Poliflw

Jaco Geurts en Maurits Von Martels maken zich zorgen over de manier waarop politiek, boeren en burger tegenover elkaar staan in de stikstofcrisis. In een opiniestuk in de Telegraaf doen ze een oproep om uit de ’schuttersputjes’ van het eigen gelijk te klauteren. ,,Het poldermodel is harder nodig dan ooit.” „Als er tijdens de ‘stikstofcrisis’ iets duidelijk is geworden, is dat er in Nederland een strijd om de ruimte woedt. We leven in een klein en dichtbevolkt land met veel economische activiteiten, een sterke verstedelijking en grote druk op de ruimte. In de stad verdwijnt langzamerhand ieder stukje groen. Onze landbouwgronden worden in rap tempo gebruikt voor infrastructuur, woningbouw, distributiecentra, nieuwe natuur, zonnevelden en windmolens. De inwoners van het buitengebied en vooral de boeren voelen zich steeds meer bedreigd door deze ontwikkelingen. In dat ‘geweld’ moet een stikstofoplossing gevonden worden.RegelsVoor die oplossing hebben we het Hollandse poldermodel, door met elkaar in gesprek te blijven, harder nodig dan ooit. Vroeger waren het de lokale overheid, de kooplieden en de boeren die met elkaar de uitdagingen van die tijd aangingen. Door het algemeen belang boven het eigen belang te stellen. Denk aan het droogleggen van land en het bouwen van dijken. Tegenwoordig zien we een overheid die steeds meer regels oplegt. De kooplieden zijn veranderd in grote voedsel- en supermarktconcerns met (te) veel financiële macht. En de boeren zitten nu klem en kunnen geen kant meer op. Dat is de situatie waar we nu in zitten. Dan helpt het niet als politici gaan schreeuwen om halvering van de veestapel, of alleen maar roepen om nieuwe natuur. De discussies over een oplossing worden daardoor te plat en eenzijdig. Het poldermodel piept en kraakt.De onrust onder boeren is begrijpelijk. Ze hebben het gevoel langzaam weggesaneerd te worden. Daarnaast wordt hen onterecht verweten, dat ze niet zouden willen werken aan (agrarisch) natuurbeheer. Juist veel boeren willen wél. De landbouwsector heeft sinds 1990 rond de 65% emissies gereduceerd. We behoren tot de kopgroep van de wereld als het gaat om voedselveiligheid, duurzaamheid en dierenwelzijn. Je moet boeren perspectief bieden om die lijn zelf door te trekken. En niet zoals andere partijen eigenlijk zeggen: spring over die sloot. Maar niet helpen als de boer er halverwege in valt. Het is beter om de voorstellen van het Landbouw Collectief serieus te nemen. Stimuleer innovatie en ondernemerschap. En als boeren willen stoppen, bijvoorbeeld omdat zij geen bedrijfsopvolging hebben, moet de overheid een bijdrage leveren aan een sociaal vangnet.RealiteitIedere sector, ook de industrie en de luchtvaart, moet voor de stikstofoplossing z’n steentje bijdragen. En we moeten kijken naar de realiteit. Ook door onszelf eerlijk af te vragen: zijn de doelen die we in het verleden gesteld hebben voor Natura 2000-gebieden wel haalbaar? Herindeling van gebieden en het tegengaan van versnippering zou de natuur in ons land juist kunnen versterken. Maar ook voor wonen en werken een oplossing bieden. Er lopen nog onderzoeken naar het stikstofmodel, die binnenkort verschijnen.We moeten af van het geschreeuw en juist de kracht van het poldermodel gebruiken als uitweg voor de stikstofcrisis. Zo is Nederland groot geworden. Als iedereen alleen vanaf de zijlijn voor zijn eigen belang blijft roepen, verliezen we allemaal. Door gezond boerenverstand te gebruiken kan het namelijk ook allebei: perspectief bieden aan zowel de boeren als de natuur.”Maurits von Martels en Jaco Geurts zijn de landbouwwoordvoerders van het CDA in de Tweede Kamer.

