Toespraak Wybren zaterdag 12 januari 2019 – Enschede

Daar sta ik dan, als lijsttrekker van de progressiefste partij van Nederland, een Friese boerenzoon met een verpleegkundige en bestuurlijke zorg achtergrond. Ik die uit een warm christelijk familieverband de wereld introk en de persoonlijke vrijheid ging omarmen. Op zoek naar wie ik ben, ruimte bieden aan anderen, met de blik op hoe iets beter kan: voor de aarde, de mensen die er nu wonen en hen die na ons komen. Ik doe dat als fractievoorzitter en het is eervol dat nu als lijsttrekker voort te kunnen zetten.

Want beste democraten. We hebben een opdracht. De opdracht zorg te dragen voor gezonde lucht, schone bodem en fris water. Voor vrijheid van ieders mening en geaardheid. Voor een economie zonder afval en uitstekende bereikbaarheid – met OV – van platteland en Europa. Met de opdracht om tegenstellingen te benoemen en te overbruggen. We zijn geen land van schreeuwers, we zijn geen land van extremen. We zijn een land van nuance, van de redelijkheid. Een land waar D66 nog veel kan winnen door koersvast te blijven en niet mee te gaan in toenemend populisme.

In een tijd dat feit, fake-news en mening dwars door elkaar lopen voelt de eigen bubbel misschien veilig. Dat is voorbij. Vroeger hadden we -aldus onze Overijsselse commissaris – de zuilen, nu anno 2019 de bubbels. Maar wellicht moeten we de kring en het kringgesprek weer nieuw leven inblazen. Zoals leerlingen dat op de basisschool vanzelfsprekend vinden mag dat kringgesprek – waarbij werkelijk luisteren centraal staat – meer benut worden.

In de kring is iedereen gelijk. Wordt iedereen gezien. Doet iedereen ertoe. Ook wij als D66’ers leven in onze eigen bubbel en netwerken. Ik zie het als onze opdracht elke keer op zoek te blijven gaan naar het andere verhaal, de andere beleving van een ervaren werkelijkheid. Dus laten we luisteren naar iedereen. Dat maakt onze politieke inzet sterker en daarvan worden we als gemeenschap rijker. Dat past bij onze democratische vernieuwingsagenda: waarbij meedoen volop ruimte en invloed krijgt.

En nu, de aftrap van de campagne. We bouwen gestaag door aan een sterk sociaalliberaal geluid in Eerste en Tweede Kamer, in Europees parlement, in gemeenten en in de Staten van Overijssel. En hoewel de resultaten in grote mate afhangen van landelijke issues en profileringen doen we natuurlijk actief mee. We maken ons daarbij niet druk om de toekomstige samenstelling van de Eerste kamer. Want ook bij verlies van een meerderheid in de Eerste Kamer raakt dat ons minder: we hebben immers laten zien samen te willen werken en zullen dat ook na verkiezingen blijven doen.

Ik ben er trots op wat we als fractie en vanuit Annemieke als onze gedeputeerde de afgelopen vier jaar in Overijssel hebben laten zien

Een:

grote inzet op de energieopgaven, grotere inzet op fietsmobiliteit, een stap op weg naar een sterker vraaggericht ov, de start van werken aan een circulaire economie, meer echte innovatie in de landbouw, en een grotere inzet op behoud van natuur en cultuur.

We namen bestuurlijke verantwoordelijkheid en dat smaakt naar meer. We hebben constructief samengewerkt met het CDA, de VVD en de Christen Unie. Maar laten we vooral de inhoud en ons toekomstperspectief op Overijssel leidend laten zijn en niet alleen maar de ervaringen uit het verleden. Er liggen nieuwe grote opgaven die van een sociaal liberaal antwoord moeten worden voorzien:

we moeten van een lineaire economie naar een circulaire economie zodat we 2050 volledig circulair zijn; we gaan van fossiele brandstof naar nieuwe energie en moeten iedereen daartoe de kans en waar nodig steun bij geven; we willen van plankgasboeren naar natuurinclusief boeren en meer ruimte voor bloemrijke akkers waar insecten zoemen; we gaan van passief toekijken en consumeren, naar veel meer democratische instrumenten zodat iedereen mee kan doen; we moeten onze bereikbaarheid met OV op platteland, naar oost en west van noord naar zuid en naar Europa sneller, frequenter en vraaggerichter tot stand brengen en daar past geen nieuw vliegveld bij.

