Poliflw

Afgelopen jaar werd Nederland en de rest van de wereld geconfronteerd met de uitbraak van het COVID-19 virus. Tijdens de uitbraak van de pandemie verbleven meer dan 200.000 Nederlanders in het buitenland voor vakantie, voor werk of studie, of vanwege familiebezoek.

Voor veel Nederlanders was onduidelijk wat zij van de overheid konden verwachten en dat willen GroenLinks en D66 in de toekomst voorkomen. Niet alleen in geval van een wereldwijde virusuitbraak, maar ook in het normale, dagelijkse leven biedt een consulaire wet meer zekerheid. Want ook als je in het buitenland aan het werk of op vakantie bent, kunnen er (persoonlijke) rampen voltrekken, waar je niet op voorbereid bent en hulp van de Nederlandse overheid bij nodig hebt.

Naar een Nederlandse consulaire wet

Nederland kent nog geen consulaire wet. Wat GroenLinks en D66 betreft zou het veel onzekerheden kunnen voorkomen op het moment dat zich weer een internationale crisissituatie voordoet. Daarnaast biedt het ook in normalere tijden betere houvast.

De consulaire wet moet de volgende zaken vastleggen: de consulaire bijstand waar Nederlanders op mogen rekenen in noodsituaties in het buitenland, zoals bij een pandemie, natuurrampen en geweld; wanneer hulp wordt geboden bij repatriëring en waar de kosten van deze consulaire nooddiensten liggen; de consulaire diensten waar Nederlanders op mogen rekenen in het kader van documentverstrekking en de continuïteit van die dienstverlening, ook in tijden van crises en in geval van noodsituaties; een maximumtermijn waarbinnen reisadviezen aangescherpt moeten worden bij verslechterende veiligheidssituaties; en de consulaire bijstand die Buitenlandse Zaken moet verlenen aan Nederlanders die in het buitenland gearresteerd worden en het minimumaantal gedetineerdenbezoeken per jaar.

Er is een adequaat noodpakketnodig om een kaalslag in de culturele sector te voorkomen. Dat zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge naar aanleiding van een survey onder meer dan 1500 respondenten freelancers, met name musici, makers en technici. Maandag debatteert de Tweede Kamer over de culturele sector in de corona-crisis. 

De survey werd afgelopen week gehouden. Daaruit blijkt dat er dringend noodsteun moet komen voor de grote groep zzp-ers in de culturele sector. De 300 miljoen aan noodsteun die de overheid aan het begin van de corona-crisis heeft vrijgemaakt voor deze sector, sijpelt nauwelijks naar hen door.

Er dreigt een kaalslag in de podiumkunsten, blijkt uit de survey. Bijna 61% van de respondenten geeft aan dat opdrachten tot en met december gecanceld zijn. Bijna 40% heeft zelfs te maken met annulering na december. Meer dan 70% is redelijk tot zeer bezorgd over zijn of haar financiële situatie vanaf september. Gevraagd naar de noodzaak om werkzaamheden buiten de sector te vinden of uit te breiden, zegt 43% zich daartoe in grote mate genoodzaakt te voelen. In totaal wil 27% zich laten omscholen.

Het is 5 voor 12

“De survey laat zien wat wij voortdurend horen van collega’s: mensen staan met de rug tegen de muur. Het is 5 voor 12.  Ze zijn onzeker over de toekomst. Het gaat om mensen die de afgelopen jaren, ondanks alle bezuinigen in de sector, in staat waren hier een goed inkomen in te verdienen. Maar door de corona crisis teren zij snel in p hun reserves. Als op korte termijn geen zicht is op aanvullende maatregelen of volledige herstart van de werkzaamheden, overbruggen vele zzp'ers de crisis niet”, zeggen musici Mattijs van de Woerd en Marjolein Niels, die het onderzoek initieerden, samen me het Platform voor Freelance Musici en met medewerking van GroenLinks.

