Poliflw

Morgen is als het goed is de laatste raadsvergadering van het politieke jaar. Hopelijk ook de laatste digitale, ik verlang terug naar de raadszaal. Aan de orde? De jaarrekening en de kadernota. Cijfertjes!

In de algemene beschouwingen had ik het al aangegeven. De jaarrekening laat een grote plus zien, al meerdere jaren achter elkaar. En bij de begroting en de kadernota doen we steevast enorm veel moeite om de begroting sluitend te krijgen. Dat rijmt niet met elkaar. Hoe kan dat toch en wat moeten we eraan doen? 

Er zijn een paar grote posten in de jaarrekening die opvallen. Als eerste natuurlijk de opbrengst van de precariorechten, de belasting op kabeltjes. Die hebben inwoners al lang geleden betaald en komt nu na een lang proces naar de gemeente toe. 

Aan de andere kant staat het afboeken van bedrijfsterrein Diekink voor een bedrag van 2,8 miljoen. Daar is de VVD het niet mee eens. Dit jaar wordt bij het vaststellen van de grondexploitatie als het goed is hetzelfde bedrag weer opgevoerd. Boekhoudkundig cijfergegoochel. Benieuwd of dat gaat lukken! Beter was geweest het bedrag gewoon te laten staan. 

En dan zijn is nog voor ongeveer 1,7 miljoen aan geplande activiteiten niet uitgevoerd. Dat tellen we mee in het resultaat. Raar, maar waar. Het bedrag valt vrij in de algemene reserve maar wordt gelijk weer beschikbaar gesteld voor de begroting van dit jaar. Heel bijzonder. 

In dat deel van 1,7 miljoen zitten activiteiten die in 2019 gestart zijn en nog net helemaal af zijn. Dan is het logisch dat het geld beschikbaar blijft voor dat project. Het zou geen resultaat mogen heten maar het is wel goed om het bedrag te besteden aan dat waar het voor bedoeld was. 

Het komt ook voor dat het college voorstelt het niet uitgevoerde bedrag aan andere activiteiten uit te geven. Daarvan vindt de VVD dat de raad geraadpleegd dient te worden. Daar gaan we morgen een voorbeeld van bespreken. Kijkt u mee? Live via Lochem.nl? Vanaf september weer als publiek hopelijk. Da’s echt veel fijner. Nog één x digitaal. Over cijfertjes. D’r an! 

Erik Haverkort, fractievoorzitter

Soms moet je terugkijken om je vooruitblik te vormen. In de week dat de jaarrekening en de kadernota behandeld worden in de raad geeft dat mij in ieder geval richting. Tijd om te investeren in de samenleving dus.

Elk jaar bij het vaststellen van de begroting zijn we bezorgd. Is het wel structureel sluitend? Moeten we weer bezuinigen? Vorig jaar heeft de VVD zelfs ingestemd met het verhogen van de woonbelasting… En nu, iedereen houdt de adem in vanwege de crisis… Dan helpt het om even van een afstandje te zien. 

De gemeente rapporteert elk jaar een fors resultaat bij de jaarrekening. Tuurlijk, soms zijn er incidentele meevallers maar wanneer we van de afgelopen jaren de resultaten van de jaarrekening naast de oorspronkelijke begroting leggen, dan houden we steevast miljoenen over. Gemiddeld ruim 4,3 miljoen per jaar. Erg? Nee, in principe niet. Wel goed om van te leren en op te sturen. Vandaar dit blog. Geen zorg! Investeren! 

De overheid vormt ons financieel vangnet. Inwoners en ondernemers die om wat voor reden dan ook even niet voor zichzelf kunnen zorgen verdienen hulp. En in steeds meer situaties is de gemeente de aangewezen helper. Onze begroting is de afgelopen jaren gestegen van 50 naar 80 miljoen. Vooral vangnetmaatregelen. Achterafrepareergelden.

Wanneer de overheid echter aan de voorkant investeert dan wordt voorkomen dat ondernemers en inwoners in problemen komen. En dat is om twee redenen altijd beter. Ten eerste leidt het geld wat we uitgeven tot zichtbaar maatschappelijk nut. Goede recreatieve voorzieningen. Schone, hele en veilige infrastructuur. Dat is onvoorstelbaar belangrijk. 

