Poliflw

Als we straks uit de moeizame periode van het coronatijdperk zijn gekropen zullen ongetwijfeld zaken, die we daarvoor als normaal ervoeren als abnormaal worden betiteld. Dit geldt straks ook in omgekeerde zin, het abnormale wordt al snel als normaal geaccepteerd. Deze reflectie geldt ook voor de gemeenteraad van Dantumadiel. De behandeling van de brief van de klachtencommissie, over een aantal raadsleden die medeburgers in hun pleit bij een raadsvoorstel respectloos en ongepast in bewoording hadden bejegend, kreeg in de raadsvergadering van 26 mei jl. wel een heel onverwachte en verrassende wending. Tenminste voor de gemiddelde burger die van raadsleden mag verwachten dat normaal en fatsoenlijk taalgebruik wordt gebruikt, zowel in de raad als daar buiten. Alhoewel de klachtencommissie zeer helder en expliciet omschreef dat dergelijk onbetamelijk taalgebruik niet kan en mag worden verwacht van raadsleden, waren de betreffende raadsleden Postma van Gemeentebelangen Dantumadiel en Bakker van de SGP, met uiteraard de ondersteuning van coalitiepartijen Sociaal Links en Christen Unie , kennelijk een andere mening toegedaan. Geen enkele zelfreflectie, nog excuus mocht worden verwacht. Sterker nog, Postma vond het zelfs nodig, om zijn gelijk te halen voor zijn woordkeuze, door zich te beroepen op uitspraken van het Europese Hof omtrent de vrijheid van meningsuiting. Echt, hoever kun je als volksvertegenwoordiger zakken dat je dergelijk instrument moet gebruiken om je taalgebruik te rechtvaardigen. Wat daarnaast opviel in de behandeling van de klachtenbrief was dat de Christen Unie, normaliter toch een partij net als het CDA van normen en waarden, zich vrijwel geheel afzijdig hield van de discussie. Begrijpelijk, want je zet natuurlijk de coalitie niet onder druk zal men daar ongetwijfeld gedacht hebben. Sociaal Links raadslid J. Wijbenga betitelde de uiteenzetting van feiten hierover van raadslid Houtstra van het CDA zelfs “beskamsem” (beschamend). J. Wijbenga nam zelf notabene vrij recent nog in niet mis te verstane bewoordingen de ambtelijke organisatie van Gemeente NoardEast Fryslan op de korrel. Hoe geloofwaardig ben je dan nog als je sociaal zegt te zijn. Vrijheid van meningsuiting is een hoog goed, ook voor het CDA. Maar binnen de kaders van de gedragscode voor raadsleden worden daar wel grenzen aan verbonden. Een reactie met gepaste erkenning voor de inhoud van de gedragscode zou daarom pas sociaal zijn geweest. Als enigst raadslid in deze precaire zaak toonde raadslid Bakker een glimpje van moreel besef en beroepsethiek door te stellen dat ´hij het beter anders had kunnen doen’, zonder daarbij overigens van zijn stelling iets terug te nemen. En als laatste speelt de raadsvoorzitter in zijn optreden een cruciale rol bij de bepaling van het toelaatbare en je kunt niet anders concluderen dat dit ronduit jammer is, maar eveneens discutabel. Nee, het Covid 19 virus zullen we ongetwijfeld gaan bestrijden. Maar het is jammer om te moeten constateren dat het ‘virus’ binnen de raad van Dantumadiel voorlopig nog niet te bestrijden valt. Daarmee wordt voorlopig het abnormale kennelijk normaal en blijkbaar dus……. de “nieuwe norm”. Sietze Wijbenga, Raadslid CDA Dantumadiel

