiksnormen (voor de kenners: BENG). en we waren principieel tegen aantasting van de eeuwenoude houtwallen die er liggen. En net zo principieel over verdwijnen van een daar geprojecteerde snelle fietsroute. Het college kwam er niet uit. De raad kwam er niet uit. Nu ligt er een voorstel dat aan al onze wensen tegemoet komt. Al wordt er nog wel een beetje veel geparkeerd, misschien kunnen we daar nog iets aan doen.

Het plan voor de Rummerinkhof

Het gebouw aan het Raadhuisplein dreigde veel te groot te worden, te hoog, met aantasting van de privacy van omwonenden. Het was ook een beetje een ouderwets-veel-stenen-weg-met-het-groen-plan. Maar ja, er moest maximaal verdiend worden. Er was ook procedureel vrijwel alles fout gegaan wat fout kon gaan, dus de raad van Haren was alleen daarom al weinig toegeeflijk.

Wethouder Roeland van der Schaaf is nog weer eens gaan praten met omwonenden en ondernemers. De gemeente stelt nu aanpassingen aan het plan voor die aan die bezwaren tegemoet komen: het bestemmingsplan wordt zo dat er echt geen groter gebouw kan komen dan Haren zelf als sinds jaar en dag wilde. De hoogste bouwlaag wordt teruggelegd, zodat het lager oogt. Balkons en terrassen die privacy aantasten worden niet toegestaan. De vormgeving wordt zo aangepast dat de doorgang naar winkelstraat de Brinkhorst transparanter en opener wordt. Er komt groen om de parkeerplaats af te schermen. En - heel belangrijk - het geld dat er mee wordt verdiend zal worden geïnvesteerd in het centrum van Haren. Dat kan en moet veel groener en klimaatbestendiger. Het gebouw zelf zal natuurinclusief gebouwd moeten worden. De winkels in het centrum moeten verder worden geconcentreerd rond dat Raadhuisplein, zodat de leegstand naar de randen verdwijnt. Dat maakt het eenvoudiger om winkelpanden daar in woonruimte om te zetten. 

Het oorspronkelijke plan van Explorius (2017)

De voorlopige balans Tot nu toe ben ik blij dat de herindeling is doorgezet. De professionaliteit van de grote gemeentelijke organisatie maakt veel mogelijk. Ambtenaren hebben een groter mandaat dan men in Haren gewend was, dus soms kunnen dingen nu juist veel sneller gerealiseerd worden. De grotere portemonnee helpt ook. We houden natuurlijk de vinger aan de pols. De nabijheid van besluitvorming blijft een punt van aandacht. De lokale welzijns- en zorg-structuren mogen niet verloren gaan in de grotere bureaucratie die Groningen ook is. 

Hans Sietsma is raadslid namens GroenLinks in de nieuwe gemeente Groningen en was vorige periode raadslid in Haren.

Wat er veranderde Voor ik verklap hoe het nu afloopt met de Brinkschool en het Raadhuisplein in het centrum eerst die andere angsten maar even. De motorzagen zijn uiteraard thuis gebleven. Sterker, volgens Harense ecologen is het groenbeheer er al op vooruit gegaan. De speeltuintjes die al jarenlang niet waren onderhouden (geldgebrek!) zijn opgeknapt. En er kwam daarvoor zomaar een ambtenaar langs die aan de omwonenden vroeg hoe ze het wilden hebben! Bankjes langs wandelroutes die al jaren verrot op de grond lagen zijn vervangen. 

De dorpswethouder Philip Broeksma bezoekt Haren met regelmaat. Hij kwam bij de Rieshoek, bij de Culturele Raad, bij ondernemers, bij dorpshuizen, sportgebeurtenissen. Haren heeft nu een gebiedsteam van ambtenaren die voortdurend in gesprek zijn met verenigingen, dorpshuizen, sportclubs, ondernemers, etc. over wat hun wensen zijn. En er is geld om die in te vullen. De gemeentewerf is een wijkpost geworden, compleet met milieustraat. Ja, de WOZ aanslag was enkele tientjes hoger (misschien voor de rijksten enkele honderden), maar andere lasten waren lager, zodat de laagste inkomens er vaak op vooruit gingen. Het parkeerbeleid dat Haren al jaren ontbeerde wordt dit najaar opgepakt. Met winkeliers en ondernemers worden nu stappen gezet om hun eigen centrumvisie eindelijk ook in te kunnen vullen. 

