Poliflw

Tijdens de laatste raadsvergadering van het politieke jaar 2018-2019 stonden de jaarrekening 2018 en de eerste Berap 2019 op de agenda. Beide stukken werden unaniem aangenomen, inclusief een motie van de VVD Haaren over de afvalstoffenheffing. Nu de perspectiefnota (eindelijk!) is afgeschaft, moest de Berap toch ook een beetje als zodanig worden gelezen. De VVD vindt het onbegrijpelijk én onacceptabel dat, doordat de inwoners steeds beter afval scheiden, zij hierdoor meer zouden moeten gaan betalen. Gelukkig sloot de gemeenteraad zich unaniem aan bij de oproep aan het College om bij het samenstellen van de laatste programmabegroting voor onze gemeente, de afvalstoffen niet verder te laten stijgen. Hieronder leest u de volledige bijdrage van onze fractievoorzitter Boy Scholtze.

"Voorzitter,

Ook al staan we vandaag letterlijk aan de vooravond van het politieke zomerreces 2019, het is gebruikelijk dat we dan nog één keer terugkijken naar het jaar 2018. Politieke gehaktdag, zullen we maar zeggen. Daar mag u gerust even voor gaan zitten en de wethouders die al symbolisch in de hoek zijn geplaatst mogen de pennen in de aanslag houden. Het is immers ook 4 juli en in de geschiedenis zijn er op deze specifieke dag wel wat zorgwekkende evenementen aangevangen. Denk aan het beleg van Oostende in 1601, het Amsterdamse Jordaanoproer in 1934 en de uitbarsting van de Popocatépetl vulkaan in 2013. Alle reden tot zorg dus. Gelukkig voorzitter, staat 4 juli ook in de boeken als een dag waarop veel heuglijke feiten hebben plaatsgevonden. In 1776 werden de Verenigde Staten onafhankelijk, de Filipijnen op 4 juli 1946. In 1888 werden de Belgische Bankbiljetten op 4 juli officieel tweetalig, Malta verzocht op 4 juli 1990 om toetreding tot de Europese Gemeenschap, Griekenland werd exact 15 jaar geleden Europees Kampioen voetbal en, een van mijn persoonlijke favorieten: tramlijn 19 van de regio Haaglanden werd in 2010 op 4 juli in gebruik genomen. Het kan niet op.

 

Onder welke categorie scharen we vanavond de jaarrekening 2018 van de gemeente Haaren voorzitter? Dat is de vraag. 2018 was immers een ‘gebroken jaar’. Een jaar met verkiezingen. Een jaar waarin een nieuw College aantrad, de gemeenteraad verregaande besluiten nam over haar eigen toekomst en de Euro’s als zoete broodjes over de toonbank vlogen. Het spreekwoord ‘geld moet rollen’ is in ieder geval goed begrepen in 2018. Het aantal wethouders verdubbelde, het saldo op onze bankrekening ook. Maar dan in negatieve zin. Heel even dacht ik overigens, toen ik het voorwoord van wethouder Vromans las, zonder daar een verder waardeoordeel over te geven, dat ik in een “Goedemorgen, wij van het CDA” reclamefolder was beland. Niet dat ik daar iets op tegen heb overigens voorzitter, ik overweeg bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen in Haaren ook op het Haarense CDA te stemmen, iets wat ik rustig kan zeggen want die komen er toch niet. Dat terzijde.

Voorzitter ik dwaal af. Maar dat komt eigenlijk ook een beetje omdat ik niet zoveel te zeggen heb over de Jaarrekening 2018. Veel zaken die genoemd zijn, worden dit jaar gecontinueerd. We kunnen ook niet echt concluderen dat er hele vreemde zaken zijn opgenomen. Niet dat we het overal mee eens zijn of waren, maar deze gemeenteraad heeft wel in meerderheid besluiten genomen en die zijn uitgevoerd. “De som van veel kleine zaken geeft ook een grote uitkomst” is een uitspraak die goed past bij deze jaarrekening. En die uitkomst baart ons dan wel weer zorgen voorzitter. Binnen onze partij hebben we de voorzichtige conclusie getrokken dat we in 2018 4,3 miljoen Euro hebben ingeleverd op onze reserves, maar dat dit jaar en volgend jaar de échte grote klappers nog moeten gaan vallen (daar beginnen we straks al direct mee overigens). De bodem van de put is meer dan helder in zicht en de gemeentelijke lasten zijn op voordracht van dit College in 2019 al flink verhoogd. Dat zijn geen leuke berichten die in onze ogen ook niet per se noodzakelijk waren geweest. Maar gedane zaken nemen geen keer, de accountant heeft de jaarstukken akkoord bevonden en op basis van die technische analyse zullen wij daar niets aan afdoen.

