Poliflw

"Minister, neem je verantwoordelijkheid!"

Het was de SP jarenlang een doorn in het oog, dat het gemeentebestuur altijd maar gedwee en zonder weerwoord accepteerde wat er door hogere overheden op haar afgevuurd werd. Daar komt nu verandering in: Veenendaal wordt mondiger. Zo had wethouder Verloop (financieën) een 'pittige bijsluiter' bij de tekorten op het sociale domein die de gemeente tot bezuinigingen lijken te dwingen.

Vanaf 1 januari 2015 voert de gemeente nieuwe taken uit op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), jeugd en participatie. Vanwege het ontbreken van vergelijkingscijfers van de jaren daarvoor is een inschatting gemaakt van de te verwachten kosten. Al snel bleek dat er minder financiële middelen vanuit het rijk beschikbaar werden gesteld dan vooraf berekend was.Verloop: "Het kan niet zo zijn dat de gemeenten er taken bij krijgen, maar niet de bijbehorende financiën.  De minister zou zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en de middelen beschikbaar moeten stellen die nodig zijn."

Niet de eerste

Verloop is niet de eerste Veense bestuurder die openlijk een hogere overheid bekritiseerd.

Vorig jaar tekende wethouder Stroobosscher, samen met zijn Foodvalley-collega's, protest aan tegen de toepassing van de Anti Tax Avoidence Directive (ATAD) op sociale huisvesting. Dit, na vragen van de SP, die niet wil dat huurders geld uit de zakken wordt geklopt.

Meer recent bediende burgemeester Kats minister Hoekstra van een 'sick burn' op Twitter. Hoekstra klopte zichzelf op de borst omdat de financiële jaarcijfers van het rijk er zo mooi uitzagen. "Als je de financiële problemen over de schutting bij de lokale overheden parkeert is het geen kunst hoor..." wees Kats hem terecht. En toen er deze week bekend werd dat er wat extra geld voor jeugdhulp bij kwam, twitterde hij: "Alleen jammer dat we de komende drie jaar met een fooitje zijn afgescheept en er geen harde toezegging voor daarna is..."

Waardering

De nieuwe, mondige houding van het College valt in de smaak bij SP-fractievoorzitter Jan Breur. Breur: "Jarenlang roep ik dat Veenendaal niet lijdzaam moet afwachten wat er bovenaf besloten wordt. Maar tot voor kort durfden Burgemeesters en Wethouders daar nog niet aan. Te bang om uit de toon te vallen. Nu zie ik ze af en toe hun mond opendoen. En dan denk ik: 'ja, nu kom je op voor Veenendaal'. Dit wil ik vaker zien bij onze bestuurders."

'Sick burn' op twitter

Gisteren (woensdag 15 mei) was het verantwoordingsdag in Den Haag. Minister van Financiën, Wopke Hoekstra, twitterde trots hoe goed het rijk er financieel voorstaat. Dit leverde hem een antwoord op van de Veenendaalse burgemeester, Gert-Jan Kats, die hem er fijntjes op wees dat één en ander wel iets genuanceerder ligt...

Op de goed-nieuws-tweet van Hoekstra antwoordde Kats: "Als je de financiële problemen over de schutting bij de lokale overheden parkeert is het geen kunst hoor..." Hiermee verwees Kats naar het feit dat gemeenten te weinig geld van het rijk krijgen om hun taken goed te kunnen doen. Met name voor het sociale domein komt er te weinig geld binnen. Hierdoor worden gemeenten gedwongen tot bezuinigingen en lastenverzwaringen. De situatie is zo nijpend, dat de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) onlangs een open brief schreven aan het kabinet, waarin ze feitelijk een ultimatum stelden: geef ons meer geld, of ontlast ons van taken.

SP-fractievoorzitter Jan Breur kan de tweet van Kats wel waarderen. Breur: "Veenendaal heeft jarenlang gewoon gedwee ondergaan wat hogere overheden op ons afvuren. Pas de laatste paar jaar begint de gemeente een beetje voor zichzelf. Die tweet van de Burgemeester, waarin hij openlijk het rijksbeleid bekritiseerd, past prima in de nieuwe wind waar Veenendaal aan toe is." Op twitter complimenteerde hij Kats dan ook met zijn 'sick burn'.

De discussie:

Wopke Hoekstra @WBHoekstra"Het is mijn tweede Verantwoordingsdag als minister van Financiën, maar mijn eerste volle jaar. Een regulier jaar, maar in veel opzichten een goed jaar met stevige groei en een solide begroting."

Gert-Jan Kats @gerjankats Als je financiële problemen over de schutting bij de lokale overheden parkeert is het geen kunst hoor...

J.P. Breur @SPVeenendaal Sick burn, Gert-Jan. Respect!

Afgelopen maandag waren Kats en Breur samen te gast bij hospice Berkenstein. Een verslag van dat bezoek lees je HIER.

Waterstofgas als brandstof?

Klimaatverandering is echt. Als wij niet snel verduurzamen, kan onze planeet er wel eens heel anders uit komen te zien - en stukken minder leefbaar. Daarom vroeg de SP aandacht voor een brief aan de gemeenteraad, waarin een verzoek wordt gedaan om eisen te stellen aan nieuw te vestigen pompstations in Veenendaal.

De briefschrijver vroeg aandacht voor waterstofgas als brandstof en verzocht nieuwe tankstations alleen toe te staan als zij ook waterstofgas verstrekken. SP-fractievoorzitter Jan Breur wilde graag van het College van Burgemeester en Wethouders weten hoe zij aankeken tegen dit verzoek.