Dinsdagavond 5 november heeft de gemeenteraad van Dantumadiel met 10 stemmen voor (CU, Gemeentebelangen, Sociaal Links en SGP) en 7 stemmen tegen (CDA, FNP en VVD) de aangepaste begroting 2020 goedgekeurd. Er is de komende jaren geen enkele ruimte voor nieuw beleid en nieuwe projecten. De onroerendezaakbelasting (ozb) stijgt in 2020 met maar liefst 36% zonder dat er feitelijke een inhoudelijk debat over deze forse verhoging in de raad heeft plaatsgevonden. De ozb-verhoging is feitelijk een kwestie van gezond boerenverstand, zo werd de verhoging door een raadslid simpel gerechtvaardigd. Dit betekent dat Dantumadiel thans maar 6% van de artikel 12-status grens ligt. Die grens wil het college en de meerderheid van de raad voorkomen, onder andere in verband met imagoschade. Die imagoschade is overigens al ontstaan, maar dat heeft meer te maken met het vertrouwen en geloofwaardigheid van de burger in de raad en het gemeentebestuur en de wijze waarop sommige fractieleden van de coalitie de ingebrachte voorstellen van de oppositie partijen torpederen. De verhoging van de ozb levert de gemeente Dantumadiel in 2020 bijna 1 miljoen extra op. Een extra verhoging van de ozb van 6% zou nog een extra ontvangst opleveren van € 217.000. De gemeente voldoet met betrekking tot de ozb dan aan artikel 12, punt 2, zie hierna. Wat betekent de artikel 12-status?Een gemeente met een artikel 12-status is een gemeente die onder financiële curatele is gesteld door het Rijk vanwege een structureel slechte financiële situatie. Deze gemeenten krijgen van de rijksoverheid extra geld in ruil voor een streng financieel toezicht. Zo moeten de gemeenten met de artikel 12-status voor grotere uitgaven toestemming aan het rijk vragen. Artikel 12, de leden 1 en 2 luiden als volgt:1. Onze Ministers kunnen, op aanvraag van een gemeente, aan de gemeente over een uitkeringsjaar een aanvullende uitkering verlenen.2. Een aanvullende uitkering wordt slechts verleend indien de algemene middelen van de gemeente aanmerkelijk en structureel tekort zullen schieten om in de noodzakelijke behoeften te voorzien, terwijl de eigen inkomsten (ozb) van de gemeente zich op een redelijk peil bevinden. Gevolgen ten opzichte van huidige situatie in Dantumadiel1.Dantumadiel ontvangt van het rijk tijdelijk extra geld (enkele miljoenen) in ruil voor een strenger financieel toezicht.2. Dantumadiel moet voor extra uitgaven - welke extra uitgaven Dantumadiel in de huidige situatie de komende jaren niet kan doen - toestemming aan het rijk vragen.3.Het bedrag van de Algemene reserve, na aftrek minimale omvang weerstandsvermogen van 2,5 miljoen (= het bedrag dat je tenminste nodig hebt om je lopende risico’s af te dekken), wordt op 31 december 2023 begroot op € 734.000. Bij de artikel 12-status zal dit bedrag op 31 december 2023 aanzienlijk hoger liggen. ConclusiesDantumadiel is thans financieel aan handen en voeten gebonden, is armlastig en kan geen nieuwe projecten ontwikkelen. Dantumadiel als artikel 12 gemeente blijft weliswaar financieel aan handen en voeten gebonden, maar heeft, door de extra uitkering(-en) van het rijk, weer ‘fleis op de bonken’ voor nieuw beleid en nieuwe projecten. Met andere woorden; de artikel 12-status is voor Dantumadiel ook een kans! Klaas Houtstra,riedslid CDA Dantumadiel

Nu alles weer wat in rustiger vaarwater is gekomen leek het ons als fractie goed om voor onze leden het verloop van de coalitieonderhandelingen nog even op een rij te zetten. Na de verkiezingen op 4 april heeft de CU-fractie net als alle andere fracties een eerste gesprek met de informateur Arie Aalberts gehad.