 

Hoe zit het dan in 2019? De eerste berap is normaalgesproken meer een update en daar wordt meestal helaas weinig aandacht aan geschonken. Echter, dit jaar is de Eerste Berap wat belangrijker. In januari besloten we om de perspectiefnota af te schaffen. Deze raad zal zich herinneren hoe blij ik was dat we geen kaders voor het kader van de beleidskaders meer zouden stellen, om die hele discussie vervolgens bij de begroting weer dunnetjes over te doen. En ik ben erin getrapt voorzitter. Want de huidige Berap moet ik deels ook lezen als onze vroegere perspectiefnota. Weg slingers en ballonnen. Maar goed, ik ben de beroerdste niet, dus daar gaan we.

 

Ik ga het niet hebben over het Sociaal Domein, want daar lees ik vooral veel onduidelijkheid die volledig duidelijk is. Het is een cryptische omschrijving, maar daar zult u het mee moeten doen.

Ook ga ik het niet hebben over bestuurskosten, want daar lees ik dan weer veel duidelijkheid, die ik totaal onduidelijk vind. Ook die omschrijving is cryptisch, maar ook daar zult u het mee moeten doen.

 

Een paar kleine zaken waar ik het wél over wil hebben. Inmiddels hebben we begrepen dat de natuurspeeltuin, op zich een aardig burgerinitiatief, al in aanbouw is. We begrijpen dat het College hier op een creatieve manier heeft gepoogd om gehoor te geven aan het burgerinitiatief. Na de financiële puzzel en de conclusie dat we als gemeente ‘Sponsor’ zijn van het geheel, moeten wij toch concluderen dat we het wellicht verstandiger hadden gevonden om met de initiatiefnemers naar een wat duurzamere locatie te zoeken. Dat wil zeggen; er bestaat een kans dat de hele boel over vijf jaar moet worden afgebroken en verplaatst. Dan is dit toch een behoorlijke som geld. Vanuit dat perspectief bezien, hadden we graag wat eerder informatie van het College ontvangen. Echter, tegelijkertijd willen we een burgerinitiatief als dit niet voor de voeten lopen uiteraard.

 

Daarnaast hopen we dat er ingezet blijft worden op een veilige leefomgeving. Dat vertrouwen willen we de portefeuillehouders geven, maar het neemt niet weg dat we er boven op zullen blijven zitten. Dat geldt ook voor de overdracht naar de toekomstige gemeenten. Op 6 juni namen we een historisch besluit, maar dat neemt niet weg dat er alles behalve ruimte is om achterover te gaan leunen. Daarentegen moeten we ons ook terdege beseffen dat de beleidsvrijheid vanaf nu écht beperkt is. Desalniettemin zullen we als gemeente moeten doen, wat we behoren te doen. Naast onze wettelijke taken, zijn dat ook voorbereidingen naar de toekomst. Zorgen voor een warme overdracht en de belangen van onze inwoners, ondernemers en instellingen niet uit het oog verliezen.

 

Een tweetal zaken waarover wij minder te spreken zijn. Bij het raadsplein heb ik reeds mijn grote verbazing geuit over het megalomane bedrag dat de ODBN zou moeten krijgen om een bedrijvenbestand op te schonen. €10.000,- voor alleen de gemeente Haaren, dat vinden wij onacceptabel. Dat geld kan veel beter ingezet worden voor kleinere initiatieven, ik noem even een oplossing voor de inzameling van incontinentiemateriaal bijvoorbeeld, het ondersteunen van initiatieven van inwoners of voor mijn part een afscheid van onze gemeente (overigens vinden wij als VVD sowieso dat daar aandacht aan moet worden geschonken. Het ‘aandenken per dorp’ is in het begin onzes inziens volledig verkeerd ‘in de markt’ gezet waardoor er verschillende verwachtingen bestonden. We zien dat meer als ruimte voor een (afgedwongen) burgerinitiatief, maar niet als een afscheid van de gemeente Haaren). Maar goed, wat ons betreft gaat die €10.000,- naar een ander doel. En als de ODBN meent dit budget toch nodig te hebben, zou dat volgens ons binnen de lopende budgetten die ook al worden verhoogd hebben moeten passen. Vandaar dat wij een amendement in willen dienen.

