Poliflw

GroenLinks en D66 stellen voor om 2023 uit te roepen tot herdenkingsjaar slavernij. Dat jaar is het honderdvijftig jaar geleden dat de slavernij in Nederland ten einde kwam. De bedoeling is om dat jaar extra aandacht te besteden aan de afschaffing van de slavernij en het Nederlandse slavernijverleden door middel van tentoonstellingen, voorstellingen, debatten en aandacht in onderwijs en media. Dit jaar werd op vergelijkbare wijze 75-jaar bevrijding gevierd.

Slavernij werd formeel afgeschaft in Nederland op 1 juli 1863. Maar om te voorkomen dat de Nederlandse plantages plotseling stil zouden vallen werd per wet geregeld dat tot slaaf gemaakten nog tien jaar onder ‘bijzonder toezicht’ van de staat werden gesteld om het werk op de plantages te blijven uitvoeren. In de praktijk was de slavernij in Nederland dus pas in 1873 ten einde, nu bijna honderd vijftig jaar geleden.

De inhoud van het herdenkingsjaar zou in het voorstel van GroenLinks en D66 mede moeten worden vormgegeven door een brede coalitie van instellingen en stichtingen zoals bijvoorbeeld NiNsee en The Black Archives die al jaren aandacht vragen voor het Nederlandse koloniale verleden. Ook opening van het Nationaal Slavernijmuseum dat op dit moment in Amsterdam wordt ontwikkelt wordt zou deel uit kunnen maken van het herdenkingsjaar.

Elk jaar stelt het kabinet in de miljoenennota haar bijdrage aan de loonontwikkelingen in de zorg (ova) vast.

Dit percentage is de financiële ruimte waarbinnen vakbonden en werkgevers kunnen onderhandelen over loonstijgingen. Het bedrag wordt vastgesteld op basis van loonontwikkelingen in andere sectoren. Het vaststellen van deze loonruimte heeft daarmee grote invloed op de salarissen in de zorg.

Waar dit percentage voor de coronacrisis nog werd vastgesteld op bijna drie procent voor het jaar 2021, heeft het CPB dit percentage recent gehalveerd. Wanneer het kabinet deze bijstelling overneemt, betekent dit dat de lonen volgend jaar slechts met 1,4% kunnen stijgen. Hier komt nog bij dat de verwachting is dat de pensioenpremies in de zorg volgend jaar stijgen. Deze moeten uit dezelfde bijdrage betaald worden, wat betekent dat de lonen netto niet of nauwelijks kunnen toenemen.

Dit kan GroenLinks niet accepteren. We moeten voorkomen dat de helden in de zorg de klappen van de komende economische crisis moeten opvangen. Een begroting waarin niet geregeld is dat de lonen kunnen stijgen zal op verzet van ons rekenen – ook in de Eerste Kamer waar het kabinet een meerderheid nodig zal hebben. Dat signaal willen we nu al afgeven, omdat het kabinet deze zomer bezig zal gaan met het opstellen van de begroting.

GroenLinks dient vandaag een initiatiefwet in om de geborgde zetels in de waterschappen af te schaffen.

Ongeveer 1/3 van de zetels binnen de waterschappen is vooraf al vergeven aan boeren, het bedrijfsleven of natuurorganisaties. GroenLinks wil dat de waterschappen moderniseren en dus volledig democratisch worden.

GroenLinks Tweede Kamerlid Laura Bromet: ‘Waarom krijgt het bedrijfsleven automatisch een plek aan de tafel bij de waterschappen? We geven Shell toch ook geen twee vaste Kamerzetels? De tijden zijn veranderd, het klimaat is veranderd. Tijd voor een volledig democratisch waterschap’.

De druk op de waterschappen is de afgelopen decennia flink toegenomen. De waterschappen moeten wegens klimaatverandering rekening houden met een grilliger patroon in de watertoevoer. Met name periodes van extreme droogte brengen veel problemen met zich mee die van invloed zijn op onze natuur, de scheepvaart, de landbouw en onze waterkwaliteit.

