Donderdag 27 juni werd de kadernota 2019 in de raad behandeld. Fractievoorzitter Carmen Hoogeveen ging in de eerste termijn uiteraard in op de financiële situatie en vroeg aandacht voor de voortgang van de klimaatmaatregelen. Lees haar eerste termijn hieronder:
U had het al gehoord, de financiële situatie van de gemeente Emmen is slecht! De tijd van alleen maar ombuigen lijkt voorbij; het wordt tijd voor echte keuzes. De gemakkelijkste keuze is dan misschien wel de volgende: we verlagen de lat en accepteren een score van het weerstandsvermogen in 2023 van voldoende in plaats van ruim voldoende. Hiermee hoeven we jaarlijks wat minder te gaan reserveren en “kopen” we wat lucht. D66 kan zich hierin vinden. De volgende keuze is meer van papieren aard. Aangezien er met het grootste gemak, op papier, door de verlaging van de waarde van de certificaten van aandelen Wildlands, in een keer € 10 miljoen moest worden afgeboekt, lijkt het opwaarderen op papier ook een logische. We maken de stille reserve van de Enexis aandelen zichtbaar, deze staan immers nu op de balans voor € 1 miljoen en zijn mogelijk € 25 miljoen waard. De vraag die dan opkomt is: moeten we dat meteen voor de volledige mogelijke opbrengst doen, of mogen we ook een deel doen? Wat D66 betreft is het te verantwoorden om ten minste € 10 miljoen zichtbaar te maken. Hiermee hebben we het tekort op papier voor wat betreft de aandelen weggepoetst en we rekenen onszelf niet meteen rijk.
Een uitgeperste citroen
Dan blijven de moeilijke keuzes over: hoe nobel het streven ook is om de OZB te bevriezen, het lijkt ons niet meer reëel en het is ook niet helemaal fair. Immers alles wordt geïndexeerd. Denk aan de verhoging van de lonen van ambtenaren en daar zullen toch extra inkomsten of nog minder uitgaven tegenover gezet moeten worden. Een verhoging van de OZB van minimaal 1% is dan het minste en als we kijken naar de gemiddelde landelijke stijging, zou dit wel 2,2% mogen zijn. Maar D66 wil, dat we een aantrekkelijke gemeente blijven, waar het goed wonen, werken en recreëren is, dus we willen zeker niet qua woonlasten aan de top zitten. En dit stellen we ook alleen maar voor, omdat onze wethouder van financiën heeft aangegeven, dat er weinig ombuigingsruimte meer is, er zijn al zoveel bezuinigingen geweest, dat de citroen volledig is uitgeperst.
De georganiseerde avond over het actuele financiële perspectief heeft ons inzicht gegeven over het effect van het Rijksbeleid op onze financiële ruimte. D66 kon deze avond erg waarderen en duidelijk is, dat we dit college niet alles kunnen verwijten, omdat veel regelingen vanuit het Rijk, een negatieve bijdrage hebben op onze financiële ruimte en zijn daarmee autonome factoren. We bedanken iedereen die hierbij betrokken is geweest en ook dank voor de goede beantwoording van onze technische vragen.
D66 verwacht dan ook, dat waar de wethouders wél invloed op hebben, dat ze hier bovenop zitten. Dit geldt ook voor de invloed, die ze hebben als bestuurder van een gemeenschappelijke regeling of verbonden partij. Dit lijkt namelijk alleen maar extra geld te kosten en de dienstverlening is niet zichtbaar beter en dat stoort D66 enorm. Wij willen niet betalen voor inefficiëntie, het laten aanwassen van eigen reserves, of voor een te zware overhead.
Ook verwachten wij actieve betrokkenheid richting het rijk van dit college om kortingen, zoals de opschalingskorting en kortingen op de gedecentraliseerde taken, zoals Jeugdzorg te niet te doen. Binnen de gemeente moeten we blijven proberen om zonder veel bureaucratie die hulp te bieden, waar deze echt nodig is.
Behalve een inspanning om kortingen te niet te laten doen, is de Regiodeal de mogelijkheid om extra gelden te bemachtigen. We hopen dan ook dat op het gebied van werk, wonen en welzijn, we hiermee grote stappen kunnen maken.
Wat we ondertussen zelf kunnen doen, is vragen naar de tegenprestatie. Iedereen die gebruik maakt van de bijstand, domweg vragen, wat hij of zij, daarvoor kan doen. Zet vol in om afspraken te maken met mensen die (tijdelijk) geen werk hebben, over de wijze waarop zij actief meedoen in de samenleving. Laat dit een standaard vraag zijn bij elke aanvraag. Dit werkt niet alleen voor de samenleving, maar voorkomt ook isolement en draagt bij aan een betere eigenwaarde.
