Poliflw

Als VVD hebben we afgelopen jaar al gewaarschuwd voor de financiële risico’s voor de gemeente en helaas zien we nu dat deze risico’s ook uitkomen. Sommige partijen pleiten ervoor om bij de kadernota alleen maar te praten over gewenste aanpassingen van beleid, maar die kunnen wij niet loskoppelen van de financiële gevolgen. Zeker niet als er sprake is van een groot tekort op de begroting.

Reeds verwachte situatie 

Bij de begroting 2018 hebben wij het college al gewaarschuwd voor de situatie die nu is ontstaan. Het resultaat bij de jaarrekening 2017 was positief maar in 2018 werd het overschot alweer ruimschoots uitgegeven. En niet alleen het positief resultaat van 2017 is besteed maar nog veel meer dan dat. U herinnert zich misschien nog wel dat we tegen de begroting 2019-2023 hebben gestemd omdat er zo veel meer werd uitgegeven dan er binnen kwam. Al na een jaar zouden we rode cijfers gaan schrijven. We hebben zelfs gepleit voor het ophogen van de algemene reserves, omdat deze niet meer niet meer in de juiste verhouding staat tot de totaal balans. 

Ook heeft de VVD gewaarschuwd dat we op deze manier wel erg kwetsbaar worden. Tegenvallers zijn niet ondenkbaar, zeker niet gezien de ontwikkelingen in het sociaal domein die we bij de begrotingsbehandeling vorig jaar ook al zagen gebeuren. Niet alleen bij ons, maar in veel gemeenten. En tóch ging de meerderheid van de raad (uitgezonderd VVD en D66) er mee akkoord dat er werd ingeteerd op de reserves, er geld uit het grondbedrijf aan het sociaal domein werd besteed en dat de begroting de komende vier jaar niet sluitend zou zijn. U heeft met elkaar hiermee een sneeuwbal aan het rollen gebracht waar de gevolgen nu duidelijk van worden.

OZB verhoging? VVD is tegen!

En dan denkt diezelfde meerderheid, de coalitie, dit op te lossen door de rekening neer te leggen bij de grondeigenaren in de gemeente. De OZB wordt drastisch verhoogd. De wethouder financiën verpakt die boodschap nog door te zeggen dat onze lasten toch al laag zijn vergeleken met andere gemeenten. Maar hoe legt u dit uit aan gezinnen die de eindjes maar net aan elkaar kunnen knopen dat zij ieder jaar 3% meer (cumulatief!) gaan betalen? En dan heb ik het nog niet over de voorziene stijging van de afvalstoffenheffing, zowel vanwege marktontwikkelingen als door de miljoeneninvestering op Renescience. Die rekening legt u bij diezelfde gezinnen. De VVD noemt het in ieder geval NIET sociaal om de hoge rekening van het gevoerde beleid bij een deel van de inwoners te leggen die juist toch al bovengemiddeld bijdragen. 

Naast het tekort van € 11 miljoen cumulatief komende 4 jaar zijn risico’s zoals verbouwing gemeentehuis (nu al € 6 miljoen), bouw Strabrecht, discussie met Laco nog niet meegenomen. Wat nu als het duurder uit valt, waar gaan we dat vandaan halen? Ik ben bang dat ik het antwoord al voel aankomen: de OZB kan nog verder worden verhoogd. Eindhoven verhoogde ook ineens de OZB met 10% om het sociaal domein te bekostigen. Of misschien gaat het college aan de haal met de reserves in het grondbedrijf, die we overigens ook hard nodig gaan hebben voor wijkverbetering en verduurzaming. Het blijft het verschuiven van problemen in plaats van het zoeken naar een ware oplossing.

Begrotingstekort

Zoals het er nu naar uit ziet komen we in de jaren 2019-2022 in totaal € 11 miljoen tekort op de begroting. Ons eigen vermogen wordt per 2022 geschat op een tekort van € 7,5 miljoen. Daar waar u en ik failliet zouden gaan in een situatie waar je meer uitgeeft dan er binnen komt, gaat de gemeente Geldrop-Mierlo op dezelfde wijze door. En let wel; deze bedragen zijn de tekorten NA toepassing van de extreme OZB verhoging, het opmaken van de reserve toeristenbelasting en geen hogere kwaliteit van onze wegen. 

Onze reactie op de OZB verhoging heb ik u al meegegeven. 