Een adequaat noodpakket is nodig om kapitaalvernietiging en een braindrain te voorkomen, zegt GroenLinks. De partij hielp om de survey mogelijk te maken, om zo beter inzicht te krijgen voor beleidsvoorstellen. “Het onderzoek geeft een ontluisterend beeld van de kaalslag die dreigt in de culturele sector. Er is en stille ramp gaande. Er is te weinig oog voor de specifieke situatie van de grote hoeveelheid mensen zonder vast contract die zich inzet voor deze sector”, zegt Niels van den Berge Tweede Kamerlid van GroenLinks, die hielp om de survey mogelijk te maken.

Kabinet, zet een tweede stap

Volgens Van den Berge is gebrek aan inzicht in de situatie van zzp’ers mede de oorzaak van de traagheid van het kabinet om met noodsteun over de brug te komen. “Met dit onderzoek hebben we een beeld willen geven. Je ziet dat de steun die nu is vrijgemaakt – 300 miljoen euro - vooral gaat naar culturele instellingen, en niet naar de vele zzp’ers. Wij roepen het kabinet dan ook op: zet een tweede stap.“

Een noodpakket van 1 miljard euro nodig voor de culturele sector, waaronder een steunfonds van 200 miljoen voor freelancers en zelfstandigen zeggen PvdA, SP en GroenLinks. Volgens het CBS is de sector goed voor 3,7 procent van het Bruto Binnenlands Product. De cultuursector draait voor zo'n 60% op zzp'ers, die met diverse (kortlopende) projecten en activiteiten aan de kost komen. Zo’n 30.000 ZZP-ers kunnen nu geen aanspraak maken op steunmaatregelen.

GroenLinks en D66 willen volgende week, in aanloop naar het debat over racisme, een rondetafel organiseren waarvoor ze meerdere initiatiefnemers van de Black Lives Matter beweging uitnodigen. De partijen willen in gesprek om te horen wat de overheid kan doen om institutioneel racisme tegen te gaan.

De initiatiefnemers van de Black Lives Matter-beweging hebben de afgelopen weken veel losgemaakt en een grote beweging op gang gebracht. 

GroenLinks Kamerlid Niels van den Berge: “De mensen die wij uitnodigen zijn de initiatiefnemers van de Black Lives Matter beweging. Dit zijn ook de mensen die de podia zijn opgeklommen en manifestaties hebben georganiseerd, omdat zij zich niet gezien en gehoord voelden. Wij zien ze wel en horen ze wel.” 

D66 Kamerlid Jan Paternotte: “Steeds meer mensen erkennen dat Nederlanders van kleur elke dag opnieuw met 2-0 achter moeten beginnen. Dat is on-Nederlands: juist hier zou ieder mens gelijke kansen moeten hebben. Dit is dan ook het moment om racisme aan te pakken en daarvoor de beste ideeen te verzamelen. Daarom verdient deze beweging een plek aan tafel in de Tweede Kamer.” 

GroenLinks en D66 willen over concrete oplossingen praten om institutioneel racisme een halt toe te roepen. De verhalen en uitkomsten worden meegenomen in het debat over racisme dat woensdag 1 juli plaatsvindt.

Elk jaar stelt het kabinet in de miljoenennota haar bijdrage aan de loonontwikkelingen in de zorg (ova) vast.

Dit percentage is de financiële ruimte waarbinnen vakbonden en werkgevers kunnen onderhandelen over loonstijgingen. Het bedrag wordt vastgesteld op basis van loonontwikkelingen in andere sectoren. Het vaststellen van deze loonruimte heeft daarmee grote invloed op de salarissen in de zorg.

Waar dit percentage voor de coronacrisis nog werd vastgesteld op bijna drie procent voor het jaar 2021, heeft het CPB dit percentage recent gehalveerd. Wanneer het kabinet deze bijstelling overneemt, betekent dit dat de lonen volgend jaar slechts met 1,4% kunnen stijgen. Hier komt nog bij dat de verwachting is dat de pensioenpremies in de zorg volgend jaar stijgen. Deze moeten uit dezelfde bijdrage betaald worden, wat betekent dat de lonen netto niet of nauwelijks kunnen toenemen.