Dit interview is op zaterdag 30-11-2019 gepubliceerd in de Leeuwarder Courant.Auteur:Saskia van Westhreenen Pieter Heerma, fractieleider van het CDA, vertelt half september in Buitenhof dat hij agnost is. Het lokale CDA-bestuur van Hoogeveen schrijft een kritische mail. Hoe kan dat, een niet-kerkganger aan het hoofd van hun Christen-Democratisch Appèl? Ze prikken een datum. Heerma komt op vrijdagavond 22 november naar Hoogeveen, de plaats die in de jaren negentig door het Nieuwsblad van het Noorden nog het Jeruzalem van het Noorden werd genoemd. Maar in twee maanden tijd kan er veel gebeuren. Het geloof blijkt deze vrijdag allang niet meer het hoofdonderwerp van gesprek. Voor de zaal in Het Klooster drommen ruim honderd boeren samen. Oranje zwaailichten van trekkers flikkeren dreigend in het donker. Buiten heffen de boeren hun arm. ,,Dit kabinet moet vallen!’’ roepen ze. ,,Val-len! Val-len! Val-len!’ Heerma staat voor de voordeur. Hij recht zijn rug en gaat in gesprek. - Een paar dagen eerder zitten we in zijn Haagse werkkamer, die sinds het vertrek van Sybrand Buma nauwelijks is veranderd. Nou ja, tegenwoordig staat er een schaaltje M&M’s op tafel. En een fotolijstje op het bureau met een lachende Buma en in blauwe viltstift de letters ‘Denk aan mij!’ Dat was een cadeautje op zijn eerste werkdag. ,,Typisch Buma.’’ Tot en met het kabinet-Van Agt zaten hier de opeenvolgende ministers van Justitie. En tussen 1994 en 1997 zat hier zijn vader, Enneüs Heerma, de Fries uit Amsterdam die in ’97 vastliep in de Haagse arena. Het CDA was veroordeeld tot de oppositie. Anonieme fractiegenoten pleegden karaktermoord. Ze maakten hun leider zwart in de media. Enneüs Heerma noemde hen ‘ratten’. In maart 1997 was de emmer vol. Heerma stapte op. Het wordt zoon Pieter vaker gevraagd. Hoe kan het, dat hij diezelfde wereld in wilde? ,,Zelfkastijding’’, lacht hij. In werkelijkheid zit het anders. Zijn vader was tot 1986 een gepassioneerd gemeenteraadslid en wethouder in Amsterdam. ,,Mijn pa was wethouder vanaf het moment dat ik kon kruipen. Die periode behoort tot mijn jeugdherinneringen. Het was de mooiheid van het vak. De mooiheid van het dienen van de publieke zaak.’’ ,,Zijn werk was meer dan ‘werken omdat je anders aan het einde van de maand geen salaris krijgt’. Die extra laag, je kunt het heilig vuur noemen, die heb ik vanaf het vroegste begin meegekregen. Veel meer dan die latere moeilijke jaren, die er natuurlijk ook waren. Ik ben niet naïef in dit vak gestapt.’’ - Op 21 februari 1995 spreekt Enneüs Heerma in Hoogeveen. Een jonge Sybrand Buma is zijn beleidsmedewerker. Na afloop stappen Heerma en Buma samen in de dienstauto, een tweedehands Opel Omega. De chauffeur is een banenpooler. Heerma zit met het stratenboek op schoot achterin. De chauffeur gooit per ongeluk benzine in de dieseltank, ze stranden op de vluchtstrook bij ’t Harde en bereiken pas vroeg in de morgen Amsterdam. De volgende ochtend vraagt Buma waarom Heerma zijn chauffeur niet ontslaat. Heerma vindt dat niet kunnen; de man volgt een werkgelegenheidsproject en heeft het al moeilijk genoeg. - Pieter Heerma neemt een slok koffie. ,,Dat is natuurlijk ook wel waar…’’ Hij kent de anekdote. Fries, calvinistisch, rechtlijnig, sociaal. Zo was zijn vader. Zelf is hij een geboren en getogen Amsterdammer. In zijn jeugd stonden bij het woord ‘Fries’ IJlst en Aldeboarn met stip bovenaan. Zijn neefje van moederskant woonde in IJlst. Ze brachten om en om vakanties bij elkaar door. In Aldeboarn staat de boerderij waar vader opgroeide. ,,Als hij bij zijn broer Gerrit op de boerderij was, praatten ze altijd Fries. Dat zit voorgoed in mijn systeem.’’ Hij wilde journalist worden, maar koos voor een studie politicologie. Lang heeft er op zijn prikbord nog een knipsel gehangen van een postdoctorale opleiding journalistiek aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam. Heerma stortte zich op onderzoek, werkte mee aan het NIOD-rapport naar de Val van Srebrenica en dubde of hij zou gaan promoveren. In de periode dat zijn vader ziek was kwam Jack de Vries, voorlichter van de CDA-fractie, bij hen thuis over de vloer. Pieter Heerma kreeg een tienmaandencontract aangeboden op bij de Tweede Kamer fractie aan de Kuyperstraat in Den Haag. ,,Ik dacht: tien maanden in het hart van de democratie werken is spannender dan nog maanden onderzoek doen.’’ Op 10 september 2001 begon hij. Een dag later waren de aanslagen van 11 september. Jaap de Hoop Scheffer werd aan de kant geschoven, Pim Fortuyn kwam op en na de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 werd Jan Peter Balkenende premier. ,,Ik begon in een tijd waarin het CDA was afgeschreven. En aan het einde van mijn contract was het CDA de grootste partij.’’ Een beetje student zet zich af tegen de partijkeuze van zijn ouders. Maar zo zit Pieter Heerma niet in elkaar. ,,Ik ben van mijn leven nooit radicaal geweest. Het CDA was gewoon mijn partij. Punt. Als je mij ‘s nachts wakker maakt en je vraagt wat ik ergens van vind, dan is de kans groot dat daar een autonoom CDA-antwoord uit komt.’’ Hij refereert aan de Franse revolutie; vrijheid, gelijkheid, broederschap. ,,De vrijheid is van de liberalen, de gelijkheid is van de socialisten en de broederschap is van het CDA. De broederschap is de belangrijkste van deze drie. Dat zit echt heel diep in mijn vezels.’’ Negen jaar lang bleef hij voorlichter. Heerma was woordvoerder van Pieter van Geel en zat met Maxime Verhagen aan tafel tijdens de formatie van Rutte-I. Hij maakte kort een uitstapje naar Leeuwarden, waar hij voorlichter werd van zorgverzekeraar De Friesland. Na anderhalf jaar viel het kabinet. ,,Een stemmetje in mijn hoofd zei: als ik nu niet solliciteer ga ik spijt krijgen.’’ In 2012 werd hij Tweede Kamerlid. In mei 2019 volgde hij Sybrand Buma op als voorzitter van de fractie. ,,Voor Sybrand was de cirkel rond met zijn benoeming in Leeuwarden. In zekere zin is dat voor mij ook zo. Ik zit nu in de werkkamer waar mijn vader vijfentwintig jaar geleden huisde. En van Buma leerde ik het vak toen ik hier als 23-jarig mannetje binnenkwam.’’ Was er twijfel? ,,Nee. Ik voelde aankomen dat Sybrand een keer zou gaan. En dan denk je na. Daar zit een randje plichtsbesef in. Ik dacht: ik kan dit. Ik heb de ervaring. Ik heb de formatie meegedaan. Iemand moet dit op zich nemen. Het is een fantastische baan hoor, maar het is ook met regelmaat een hondenbaan.’’ Hij draagt de titel ‘tussenpaus’ met trots. En nee, geen twijfel, Heerma wordt beslist geen lijsttrekker voor de eerstvolgende verkiezingen. ,,Zelfkennis. Ik heb niet de drang om partijleider te willen zijn. Ik wil het gewoon niet. En ik vind Kamerlid zijn het mooiste dat er is.’’ - In Hoogeveen kunnen Heerma, Landbouwwoordvoerder Jaco Geurts en Drents Tweede Kamerlid Agnes Mulder het boerenoproer buiten maar moeizaam sussen. Heerma roept dat geen boer geholpen is met de val van dit kabinet. Hij staat pal achter Jaco Geurts die dag en nacht op pad is voor de boeren. Hij belooft dat er geen gedwongen inkrimping van de veestapel komt. Een half uur later dan gepland begint binnen de partijavond in het zaaltje in Het Klooster. Een bestuurslid verzucht dat het er nog nooit zo druk met jongeren is geweest. Bij de aftrap benoemt Pieter Heerma dat historische bezoek van zijn vader aan Hoogeveen in 1995. ,,Ik hoop dat ik vanavond na deze bijeenkomst iets eerder thuis ben dan mijn vader destijds.’’ - Pieter Heerma is ,,niet iemand die ervoor leeft om elke avond met mijn smoel op de televisie te zitten’’. Toen hij in mei de voorzittershamer van Buma kreeg, schreef hij twee data roodomrand in zijn agenda; de algemene politieke beschouwingen in september, en het eerste CDA-congres van november. Hij spreekt over de drie V’s: voorbereiden, voorbereiden, voorbereiden. ,,Zo’n congres van laatst, dat vind ik echt mooi, daar heb ik van genoten. Maar het is ook spannend. Absoluut. Dan sta je daar, voor het eerst als fractievoorzitter, op een klein podium zonder katheder. En dan moet je een speech doen. Dat is natuurlijk knei-ter-tje spannend. Natuurlijk!’’ Hij is meer een denker en een bouwer. ,,Bouwen aan de agenda van het CDA van de toekomst, dat vind ik mooi. Ik heb het idee dat de samenleving hongert naar een duidelijk verhaal. Daar kom ik iedere ochtend vroeg mijn bed voor uit. Voor mij is het een rode lijn die overal doorheen loopt. Voor het CDA, en omdat dit land het hard nodig heeft.’’ Heerma noemt the fear of falling out. Mensen in Nederland hebben het goed, maar als je hen vraagt naar de toekomst dan klappen de verwachtingen om. Dan zijn er grote zorgen. In Nederland keldert dat percentage harder dan in welk land ook. Hij denkt dat het ligt aan het doorgeslagen individualisme. De dominantie van het John Rawls-denken. ,,Ieder voor zich en de staat voor ons allen. Het probleem is alleen: het werkt niet! We hebben daar als CDA soms ook aan meegewerkt. Door alles naar de markt te brengen, door alles te liberaliseren.’’ Het leidt tot een negatief mensbeeld. ,,Iedereen is bezig met zichzelf en met de winst voor zichzelf. Dat leidt tot een samenleving die steeds minder leefbaar wordt. Mensen hongeren naar iets anders. Naar minder kilte van de markt, naar minder bureaucratie van de overheid. Dat voel je.’’ ,,Ik stond laatst voor een zaal in de Utrechtse Heuvelrug. Vrijdag sta ik in Hoogeveen. Als je hier met een zaal over begint te spreken, dan vliegt het ene na het andere voorbeeld je om de oren.’’ - In de zaal in Hoogeveen mag het een halfuur over stikstof, PFAS en boeren gaan. Daarna komen alle andere vragen aan bod. De vingers gaan omhoog. Over de gemeentefinanciën die onder druk staan. Over de hoge kosten voor de jeugdzorg. Er is kritiek op Europa. Omdat Europa ons opzadelt met al die rare regels. ,,Er is veel reuring in het land’’, zegt een CDA’er. ,,Er is best veel reuring ja’’, zegt Heerma onderkoeld. Maar: ,,Je moet niet bang zijn voor een beetje reuring. Al die stemmen moeten worden gehoord. En dan is het voor ons zaak om een verstandig compromis te sluiten.’’ Van kritiek op de rechtspraak wil hij resoluut niets weten. ,,Wees blij dat wij in een rechtsstaat leven.’’ - Op het CDA-congres toonde Heerma een filmpje van Teije Jacobi die met zijn vrouw De Hoveniersacademie runt in Opende, een zorgkwekerij voor jongeren en ouderen die zijn vastgelopen. Jacobi geeft hen eigenwaarde en nieuwe doelen in het leven. Heerma kwam een middag op bezoek. Hij werd stil van alle verhalen. ,,Dat wil ik veel meer gaan doen. Voorbeelden geven van wat goed gaat. Voorbeelden die de aandacht niet altijd krijgen.’’ Het is de broederschap die hij terug wenst. ,,Als de overheid niet in de weg zit blijken er heel veel mooie dingen te zijn. Dat noem ik ‘het andere Nederland.’ We moeten het zien en de ruimte geven.’’ Hij hekelt het ‘stukregelen’ van de overheid. Een overheid ,,die van alles wel de prijs, maar niet de waarde kent’’. Het duwt de kracht van de samenleving weg. Zoals Teije Jacobi zei: ‘Op papier ben ik ondernemer. Maar dan denkt de overheid dat het mijn doel is om zo snel mogelijk geld te verdienen. En dat is niet zo’. Nederland nam in de jaren negentig een verkeerde afslag. Het CDA moet de hand ook in eigen boezem steken. Heerma’s vader – staatssecretaris Volkshuisvesting van 1986 tot 1994 - zat zelfs erbij. Tijdens de algemene politieke beschouwingen noemde hij expres de privatisering van Nederlandse woningbouwcorporaties in 1995. ,,Mijn familiegeschiedenis is niet los te zien van die beweging die corporaties naar de markt liet brengen. Een markt, met Maserati’s als meest ultieme voorbeelden.’’ De term volkshuisvesting werd vervangen door woningmarkt. ,,Nou, we hoeven met elkaar niet lang te discussiëren om te concluderen dat die woningmarkt behoorlijk kapot is. Misschien moeten we het weer over volkshuisvesting gaan hebben.’’ Hij zoekt de winst in het politieke midden. Dat is geen spannende boodschap, dat weet hij zelf ook wel. ,,Maar het is wel waar. Kijk maar naar de Europese verkiezingen. De winst zat in het midden.’’ Mensen hebben genoeg van het polarisatiedenken. Het Sociaal Cultureel Planbureau onthulde dit najaar de grootste zorg van de Nederlander: polarisatie. ,,Op nummer één! Dat is voor mij een bevestiging dat mensen terug willen naar het midden. Terug naar oplossingen, in plaats van elkaar vanuit schuttersputjes voor rotte vis uitmaken.’’ - In Hoogeveen steekt na de pauze de plaatselijk voorzitter zijn vinger omhoog. Hij vertelt over de brief die hij stuurde na die Buitenhof-uitzending. Heerma zei dat hij niet actief kerks is. Maar hoe kan dat nou? Heerma vertelt over het christelijke gezin waarin hij opgroeide. De kerk die hij in zijn jeugd bezocht. De christelijke waarden die hij meekreeg. Op latere leeftijd veranderde zijn geloof. ,,Ik heb een natuurlijke neiging tot agnostiek.’’ Het CDA is en blijft zijn partij. Geen christen-partij, maar een christen democratische partij. ,,Het belangrijkste is dat ik niet wil liegen. En dit is de waarheid. Ook de grootste devoten hebben momenten van vertwijfeling.’’ - In het Kamergebouw noemen ze hem de Grote Vriendelijke Reus. Heerma is geen schreeuwer. Hij kan wel heel hard lachen, roept zijn woordvoerster vanuit de coulissen. Vooral over zijn eigen grappen. En soms kan hij iemand – Heerma is oud-judoka - van enthousiasme zo hard op de schouder slaan dat die zijn evenwicht verliest. ,,Ik ben doorgaans een redelijk gematigde persoonlijkheid. Wat ik in mijn jeugd vooral heb meegekregen is: zelfrelativering. Dat is iets heel belangrijks. Dat wordt in dit huis, en in dit vak, te vaak vergeten.’’ Als voorlichter stond hij zich soms te verbijten achterin de vergaderzaal. Zijn eerste debat als Tweede Kamerlid in 2012 was met staatssecretaris Paul de Krom. Het staat hem nog haarfijn bij. ,,Als je eenmaal zelf in die zaal staat is dat echt wel anders. Zoals die fysio van het Nederlands elftal. Die weet ook niet hoe het is om in het veld te staan.’’ Enneüs Heerma overleed in 1999. Mensen komen soms met herinneringen. Na dat optreden in Buitenhof mailde een partijlid over een dubbelinterview in Het Parool uit de jaren tachtig. Zijn vader werd daarin opgevoerd met Jan Schaefer, de PvdA’er met het hart op de tong. Samen waren ze wethouder in Amsterdam. ,,Schaefer begon te schelden. En mijn vader zei telkens: ‘niet vloeken Jan !’ De man die hem mailde zag parallellen. Heerma speurde de krant op en laat hem zien. Hij vindt dat mooi. De krant ligt in zijn bureau. Bij dat lachende fotolijstje van Sybrand Buma. ‘Denk aan mij!’