Tijdens dit gesprek hebben wij onze speerpunten vanuit ons verkiezingsprogramma aangegeven. Belangrijke voorwaarden voor een stabiele coalitie waren voor onze fractie vertrouwen, respect, openheid en gunning. Toen de CU-fractie werd uitgenodigd om deel te nemen aan informatieve gesprekken met CDA en Sociaal Links werden de belangrijkste thema’s besproken. Bij een groot deel van de onderwerpen was snel overeenstemming omdat alle drie partijen hierover hetzelfde in hun programma’s hadden staan.

Bij de verschilpunten ontstond veel discussie en wrijving en was er voor de CU weinig ruimte. Onder andere over de koopzondag kon geen sluitende afspraak worden gemaakt. Vanuit de coalitie zouden geen initiatieven worden genomen maar initiatieven van buitenaf kregen alle ruimte. Een ander belangrijk punt was de positie van Dantumadiel t.o.v. de nieuwe gemeente Noardeast Fryslan. CU fractie is van mening dat, nu de raad voor zelfstandigheid heeft gekozen, er ook echt werk gemaakt moet worden van een sterk zelfstandig Dantumadiel. Dat houdt voor de fractie onder andere in dat Dantumadiel op een aantal strategische functies eigen mensen in dienst zou moeten hebben, zoals b.v. bedrijvenfunctionaris, dorpencoördinator, beleidsstrategen. Deze kosten kunnen in mindering worden gebracht bij de centrumgemeente omdat deze dienstverlening daar zou kunnen vervallen. Het voorstel van het CDA om alleen, naast de nieuwe directeur van DDFK en de nieuwe Secretaris van Dantumadiel, een extra Directeur voor Dantumadiel in dienst te nemen vond de CU fractie een overbodige en veel te dure optie. (kosten plm. € 180.000,- per jaar)

Wat het aantal wethouders betreft heeft de informateur Arie Aalberts geadviseerd om drie fulltime wethouders aan te stellen. Hij heeft daarnaast advies ingewonnen bij burgemeester Klaas Agricola die dit ook sterk aanraadde. Hierbij is gekeken naar de opgaven waar het nieuwe college voor staat en de ervaring uit afgelopen termijn. ChristenUnie en Sociaal Links wilden dit advies volgen terwijl het CDA naar 3.5 fte wilde zodat zij twee wethouders konden leveren naast die van de twee andere partijen. Voor de ChristenUnie en Sociaal Links was dat een stap te ver. Voor de CU fractie waren bovenstaande (en andere) punten niet zozeer breekpunten maar was het de bedoeling om tot een verantwoord compromis te komen. Dat bleek helaas niet mogelijk. Daarnaast werden er tijdens de drie weken durende informatieronde uitspraken gedaan waaruit veel wantrouwen bleek en/of die het vertrouwen schaden.

Als CU fractie vonden wij dat er onvoldoende ruimte en wederzijds vertrouwen was om te komen tot een stabiele coalitie en zagen voor onszelf op dat moment geen andere keuze dan ons terug te trekken uit de onderhandelingen. Er waren toen nog zeven andere coalities mogelijk met het CDA. Als CU fractie gingen wij er daarom op dat moment vanuit dat wij geen deelname aan het college zouden hebben. Vervolgens zijn in de dagen daarna ook Sociaal Links en Gemeentebelangen Dantumadiel afgehaakt. Ook deze partijen zagen onvoldoende basis voor een stabiele coalitie met het CDA. Daarna heeft de informateur Gemeentebelangen Dantumadiel en Sociaal Links gevraagd zelf een derde partij te zoeken. Dit werd de ChristenUnie. Tijdens de eerste bijeenkomst daarna bleek direct dat tussen deze drie partijen de chemie goed was. Gelijkwaardigheid, openheid, vertrouwen en gunning is in ruime mate aanwezig. Besloten werd om gelijk over te gaan tot formatie. 10 van de 17 raadsleden stemden op 24 april voor deze coalitie. De SGP heeft zich verbonden aan deze coalitie als gedoogpartner en krijgt daarmee een invloedrijke rol binnen de coalitie. In de gemeenteraad van 14 mei jl werd unaniem ingestemd met het installeren van de drie wethouders Kees Wielstra (GBD), Rommy Kempenaar (SL) en Gerben Wiersma (CU).