Op vragen van de VVD heeft de wethouder verduidelijkt dat de kwaliteit van de wegen op dit moment goed te noemen is. Het kan beter, maar de komende jaren worden in ieder geval de slechtste wegen aangepakt in het buitengebied. Gevaarlijke situaties zoals Zomerland zijn echter niet meegenomen maar daar kom ik zo op terug. 

De coalitie heeft haar oog ook laten vallen op de reserve toeristenbelasting. Dit is echter een doelbelasting en daarmee bedoelen we dat de belasting die de toeristen betalen ook besteed moet worden aan toerisme. Als ‘verzekering’ is die reserve dus ook als zodanig ingesteld. Het college wil het opgebouwde bedrag (in totaal meer dan € 700.000,-) uitgeven aan het sociaal domein. Onacceptabel als we het toerisme in onze gemeente juist willen aanjagen. 

College: ben creatief! 

De taskforce kan een goede aanjager zijn. Leer vooral ook van andere gemeenten waar succesvol is bezuinigd. Als VVD vinden wij dat we niet alle uitgaven kunnen schrappen enkel ten behoeve van het sociaal domein. Het sociaal domein zelf mag ook wel een tandje minder. Bijvoorbeeld alle maatregelen die onze gemeente telt waardoor het verschil tussen uitkering en werk kleiner wordt kunnen worden versoberd. En hopelijk stimuleert dat ook nog eens om aan het werk te gaan.

Wat ons betreft moet de hand ook in eigen boezem worden gestoken. Vorige periode waren er 3 wethouders, nu (bijna) 4. Ook daarop mag worden bezuinigd, bijvoorbeeld door taken over te hevelen naar de burgemeester zodra we die weer hebben. Cultuurambtenaar, Onsplatform.tv, Renescience, Vertrouwensexperiment: allemaal initiatieven die niet noodzakelijk zijn en dus mogen worden geschrapt wat ons betreft. Terug naar de kerntaken van de gemeente dus. De subsidie aan Hofdael is nog altijd niet conform afspraak afgebouwd dus roepen wij het college op om ook daar te bezuinigen. 

Maar ook de subsidie die Laco krijgt voor het zwembad beëindigen zou weer wat ruimte bieden. Aan het einde van het verhaal zal blijken dat we er met deze partij niet uit komen vanwege de onbetrouwbare opstelling. Dan draaien we liever nu meteen de kraan dicht.  

Wel wordt er bezuinigd op broodnodige aanpassingen. Zoals de reconstructie van de Zomerland. Die fietsstraat is zo gevaarlijk en toch wil het college die pas in 2023 aanpakken. Als VVD vinden we dat onbegrijpelijk. Om die reden hebben we een motie opgesteld om deze straat vanaf volgend jaar al aan te pakken. Dit gaat dan ten koste van de Bolsiusstraat en Vogelpoelstraat hebben we begrepen van de wethouder, die zullen dan moeten wachten. De wethouder gaf ook aan dat daar is momenteel geen constructieve noodzaak voor is, terwijl de Zomerland een gevaarlijke situatie oplevert. Op deze wijze proberen we de invloed op de komende begroting zo klein mogelijk te houden. 

Daarnaast zullen we ons hard maken tegen bezuinigingen in het onderwijs, zoals het schrappen van de bijdrage voor de conciërge. Als we ergens in moeten investeren is het wel in de toekomst, dus in het onderwijs. Maar ook in dit domein verwachten we de komende jaar nog aanvullende tegenvallers, bijvoorbeeld omdat de school ’t Schrijverke in Luchen inmiddels uit de voegen barst en schreeuwt om een oplossing. 

Conclusie 

De VVD kan zich niet vinden in het beleid waarbij we een miljoenentekort opbouwen, onze algemene reserve opmaken en de lasten ook nog eens onevenredig verdelen. 

Wij wensen het college veel wijsheid toe in het opstellen van de begroting. Ook wensen wij het college veel wijsheid toe bij de gesprekken met de provincie wanneer de gemeente Geldrop-Mierlo onder financieel toezicht wordt gesteld. De VVD kan in ieder geval in de spiegel kijken in de wetenschap dat wij zoveel mogelijk – zoveel als we daarvoor ruimte kregen – de begroting vorig jaar hebben proberen bij te sturen. Helaas zonder succes.