Dit kan GroenLinks niet accepteren. We moeten voorkomen dat de helden in de zorg de klappen van de komende economische crisis moeten opvangen. Een begroting waarin niet geregeld is dat de lonen kunnen stijgen zal op verzet van ons rekenen – ook in de Eerste Kamer waar het kabinet een meerderheid nodig zal hebben. Dat signaal willen we nu al afgeven, omdat het kabinet deze zomer bezig zal gaan met het opstellen van de begroting.

In 2018 heeft GroenLinks het voorstel om de kosten voor het afsluiten van de gasaansluiting voor huiseigenaren te halveren.

Het voorstel werd omarmd door een meerderheid van de Tweede Kamer en vandaag is die regeling eindelijk gerealiseerd.

GroenLinks Tweede Kamerlid Tom van der Lee: ‘Deze regeling zorgt ervoor dat duurzame voorlopers niet meer met een hoge rekening gestraft worden en dat is broodnodig!’

Om gevaarlijke gaslekken in de toekomst te voorkomen, moet afsluiting professioneel gebeuren en vaak betekent dit ook het verwijderen van een stuk gasleiding. De kosten van zo’n afsluiting - inclusief graafwerkzaamheden en inzet van de monteur - worden nu door de netbeheerder volledig op de individuele klant verhaald.

In de nieuwe regeling worden de kosten 50/50 verdeeld: de helft voor de consument en de helft voor de netbeheerder. De netbeheerders kunnen deze extra kosten verrekenen met het zogenaamde vastrecht.

Alle huizen moeten vóór 2050 van het aardgas af. De hoge kosten voor het afsluiten van het gas werpt daarbij een financiële drempel op. Huishoudens moeten al flink investeren in isolatie en duurzame technieken, het is oneerlijk dat zij daar bovenop nog eens volledig opdraaien voor de kosten van het beëindigen van hun fossiele brandstofgebruik. GroenLinks verwacht dat het kabinet met een structurele oplossing komt als straks hele wijken tegelijkertijd over gaan op een andere warmtebron.

 

 

GroenLinks dient vandaag een initiatiefwet in om de geborgde zetels in de waterschappen af te schaffen.

Ongeveer 1/3 van de zetels binnen de waterschappen is vooraf al vergeven aan boeren, het bedrijfsleven of natuurorganisaties. GroenLinks wil dat de waterschappen moderniseren en dus volledig democratisch worden.

GroenLinks Tweede Kamerlid Laura Bromet: ‘Waarom krijgt het bedrijfsleven automatisch een plek aan de tafel bij de waterschappen? We geven Shell toch ook geen twee vaste Kamerzetels? De tijden zijn veranderd, het klimaat is veranderd. Tijd voor een volledig democratisch waterschap’.

De druk op de waterschappen is de afgelopen decennia flink toegenomen. De waterschappen moeten wegens klimaatverandering rekening houden met een grilliger patroon in de watertoevoer. Met name periodes van extreme droogte brengen veel problemen met zich mee die van invloed zijn op onze natuur, de scheepvaart, de landbouw en onze waterkwaliteit.

De toegenomen druk op onze waterkwaliteit en het milieu compliceert de werkzaamheden van de waterschappen omdat meer belangen tegen elkaar afgewogen moeten worden. Hierbij komt het regelmatig voor dat deze belangen lijnrecht tegenover elkaar staan.

De vaste zetels zijn gebaseerd op het principe ‘belang-betaling-zeggenschap’. Wie betaalt bepaalt. Maar waar vroeger het bedrijfsleven en de agrarische sector een groot deel van de kosten van de waterschappen op zich namen, worden de kosten nu steeds meer door burgers opgebracht. In 1995 betaalden huishoudens nog 26%, in 2019 is dat opgelopen tot 41%.

Er moet snel een actieplan komen om het aantal stage- en leerwerkplekken voor mbo-studenten weer op peil te brengen, vindt GroenLinks. Bijvoorbeeld door een stagefonds voor vitale sectoren en afspraken met bedrijven en MBO-instellingen over het creëren van stageplekken. Dit voorstel doet Tweede Kamerlid Niels van den Berge vandaag bij het debat over mbo en corona.