Maar ja, wie gaan met ons meedoen? Ik zie in de Staten partijen die vol op het orgel gaan om de wolf vooral als grootste bedreiging te

zien en de afbraak van onze typische houtwallen en singels negeren; Ik zie partijen die als volstrekte klimaatontkenners eigen fakelijstjes hanteren om niets te doen

en de schuld vooral leggen bij nieuwe Nederlanders; Ik zie partijen die geen 100% afstand nemen van de Nashville verklaring of acties als Overijssel

Regenboogprovincie niet voluit steunen; Ik zie partijen die willen dat de overheid alles gaat regelen zodat iedereen rustig kan slapen want

de staat zorgt wel voor u; Ik zie dierenknuffelaars die roepen dat de veestapel kleiner moet want dan is alles opgelost; En ik zie partijen die klimaat wel noemen maar vooral niks willen doen of zelfs menen dat we in

Overijssel wel een kerncentrale of thoriumfabriek willen. Ondertussen meer en meer asfalt als hoogste prioriteit hebben en meer vliegen volstrekt normaal achten.

Er is dus nog veel te kiezen voor inwoners van Overijssel. Wij D66’ers gaan het debat aan, we dagen uit. We leveren een duurzaam perspectief aan iedereen. Ik ben trots op waar wij voor staan. Wij hebben daarbij een optimistisch geluid en zijn een partij die niet wegkijkt. We zijn een partij van de doeners. Zo maken wij ook in Overijssel mee het verschil. Wij blijven daarbij altijd de partij van de redelijkheid, op de toekomst gericht met een visie, ambitie en idealen die we het liefst met andere toekomstgerichte en samenbindende partijen, nieuwe vorm en inhoud geven.

Dus de vraag is: zijn we klaar voor de campagne? Ik denk het wel!

Er is: • een nieuw team op de kandidatenlijst. Met dank aan Trix en het gehele regiobestuur voor hun

inzet; • een ambitieus programma tot stand gekomen onder leiding van Martijn; • een sterk campagneteam onder regie van Vera dat voluit draait • en …..er zijn heel veel leden die mee willen doen.

Dus: de basiscondities zijn op orde. Nu aan de slag, de straat op, de wijken in. Niet om te overtuigen: maar om te luisteren, vanuit oprechte belangstelling voor de ander: en ondertussen ook te vertellen waar wij voor staan. En dan mag je ook best wel vertellen dat D66 bij de waterschapsverkiezingen Water Natuurlijk als partner ziet die ook staat voor groen en schoon. Dus stem op Water Natuurlijk.

En natuurlijk vragen mensen me, waar denk je qua zetels op uit te komen? Ik ben een optimist en realist en zie dat we gezamenlijk hard aan de slag moeten. Er ligt nog veel te winnen. Er is een grote kans dat we sterker zullen blijken dan peilingen ons doen geloven. Ons optimisme, onze pro Europese boodschap slaat aan. De dreigende Brexit zal vele inwoners doen beseffen dat Europa zo gek nog niet is. Wij zijn de meest progressieve partij van Nederland, staan voor een sterk Europa, maken ons hard voor een goed klimaat, het beste onderwijs en ieders vrijheid. Daar gaan en staan we voor. En met steun in de rug van onze landelijke toppers gaat dat lukken!

Ik reken daarbij op ieders inzet. Want jouw inzet maakt uit. Van een donatie worden we blij, met het delen van onze optimistische boodschap versterk je de bekendheid daarvan, door mee te doen in de campagne maak je D66 zichtbaarder dan ooit. Jij als D66’er maakt mede het verschil. Resultaten liggen mede in jouw handen. Dus, doe mee! En laten we de opkomst groter maken dan ooit en kiezers voor onze boodschap winnen.

Hier sta ik dus, en – samen met het team nieuwe kandidaten, met Annemieke, en jullie allemaal – ga ik mij knoeterhard inzetten voor ons Overijssel.

Optimistisch, realistisch en altijd toekomstgericht. Wij maken samen het verschil. Dus: doe mee: wij kiezen voor de toekomst!