De toegenomen druk op onze waterkwaliteit en het milieu compliceert de werkzaamheden van de waterschappen omdat meer belangen tegen elkaar afgewogen moeten worden. Hierbij komt het regelmatig voor dat deze belangen lijnrecht tegenover elkaar staan.

De vaste zetels zijn gebaseerd op het principe ‘belang-betaling-zeggenschap’. Wie betaalt bepaalt. Maar waar vroeger het bedrijfsleven en de agrarische sector een groot deel van de kosten van de waterschappen op zich namen, worden de kosten nu steeds meer door burgers opgebracht. In 1995 betaalden huishoudens nog 26%, in 2019 is dat opgelopen tot 41%.

‘Ik zie je’ is na ‘ik hou van je’ misschien wel het belangrijkste wat je tegen iemand kunt zeggen.

Maar hoe vaak zeggen we het eigenlijk? Wanneer heb jij het tegen iemand gezegd? Ik zie je. Ik hoor je. Wanneer hoorde je dat voor het laatst? Geen plan, niet al het geld van de wereld, geen debat kan daar tegenop. Erkenning.

Het gemis van mijn moeder, is niet het gemis van een lichaam, van een fysiek zijn. Het is het gemis van de vrouw die mij altijd zag zoals ik werkelijk ben. Altijd. Gezien worden zoals we zijn. We hebben allemaal nodig. Mensen die strijden die strijden tegen racisme, mensen die werken in de zorg. Nu zien we ze, nu zijn het helden, maar dat waren ze altijd al. En onze samenleving kent zoveel meer helden, die zijn wegbezuinigd, genegeerd, verstopt. Onderwijzers, kunstenaars, politie agenten, schoonmakers, klimaatactivisten, mensen die strijden tegen racisme. We zien jullie. 

Woorden kunnen krachtiger zijn dan duizend zwaarden, woorden kunnen inspireren en aanzetten tot grootse daden, maar woorden mogen nooit leeg zijn. Als je mensen werkelijk ziet, dan betekent dat ook iets voor je daden.

Nederland heeft nu massaal gezegd tegen de mensen in de zorg: ik zie je. Dat zijn woorden van hoop. Maar deze woorden blijven leeg als je niets doet aan de werkdruk en onderwaardering. Daarom moet de zorg niet alleen een bonus krijgen voor hun harde werk tijdens Corona, maar structureel betere beloning omdat hun goede werk ook structureel is. Nederland ziet eindelijk de waarde van schoonmakers, mensen in de distributie centra, vakkenvullers. Eindelijk is duidelijk wat de echt cruciale beroepen van onze samenleving zijn. Maar als we deze mensen echt zien, dan zie we hun struggle om rond te komen. Dan geef je geen miljarden aan multinationals, dan verhoog je het minimumloon.

Na de immense Klimaatprotesten van vorig jaar zei de regering eindelijk: de aanpak van klimaatverandering is prioriteit. Maar als je het geluid van de klimaatgeneratie echt hoort, dan accepteer je niet langer dat grote vervuilende bedrijven niet hoeven te betalen. Dat de CO2-heffing wordt afgezwakt, dat het vliegverkeer weer moet gaan groeien, dan zoek je in de coronacrisis geen reden om een stapje minder doen, maar zet je een tandje bij. 

Ik vind het een groot compliment waard dat Mark Rutte eindelijk erkent dat er sprake is van institutioneel racisme, al wil hij het niet zo noemen. Die woorden inspireren, maar moeten ook aanzetten tot grootse daden. In deze maand van Keti Koti kan hij, als premier van alle Nederlanders, deze woorden betekenis geven door namens Nederland excuses te maken voor het slavernijverleden. Want een sorry voor toen, is zoveel meer dan een excuus. Je kan alleen verder met de toekomst als wij ons verleden erkennen. Het is de sterkst denkbare erkenning van de pijn van velen. Het zegt: ik zie je.

Corona heeft ons de wereld op een andere manier laten zien. Dat betekent dat we niet terug kunnen naar hoe het was. Niet terug kunnen naar bezuinigen op de zorg, de politie en het onderwijs, cultuur. Niet terug kunnen naar ongeremd de wereld over vliegen. Niet terug kunnen naar bedrijven die in goede tijden alle winst houden en in slechte tijden de rekening bij gewone mensen ophouden. Niet terug kunnen naar wegkijken van racisme.