Het oplopende tekort aan stageplekken leerbanen voor MBO-studenten is zorgwekkend. Dit jaar is het tekort aan stageplekken en leerbanen in het mbo al opgelopen tot 19.000 (Bron: SBB). Het aantal studenten dat van start ging bij een werkgever daalde met 56% ten opzichte van vorig jaar. Het is een rem op de studievoortgang en verkleint mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

Ruim 40% van de beroepsbevolking heeft een MBO-diploma. En om dit diploma te behalen, is een goede stage of leerwerkplek tijdens de studie cruciaal. Bij de vorige crisis in 2008 bleek dat stagetekorten in crisistijd leiden tot arbeidstekorten als de economie weer aantrekt. Daar moeten we nu van leren, vindt GroenLinks.

“Als één ding duidelijk is geworden in deze crisistijden, is het dat onze samenleving gedragen wordt door praktisch opgeleide mbo-studenten. Van zorgmedewerker tot bouwvakker, van pedagogisch medewerker tot beveiliger; allemaal zijn zij onmisbaar voor ons dagelijks functioneren. Daarom moeten we alles op alles zetten om stages en leerwerkplekken op peil te brengen”, zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge.

Dit is wat GroenLinks wil

Al eerder maakte het kabinet bekend dat zo’n 20 miljoen euro extra budget vrijgemaakt om de gevolgen van COVID-19 voor stages en leerbanen op te vangen. GroenLinks verwelkomt dit, maar vrezen dat het niet genoeg zal zijn. De grootste zorgen zijn ervoor vitale sectoren, zoals de zorg en de kinderopvang. Zij stonden voor de crisis al onder druk en kunnen nu onvoldoende mogelijkheden bieden aan studenten. Andere sectoren die zwaar gebukt gaan onder de crisis, zoals de horeca en toerisme, zullen waarschijnlijk ook extra ondersteuning nodig hebben.

Het kabinet moet snel met oplossingen komen met werkgevers en leerwerkbedrijven om meer stageplekken te creëren. Concreet wil GroenLinks dat:

Bedrijven in vitale sectoren, zoals zorg, veiligheid en logistiek, ondersteuning krijgen om stageplekken te creëren. Studenten die zich willen laten her- of omscholen richting vitale sectoren ondersteuning in her- of omscholingskosten krijgen. Bedrijven die zich inzetten op groene en duurzame productieprocessen op extra middelen rekenen om stageplekken te creëren. Bedrijven, maar ook instellingen zelf die creatieve ideeën hebben voor (vervangende) stages en opdrachten, hulp kunnen krijgen.

Het Europees Parlement heeft de Europese wet aangenomen die definieert welke investeringen duurzaam genoemd mogen worden: de ‘groene taxonomie’. Europarlementariër Bas Eickhout is hoofdonderhandelaar namens het Europees Parlement: “Dit is een mijlpaal voor de verduurzaming van de financiële sector.”

Bekijk het interview met Eickhout over het belang van de groene taxonomie.

Met de taxonomie worden stappen gezet om van duurzaam investeren de norm te maken. De regels zorgen voor meer transparantie over de duurzaamheid van investeringen. Aanbieders van financiële producten moeten voortaan laten zien hoeveel procent van hun beleggingen daadwerkelijk duurzaam is. Hiermee wordt greenwashing tegengegaan.

Eickhout is tevreden met het resultaat: “Deze regels zetten in Europa, maar ook wereldwijd, de gouden standaard voor duurzaam investeren.” De wetgeving heeft grote invloed op aanbieders van financiële producten, maar kan ook gebruikt worden door de publieke sector. “Overheden gaan nu vele miljarden investeren om de economische gevolgen van de coronacrisis tegen te gaan. In de taxonomie staat tot in detail beschreven in welke delen van de economie we moeten investeren om ervoor te zorgen dat het herstel echt duurzaam wordt”, aldus Eickhout.

Groene taxonomie

De wet is een grote stap, maar Eickhout benadrukt dat deze nog niet compleet is. Zijn voorstel om in de taxonomie ook op te nemen welke activiteiten in het bijzonder schadelijk zijn voor het klimaat, biodiversiteit en andere duurzaamheidsopgaves, werd nipt door een rechtse meerderheid verworpen, maar blijft op de politieke agenda staan. Eickhout: “We moeten haast maken met het opstellen van een ‘bruine taxonomie’ zodat we ook eindelijk duidelijkheid krijgen met welke investeringen we zo snel mogelijk moeten stoppen.” De Europese Commissie buigt zich over de ‘bruine taxonomie’ in de nieuwe strategie voor duurzame financiering die eind van dit jaar wordt verwacht.

