Poliflw

Voorzitter, vanavond bespreken we als raad de voorliggende raadsinformatiebrief met als onderwerp ‘prioriteitstelling’.Aanleiding

Wat was de aanleiding? Terug naar juli 2018, onze oproep tijdens de discussie over de perspectiefnota 2019: ‘College houden we niet te veel ballen in de lucht, moeten we niet keuzes maken en meer focus aanbrengen?’ Het college werd opgeroepen om bij de begrotingsraad van november te komen tot prioritering. Dat bleef uit, met als gevolg een motie waarin het college nogmaals werd opgeroepen invulling te geven aan de vraagstelling van de raad. Bijna twee jaar na onze oproep, die ook weerklank vond bij andere partijen, ligt er nu een duidelijke en gevoelige raadsinformatiebrief. Daar zijn we als fractie blij mee. We zijn wel benieuwd hoe het college hierop terugblikt. Wanneer vond onze oproep weerklank? Zijn er ook signalen vanuit de organisatie zelf geweest? Zo ja, zijn deze serieus genomen of (lang) genegeerd? Als fractie hebben wij eerder de vinger gelegd bij het ziekteverzuimpercentage. Zijn daarin parallellen te trekken?

Kijkend naar de inhoud van de brief, dan kan het volgende geconcludeerd worden: de locomotief met 62 wagons is onderweg en op momenten vieren we ook onze successen (goed om daar vanavond ook bij stil te staan), maar we laten ook wagons achter, of wagons zijn te vol, soms ontbreekt het aan voldoende brandstof (denk aan het sociaal domein) en af en toe lijkt het te ontbreken aan voldoende paardenkrachten. Algeheel, het ontbreekt aan de juiste balans!

Zelfreflectie

Het onderwerp heeft mij de achterliggende maanden vaker bezig gehouden. Enige zelfreflectie is mijn inziens ook op z’n plaats. Terugkijkend kan de vraag worden gesteld of de coalitie niet te veel wagons (lees ambities) aan de locomotief heeft gekoppeld? Vaak heb ik hier verwezen naar de goede gesprekken die wij, tijdens de coalitieonderhandelingen, met de gemeentesecretaris en MT-leden hebben gevoerd. We dachten meer focus te hebben aangebracht, temeer daar we ons doordrongen waren van het feit dat er ook nog veel afgemaakt moest worden. Het had beter gekund.

Naast het afronden van projecten zijn er ook weer wagons bijgekomen. Denk hierbij aan Nedstaal, bezuinigingen in de regio Drechtsteden, oplopende tekorten in sociaal domein, fietslus, grondstoffenplan, kruising Kelvingring/Edisonweg, droogte in de buitenruimte, stankincident.... allemaal zaken die nog uitlegbaar zijn ook. Enerzijds zijn we namelijk met z’n allen behoorlijk ambitieus, anderzijds kan gesteld worden dat elke organisatie met nieuwe vragen, projecten, ad-hoc zaken te maken heeft. Je mag van een bedrijf als de gemeente enige flexibiliteit verwachten. De eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat de gemeente wispelturige opdrachtgevers kent, die bij de dag leven en tegenstrijdige zaken met zich meebrengen. Als raad zijn we daar ook onderdeel van.

Wensen en ambities

Voorzitter, het zou te gemakkelijk zijn wanneer we vanavond alles zouden afschuiven op bestuurlijke wensen en ambities. We zien ook lijnen met betrekking tot personele bezetting, maar ook in relatie tot de bedrijfsvoering zelf. De raadsinformatiebrief geeft wat ons betreft daarin een gevoelige inkijk.

Pas na interne consultatie is de vraag gesteld: waar geven we zelf prioriteit aan; waar hollen we achteraan; waar zijn we dagelijks druk mee; is men gefocust op de bestuurlijke prioriteiten of zijn we dagelijks bezig met het blussen van brandjes, waardoor een stankincident direct z’n weerslag heeft op de projecten? Een Fixi-app is leuk, maar als dit ten koste gaat van de kerntaken, als we hierdoor belangrijke zaken laten liggen, we continue in de overdrive werken, we soms figuurlijk door het ijs zakken, dan hollen we de organisatie van binnenuit uit. Een gevoelige conclusie, maar wel een noodzakelijke om vooruit te kunnen kijken.

Dat roept nogmaals de vraag op: waarom niet eerder ingegrepen? De Dienst Gezondheid en Jeugd, waarbij ook sprake is van stapeling, had het college toch als spiegel moeten aangrijpen om niet in de zelfde valkuil te stappen?