Daarnaast zou D66 graag willen zien, dat het college zich wat meer gaat verdiepen in de kracht van het sociaal ondernemen en in kosten, die daarmee kunnen worden bespaard. En vooral om mensen die moeilijk aan het werk komen weer perspectief te bieden. Onze gemeente kent al een aantal mooie voorbeelden zoals Toolbox. D66 is van mening dat het toegevoegde waarde heeft voor mensen die werkloos zijn, in de bijstand zitten of met een beperking te maken hebben binnen de gemeente Emmen en zou graag zien dat het college eens gaat kijken hoe dit beter gefaciliteerd kan worden. Misschien door een aanspreekpunt/informatiepunt te regelen voor sociale ondernemers.
CO2 reductie
In 2030 heeft Emmen de CO2 uitstoot met 50% gereduceerd! Althans dat lezen we op bladzijde 36. Weet u wel, dat dit al over 10,5 jaar is? Het staat er stellig, maar we hebben nog geen maatregel gezien, die hier een essentiële bijdrage aan levert. Mensen, dit zou voor dit college een topprioriteit moeten zijn. Dit redden we niet met alleen zonnepanelen of een intentieverklaring betreffende GZI Next. Nee, dan is het alle hens aan dek. Wat doet de industrie ondertussen? Welke gedragsveranderingen zijn al zichtbaar? Als we het over prioriteiten hebben, dan is dit voor D66 er een. Dus maak middelen vrij voor de uitvoering van de Energienota, verduurzaam het gemeentelijk vastgoed verder en intensiveer de gesprekken met de grote vervuilers om zo snel mogelijk deze reductie tot stand te brengen.
Verduurzaming hoeft niet altijd geld te kosten. Zo kunnen we bijvoorbeeld zorgen voor meer biodiversiteit, door minder te gaan maaien en bermen in te zaaien met bloemzaden. Wij hebben hiervoor een motie opgesteld:
Motie bermbeheer
De raad van de gemeente Emmen in vergadering bijeen op 27 juni 2019
Constaterende dat:
Het aantal soorten planten en dieren in Nederland in snel tempo achteruit gaat
Dit veelal gerelateerd is aan menselijk handelen
Biodiversiteit vele waarden kent
Er in Emmen al vaak gevraagd is om beleid te ontwikkelen voor natuurlijk bermbeheer
Overwegende dat: ·
Er in Emmen geen eenduidig bermbeheerbeleid lijkt te zijn, want bv in de Delftlanden is een grote schakering aan wilde bloemen te bewonderen in de bermen terwijl in andere wijken (Rietlanden, Emmermeer e.d. ) alles weggemaaid wordt.
Verzoekt het college:
Daar waar de verkeersveiligheid in het geding is te maaien, maar waar dit niet het geval is wilde plantengroei toe te laten c.q. te bevorderen teneinde hiermee insecten en vogels de kans te geven die ruimtes te gebruiken
en gaat over tot de orde van de dag.
Wij kijken met belangstelling uit naar de verdere uitwerking van de plannen van het warmtenet, aardwarmte en de Smart Energie Region. En als het warmtenet toch al door Angelslo aangelegd moet worden om bij het zwembad te komen, waarom dan niet een hele wijk hierop aansluiten? Hierin zou de gemeente een duidelijke rol moeten en kunnen pakken om de mensen in de wijk zover te krijgen om zich hierbij aan te sluiten.
Op fietse!
Omdat we ook een goed bereikbare gemeente willen zijn, kan verduurzamen goed gecombineerd worden met het stimuleren van fietsen. Allemaal “Op fietse”! (alhoewel, misschien moet onze wethouder van financiën even rustig aan doen) D66 wil daarom vol inzetten op het Fietsplan en hiervoor middelen vrijmaken. We dagen onze eigen inwoners uit om gezonder te gaan leven, meer te bewegen, we stoten minder Co2 uit en we zijn voor de toerist aantrekkelijker. Stimuleer activiteiten als happen & trappen, culturele stadswandelingen en laat de toeristen te voet, per fiets of met een duurzaam vervoermiddel kennis maken met al het moois wat we hier verspreid over de gehele gemeente hebben. En als deze toerist per trein aankomt, moet de eerste indruk van Emmen goed zijn. Dus investeer in het stationsgebied, ook voor onze eigen inwoners, om een aantrekkelijke gemeente te zijn en te blijven!
D66 kijkt uit naar de cultuurhistorische waardenkaart en hoopt, dat dit inderdaad dit jaar nog online komt.
Tot slot voorzitter, wij vinden de initiatieven die ontstaan zijn in het Rensenpark op het gebied van kunst, cultuur en innovatie heel mooi, maar we maken ons ook zorgen over de terugkerende kosten en begrijpen, dat er niet veel meer gevraagd kan worden van de partijen die momenteel hier gebouwen huren. Dus wanneer gaan we aan de slag om hier activiteiten te ontplooien die ook geld gaan opleveren? Kan het college gaan verkennen wie geïnteresseerd is in het commercieel exploiteren van een stuk van het Rensenpark, voor het bouwen van stadsvilla’s langs de randen of voor recreatieve / tijdelijke verblijven?
Voorzitter,
Met de door D66 voorgestelde keuzes, prioriteiten en ideeën, hopen we, dat we inderdaad samen verder kunnen investeren in plaats van saneren!
Tot zover onze eerste termijn.