Vanaf 2021 treedt de groene taxonomie in werking. De Europese Commissie werkt momenteel samen met experts aan de technische criteria voor groene economische activiteiten. Die moeten tegen het eind van het jaar klaar zijn.

OPINIE

Naar maar waar: de gevolgen van de Covid-pandemie komen het hardst aan in de armste delen van de wereld. Zo zal het virus nog veel meer zichtbare én onzichtbare slachtoffers maken. De vooruitgang die de afgelopen jaren is geboekt in grote delen van de wereld om de extreme armoede te verminderen dreigt door Corona te worden teruggedraaid, waardoor de wereld op de rand staat van een nieuwe crisis. De aantallen zijn nauwelijks te bevatten: bijna een half miljard extra mensen die terugvallen in extreme armoede. Een verdubbeling van het aantal mensen op het randje van uithongering, tot 260 miljoen, zo voorspelt het Wereld Voedselprogramma.

De wereld moet daarom nu in actie komen om deze crisis-in-een-crisis te voorkomen. En Nederland moet daar als welvarend land haar eerlijke deel aan bijdragen. Uit medemenselijkheid, maar ook vanuit het perspectief van internationale stabiliteit. Want zolang het virus ongecontroleerd blijft rondgaan in armere landen, is ook de rest van de wereld niet veilig.

Dat is ook precies waarom het Adviescollege Internationale Vraagstukken adviseert om 1 miljard euro extra te investeren om de armste landen te ondersteunen. Bovendien bepleiten zij dat er niet zal worden bezuinigd op het huidige budget voor ontwikkelingssamenwerking, ook niet als de Nederlandse economie krimpt.

Het overgrote deel van de Nederlanders steunt het idee om arme landen extra te ondersteunen in deze moeilijke tijd.

Aan de slag dus, zou je denken. Maar het kabinet komt niet eens uit de startblokken. Het advies ligt er nu al meer dan een maand, maar het kabinet heeft het nog steeds niet voor elkaar gekregen om een reactie te schrijven op een advies van welgeteld 8 pagina’s. De coalitie komt er niet uit. Terwijl er geen tijd te verliezen is. De nood is nu. Het geld kan meteen worden ingezet om mensen uit de brand te helpen.

Wij roepen de coalitie dan ook met klem op om te stoppen met intern touwtrekken en juist daadkracht te tonen door het hele advies van de AIV over te nemen en uit te voeren. Bovendien geloven wij dat minister Kaag een stap verder moet gaan. Daarom stellen wij voorwaarden aan de extra hulp. Ten eerste: zorg dat het extra geld daadwerkelijk terechtkomt bij de meest gemarginaliseerde mensen, zoals de armste huishoudens, vrouwen en meisjes, lhbt-personen, migranten en mensen met een beperking. Want het Coronavirus discrimineert misschien niet, maar de gevolgen ervan wel: de meest kwetsbare mensen worden het hardst geraakt. Hulp bereikt juist hen vaak onvoldoende. Om dit te veranderen vinden wij dat er niet moet worden gepraat óver maar mét de mensen die dit betreft. Zij weten waar de grootste noden liggen, en wat er moet gebeuren om hulp te bieden waar die nodig is. Daarom is onze tweede eis: tenminste 25 procent van het extra geld moet naar lokale organisaties gaan, en waar mogelijk worden ingezet op directe cashtransfers.

Want alleen samen krijgen we corona onder controle – ook wereldwijd.

Kirsten van den Hul, Tweede Kamerlid voor de PvdA Tom van den Nieuwenhuijzen, Tweede Kamerlid voor GroenLinks

De uitslagen van de digitale ledenraadpleging zijn gepubliceerd op ledenraadpleging.groenlinks.nl

Er zijn meer dan 6300 leden die hebben gestemd in de digitale ledenraadpleging. De uitslag vind je hier.