 

Daarnaast de afvalstoffenheffing. Hierover dienen we een motie in die mijns inziens voor zich spreekt. We verzoeken het College zich tot het uiterste in te spannen om bij de programmabegroting 2020, het tariefvoorstel en de belastingverordening 2020 een verhoging van de afvalstoffenheffing (anders dan de inflatiecorrectie) te voorkomen, uiterlijk tot een minimum te beperken, en de tekorten voortvloeiend uit de betere afvalscheiding door inwoners incidenteel op een andere manier te dekken. Inwoners extra belasten omdat we het met z’n allen goed doen, dat strookt totaal niet met elkaar.

 

In z’n algemeenheid vinden we het jammer dat er vooral veel aandacht geschonken lijkt te worden aan het sociaal domein, ruimte en natuur, terwijl andere belangrijke zaken als wonen, economie en financieel beheer wat op de achtergrond lijken te geraken. Zeker als we dan volhardend recalcitrant zijn en het e-factureren (een verplichting!) niet invoeren vragen wij ons af of de focus wel ligt waar dat deze hoort te liggen. Voor ons is dat vanaf nu: sober en doelmatig, afstevenen op het einde van de gemeente Haaren. Geen gekke dingen, geen verrassingen. Wel doen wat we moeten doen en ruimte voor kleinere initiatieven en afwegingen open laten. Als VVD zijn we niet voor potverteren, maar er hoeft ook geen royale bruidsschat over te blijven die in de algemene pot van andere gemeenten verdwijnt. Daarvoor in ieder geval dank, dat is sowieso niet meer mogelijk. Dat noopt ook tot heldere keuzes; moet alles uit het bestuursakkoord uitgevoerd worden? In hoeverre zijn zaken die toen al onmogelijk waren, nu nog realistisch? Ik noem een treinstation of het terugbrengen van de bibliotheken. Bij de presentatie van het bestuursakkoord riep ik op tot realisme, nu doe ik dat nogmaals maar dan urgenter.

 

Voorzitter, afrondend. 4 juli 2019, niet direct een dag om op te nemen in de boeken als het op deze raadsvoorstellen aankomt. In het Nederlands is er niet echt een fatsoenlijke omschrijving voor. De fransen noemen het comme ci, comme ça, de Russen spreken over ‘Normalno’. “Het is nu eenmaal zo” komt wellicht nog het dichtst in de buurt. En dat bedoel ik niet perse negatief voorzitter, want voor ons is van een echte gehaktdag geen sprake. U begrijpt me vast wel, ik hoop de rest van de aanwezigen ook."

Tijdens de gemeenteraadsvergadering van donderdagavond 6 juni 2019 heeft de gemeenteraad van Haaren een historisch besluit genomen. Door in te stemmen met het herindelingsadvies, wordt de weg vrijgemaakt voor de opsplitsing van de huidige gemeente Haaren: het dorp Haaren bij Oisterwijk, het dorp Helvoirt bij Vught, het dorp Esch bij Boxtel en het dorp Biezenmortel bij Tilburg. Hieronder leest u de bijdrage van fractievoorzitter Boy Scholtze. Onderaan de pagina vindt u tevens de stemverklaringen die de VVD Haaren heeft afgelegd, alvorens ingestemd te hebben met het herindelingsadvies.

“Voorzitter, vandaag is een bijzondere dag. We herdenken dat het 75 jaar geleden is dat D-Day plaatsvond, een historisch moment. Vandaag zal ook voor de gemeente Haaren een historische dag worden; zij het van een totaal andere grootte en orde. Uw gemeenteraad neemt vanavond immers een besluit over het herindelingsadvies. 6 juni 1944 was de start van een nieuw begin voor vele Europeanen. 6 juni 2019 wordt de start van een nieuw begin voor Haaren, Helvoirt, Esch en Biezenmortel. Er zullen ongetwijfeld ook mensen zijn die ook nu zouden spreken van een bevrijdingsdag, maar dat zult u mij niet horen zeggen voorzitter.