Het kabinet komt vandaag met een noodpakket aan maatregelen voor de korte termijn om de woningbouw zo snel mogelijk vlot te trekken. Dat is met de huidige woningnood keihard nodig. Maar ook projecten die cruciaal zijn voor onze veiligheid, zoals dijkversterkingen, kunnen hiermee doorgaan. Het CDA wil dat boeren, bouwers en baggeraars weer aan de slag kunnen en Nederland niet op slot gaat. Fractievoorzitter Pieter Heerma: ‘Het kabinet heeft zojuist een pakket aan maatregelen en noodwetten gepresenteerd die ervoor zorgen dat de bouw weer van start kan. Dat is belangrijk voor de bouwbedrijven en belangrijk voor onze economie. Maar vooral van groot belang voor al die mensen die op zoek zijn naar een betaalbare woning, dat er snel gebouwd kan worden.’De snelheid wordt overdag verlaagd van 130km naar 100km. Tussen 19:00u en 06:00u mag er wel boven de 100km worden gereden. Daarnaast zal het kabinet opnieuw in gesprek met de Europese Commissie in Brussel moeten gaan om te kijken of Nederland de Europese natuurregels niet te strikt heeft doorgevoerd. Het CDA vindt dat de huidige versnippering van veel kleine, beschermde natuurgebieden onhoudbaar is. Voor een beter natuurbeheer en –herstel is herindeling noodzakelijk, daarnaast trekt het kabinet 250 miljoen extra uit aan natuurbeheer.Volgens het CDA moet voor oplossingen niet alleen gekeken worden naar de landbouw, waar de emissie-uitstoot sinds 1990 al met 64% is gedaald. Er wordt extra ingezet op uitbreiden en investeren als boeren zelf aangeven dat te willen. Er wordt een voermaatregel gemaakt, samen met de sector gaat de minister kijken hoe dat uitgevoerd kan worden. Het CDA wil dat ontwikkelingsruimte voor boeren wordt geborgd.CDA-Kamerlid Jaco Geurts: “Een cruciaal noodpakket voor heel Nederland om de woningbouw snel op gang te krijgen. Voor het CDA staat voorop dat iedereen z’n steentje bijdraagt om de stikstof te verminderen. Waarbij onze boeren nog steeds perspectief hebben om te investeren en eigen keuzes te maken als het gaat om bijvoorbeeld voermaatregelen. Goed nieuws dat het kabinet naar Brussel gaat en de status van Natura-2000 gebieden op de schop wil nemen. De huidige versnippering is onhoudbaar en slecht voor het natuurbeheer.”

CDA-woordvoerder landbouw Jaco Geurts debatteerde deze week over de stikstof-brief van minister Schouten. Hij richtte zich op de vele ondernemers, die met de toekomst van hun bouw- of agrarisch bedrijf) bezig zijn, maar niet weten wat er op hen afkomt. Geurts benadrukte tijdens het debat dat gedwongen krimp van de veestapel geen optie is, dat dit altijd hoort te gaan op basis van vrijwilligheid.Jaco Geurts: “We staan voor de uitdaging om de natuur te beschermen, maar ook economische activiteiten zoals nieuwbouw van woningen, nieuwe stalsystemen en verduurzaming mogelijk te maken. Een gebiedsaanpak en maatwerk lijken de enige oplossingen uit de juridische impasse.”Verder stelde Geurts dat het CDA de ‘latente ruimte’ voor doorgaande bedrijven wil ontzien, en geen stapeling van kortingen of afromingen accepteert. Er moet ontwikkelingsruimte zijn voor bedrijven die doorgaan, wat betekent dat er voldoende fosfaat- en dierrechten beschikbaar blijven. Daardoor zijn bedrijven in staat om te investeren in verdere verduurzaming, die bijdraagt aan de verlaging van de emissie-uitstoot. Aan dat laatste moeten alle sectoren een bijdrage leveren, zoals luchtvaart, binnenvaart, mobiliteit en de industrie. Tot slot pleitte Geurts ervoor “om een warm hart te houden voor de agrarische sector, maar het hoofd koel te houden in het verdere proces.”Eerder deze week werden al twee CDA-moties aangenomen over het stikstofprobleem, die gaan over onderzoek naar een drempelwaarde en een beter rekenmodel. Meer informatie via deze link.