Ten tweede is investeren goedkoper dan achteraf repareren. Een euro preventief in de economie stoppen voorkomt ongeveer 1,20 euro kosten in het sociaal domein. Stuur even een mail als je het sommetje wil ontvangen. Alle investeringen hebben dus maatschappelijk nut en direct een mega rendement. En dat met een rentestand die voor gemeentes nagenoeg nul is. Gratis rendement! En dat in tijden van crisis. 

Ik ben dus van harte voor investeren! En dat zullen we bij de behandeling van kadernota en jaarrekening ook laten horen. Aan de bak met dat geld, rollen zal het! Juist nu! Voorkom het vangnet. Voor investeren! D’r an!

Erik Haverkort, fractievoorzitter

De versoepeling is daar! De bureaucratie ook. Gaat dat goed? Of het staatsrecht in onze rechtstaat nog recht staat? Ik weet het niet meer zeker. Help maar eens denken. En raadsleden in Nederland? Aan ons om de juiste vraag te stellen. Ik ga dat maandag doen! Lees maar waarom.

Afgelopen week versoepelde het kabinet de coronamaatregelen. Sportclubs mogen weer aan de gang en het verbod op contactberoepen wordt opgeheven. De kapper kan weer open! Dat was woensdag. Dan volgt het debat met de Tweede Kamer en daarna stuurt het kabinet een brief naar alle veiligheidsregio’s. 

De veiligheidsregio past de noodverordening aan en stuurt deze aan de gemeenteraden zodat wij onze controlerende taak kunnen uitvoeren. Uiteindelijk legt de voorzitter van de veiligheidsregio verantwoording af aan de gemeenteraad. Voor onze regio dus in 22 gemeenten. Zo gaat het. 

Maar dan komt het. Sportkoepels, bonden als de KNVB, NOC-NSF, KNLTB en NGF hebben coronaprotocollen opgesteld en die als advies naar hun leden gestuurd. Prima natuurlijk, soms een beetje te uitgebreid naar mijn mening, maar ey, het is een advies hè. De clubs zijn verantwoordelijk. 

Onze gemeente communiceert naar de clubs dat ze de protocollen volgt. De gemeente stuurt ook de BOA’s aan die moeten handhaven en daarmee lijkt het ineens alsof de adviezen van de bonden verheven zijn tot de regels van de gemeente. Ik heb de nieuwste verordening nog niet gezien maar daar staan vast niet al die regeltjes van al die bonden in. De gemeenteraad heeft ook geen voorstel aangenomen dat de adviezen van de bonden tot regel zijn verheven. Het zijn dus nog steeds adviezen!

Ik denk dat de BOA’s wel op dat advies handhaven. Ik denk zeker dat de clubs denken dat de gemeente daarop handhaaft. En daar zit een weeffout. Het legaliteitsbeginsel wordt hier losgelaten en het risico van willekeur ligt op de loer. Er is immers geen wet of regel die clubs daartoe verplicht het advies over te nemen. Het kabinet doet steeds een appèl op gezond verstand. Handhaving kan enkel en alleen op de verordening van de veiligheidsregio. Legaliteitsbeginsel dus. Aan ons om uit te zoeken hoe het nu zit. Is het overigens erg om een plan te maken en te laten checken? Nee, natuurlijk niet. Heel verstandig zelfs. Maar verplicht is het niet, beginselfoutje dus. Maar ‘ns vragen hoe we dit oplossen! D’r an! 

Erik Haverkort, fractievoorzitter

De gemeente Lochem heeft verschillende regelingen voor ondersteuning aan inwoners die weinig te besteden hebben. Veel mensen die dit geld goed kunnen gebruiken, zijn hiervan niet op de hoogte. Met de campagne ‘Rondkomen in Lochem’ willen Stichting Welzijn Lochem hierin verandering brengen. Via een website kun je nu checken of er een regeling is waarvoor je in aanmerking komt.

Iedereen die een laag inkomen heeft of weinig te besteden als gevolg van schulden, komt mogelijk in aanmerking voor een of meer regelingen. Bijvoorbeeld voor een computer voor school, een bijdrage voor de sportclub of voor net dat extraatje om mee te kunnen doen. Wethouder Ingrid de Pagter: “We willen er zo voor zorgen dat iedereen in de gemeente krijgt waar hij of zij recht op heeft en mee kan doen in de samenleving.”

Of je gebruik kunt maken van een regeling of voorziening, hangt af van je persoonlijke situatie. Zo wordt rekening gehouden met je leeftijd, of je samenwoont en of je kinderen hebt. Het inkomen mag niet te hoog zijn. Soms wordt ook gekeken naar het vermogen. Dat is niet alleen het geld op de bank, maar bijvoorbeeld ook een auto, waardevolle spullen en een eigen huis.