Het zijn allemaal voorbeelden van hoe dingen beter gaan. Natuurlijk gaat niet alles goed. Zo zitten sportclubs nu ineens met een veel hogere WOZ aanslag. En ondernemers betalen meer belasting. Noordlaren dat op ouderwetse wijze een dorpsfeest op straat wilde organiseren kreeg ineens met rare stadse regels voor 'grote evenementen' te maken. Welzijnsorganisatie Torion blijkt niet zo soepel over te kunnen gaan in andere bestaande organisaties als gedacht. En soms blijken besluiten die Haren heeft genomen ofwel nooit te zijn uitgevoerd, ofwel juridisch niet uitvoerbaar te zijn ofwel zo onhandig te zijn dat ze moeten worden rechtgezet. Kost allemaal tijd, maar het wordt opgepakt.

Brinkschool en Raadhuisplein En hoe gaat het nu verder met de Brinkschool? Die wil graag verhuizen naar de Rummerinkhof, waar al een basisschool staat. Het wordt daar druk en vol. Dat vraagt om maatregelen. GroenLinks Haren pleitte voor oplossingen waarbij ouders minder met de auto komen, zodat er niet zoveel parkeerplaatsen hoeven te komen. We wilden graag een nieuw schoolgebouw dat voldeed aan hoge energie-verbruiksnormen (voor de kenners: BENG). en we waren principieel tegen aantasting van de eeuwenoude houtwallen die er liggen. En net zo principieel over verdwijnen van een daar geprojecteerde snelle fietsroute. Het college kwam er niet uit. De raad kwam er niet uit. Nu ligt er een voorstel dat aan al onze wensen tegemoet komt. Al wordt er nog wel een beetje veel geparkeerd, misschien kunnen we daar nog iets aan doen.

Het gebouw aan het Raadhuisplein dreigde veel te groot te worden, te hoog, met aantasting van de privacy van omwonenden. Het was ook een beetje een ouderwets-veel-stenen-weg-met-het-groen-plan. Maar ja, er moest maximaal verdiend worden. Er was ook procedureel vrijwel alles fout gegaan wat fout kon gaan, dus de raad van Haren was alleen daarom al weinig toegeeflijk.

Wethouder Roeland van der Schaaf is nog weer eens gaan praten met omwonenden en ondernemers. De gemeente stelt nu aanpassingen aan het plan voor die aan die bezwaren tegemoet komen: het bestemmingsplan wordt zo dat er echt geen groter gebouw kan komen dan Haren zelf als sinds jaar en dag wilde. De hoogste bouwlaag wordt teruggelegd, zodat het lager oogt. Balkons en terrassen die privacy aantasten worden niet toegestaan. De vormgeving wordt zo aangepast dat de doorgang naar winkelstraat de Brinkhorst transparanter en opener wordt. Er komt groen om de parkeerplaats af te schermen. En - heel belangrijk - het geld dat er mee wordt verdiend zal worden geïnvesteerd in het centrum van Haren. Dat kan en moet veel groener en klimaatbestendiger. Het gebouw zelf zal natuurinclusief gebouwd moeten worden. De winkels in het centrum moeten verder worden geconcentreerd rond dat Raadhuisplein, zodat de leegstand naar de randen verdwijnt. Dat maakt het eenvoudiger om winkelpanden daar in woonruimte om te zetten. 

De voorlopige balans Tot nu toe ben ik blij dat de herindeling is doorgezet. De professionaliteit van de grote gemeentelijke organisatie maakt veel mogelijk. Ambtenaren hebben een groter mandaat dan men in Haren gewend was, dus soms kunnen dingen nu juist veel sneller gerealiseerd worden. De grotere portemonnee helpt ook. We houden natuurlijk de vinger aan de pols. De nabijheid van besluitvorming blijft een punt van aandacht. De lokale welzijns- en zorg-structuren mogen niet verloren gaan in de grotere bureaucratie die Groningen ook is. 

Hans Sietsma is raadslid namens GroenLinks in de nieuwe gemeente Groningen en was vorige periode raadslid in Haren.