Keuzes

Als fractie hebben wij kennis genomen van de voorgestelde prioriteringen in projecten. Wat ons betreft noodzakelijke keuzes waar we in 2018 al om gevraagd hebben, maar maak ook en vooral werk van een veranderende bedrijfsvoering. Burgemeester, naast alle mooie doelstellingen en budgetten zoals geformuleerd en opgenomen in de begroting 2020, waar ontbreekt het u (nog) aan of wat heeft u (nog) nodig om te werken aan basic stability? Moeten we niet meer gebruik maken van een flexibele Drechtstedenschil zowel op uitvoering als op beleid? Wat ons opvalt is dat gemeenten in de regio hier forser gebruik van maken.

Dit alles moet volgens ons ertoe leiden dat bestuur en organisatie in balans zijn met de juiste focus. Daar is nu een goede aanzet toe gegeven waarbij we de verder uitwerking graag tegemoet zien in de perspectiefnota 2021.

Speerpunten

Tot slot nog enkele opmerkingen t.a.v. de bestuurlijke speerpunten. Als het gaat om ruimtelijke ontwikkelingen:

1.       Wipmolen wordt aangedragen als extra stapeling, wat ons betreft niet juist. De actie ligt bij Woonkracht10, de raad heeft een aanzet gegeven. Zo zijn er namelijk meer projecten en initiatieven, te denken aan Fatimakerk, Hardam locatie, Bogor ontwikkeling, uitbreiding DOK11 en waar we allemaal (nog) niet van weten.

2.       Wachtlijsten. Los van de beheersbaarheid voelt deze manier van werken bijzonder ongemakkelijk. Onze fractie roept het college op hier, mede ook in het licht van de Omgevingswet, een andere werkwijze op na te houden door bijvoorbeeld projecten eerst te trechteren:

- Met wie praten we (grondeigenaar)?

- Is er maatschappelijk draagvlak?

- Is er economisch draagvlak?

- Haalbaarheid?

Waar we ons ook minder senang bij voelen, is om de sporen 57 en 58 door te schuiven naar 2021 of om dit zelf niet te doen. Momenteel gaat het vrij goed, maar wat als de coronacrisis voorbij is? Moeten we dan niet juist nu inzetten op goede maatregelen?

Voorzitter, een kritische noot die losstaat van onze grote waardering die wij hier nogmaals uitspreken voor het werk dat zowel door het college als de ambtelijke organisatie dagelijks wordt verricht.

 

Voorzitter,

De voorliggende aanpassing op de winkeltijdenverordening gaat met name over de openstelling van winkels op tweede feestdagen, op dit moment heel actueel, omdat het juist gisteren Tweede Paasdag was.

Voor gelovigen in onze samenleving zijn dit belangrijke hoogtepunten in de christelijke jaarkalender. De betekenis van diverse feestdagen is echter steeds minder duidelijk sinds een steeds groter deel van onze samenleving geen kerk meer bezoekt, denk bijvoorbeeld aan Goede Vrijdag of Pinksteren.

Dat diverse van deze feestdagen ook een tweede feestdag hebben is destijds door de overheid zo besloten, vastgelegd tijdens de Synode van Dordrecht in 1578. Salliant detail hierbij is dat het destijds was bedoeld om vandalisme en openbare dronkenschap te voorkomen, er werden voor deze tweede feestdagen kerkdiensten voorgeschreven. Ook in 1964 zijn de feestdagen zoals we die nu nog kennen opnieuw bij wet vastgelegd.

Intussen zien we in de hedendaagse samenleving dat de tweede feestdagen nog steeds groot draagvlak genieten als vrije dag, maar niet meer om kerkdiensten te bezoeken, maar vooral als dagen voor ontspanning, uitgaan en het bezoeken van auto- en meubelboulevards.

Als SGP hechten wij enerzijds veel waarde aan de kerkdiensten die op de tweede feestdagen worden bezocht. We moeten op dit moment vanwege de coronacrisis wel noodgedwongen de samenkomsten missen, maar dankzij technische hulpmiddelen zijn de diensten toch mee te kijken of mee te luisteren. Juist omdat de kerkelijke hoogtepunten voor ons zo bijzonder zijn, is het goed om hier nog eens extra bij stil te staan op de tweede feestdag. Anderzijds zijn het ook geen zondagen; zoals God de zondag heeft bestempeld als rustdag, is dat niet op die manier van toepassing op deze tweede feestdagen.