En laat niemand je vertellen dat je moet wachten. Wachten tot het wél uitkomt om te demonstreren. Wachten tot het wel uitkomt om klimaatverandering aan te pakken. Wachten tot het juiste moment om de bio industrie af te schaffen. Wachten tot KLM is gered voordat we de zorg kunnen belonen. Wachten tot we de culturele sector kunnen redden. De vraag om te wachten, is een excuus van de gevestigde orde om niet te hoeven veranderen.

De tijd van wachten is voorbij. En die grote verandering kunnen we niet over laten aan de mensen en aan de partijen die de wereld van voor Corona gemaakt hebben. Daarom ben ik erop gebrand om GroenLinks voor het eerst een regering in te leiden. Samen met onze linkse en progressieve bondgenoten van PvdA, SP en D66. Omdat onze beweging de beste garantie is dat we niet teruggaan naar hoe het was, terug naar de status quo.

Wij zijn de beste garantie op verandering.

Vijf jaar geleden begon ons avontuur. Vier zetels, geen geld, een uphill battle. We voelden ons een start up, knoopten de eindjes aan elkaar en bouwden op creativiteit, vastberadenheid en branie misschien wel de mooiste campagne uit de Nederlandse geschiedenis. Hoe anders is het nu. We besturen in meer dan 100 steden, leveren de burgermeester van onze hoofdstad, zitten in driekwart van de provinciale besturen. Voor onze organisatie werken inmiddels meer dan 100 mensen en in de tweede Kamer heb ik 13 collega’s.

Maar met al dit waar we hard voor hebben gewerkt en wat we de afgelopen jaren hebben verdiend gaan we niet de volgende verkiezingen winnen. De kracht van onze campagne begint bij creativiteit, vastberadenheid & branie. De kracht van onze campagne ben jij. De kracht van onze campagne is dat wij een beweging zijn die staat voor een visie die durft in te gaan tegen de status quo. Die gelooft dat grote bedrijven de rekening moeten betalen, niet gewone mensen. Die gelooft dat de aanpak van klimaatverandering niet een optie, maar noodzaak. Die gelooft dat Nederland zich niet moet verstoppen achter de dijken, maar een leidende rol in de wereld moet spelen. Die gelooft dat ieder mens gelijk geschapen is, maar vooral gelijke behandeling verdient. Dat is wie wij zijn.

Wij staan ergens voor. Dat maakt ons gehaat, en het maakt ons geliefd. Het maakt mij trots om onderdeel te zijn van deze beweging. Vol dankbaarheid aanvaard ik vandaag opnieuw het lijsttrekkerschap van GroenLinks.

Ik voel me door jullie gezien en ik wil dat jij weet dat ik je zie. Wij gaan de verkiezingen winnen. Niet voor onszelf, maar voor iedereen die zich genegeerd en ongezien voelt. Voor de klimaatgeneratie. Voor de vaders en moeder die de eindjes aan elkaar moeten knopen. Voor de helden van de zorg. Voor de strijders tegen racisme. Voor kunstenaars. Voor jongeren die tegen muren oplopen. Voor alle harde werkers van Nederland. 

Wij horen bij elkaar.

Samen zijn wij één beweging.

Ik sluit af met de voor mij belangrijkste levensles. De woorden waarmee ik mijn aanvaardingsspeech vijf jaar geleden afsloot. En het credo dat mij op de moeilijkste momenten in beweging houdt en ons ook bij de volgende verkiezingen naar de overwinning zal leiden. Het enige wat tussen jou en je dromen staat is je angst om te falen. Laat die angst los en alles is mogelijk. 

Wij gaan Nederland veranderen. 

 

Mensen met een zicht- of gehoorbeperking moeten toegang hebben tot de nodige informatie in een crisis. Bij een persconferentie zullen media vanaf nu altijd moeite moeten doen om de informatie ook voor deze groepen door te vertalen. De Tweede Kamer stemde vandaag met een ruime meerderheid in met het wetsvoorstel van Kamerlid Lisa Westerveld hiervoor.

