Poliflw

Eerst Gemeentebelangen Overbetuwe, daarna de VVD Overbetuwe en tenslotte schoorvoetend het CDA Overbetuwe gaven gisteravond toe dat het starten van de onderhandelingen tussen VVD, GBO en CDA en het annuleren van het overleg op 3 april te vroeg kwam. Het onderhandelingsproces had op dit punt anders moeten lopen. We zijn blij met deze mea culpa. Jammer genoeg kwam er geen antwoord op de vraag waarom juist déze coalitie de voorkeur had van het CDA.

Verwezen werd naar analyses van programma’s, voorstellen van partijen en niet gecommuniceerde verslagen van gesprekken. Voor GroenLinks was dit debat een startpunt van reflectie, maar volstrekt onvoldoende om de door alle partijen gewenste transparantie te bereiken. In het debat kwam verder naar voren dat de werkwijze die sinds 2006 is gehanteerd nu ook het uitgangspunt is. De verwachting is daarom ook nu weer dat de drie partijen zich zullen vastklampen aan een coalitieakkoord waarop door de inwoners van Gemeente Overbetuwe geen aanvullingen kunnen worden gedaan. We vrezen dat daarmee ook de bestuurscultuur en de wijze waarop inwonersparticipatie wordt vormgegeven niet gaan veranderen.

GroenLinks zal een nieuwe coalitie daar keer op keer op blijven aanspreken. Dat het ook anders kan bewees Dimitri Horsthuis (GBO), die zich gisteren kwetsbaar opstelde; hij legde uit wat er mis was gegaan en maakte excuses. Wat GroenLinks betreft is dat nieuwe politiek. Spreek ons aan als wij fouten maken en applaudisseer als wij daar lering uit trekken. Zo hoort het en zo kunnen wij onszelf in de spiegel recht blijven aankijken.

De Europese ministers gaven de Europese Commissie dinsdag een mandaat om onderhandelingen te starten over de oprichting van een multilateraal investeringshof. Dit permanente hof zou de arbitrage tussen staten en investeerders in de toekomst op zich moeten nemen. GroenLinks is ontsteld dat de EU-landen hiermee de rechten van internationale investeerders verder versterken zonder daaraan internationale plichten op het vlak van mensenrechten en duurzaamheid te verbinden.

Europarlementariër Bas Eickhout: “In plaats van multinationals die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of vernietiging van de natuur aansprakelijk te maken, geeft de EU prioriteit aan het verder versterken van de positie van investeerders ten koste van overheden.”

Ongelijkheid

Het hof voorziet in een hervormde vorm van de gedateerde en uiterst controversiële arbitrage tussen investeerders en staten (ISDS), maar die hervormingen gaan slechts over de procedures. Rechters worden onafhankelijker, de rechtsgang wordt transparanter en er komt een mogelijkheid tot beroep. Maar al deze zaken veranderen niets aan de ongelijkheid die dit systeem in stand houdt: investeerders krijgen een permanent hof om staten aan te klagen wanneer zij menen dat investeringsverdragen geschonden worden. Maar staten of slachtoffers van misdragingen van bedrijven kunnen niet aankloppen bij het hof om hen tot de orde te roepen.

Eickhout: “De EU mist hier een grote kans om investeerders op hun plichten te wijzen. De bescherming van investeerders wordt verder geïnstitutionaliseerd. Maar in het mandaat voor het multilateraal hof staat geen enkel streven om multinationals die zich inlaten met zaken als kinderarbeid of landroof ter verantwoording te roepen.”

Mandaat

De Commissie heeft nu het mandaat om het investeringshof namens de EU met geïnteresseerde partijen uit te onderhandelen. Als er een akkoord komt, zal dit moeten worden voorglegd aan het Europees Parlement en de lidstaten. GroenLinks wilde dat het Europees Parlement voorafgaand aan het onderhandelingsmandaat een positie zou innemen, maar een rechtse meerderheid verhinderde dat.

Nederland is een prachtig land. Een land vol mensen met heel uiteenlopende opvattingen en levensstijlen. Een land waarin het vertrouwen in de overheid groot is. Dat vrije Nederland koester ik. 

Juist daarom is het belangrijk dat we kritisch zijn als de overheid de vrijheden van burgers inperkt. Als het de bevoegdheden van de geheime diensten vergroot. Waar trekken wij de grens? Daar gaat het referendum over, op 21 maart. 

Voor mij is het duidelijk.

Ja, er moet een nieuwe wet komen die past bij het internettijdperk. Maar nee, déze wet is niet goed genoeg om onze samenleving veilig en vrij te houden. Daarom stem ik op 21 maart tegen. 

Deze sleepwet maakt het mogelijk dat gegevens van onschuldige burgers grootschalig worden opgeslagen. Met wie we appen, bellen, of welke sites we bezoeken: het kan allemaal als bijvangst door de diensten worden binnengehaald, en ongelezen worden gedeeld met buitenlandse diensten. En daar kun je, bewust of onbewust, toch rekening mee gaan houden.

Voor sommigen kunnen de problemen nog groter zijn. Kunnen de gegevens van een Turkse mensenrechtenactivist uit Den Haag bij Erdogan terechtkomen? Moet een Nijmeegse journalist vrezen voor de onthulling van zijn Syrische bron? En moet een Rotterdamse ondernemer er rekening mee houden dat haar bedrijfsgeheimen bij de Amerikaanse geheime diensten terecht kunnen komen?

Massale surveillance biedt niet meer veiligheid.

We moeten de hooiberg aan gegevens niet groter maken, maar juist investeren in gerichte opsporing. In het analyseren van gegevens die er vaak al zijn.

Volgens minister Ollongren is het massaal en ongericht afluisteren 'niet de bedoeling'. Maar wanneer het over fundamentele mensenrechten gaat, is die belofte niet genoeg. De belofte moet in de wet. Want ik wil déze minister best geloven, maar wie zit na haar aan de knoppen?

Het referendum biedt de kans om de huidige wet te verbeteren. Om het sleepnet van tafel te halen en een streep te zetten door het doorsluizen van ongelezen informatie aan buitenlandse diensten. Na een ‘nee’ tegen de sleepwet, zet GroenLinks zich vol in op het repareren van de gaten in de wet. Zodat we geheime diensten goed uitrusten voor hun moeilijke taak, en tegelijkertijd de vrijheid van onschuldige mensen beschermen.

Daarom stem ik op 21 maart tegen. Jij ook?