Op www.checkwaarjerechtophebt.nl vind je alle informatie over de mogelijkheden en meer informatie over organisaties als het Budget Advies Centrum (B€L), Stichting Leergeld of bijvoorbeeld de Voedselbank.

Hulp nodig?

Vanzelfsprekend kun je ook altijd een gesprek vragen bij de gemeente. Bellen of langskomen in het gemeentehuis in Lochem kan op werkdagen tussen 8.30 en 12.30 uur via (0573) 28 92 22.

Op dinsdag 24 maart start de cursus in Lochem. Meedoen is gratis. De cursus bestaat uit 5 bijeenkomsten die starten om 19:30 uur Meld je nu aan via www.lochem.nl/politiekactief.

Onze gemeentelijke cijfercyclus kent vier boekjes. Kadernota, begroting, bestuursrapportage en uiteindelijk als alles voorbij is de jaarrekening. Aanstaande maandag zien we de bestuursrapportage, ons tussenrapport…

De bestuursrapportage is normaliter een terugblik. Hoe gaat het financieel in het lopende jaar? Dit college kijkt gelijk ook een beetje vooruit en stelt een aanvullend dekkingsplan voor. Bezuinigingen! Da’s okay natuurlijk maar laten we dan wel de raad de gelegenheid geven er echt wat van te vinden.

Zo vind ik dat de bijstellingen die het Rijk heeft gecommuniceerd op 17 september meegewogen moeten worden bij de cijfers. Dat is best even uitzoekwerk maar wel heel belangrijk om te doen! Beetje actueel blijven. 

Ik vind ook dat de brandweer ons weer zorgen baart. Al sinds 2015 is men bezig met een nieuwe kazerne in Almen. Omdat de nieuwe auto’s groter zijn en omdat er geen aparte kleedkamer is. Ik gun onze vrijwilligers een goede auto en een prachtige kazerne maar vijf jaar geleden koste een nieuwe kazerne vijf ton, twee jaar geleden ruim een miljoen en nu anderhalf… Dat is bizar. Door er heel lang over te lullen kost een simpele garage met kapstok en douche drie keer meer!? Ik begrijp nu waarom het bij de VNOG zo’n zootje is…

Nog zo’n vraag, waar ik denk ik jullie hulp bij nodig heb. Dus reageer. Ik heb me kwaad gemaakt over de hinder van de eikenprocessierups en de terughoudende aanpak van de gemeente. Nu lees ik dat er ‘slechts’ tienduizend euro voor beschikbaar komt. Even ter vergelijk: voor de aanpak van reuzenbereklauw en Japanse duizendknoop is vier-en-een-halve ton (!) begroot! Zou de hinder van die exoten vijfenveertig keer groter zijn dan alle jeuk die onze inwoners afgelopen zomer hadden? Lijkt me enigszins uit verhouding. Het lijkt me toch dat bij bestrijding van hinderlijke biodiversiteit de hinder voor onze inwoners leidend is. 

Er is ook goed nieuws! Het aantal mensen afhankelijk van een bijstandsuitkering is gedaald! Tuurlijk, arbeidsmarkt is prima, maar het lijkt me ook een mooie opsteker voor de keuzes die dit college heeft gemaakt om dat te stimuleren. Focus op de economische agenda, Plein dicht, Baken open en aan de bak! Dat moeten we meer doen. D’r an! 

Erik Haverkort, fractievoorzitter

De vakantie voorbij. Vanaf maandag weer elke twee weken politieke avond. Afgelopen week het persbericht over de hack van 6 juni. Heel cybercrimefightend Nederland heeft de zomer in Lochem doorgebracht. Anderhalve ton Lochems geld verder en men is nog niet klaar. Dit vind ik.

De belangrijkste conclusies tot nu toe: Lochem kroop door het oog van de naald, er zijn wel gegevens van medewerkers en raadsleden gekopieerd maar er zijn geen persoonsgegevens van inwoners verdwenen. Wel een datalek dus. Er zijn 64 maatregelen opgesteld, een deel inmiddels uitgevoerd.

Geen persoonsgegevens verdwenen maar wel mailadressen en telefoonnummers van medewerkers en raadsleden weg… Dat klinkt wel wat bijzonder… Wat ons betreft moet de beveiliging zo zijn dat alle persoonsgegevens veilig zijn bij de gemeente. Ook die van medewerkers. 