In Nederland zijn honderdduizenden mensen doof, slechthorend, blind of slechtziend. Gebarentolk Irma Sluis die de afgelopen maanden bij de persconferenties van het kabinet aanwezig was, heeft een belangrijke rol gespeeld door informatie breder toegankelijk te maken en zo het onderwerp te agenderen.Mensen met een beperking moeten net als ieder ander toegang hebben tot informatie, zeker als het gaat om informatie die op dat moment van wezenlijk belang is, vindt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

“Het moet verschrikkelijk zijn wanneer je tijdens een crisis de informatie die je nodig hebt, niet kunt begrijpen. Daarom heel belangrijk dat dit nu wettelijk is geborgd”, zegt Lisa Westerveld.

De wetsaanpassing betekent dat media die uitzenden via tv, online of andere videoverbindingen zich moeten inspannen om informatie toegankelijk te maken. Bijvoorbeeld door gebruik van gebarentolken, audiodescriptie of ondertiteling.

Aan het begin van de corona-crisis was de gebarentolk er niet. Er moest flink gelobbyd worden door belangenorganisaties om die er te krijgen.

“Je wilt dat mensen zelfstandig zijn, dat ze niet afhankelijk hoeven te zijn van anderen. Dat ze zonder belemmeringen kunnen deelnemen aan de samenleving. Nu dat wettelijk is vastgelegd, en duidelijk is geworden hoe belangrijk dot is, kunnen mensen met een beperking hier volgende keer beter op vertrouwen”, zegt Westerveld.

Het openbaar vervoer is een publieke dienst waar miljoenen mensen dagelijks gebruik van maken. Waar de luchtvaart op dag één van de crisis al aan tafel zat bij twee ministers, duurde het lang voordat er zicht was op welke stappen gezet worden om het OV te laten draaien.

En nog steeds is er onduidelijkheid over hoe de OV-bedrijven, die grote verliezen leiden, ondersteund worden als zij straks weer op volle capaciteit moeten draaien maar dan met veel minder inkomsten. OV moet voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar zijn. Voor mensen in de vitale beroepen, voor studenten en voor mensen voor wie het OV de enige optie is. Ook mensen met een beperking mogen niet de dupe worden. Zij hebben meer ruimte nodig, meer begeleiding, meer tijd. Dat is soms lastig, maar juist een overheid is er voor iedereen.

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: Over vier dagen gaat OV weer op volle capaciteit draaien terwijl ze maximaal 40% van hun inkomsten krijgen. Terwijl KLM koste wat het kost gered moet worden is er voor onze bussen, treinen en trams nog geen oplossing.

Ook ligt er geen concreet plan voor het stimuleren van de fiets. De meeste verplaatsingen zijn dichtbij huis en dan is de fiets de eerste keus. Ook om het OV te ontlasten is het van groot belang dat mensen zoveel mogelijk de fiets pakken. De minister doet wel de oproep om te gaan fietsen, maar neemt amper concrete maatregelen. We moeten nu investeren in genoeg ruimte voor fietsers. Maar het tegenovergestelde dreigt te gebeuren: 40% van de gemeenten geven aan dat juist om beheer en onderhoud gekort gaat worden door de financiële tekorten die dreigen. Voor mobiliteit en verkeersveiligheid in de 1.5 meter samenleving is meer ruimte voor fietsers en voetgangers nodig. GroenLinks wil ruim baan aan de fiets; door te investeren in snelle fietspaden en lokale infrastructuur en door te zorgen dat de fiets mee kan in de trein.

 

Woensdagmiddag presenteerde de Europese Commissie haar plan voor een herstel uit de coronacrisis. GroenLinks vindt dat het plan op de juiste prioriteiten inzet en een goede start biedt om op verder te bouwen. Wel moeten er garanties komen dat de uitgaven aan strenge eisen voldoen.

GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Dit plan biedt een alternatief voor jarenlange stagnatie in Europa en verdient daarom steun. Nu is het zaak dat de miljarden ons niet alleen door deze crisis loodsen, maar tegelijk de klimaatcrisis bij de hoorns vatten.”