Met een gebiedsgerichte aanpak van de stikstofproblematiek kiest het kabinet voor lokaal maatwerk om ervoor te zorgen dat de bouw van woningen en andere stilgevallen projecten op korte termijn kunnen worden hervat. CDA fractievoorzitter Pieter Heerma: ‘Dit is een afgewogen beslissing van het kabinet die heel hard nodig is. Want de woningnood is groot en er moet juist nu meer gebouwd worden. Met lokaal en regionaal maatwerk kunnen we dit aanpakken.’Het CDA heeft ingezet op een evenwichtig perspectief en gezond boerenverstand. Dat betekent dat alle sectoren een bijdrage moeten leveren bij het terugdringen van de stikstofuitstoot. Niet alleen de landbouw, ook de luchtvaart en mobiliteit gaan in de plannen van het kabinet een bijdrage leveren.CDA woordvoerder Jaco Geurts: ‘De overheid gaat ‘warm’ investeren om innovaties in de landbouw te bevorderen en maatregelen te nemen om de emissies terug te brengen. Het is voor de sector en voor het CDA van groot belang dat er geen sprake is van gedwongen krimp van de veestapel. Daar ga ik persoonlijk op toezien. Maatregelen in de landbouw vinden plaats op basis van vrijwilligheid en lokaal maatwerk. Daarmee krijgen boeren en hun gezinnen duidelijkheid en een nieuw perspectief voor de toekomst van hun bedrijf’.Volgens het CDA heeft het kabinet op verschillende terreinen al veel in gang gezet en bereikt om emissies terug te dringen, klimaat en natuur te versterken en de opgave om meer woningen te bouwen. Om de stikstofproblematiek aan te pakken is op onderdelen een versnelling noodzakelijk.

Het CDA ziet een aantal goede bouwstenen in het advies van de commissie-Remkes inzake de stikstofdiscussie. Het rapport laat duidelijk zien hoe we als klein land met veel economische activiteiten aanlopen tegen grenzen van de natuur en de leefbaarheid. Om de problemen aan te pakken pleit het CDA met de commissie Remkes voor regionaal maatwerk en een bijdrage van alle relevante economische sectoren. Generieke maatregelen, zowel in de landbouw als voor de snelheid op snelwegen, zijn geen oplossing voor het probleem. CDA-woordvoerder Jaco Geurts wil dat de minister voortvarend met het rapport aan de slag gaat. “Met een pakket aan verstandige en slimme maatregelen kunnen we ervoor zorgen dat Nederland niet op slot gaat. Dat is de opdracht aan het kabinet”. Geurts sluit noodwetgeving niet uit: “We moeten alles doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat de bouw van woningen en andere stilgevallen projecten kunnen worden hervat en boeren en hun gezinnen duidelijkheid en perspectief krijgen voor de toekomst van hun bedrijf”.

Afgelopen zomer werd Nederland opgeschrikt door een aantal stalbranden. Zulke berichten raken mij iedere keer weer, omdat ik van veehouders weet hoeveel leed daarmee gepaard gaat. Naast alle dieren die hulpeloos de dood vinden, zien boerengezinnen in korte tijd hun levenswerk in vlammen opgaan. Dat hakt erin. Allereerst vanwege het verlies van hun dieren, nadat eerst is geprobeerd te redden wat er te redden valt. Maar ook de financiële schade, die al snel in de honderdduizenden euro’s loopt, en de grote maatschappelijke ophef laat boeren natuurlijk niet onberoerd. Het geeft eens te meer aan hoe groot de verantwoordelijkheid is die boeren hebben om zorgvuldig met hun dieren om te gaan. Dat is hun kerntaak. Maar ook dat zij een overheid nodig hebben die zorgt dat zij kúnnen investeren in oplossingen.Elke stalbrand is er één te veel, daar is iedereen het wel over eens. Niet voor niets probeert de sector zelf al jarenlang het aantal branden terug te dringen. Die verantwoordelijkheid nemen zij. Tegelijkertijd moeten we realistisch zijn. Honderd procent zekerheid heb je helaas nooit. Hoeveel stalbranden er ook worden voorkomen: op het moment dat het misgaat, is het direct groot nieuws. Belangrijk is dan vooral dat de overheid niet de fout maakt om meteen extra regelgeving te verzinnen. Er zijn al ontzettend veel regels, en het gaat erom de regelgeving die we hebben beter te handhaven. Vanzelfsprekend moet eerst naar de oorzaken gekeken worden. En de kern daarvan is, los dat de oorzaak in 55% van de gevallen onbekend blijkt te zijn, dat menselijk handelen er over het algemeen aan ten grondslag ligt. Denk aan achterstallig onderhoud, aangevreten