De afgelopen zes jaar is er meer dan veelvuldig in deze raadszaal en hierbuiten gesproken over de toekomst van onze gemeente. Ik denk dat er weinig gemeenten zijn die zo’n complexe vorm van herindeling überhaupt meemaken, een opsplitsing over vier gemeenten is immers niet eenvoudig, laat staan dat daaraan ten grondslag zo’n uitvoerig proces ligt. Er ligt nu een herindelingsadvies voor, zoals dat identiek is voorgelegd aan onze collega’s in Oisterwijk, Vught, Boxtel en Tilburg. Wanneer alle vijf de raden akkoord gaan met het Herindelingsadvies, gaat de procedure verder op een ander niveau. En daarmee voorzitter, geven wij het formele startsein aan de hogere overheden om over ons bestaan te besluiten. Dat is een gegeven, maar stemt mij toch enigszins droevig zoals u wellicht zult begrijpen.

In december vorig jaar hebben de gezamenlijke gemeenteraden ingestemd met het herindelingsontwerp. Verschilt het nu voorliggende advies daar veel van? Neen, eigenlijk niet. Vanaf deze plaats wil ik alle personen die een zienswijze hebben ingediend bedanken voor hun betrokkenheid. Met dank aan de regionale klankbordgroep is er tevens een hoorzitting geweest waarin betrokkenen hun zienswijze nog toe hebben kunnen lichten. Veel zienswijzen hebben niet geleid tot een aanpassing van het advies en voorzitter, dat kunnen wij als VVD Haaren goed begrijpen. De zorgen die door de betrokkenen zijn geuit, worden wel uiterst serieus genomen en zullen in de daadwerkelijke ontvlechtingsprocedure verder aan bod komen. Voor ons als VVD Haaren blijft het enorm van belang dat er een goede oplossing komt voor ons personeel. We merken dat er veel onzekerheid heerst en hopen dat de gezamenlijke Colleges hierin ook hun verantwoordelijkheid nemen cq blijven nemen. Hoe dan ook; een fatsoenlijke oplossing moet er voor al die harde werkers komen en vanaf deze plaats wil ik mijn grote bewondering uitspreken voor al diegenen die, niet alleen binnen dit dossier maar vooral ook op al die andere taken die wij als gemeente Haaren de komende anderhalf jaar nog gewoon uit moeten blijven voeren, in deze turbulente omgeving keihard door blijven werken. Ik heb daar grote bewondering voor en ik denk met mij, de gehele gemeenteraad.

U weet voorzitter dat wij als VVD Haaren verder twee zaken erg van belang vinden. Het bijeen houden van het dorp Esch is de eerste. Dit wordt ook ondersteund door vele zienswijzen vanuit het dorp zelf. Inmiddels weten we, dat de Beukenhorst hun verzoek heeft ingetrokken. Hiermee komen zij tegemoet aan de wens van de inwoners van Esch en dat siert hen buitengewoon. Wij vinden het voor het Landgoed wel van belang dat er straks goede afspraken komen tussen de gemeenten Vught en Boxtel over de omgang met het Landgoed. Dit om te voorkomen dat er tegenstrijdig beleid gaat ontstaan. We begrijpen de frustratie die (sommige) bewoners van de Ruiting hebben over de keuze om Esch bij Boxtel te voegen en bewonderen hun doorzettingsvermogen en kracht enorm. Dat getuigt van grote moed. Echter, deze gemeenteraad heeft eerder een democratisch gelegitimeerd besluit genomen. Over de secuurheid waarmee eerdere processen zijn afgehandeld valt wellicht te twisten, maar ik betwist niet dat deze gemeenteraad in volle bewustzijn en volledig geïnformeerd een keuze heeft gemaakt. U weet dat wij hier nog een specifiek amendement voor in hebben gediend destijds, maar dat heeft niet mogen baten. 