Wij hebben tijdens de onderhandelingen en het formeren steeds Gods leiding mogen ervaren. Als CU fractie zijn wij dankbaar dat in het Bestuursakkoord 90% van ons verkiezingsprogramma wordt verwezenlijkt waarbij extra aandacht is voor mensen die niet goed kunnen meekomen of geen goed netwerk hebben en waarbij plannen zijn gemaakt om op korte termijn in gesprek te gaan met inwoners en ondernemers. De zondagsrust is binnen deze coalitie gewaarborgd en zelfstandig Dantumadiel krijgt een reële kans. Ondanks de negatieve en onjuiste berichtgeving in de media zijn wij als CU fractie zeer tevreden over het resultaat en kunnen unaniem volledig achter de gekozen koers staan.We kunnen dat natuurlijk niet in eigen kracht. Daarvoor is dagelijks gebed om inzicht, wijsheid, liefde en kracht nodig. Ons volkslied verwoord dat zo mooi:

Mijn schild ende betrouwenzijt Gij, o God mijn Heer,op U zo wil ik bouwen,Verlaat mij nimmermeer.Dat ik doch vroom mag blijven,uw dienaar t'aller stond,de tirannie verdrijvendie mij mijn hart doorwondt.

Fractie ChristenUnie Dantumadiel

Op 18 juni heeft de voorzitter van de gemeenteraad op verzoek van de FNP een extra raadsvergadering uitgeschreven. Aanleiding was de financiële situatie van Dantumadiel die ons allen zorgen geeft, nu het afgelopen jaar met een tekort van 3,9 miljoen is geëindigd.Het college van B&W wil een herstelplan maken om de financiële problemen op te lossen. Tegelijk worden uitgaven die niet onomkeerbaar zijn niet meer gedaan. Dat zijn op zich noodzakelijke acties, maar het college gaat vervolgens ook op de stoel van de gemeenteraad zitten door raadsbesluiten op te schorten. Van een open overleg hierover met de gemeenteraad is geen sprake. Dat raakt daarmee de wettelijke posities die college en raad hebben en schaadt het vertrouwen van burgers. Dit werd vervolgens concreet bij de subsidie voor het MFC Feanwâlden; een plan van jaren waar door vrijwilligers aan is gewerkt en de gemeenteraad in 2017 en begin 2019 het licht op groen heeft gezet. De architect heeft het ontwerp klaar, de sloopvergunning is afgegeven, er zijn dorpsacties op touw gezet en er zijn subsidies bij andere fondsen aangevraagd. Dit alles omdat de gemeente Dantumadiel had besloten om een subsidie van ruim 1 miljoen euro te geven. Maar op 6 juni laat het college op eigen initiatief weten voorlopig de subsidie niet uit te keren en de bijdrage te willen heroverwegen. Ruim 150 Feanwâldsters waren dan ook aanwezig bij deze raadsvergadering om het politieke debat te volgen en lieten voorafgaand aan de raadsvergadering hun standpunt blijken door het aanbieden van een petitie. De FNP heeft in een motie gevraagd niet nog maanden te wachten met een