kabels door te weinig ongediertebestrijding (waar overigens ook te veel beperkingen door de overheid op worden gelegd) en brandgevoelige materialen die niet in stallen thuishoren. Het vergroten van bewustwording is daarom heel belangrijk. Boeren moeten weten waar de zwakke plekken in hun bedrijf zitten, en hoe dat te kunnen verbeteren.We moeten ons ervan bewust van zijn dat boeren niet alleen aan hoge eisen op het gebied van brandveiligheid moeten voldoen, maar ook als het gaat om bijvoorbeeld milieu en duurzaamheid. Zo waren luchtwassers bijvoorbeeld nodig om de ammoniakuitstoot te verlagen, maar zorgen deze bij brand juist voor een snelle verspreiding van het vuur. Dat is niet eenvoudig, en nieuwe systemen kosten geld. Ondanks de forse kosten die daarbij komen kijken, zijn Nederlandse boeren hard aan de slag met verduurzaming. Terwijl het voor hen steeds moeilijker wordt om een eerlijke boterham te verdienen. En zonder een fatsoenlijk inkomen, is het onmogelijk te investeren. Daar heeft de overheid naar mijn mening ook een verantwoordelijkheid. Daarom heb ik de minister gevraagd in kaart te brengen welke detectiesystemen in stallen mogelijk zijn, en hoeveel dat kost. Wat mij betreft verdienen boeren daarbij een financiële steun in de rug. Zodat we krijgen wat iedereen wil: brandveilige en duurzamere bedrijven.Terwijl onze agrarische sector wereldwijd tot de kopgroep behoren als het gaat om voedselveiligheid, milieu en dierenwelzijn, is er steeds vaker sprake van negatieve beeldvorming. Niet in de laatste plaats door acties van dierenrechten- en klimaatactivisten, die de waarheid geweld aandoen. Maar ik zie het als mijn taak als volksvertegenwoordiger, om ervoor te zorgen de overheid naast onze boeren staat. Zodat we gezond voedsel van eigen bodem, onze voorbeeldfunctie en toekomstige bedrijfsopvolgers niet verliezen. Geen boeren, geen eten. Jaco Geurts

Donderdag debatteerde de Tweede Kamer over de uitspraak die de Raad van State vorige maand deed over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Dit programma wordt gebruikt om stikstof in de Nederlandse natuur terug te dringen, en om natuur en economie met elkaar in balans te brengen. Volgens de Raad van State is dit programma echter juridisch onhoudbaar. Een uitspraak met grote gevolgen, omdat er nu een heleboel activiteiten op slot zitten, zoals vergunningen voor landbouw, nieuwe woningen, infrastructuur, enzovoorts. Het CDA heeft daarom voorgesteld om een commissie in te stellen die naar oplossingen gaat zoeken om de problemen die door deze uitspraak zijn ontstaan zo snel mogelijk op te lossen. Het PAS werd als basis gebruikt om toestemming voor activiteiten te krijgen. Vooruitlopend op toekomstige positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden, werd alvast toestemming gegeven voor activiteiten die mogelijk schadelijk zijn voor die gebieden. Dat mag dus niet meer. De natuurkwaliteit in een gebied moet eerst op orde zijn voordat nieuwe projecten tot nieuwe stikstofuitstoot mogen leiden. CDA-woordvoerder Jaco Geurts: “Het is belangrijk dat we blijven werken aan een goede balans tussen natuur en economie. Maar door deze uitspraak van de Raad van State zit nu de hele boel op slot. Er moet dus snel duidelijkheid komen over hoe het nu verder moet. Vooral voor onze veehouders, die in het kader van het PAS maatregelen genomen hebben om de stikstofuitstoot te reduceren. De ontwikkelingsruimte die hieruit voortkomt, dreigt nu niet meer beschikbaar te komen. Maar ook de gevolgen voor geplande nieuwe woningen, wegen en economische projecten zijn groot.” Er is inmiddels een groep ambtelijke specialisten bezig met het zoeken naar oplossingsrichtingen. Geurts: “Gezien het enorme belang van een spoedige oplossing, waarbij het geen getouwtrek wordt, denkt het CDA dat het instellen van een commissie of taskforce zoals indertijd de commissie Trojan, beter is toegerust voor het vinden van een integrale oplossing.” Samen met enkele andere partijen heeft Geurts daarom een motie ingediend, waarin hij de regering oproept ‘een commissie in te stellen die op korte termijn adviseert over oplossingsrichtingen voor het PAS en integrale oplossingen voor de lange termijn’. Minister Schouten heeft al aangegeven daartoe bereid te zijn.