Het tweede punt is het mooie Biezenmortel. Dat de inwonersaantallen sterk lijken op dagkoersen, daar zijn we inmiddels wel achter. De getallen zijn ons om de oren gevlogen en het zal er om blijven spannen of Biezenmortel onder de 10% van het aantal inwoners van Haaren blijft. Wellicht dat de stroomstoring van een tijdje geleden deze nog wat opkrikt, maar de beoordeling daarvan laten wij over aan (uiteindelijk) de Minister en het Parlement. Wat zeker is; wij hebben geijverd voor een logischere grens bij de Oude Bosschebaan, Runsvoort en Gijzelsestraat. Dat is (mede) de reden dat wij tegen het Herindelingsontwerp hebben gestemd in december. Voor de duidelijkheid; het maakte ons niet uit of het gebied dan Helvoirt of Biezenmortel zou heten en dus naar Tilburg of Vught zou gaan.  Het ging ons om een logische grens. Echter, wij constateren dat er uiteindelijk geen zienswijzen zijn ingediend die over deze specifieke situatie zijn gegaan, op één na. Dat doet ons beseffen dat de bewoners de situatie accepteren zoals deze nu ook opgenomen is in het advies. En daar draait het uiteindelijk allemaal om. Wij blijven er iets van vinden, maar nemen een besluit op basis van meer dan alleen onze eigen logica uiteraard.

Voorzitter, in tegenstelling tot wat sommigen de afgelopen jaren hebben geschreven, gezegd of getwitterd is het niet zo dat er bij mijn partij, noch bij mijzelf enige vooringenomenheid is geweest. Ja, wij hebben keuzes gemaakt en standpunten ingenomen die soms afweken van andere partijen, het huidige en vorige College of groeperingen buiten de politiek. Maar u zult de VVD Haaren wél na moeten geven, dat wij ons steeds achter een democratisch gelegitimeerd besluit dat door een meerderheid van deze gemeenteraad is genomen hebben geschaard. Dat zullen wij ook na vanavond doen. 

Dit hele traject is buitengewoon boeiend geweest. Niet alleen voor ons als gemeente, maar ook voor mij persoonlijk. Bij de coalitie-onderhandelingen in 2014 heb ik min of meer geëist dat we onze inwoners bij het toekomstdebat zouden betrekken en daar heb ik absoluut geen spijt van. Het traject kenmerkte zich met hoogtepunten, maar ook dieptepunten. Ik zal mij de vele waardevolle en gepassioneerde gesprekken blijven herinneren, ook binnen mijn eigen partij. Ik heb genoten van het voorbereiden van mijn bijdragen en, ijdel als ik ben, ben dankbaar voor de complimenten (zelfs een keer een applaus van een ramvolgemeentehuis) die daar vaak op volgden. De democratie is hier in Haaren tot het uiterste in praktijk gebracht. Dieptepunten in het proces blijven voor mij de manier hoe door sommige personen en groeperingen een draai aan de werkelijkheid werd gegeven. De uitkomst maakt mij als persoon niet veel uit, maar u kunt zich niet voorstellen hoe moeilijk het is om machteloos toe te kijken terwijl leugens over jou en jouw gedachten de wereld in worden geholpen. Als dat letterlijk tot intimidaties en lichte bedreigingen gaat leiden en jouw naasten je verzoeken om alsjeblieft uit die poppenkast te stappen, vind ik dat te ver gaan. Zeker hier in Haaren. Ja, dat is wellicht een openbaring die ik hier vanavond doe. Maar ik wil dit wel gezegd hebben want het leed wat daarmee is aangericht, is groot. Dat heeft mij er niet van weerhouden om door te gaan, in het belang van onze vier dorpen en dat zal ik, zullen wij als VVD, de komende tijd blijven doen. Dus diegenen die hoopten dat ik mijn vertrek nu zou aankondigen; helaas.

Voorzitter, ik rond af. Bij mijn eerste toespraak over dit onderwerp zei ik dat ik tot de ‘generatie Haaren’ behoor en liet ik een foto zien waarop een klein jochie stond dat in 1997 de Biezenmortelse carnavalsoptocht meeliep met als slogan: Wij zèn onder Haore gekomen. Dat zelfde kleine jochie is nu, 22 jaar later, trots dat hij onderdeel uitmaakt van dit proces en deze mooie gemeenschappen en zal, hoezeer het ergens diep van binnen pijn doet, vanavond weloverwogen en voor 100% een besluit nemen over de toekomst van de gemeente Haaren.”

De stemverklaring die de VVD Haaren heeft ingediend, alvorens in te stemmen met het herindelingsadvies, luidt:

”In december stemde de VVD Haaren tegen het herindelingsontwerp om principiële redenen, maar vooral in de wetenschap dat we het proces niet zouden vertragen. Op de voor ons principiële punten zijn echter nauwelijks tot geen zienswijzen ingediend en daarom zullen wij, na lang intern beraad en in tegenstelling tot bij het herindelingsontwerp, voor het herindelingsadvies stemmen.”