Bellen met Bas Luister naar de podcast van Bas Eickhout waarin het herstelplan besproken wordt. Woensdagavond besprak Eickhout de plannen van de Europese Commissie in een Facebook Live onder andere met Catherine de Vries vanuit Milaan. Financiering

De Europese Commissie stelt een herstelfonds voor van 750 miljard euro bovenop de reguliere Europese begroting. Om dit te financieren stelt de Commissie voor dat de EU langjarige leningen aangaat die terugbetaald worden door alle lidstaten, maar ook door inkomsten uit Europese belastingen op de grootste multinationals, plastic, een CO2-grensheffing en emissiehandel.

Eickhout is blij dat het grootste deel (500 miljard euro) van het herstelfonds in de vorm van subsidies gegeven wordt, in plaats van alleen leningen: “Het is in ieders belang dat ook zwaar getroffen EU-landen met beperkte financiële ruimte niet in een nieuwe schuldencrisis en langdurige recessie terechtkomen. Dat zou de gehele EU treffen. We hebben een sterke EU de komende jaren keihard nodig om ons in de wereld staande te houden en de klimaatcrisis op te lossen.”

Voorwaarden

GroenLinks zal wel scherp letten op de voorwaarden voor besteding van de corona-herstelmiljarden. De Commissie zet weliswaar in op de juiste prioriteiten - groen, digitaal, innovatie en gezondheid -, maar de kleine lettertjes zijn cruciaal om te voorkomen dat er geld gaat naar de vervuilende delen van de economie of naar landen die Europese fundamenten van de rechtsstaat niet respecteren.

Eickhout: “De precieze regels voor het uitgeven van de coronamiljarden zijn nog niet duidelijk, het is cruciaal dat daar strenge duurzaamheidscriteria voor komen. Het kan niet zo zijn dat geld uit het herstelplan terecht komt bij vervuilende autobedrijven of luchthavens. Laten we het bredere plaatje niet uit het oog verliezen.”

Eickhout wijst erop dat de Europese Commissie tot nu toe geen duurzaamheidseisen heeft gesteld aan de 2.000 miljard euro aan nationale staatssteun. “Ook de vernieuwde voorstellen voor de Europese meerjarenbegroting zijn niet fundamenteel vergroend. We weten dat we naar een groene economie toe moeten, we hebben de tijd en het geld niet om eerst nog terug te keren naar de oude economie.”

Europarlementariër Tineke Strik wijst erop dat de Commissie zegt dat herstel na corona gebaseerd moet zijn op onze gedeelde Europese waarden. "Een EU-wet om fondsen afhankelijk te maken van respect voor de rechtstaat is hierin cruciaal. Het is nu aan EU-leiders om dit om te zetten in harde voorwaarden."

"Goed dat er een nieuw Europees programma voor gezondheid komt", reageert Europarlementariër Kim van Sparrentak. "Zo maken we Europa onafhankelijker van de farmaceutische industrie en pakken we de doorgeslagen marktwerking aan."

Eickhout verwacht een lastig debat over het plan om het verdelen van geld te koppelen aan economische hervormingen. “Het is verstandig om hervormingen te eisen in ruil voor steun, maar worden dat groene en sociale hervormingen of wordt het een neoliberaal afbraakbeleid zoals in de vorige crisis? Parlementen moeten zeggenschap krijgen over welk soort hervormingen ze willen stimuleren.”

Hoe nu verder?

De voorstellen van de Europese Commissie kunnen alleen doorgaan als alle EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan. Het voorstel van de Commissie kent veel raakvlakken met de Duits-Franse plannen en de positie van het Europees Parlement. GroenLinks maakt zich zorgen over de opstelling van het Nederlandse kabinet dat tot nu toe alleen leningen wil verstrekken en zich blijft verzetten tegen een EU-begroting met voldoende middelen om de Europese prioriteiten te financieren. 

Eickhout: “Nederland dreigt een blok aan het been te worden voor een ambitieus economisch herstel. Nederland zou er beter aan doen om diplomatieke inspanningen te richten op een goede, duurzame besteding van het geld, in plaats van de vrek uit te hangen.”