Het CDA is zwaar teleurgesteld in de Europese besluitvorming rondom de pulskorvisserij, en in de zogenaamde groene lobby die ‘factfree’ erop uit is om mensen van hun broodwinning te beroven. De Nederlandse vissers en hun gezinnen zijn daar de dupe van. Tijdens het debat hierover in de Tweede Kamer benadrukte woordvoerder Jaco Geurts dat de inspanningen van het kabinet nu gericht moeten zijn op het voortbestaan van onze kottervissers en de pulsvisserij.Investering in duurzame innovatieGeurts: ‘De Nederlandse vissers hebben hun nek uitgestoken. Zij zijn meegegaan in het verhaal om in te zetten op innovatie. Zij hebben financieel fors geïnvesteerd in de pulsvisserij. Maar uiteindelijk worden ze nu in de steek gelaten door de diverse Europese Parlementsleden en de Franse regering, die hun eigen belang belangrijker vonden. Onze vissers zijn woest, en terecht! Niet alleen vanwege het verbod op de puls, maar ook vanwege de aanlandplicht, gesloten natuurgebieden, windparken en vangstquota waarbij een steeds restrictievere uitleg wordt gegeven aan een maximaal duurzame vangst. En dan heb ik het nog geen eens over de mogelijke gevolgen van de Brexit.’Niet alleen onze vissers en hun gezinnen zijn hiervan de dupe, aldus Geurts. Ook het innovatief visserijbeleid gericht op verbetering van het milieu, ecologie en hogere selectiviteit is de dupe. NepnieuwsGeurts hekelde de feitenvrije campagnes van zogenaamde groene organisaties zoals het Franse Bloom. ‘Zij hebben een beeld neergezet dat de puls alles op de zeebodem dood maakt, terwijl onderzoek het tegenovergestelde bewijst. Pulsvissen is een manier van vissen met minder energiegebruik en nauwelijks bodemberoering. Als er een beeld wordt neergezet dat niet gebaseerd is op wetenschap en feiten uit de praktijk mag je spreken van nepnieuws.’Rol voor RutteIn het Regeerakkoord staat letterlijk dat een EU-verbod op pulsvisserij voorkomen moet worden. Het CDA blijft hierbij en vindt dat de inspanningen van het kabinet, met premier Rutte voorop, nu vooral gericht moeten zijn op het voortbestaan van onze kottervissers. Daarom diende Geurts twee moties in, die de regering verzoeken om met oplossingen te komen die moeten leiden tot het voorkomen van een EU-verbod op de pulskorvisserij én met andere landen afspraken te maken met als de doel de toegang tot hun wateren te behouden. Deze moties werden doorde vier coalitiepartijen, samen met SGP en PvdA, ondertekend.

Het bedreigen van boeren en hun families en het illegaal betreden van hun erf door dierenactivisten mag nooit, en als dat wel gebeurt, moet er keihard tegen worden opgetreden. Dat is de kern van de motie die CDA landbouwwoordvoerder Jaco Geurts indiende bij het debat over dieren in de veehouderij. Hij wil dat de Kamer zich hierover duidelijk uitspreekt. Het komt regelmatig voor dat dierenactivisten boeren bedreigen of hun erf illegaal betreden. Die activisten voelen zich daarin gesteund, doordat sommige organisaties onjuiste beelden blijven neerzetten van legaal gehouden Nederlandse dieren. Geurts: “Terwijl boeren gewoon hun boterham op een legale manier en met goede zorg voor hun dieren proberen te verdienen. Vlees en producten van zuivel en ei liggen ook gewoon in alle supermarkten en worden door het overgrote deel van onze samenleving gekocht. Dan moeten dus ook onze boeren deze producten kunnen maken, zonder te worden neergezet als dierenbeulen.” Ondersteun boeren bij aanpak stalbrandenTijdens het debat kwam ook de aanpak van stalbranden aan de orde. Stalbranden zijn niet alleen een drama voor de dieren, maar zorgen ook voor veel leed bij de boer en zijn familie. Het CDA is blij met het plan van aanpak dat de minister aan de Kamer heeft gestuurd. Daarin is afgesproken dat de meest voorkomende oorzaak, disfunctionerende elektra in bestaande stallen, wordt aangepakt met periodieke keuringen. Als aanvulling op dit plan van aanpak diende Geurts een motie in, waarin hij de regering verzoekt om samen met sectorpartijen in kaart te brengen welke snelle detectiesystemen rondom brand er mogelijk zijn in technische ruimten van veehouderijbedrijven en welke kosten daarmee gemoeid zijn. Ook vraagt hij de regering om in de begroting voor 2020 met voorstellen te komen hoe we boeren hierbij gaan ondersteunen. Minister Schouten gaf aan dat het punt van de detectiesystemen al door de sectoren pluimvee en varkens is opgepakt, om dat op te nemen in de kwaliteitssystemen. Verder staat zij open voor het verzoek tot ondersteuning, maar kon ze nog geen garanties geven hoe dit eruit komt te zien.