 Voorzitter, in deze aanpassing van de winkeltijdenverordening is rekening gehouden met de zondagen en ook is de openstelling van winkels op tweede feestdagen toegestaan vanaf 12 uur, waardoor kerkdiensten in de ochtend ongehinderd kunnen plaatsvinden. Dit waarderen wij zeer in deze verordening, en hierom kunnen wij dan ook instemmen met deze wijziging.

SGP Alblasserdam zou graag zien dat er een onderzoek komt naar een Alblasserdampas. Wellicht zou zo’n kortingspas interessant kunnen zijn voor ondernemers en inwoners.

Mogelijke voordelen van een Alblasserdampas:

 samenbindende werking voor ondernemers en winkeliers

extra voordeel voor specifieke doelgroepen; zoals senioren, scholieren, bijstandsgerechtigden, mantelzorgers en vrijwilligers

steun voor de lokale economie en culturele instellingen

Invoering van de Alblasserdampas zou vorm kunnen krijgen via het ondernemersfonds en/of ondernemersverenigingen en/of winkeliersverenigingen.

Een plaatselijke kortingspas is niet nieuw in de regio. Sinds een aantal jaar is er een Dordtpas, ook in Papendrecht is de vraag gesteld naar een Papendrecht Pas.

SGP-raadslid Corné van Werkhoven overhandigt meldingen via vuurwerkmeldpunt SGP aan burgemeester Jaap Paans. Foto: Maarten-Jan van der Ende

Evaluatie Oud & Nieuw

Voorzitter, bij evalueren gaat het om het beoordelen van het resultaat, in dit geval van de viering van oud & nieuw in Alblasserdam. De gemeente deed in de pers al een voorzet en sprak van een feestelijk verloop van de jaarwisseling. De toon werd hiermee positief gezet. Als het gaat over de plannen en het ingevoerde beleid waren wij als SGP-fractie ook positief. De burgemeester zette in korte tijd nieuw beleid in gang binnen de beperkte financiële en capaciteits-technische mogelijkheden die er waren. Hier waren wij heel content mee.

Terugkijkend naar het verloop van de jaarwisseling kijken wij hier echter anders tegenaan dan het persbericht dat uitkwam, ik zal uitleggen waarom.

De bedoeling was een positieve campagne; inwoners zouden gewezen worden op eigen verantwoordelijkheid, gebaseerd op welwillendheid, wijzend op de gevaren en overlast van vuurwerk. Positief kan echter op verschillende manieren worden uitgelegd, in de media, zoals de gemeentelijke pagina in de Klaroen, zagen we vooral een aanmoedigende campagne. Wat ons betreft heeft dit een ongewenst effect gehad, die bij ons de vraag oproept: Was de oproep tot een vuurwerkfeest voor iedereen nu wel de juiste aanpak? En is de Klaroen hierbij wel het juiste kanaal om jongeren te bereiken of bereiken we daarmee vooral de ouders?

De beoordeling dat de jaarwisseling positief zou zijn verlopen, is gebaseerd op het schadebedrag van 8250,- en het achterwege blijven van incidenten met aanhoudingen. Wat ons betreft zijn dit niet de enige criteria waarmee beoordeeld kan worden of een jaarwisseling geslaagd is of niet. Zien we daarmee niet de grote hoeveelheid overlast bij inwoners en hun huisdieren over het hoofd, en nemen we daarmee de grote hoeveelheden afval en vervuiling voor lief?

Ook wij kregen op ons meldpunt ruim 50 meldingen binnen in zeer korte tijd. Graag overhandigen we  deze meldingen aan het einde van onze bijdrage aan de burgemeester. Afgezet tegen het aantal inwoners een beperkte hoeveelheid, maar uit de reacties en gesprekken met inwoners maken wij op dat men vaak geen melding maakt, omdat er toch niets mee gedaan zou worden. Wij nemen deze meldingen wel graag serieus, het negeren zou geen recht doen aan dit deel van onze inwoners. Het getuigt ook van verdraagzaamheid dat veel overlast voor lief genomen wordt, en dat is te prijzen aan onze inwoners.

Het schadebedrag, zoals genoemd is tot peildatum 15 januari 2020, kan de burgemeester aangeven wat het schadebedrag op dit moment is? Veel schade komt vaak pas later openbaar. De vraag is ook of alle schade hierin is meegenomen, zoals de schade aan basisschool Het Kompas. Ook zijn veel extra kosten gemaakt voor uitrukken brandweer, de gemeentelijke buitendienst voor alle voorbereidingen vooraf en herstelwerkzaamheden achteraf, maar ook inzet jongerenwerk en afvalinzameling met bijbehorende snackbonnen. Totaal zal dit inclusief indirecte kosten een veel grotere kostenpost opleveren voor rekening van de samenleving.