GroenLinks-partijleider Jesse Klaver: “Met dit voorstel zet de Europese commissie een belangrijke stap voorwaarts. Eindelijk wordt een begin gemaakt om grote bedrijven eerlijk te laten meebetalen aan het aanpakken van de crisis. Het huidige kapitalisme heeft gefaald en er zijn alternatieven nodig. Dat kan niet zonder Europa.”

Klaver doet een dringend beroep op premier Rutte en minister Hoekstra. “Stop met het frustreren en vertragen. Tot nu toe weigerde de Nederlandse regering het grote bedrijfsleven mee te laten betalen. Het is cruciaal dat Nederland daarmee ophoudt en zich inzet voor alle Europese burgers die worden getroffen door de economische gevolgen van de coronacrisis.”

In een gezamenlijk opiniestuk in De Volkskrant roepen GroenLinks-partijleider Jesse Klaver en de wereldberoemde Franse econoom Thomas Piketty Europese regeringsleiders op niet opnieuw de fouten van de vorige economische crisis te maken. Dit keer zouden niet gewone mensen de crisis betalen, maar de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen.

Ze pleiten ervoor om op Europees niveau de winsten van multinationals, enorm grote vermogens en CO2-uitstoot zwaarder te belasten. De discussie moet niet gaan over transfer van geld tussen Europese landen, schrijven ze, maar over het herverdelen van geld tussen de rijkste 1% van Europa naar de overige 99%.

Vorige week in de Tweede Kamer vond een fel debat plaats tussen Klaver en premier Rutte over de ideeën van Piketty. Rutte vond de opstelling van Klaver populistisch en beweerde dat het aanhangen van Piketty en het creëren van banen niet samen kan gaan. Klaver gaf aan dat de het vasthouden van Rutte aan verouderde economische ideeën in een notendop weergeeft wat er mis gaat met beleid van de regering.

Het volledige opinieartikel is hier te vinden.

Leerlingen en studenten moeten zo inclusief en onbevooroordeeld mogelijk inzicht krijgen in maatschappelijke en religieuze gebruiken en tradities. Lesmateriaal moet vooroordelen tussen bevolkingsgroepen wegnemen, in plaats van versterken. Tweede Kamerlid Niels van den Berge stelde Kamervragen hierover. 

Op sociale media is ophef ontstaan over een lesmethode waarin religieuze regels rondom seks en het huwelijk uitgelegd worden. Daarbij is sprake van een onvolledig en stereotyperend beeld over hoe bijvoorbeeld moslims of hindoes omgaan met seksualiteit. “Tenenkrommend”, vindt Tweede Kamerlid Niels van den Berge.

“Stereotyperende beelden werken discriminatie in de hand, en helpen niet mee aan het creëren van wederzijds begrip van studenten.”

Nieuwsgierigheid stimuleren Overtuigingen van verschillende religies of levensovertuigingen kunnen in onze samenleving naast elkaar bestaan, vindt Van den Berge. “Burgerschapsonderwijs moet aanzetten tot nadenken, tot dialoog en nieuwsgierigheid om van en over elkaar te leren.”

Burgerschapsonderwijs is er in de basis voor de algemene ontwikkeling van de leerlingen en studenten. Daarbij is het cruciaal dat zij op een zo inclusief mogelijke manier kennismaken met de manier van leven van anderen, zonder dat hen voorgelegd wordt hoe zij hierover moeten denken. Bepaalde levenswijzen in studieboeken aanduiden als ‘goed’ of ‘ fout’ draagt hier niet aan bij, net als al te stellige uitspraken over religie en cultuur.

GroenLinks wil:

Burgerschapsonderwijs dat bijdraagt aan onderlinge samenhang en wederzijds begrip. Burgerschapsonderwijs dat duidelijk maakt dat verschillende overtuigingen naast elkaar mogen bestaan. Duidelijkheid over het toezicht op inhoudelijke behandeling van maatschappelijk sensitieve thema’s binnen het burgerschapsonderwijs. Meer inspraak en advies van deskundigen op het gebied van religieuze geletterdheid en culturele sensitiviteit.