herstelplan, maar direct te beginnen. Immers, heeft het college wel besloten om uitgaven die niet onomkeerbaar zijn niet meer te doen en daardoor kan er een lange tijd van onduidelijkheid ontstaan. Deze motie kreeg alleen de steun van de VVD en het CDA. Het CDA hield vervolgens een gloedvol betoog over het MFC Feanwâlden en sprak respect uit op de wijze waarop deze vrijwilligers zich willen inzetten voor de samenleving. Dat moet een gemeente koesteren en zich daarbij als een betrouwbare partij gedragen. Belofte maakt immers schuld. Fractievoorzitter Jan Jitse Visser hierover: ,,Troch jild ta te sizzen en it dan net út te beteljen, toant de gemeente him in ûnbetroubere partner rjochting de boargers.” Door sommige andere raadsleden werd het MFC plan deze avond echter denigrerend aangesproken als “een paar burgers” uit “dat dorpje”. Deze houding was tekenend voor deze extra raadsvergadering, waarbij van echt luisteren naar argumenten geen sprake leek. Vanuit de VVD en het CDA kwamen twee alternatieve financieringsmogelijkheden voor het MFC Feanwâlden. Maar dit werd door het college van de hand gewezen. Daarnaast bleef het college van mening dat het bewust niet uitvoeren van raadsbesluiten te billijken is: je kunt je dan afvragen wat de waarde van raadsbesluiten is? Waarom neemt de gemeenteraad - als hoogste bestuursorgaan - dan überhaupt besluiten? De subsidiestop op het toegezegde geld voor het MFC Feanwâlden bleef in iedergeval bestaan. De leider van de coalitie vond het daarnaast nog nodig om met verwijten over het ontbrekende profiel van onze partij te komen. Tja, aan grootspraak geen gebrek deze avond… Maar de burgers in Feanwâlden werden steeds meer toeschouwer van een slecht politiek steekspel, waarbij beloftes werden verbroken en het college en de coalitie geen centimeter gingen bewegen in de richting van de vrijwilligers uit dit dorp.De voltallige oppositie van FNP, VVD en CDA zag dan ook geen andere uitweg dan een motie van afkeuring aan het adres van het college in te dienen. Daarin wordt de afkeuring uitgesproken over hun handelen rondom het MFC Feanwâlden. Alhoewel de motie werd verworpen door de coalitie van CU, Gemeentebelangen, SociaalLinks en SGP, bleek wel dat een stevig signaal was afgegeven. Het CDA wil constructief meedenken en haar verantwoordelijkheid nemen bij de moeilijke besluiten die de komende tijd genomen moeten worden. We hebben vaker laten zien niet weg te lopen als het moeilijk wordt. Want in moeilijke tijden lijkt het ons van belang dat de gemeenteraad, over de schaduw van hun eigen partijpolitiek heen, met elkaar vooruit kijkt. Met respect voor elkaars positie. Wij hopen dat die houding het in Dantumadiel wint.