De maatregelen zoals genomen hebben maar weinig effect gehad, zoals het kindvriendelijk uur, het diervriendelijk uur -waar erg weinig van te merken was op straat-, de aangewezen carbid-locatie waarvan geen gebruik is gemaakt, terwijl wel dreunen van carbid-volume door het gehele dorp klonken. Ook rondom de ouderencentra zoals Alblashof was het voor bewoners helemaal niet zo prettig als we vooraf dachten, gezien hun ingekomen brief.

Kortom: kunnen we hiermee stellen dat ons vuurwerkbeleid en onze positieve aanpak heeft gewerkt? De plannen waren veelbelovend en hebben wij ook van harte gesteund, maar wij trekken met deze constateringen achteraf de conclusie dat ze niet het gewenste effect hadden. De doelgroep die het zware, overlastgevende vuurwerk afsteekt blijkt duidelijk niet ontvankelijk te zijn voor een vriendelijke oproep vanuit de overheid. Hoe kijkt de burgemeester hier met de kennis van nu tegenaan? Hoe verklaart hij de positieve berichtgeving hierover na de jaarwisseling in de media?

Wat ons betreft geeft de jaarwisseling aanleiding tot het verder beraden op een algeheel vuurwerkverbod. Duidelijkheid en stevige aanpak zijn hierin de sleutelwoorden. Als we zaken als schone lucht en vermindering van restafval écht serieus nemen als gemeente, zullen we ook op dit dossier ook echte maatregelen moeten nemen: hoeveel giftig fijnstof en vervuild restafval levert al het vuurwerk wel niet op tijdens oud & nieuw?

Wij weten en begrijpen dat we hierin afhankelijk zijn van landelijke maatregelen. Het ziet er naar uit dat voor de eerstvolgende jaarwisseling knalvuurwerk en vuurpijlen verboden zullen zijn. Dit is echter wat ons betreft nog niet ver genoeg doorgepakt, een totaalverbod geeft meer duidelijkheid voor handhaving. In de evaluatie komen ook kort de ontwikkelingen in aangrenzende gemeenten aan bod. Niet alleen in Dordrecht, maar ook in Sliedrecht en Zwijndrecht wordt een totaalverbod serieus overwogen. Rotterdam heeft deze keuze al gemaakt. Terecht wordt gewezen op een waterbed-effect als we daarin niet meebewegen: wij zouden dan wel eens extra ‘vuurwerkbezoekers’ kunnen krijgen. Wat ons betreft een extra reden hierop aan te sluiten, zo mogelijk in Drechtstedenverband. Concrete vraag hierbij aan de burgemeester: Welke maatregelen stelt hij voor om dit waterbedeffect te voorkomen bij een volgende jaarwisseling?

Tot slot voorzitter, wat ons betreft zien wij bij de volgende jaarwisseling een eerdere start van een ontmoedigingscampagne die wijst op de nadelen en gevaren van vuurwerk en illegaal vuurwerk tegengaat. Ook bij een verbod in welke vorm dan ook zal het niet direct over zijn met de overlast. Mogelijk ligt hier zelfs een rol voor het gehele college en niet alleen bij de portefeuille OOV? Zou de behandeling dit jaar in september of oktober kunnen zijn? Deze campagne moet wat ons betreft echt steviger zijn, confronterend met de nadelige gevolgen voor eigen veiligheid en de overlast aan anderen, zodat het gesprek aan de keukentafel tot stand kan komen. Moedig inwoners ook aan tot melding maken van overlast, zo nodig anoniem, zodat adequate handhaving ook mogelijk wordt. Hierin zijn een goed handhavingsplan en de inzet van BOA’s en jongerenwerkers onmisbaar.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

In de beantwoording van de burgemeester kwam het volgende aan bod:

De beoordeling van de jaarwisseling is vooral bekeken als oudejaarsdag en nieuwjaarsdag, en daarin was sprake van een goed en relatief rustig verloop. De grootste overlast zat juist in de dagen voor oudjaar, daar waren ook de meeste meldingen van. Totaal is nu 12.000,- schade geregistreerd aan gemeentelijke eigendommen, daar zit de schade aan Het Kompas nog niet bij, omdat hiervan nog geen melding is binnengekomen bij de gemeente. Totale kosten inclusief indirecte en gevolgkosten zijn enorm veel hoger. De burgemeester deed de toezegging dat de behandeling van aanpak oud&nieuw dit jaar beduidend eerder op de agenda zal komen, in september, middels positieve beïnvloeding, met handhaving als onderdeel van de aanpak. Doelstelling van de campagne is echt het terugdringen van de hoeveelheid vuurwerk en bijbehorende overlast, gericht op bewustwording en verantwoordelijkheid. Met de omliggende gemeenten zal goed contact blijven over hun beleid om hierin zo veel mogelijk elkaar vast te houden om een waterbedeffect te voorkomen. Wel zal Alblasserdam aan de positieve kant blijven staan. Verdergaande lokale maatregelen zoals bijvoorbeeld een totaalverbod blijft afhankelijk van landelijke maatregelen, met plaatselijk totaalverbod blijft ‘de snoepwinkel’ gewoon open en is er niet te handhaven. De verkoop van vuurwerk blijft bij een lokaal verbod namelijk gewoon toegestaan.

Voorzitter,

Allereerst spreekt de SGP-fractie haar waardering en steun uit voor de werkzaamheden van Handhaving in Alblasserdam. Het zijn o.a. onze Handhavers die dagelijks werken aan een veilig en leefbaar Alblasserdam.

 Landelijk is te zien dat de politie een terugtrekkende beweging maakt op bepaalde veiligheids- en leefbaarheidsitems (voorbeeld parkeeroverlast en ‘hondenoverlast’) en zich meer richt op haar kerntaken.

 Alleen al om die reden is het positief dat de gemeente Alblasserdam in 2019 een start heeft gemaakt met de implementatie van professionele Handhavers. Handhavers zijn het ‘gezicht’ van de gemeente Alblasserdam en fungeren veelal als gastheer. Zij zijn in staat om preventief en repressief op te treden en daar waar nodig maatwerk te leveren.

Publieke steun van de burger is essentieel om te werken aan het imago van de Handhavers in Alblasserdam. Hierbij hoort: daadkrachtig optreden en bewust keuzes maken. Er staat immers niet voor niets ‘Handhaving’ op het uniform van de handhavers. Kijkend naar de evaluatie jaarwisseling 2019-2020 blijkt dat er op 28 december en 29 december 2019 voor diverse gedragingen waarschuwingen zijn uitgeschreven, in totaal 55 waarschuwingen verspreid over 2 dagen. Dit is opmerkelijk, aangezien veelal van de genoemde overtredingen geprioriteerd zijn en expliciet genoemd worden in het Handhavingsbeleid van de gemeente Alblasserdam. Voorzitter, vanwaar deze terughoudendheid? 

De SGP-fractie verwacht van Handhaving een organisatie die maatwerk levert en zich klantgericht opstelt naar inwoners van Alblasserdam, maar ook duidelijk begrenst met als doel Alblasserdam veilig en leefbaar te houden. Kijkend naar de objectieve resultaten, welke ons toegestuurd zijn naar aanleiding van een technische vraag van de SGP-fractie, lijkt het erop dat Handhaving vanaf de start tot en met januari 2020 zich vooral geconcentreerd heeft op parkeeroverlast. Opmerkelijk is de grote hoeveelheid bekeuringen, welke geschreven zijn voor parkeeroverlast in tegenstelling tot b.v. overlast door honden en afval, welke ook geprioriteerd zijn in het Handhavingsbeleid. 

Voorzitter, kan de portefeuillehouder ons uitleggen waarom bekeuringen ten aanzien van parkeren zo dominant geschreven zijn en andere gedragingen enigszins achterblijven?

In het handhavingsbeleid 2020-2023 wordt genoemd dat Handhaving in 2020 wil starten met de aanpak van ondermijning. Voorzitter, ondermijning is een containerbegrip en een onderwerp dat ook Alblasserdam niet voorbij gaat. Om die reden is het positief dat Handhaving hiermee aan de slag gaat en moedigen wij dit van harte aan. Graag vernemen wij van de portefeuillehouder wat we in 2020 lokaal verwachten aan te pakken (wat zijn de prioriteiten!) m.b.t. ondermijning en hieraan gekoppeld: hebben we hier mankracht en kennis voor binnen het team Handhaving om ook daadwerkelijk door te pakken? Dit geldt overigens ook voor het toezicht en handhaven op de Drank- en Horecawet.

Voorzitter, de SGP-fractie weet zich te vinden in het handhavingsbeleid 2020-2023, zoals nu voorgesteld. Het is een ambitieus beleid wat inspeelt op de actualiteiten in Alblasserdam. Wij vertrouwen erop dat de veiligheid en leefbaarheid met de uitvoering van dit beleid vergroot zal worden in het belang van de inwoners van Alblasserdam.