Vierenzestig maatregelen. Een deel moet nog en een deel is al. De kosten tot nu toe bedragen ongeveer € 140.000. Om één of andere reden wordt dat bedrag wel in het memo aan de raad vermeld maar niet genoemd in het persbericht. Dan noem ik het maar hier. De specialisten geven aan dat het nog veel erger had kunnen zijn. Wanneer de hackers één niveautje dieper hadden kunnen komen en de gemeentelijke systemen op gegijzeld waren geweest dan had het vele tonnen kunnen kosten. 

En toen moest ik terug denken aan 2015. In maart van dat jaar is de gemeente ook aangevallen. Ransomware, losgeld om weer bij je data te kunnen. Wat heeft de gemeente daar toen van geleerd dan? Moet er eerst twee keer iets misgaan voordat er maatregelen genomen worden? Hadden we naar aanleiding van die cybershit niet al naar tweefactorauthenticatie gemoeten? Of naar de 3-2-1 methode voor back-ups? 

Nu betaalt Lochem de les. Heel Nederland heeft via de Vereniging Nederlandse Gemeenten het lesmateriaal ontvangen. De VVD heeft het college vragen gesteld. Of we nu veilig zijn. Of de kosten verhaald kunnen worden. Of andere gemeenten of het Rijk meebetalen en waarom er na het incident in 2015 blijkbaar onvoldoende actie is ondernomen. Wat ons betreft moeten onze gegevens veilig zijn. Ook die van medewerkers en raadsleden. Dat dat geld kost is logisch maar het kan vast slimmer dan op deze manier. Herstel is altijd duurder dan preventie. Dat dus. Dran! 

Erik Haverkort, raadslid (en inwoner). 

De gemeente is gehackt. Er is 32 MB aan data weg. In de pers slechts twee boodschappen. Tijdelijk niet bereikbaar en het onderzoek loopt nog. Ik wil dat data van inwoners veilig is bij onze gemeente. U toch ook?

Regelmatig bereiken ons berichten over datalekken. Dan is er een verzekeringsmaatschappij waarvan de klantgegevens op straat liggen, dan weer een gemeente waar het mis gaat. Opvallend daarbij is dat gelijk en snel bekend is wat de schade is. Maar in Lochem wachten we nog… 

Ik heb het inmiddels bijna dagelijks. Mails van bijzondere afzenders die me aangeven dat ik een prijs gewonnen heb, een nieuwe pas nodig heb, soms bij een bank waar ik nog nooit klant geweest ben, of een advertentie voor het voorkomen van kalknagels en in een enkel geval een poging tot afpersing waarbij er schijnbaar pikante foto’s gepubliceerd worden als ik niet betaal. Ik ben uiteraard benieuwd en betaal dus nooit. 

Mijn gegevens liggen op straat. Omdat ik gebruik maak van het internet. Omdat ik actief ben op sociale media, omdat ik al heel lang hetzelfde mailadres heb, omdat ik een bedrijf heb, omdat ik leef, communiceer en app. Maar niet omdat ik inwoner van de gemeente Lochem ben. Daar horen mijn gegevens veilig te zijn. En als er dan wat gebeurt, dan verwacht ik minstens dat er transparant gedeeld wordt wat er is misgegaan. Omdat het kan. En omdat het zo hoort. 

De laatste tijd? Ede gehackt, gegevens op straat. Dezelfde periode, Oegstgeest en Midden-Delftland. Duizenden gegevens op straat. Als je even googelt dan is de beveiliging van onze gegevens bij de overheid zo lek als een mandje. De Lochemse begroting 2019 stelt structureel 

€ 12.000 ter beschikking voor de digitale volwassenheid van systemen. Het argument? Kwalitatief slechte en niet up-to-date software is een risico voor gegevensverlies en kan leiden tot imagoschade… Imagoschade…

Morgen stelt de VVD-fractie vragen aan de burgemeester. Zijn er nu gegevens van inwoners verdwenen of niet? Het imago van de gemeente is daarbij van ondergeschikt belang. De veiligheid van inwoners staat wat de VVD betreft voorop. En als er verbeteringen nodig zijn dan is er wat ons betreft meer dan € 12.000 beschikbaar. Minstens zo belangrijk is de openheid vanuit de gemeente. Wees eerlijk over de hack, eerlijk over het onderzoek en deel actief informatie. Ook als er een lekkage is. D’r an! 

Erik Haverkort, fractievoorzitter