Met deze ‘kop’ vatte de journalist van de Leeuwarder Courant de raadsvergadering over de (meerjaren) begroting 2019 – 2022 van 5 november jl. samen. Wellicht een tikkeltje overdreven, maar de journalist wist wel de vinger op de pijnpunten in de begroting 2019 van de gemeente Dantumadiel te leggen.Niet alleen het CDA, maar ook Tom Bakker van de SGP, wezen op de financiële gevaren. Om de Baten & Lasten in balans te brengen, worden voor 2019 de financiële reserves voor bijna € 700.000 aangesproken. Daarnaast kleuren de cijfers achter de cijfers (risicotabel, netto schuldquote en solvabiliteitsratio) donkeroranje. De financiële risico’s voor 2019 worden ingeschat op ruim 4 miljoen. Doordat er een drietal risico’s niet met een risicobedrag zijn ‘benoemd’ en de risico’s in het Sociaal Domein volgens het CDA te laag zijn ingeschat, dienen de financiële risico’s voor 2019 tenminste vastgesteld te worden op € 4.5 miljoen en misschien wel op 5 miljoen. Wat betekent dit mogelijk voor de Algemene reserves?In 2019 wordt in totaal 52.3 miljoen uitgegeven. Daarnaast zeggen de rekenmeesters van DDFK: beste raadsleden en college, de kans dat deze uitgaven met een bedrag tot 4.5 miljoen hoger kunnen uitvallen is reëel te noemen. M.a.w.: houd rekening met mogelijke tegenvallers tot een bedrag van € 4.5 miljoen! Iedere extra uitgaaf gaat ten koste van de Algemene reserve, dus in 2019 kan dit bedrag oplopen tot 4.5 miljoen. Dit betekent dat de Algemene reserve - per 1.1.2018 nog € 9.6 miljoen - per 31-12-2019 is gedaald tot 2.3 miljoen niet is uitgesloten. In twee jaar een daling van 7.3 miljoen = 76%. Ook de schulden hebben per 31-12-2018 het plafond bereikt en de solvabiliteit van 20% (het percentage dat de verhouding aangeeft tussen het Eigen Vermogen en het Totaal Vermogen) is gedaald naar het absolute dieptepunt. Het roer moet dus om. Gaat dat lukken?Dat zal de (nabije) toekomst moeten uitwijzen. De coalitiepartners kijken thans nog wat optimistischer naar de financiële cijfers. De coalitieleider vatte deze zonnige blik als volgt samen:Wy ha no de tiid mei en krije de wyn wer yn de seilen! En de altijd kritische en deskundige Tom Bakker dan? Tom merkte o.a. bij de risicotabel op dat het ziekteverzuim, ingeschat op een tegenvaller van € 226.100, waarschijnlijk voor 100% gerealiseerd zal gaan worden. Tom: waarom neemt het college dit bedrag alvast niet op als een uitgaaf? Een volkomen terechte opmerking. De ‘âlde Tom’ zou gelijk met een amendement op dit punt zijn gekomen. De ‘gedoog Tom’ benoemt het punt en gaat vervolgens over tot de orde van de dag….. In de raad werd Tom onlangs al aangesproken als de heer Tom Bakker van de CU….Conclusie: alleen de oppositie (CDA, de VVD en de FNP) zal blijven proberen het roer om te buigen, maar hebben met 7 zetels helaas geen meerderheid. Wat heeft het college in het afgelopen halfjaar gedaan?Het college is de afgelopen zes maanden druk bezig geweest met van alles en nog wat en dat wordt van een college ook verwacht. Het college heeft echter ook goed voor zichzelf gezorgd. Ik noem de verhoging van het aantal fte’s bij de wethouders van 2.4 naar 2.9 fte. Ook het salaris van de gemeentesecretaris is verhoogd met 12.5% tot 1 fte (bruto € 104.050 per jaar), te betalen door de inwoners van Dantumadiel.Is deze laatste verhoging wel te rechtvaardigen? De hoogte van een salaris hangt in de eerste plaats af van de zwaarte van de functie. Daarnaast is het aantal benodigde uren voor het goed kunnen uitvoeren van de functie bepalend. Voorheen gaf de gemeentesecretaris in Dantumadiel ook leiding aan bijna 200 medewerkers (direct en indirect). De huidige gemeentesecretaris heeft geen medewerkers om aan te sturen, toch krijgt hij thans hetzelfde salaris als zijn voorganger. Heeft het college wel opnieuw een weging laten doen van de nieuwe functie van gemeentesecretaris van Dantumadiel? Maar zegt het college: onze secretaris werkt tenminste 36 uur per week (en dat zal ongetwijfeld) en heeft daarom recht op een fulltime beloning als gemeentesecretaris…….Dit is natuurlijk krom geredeneerd en een doelredenatie. Het college vergeet dat de functie van gemeentesecretaris van Dantumadiel sinds de ambtelijke fusie aanzienlijk is verlicht (gedevalueerd) en daardoor is er thans sprake van overbeloning. Met een salaris van 0.8 fte, waarvoor de gemeentesecretaris vorig jaar is aangesteld, zou de huidige functie van gemeentesecretaris van Dantumadiel meer dan voldoende zijn beloond en ook voor die beloning mag je best fulltime werken!! Klaas Houtstra,Riedslid CDA gemeente Dantumadiel