Wethouder Verloop antwoordde niet negatief tegenover waterstofgas te staan. Hij erkende de urgentie van de energietransitie, maar dit verzoek ging hem net te ver. De waterstofgastechnologie staat in de kinderschoenen, en hoewel de ontwikkelingen hard gaan, is het nog niet duidelijk waar het naartoe gaat - en hoe andere alternatieven voor fossiele brandstoffen zich ontwikkelen. Bovendien is het een zeldzaamheid dat een pompstation zich binnen de Veense gemeentegrenzen vestigt. Verloop wilde vooralsnog niet op één paard wedden.

Breur heeft begrip voor het antwoord van Verloop: "Je wilt natuurlijk wel kiezen voor iets levensvatbaars. Anders ben je als gemeente te vergelijken met die stumper met een kast vol CD-i's. Dat moet je niet willen." Tegelijkertijd moet er wel IETS gebeuren. Er moet een alternatief geboden worden voor fossiele brandstoffen. De SP zal nadenken over een eventueel voorstel om hier vorm aan te geven.

Hoewel het zeker nuttig is dat consumenten en gemeenten zich rekenschap geven van hun ecologische voetafdruk, is de grote winst voor het klimaat te halen bij de multinationals. Zij zijn de grote vervuilers. Als zij niet snel verduurzamen en hun bijdrage leveren, wordt het probleem niet opgelost. Helaas wordt de SHELLs van deze wereld nog teveel de hand boven het hoofd gehouden. Het is tijd voor KLIMAATRECHTVAARDIGHEID!

Unanieme steun voor voorstel

Het wordt makkelijker om een burgerinitiatief in te dienen. Afgelopen donderdag (28 maart) stemde de gemeenteraad in om dat mogelijk te maken. Het voorstel werd ingediend door de SP, samen met GroenLinks, D66 en ProVeenendaal.

Voorheen was het zo, dat een burgerinitiatief alleen kon worden ingediend als het een onderwerp betrof waarover de gemeenteraad minstens twee jaar niet had gesproken. Die termijn is teruggebracht naar één jaar. En als het voorstel binnen de kaders van een raadsbesluit past (een nadere uitwerking is, bijvoorbeeld) vervalt de termijn helemaal.

Inspraak en meespraak van inwoners is erg belangrijk voor de SP. Uiteindelijk staat de gemeente in dienst van haar inwoners - en niet omgekeerd. Dan past het niet om de inwoners op de zijlijn te houden.

SP-fractievoorzitter Jan Breur is blij met de steun voor zijn voorstel. Breur: "Met deze versoepeling van de regels van het burgerinitiatief hebben de Veenendalers meer grip op de politieke agenda van hun gemeente. En dat is goed; politiek is te belangrijk om alleen aan politici over te laten. We blijven manieren zoeken om de stem van de Veenendalers beter gehoord te laten worden op het gemeentehuis."

Omdat er afgelopen week in de raadscommissie duidelijk was dat er unanieme steun voor het voorstel zou zijn, hoefde de gemeenteraad er niet verder over te spreken. Het voorstel is aangenomen als hamerstuk.

voorstel Column: uw stem telt

Veenendaal moet snel een keuze maken over de groei van de gemeente. Want met een beperkt grondoppervlak kun je niet èn blijven groeien, èn tegelijkertijd vooral laagbouw blijven houden. Naar aanleiding van het rekenkamerrapport hamerde de SP nogmaals op de urgentie van de keus waarvoor de gemeente staat.

De rekenkamercommissie deed onderzoek naar de effectiviteit van het woonbeleid. In hun rapport staan een aantal zaken bevestigd die de SP al jaren roept. Zo moet er een goede mix van prijsklassen in alle wijken komen, en moet er oog zijn voor leefbaarheid. Ook constateert de rekenkamercommissie dat in het woonbeleid doel en middelen nog wel eens worden omgedraaid; de SP vindt dit zorgelijk.

In de gemeenteraadsvergadering van 21 februari heeft de gemeenteraad een besluit over de adviezen van de rekenkamercommissie genomen. Afgezien van de SP wilde geen enkele partij in de gemeenteraad spreken over het rapport.

Stemverklaring Jan Breur

Laat ik beginnen te zeggen dat als een fractie een onderwerp op de agenda wil plaatsen, is het haar recht om dit te doen. Over dit recht is geen discussie nodig. Dus de wijze hoe er op de heer Van der Bij werd gereageerd, toen hij aangaf dit rapport op de agenda van de raad te willen plaatsen, is wat ons betreft volkomen ongepast.

In het rapport staan een aantal zaken die wij al vanaf het begin af aan roepen: zorg voor een goede mix, hou oog voor leefbaarheid, en laat het aanbod aansluiten bij de vraag. Daarom kunnen wij de aanbevelingen in dit rapport van harte onderschrijven - en stemmen dus in met het voorstel.

Wel willen wij benadrukken dat er snel een keus gemaakt moet worden over de groei van Veenendaal. Dit gesprek moeten wij op zeer korte termijn met elkaar en onze inwoners aangaan, zodat de keus in een zo vroeg mogelijk stadium kan worden meegenomen in de Omgevingsvisie. Wat de SP betreft, heeft dit hoge prioriteit.

Provincie vraagt miljoenen van gemeente

De twee miljoen euro, die de gemeenteraad vorig jaar aan de provincie had aangeboden voor de verbreding van de Rondweg Oost, blijkt nu een symbolisch bedrag 'om het gesprek op gang te brengen'. Dat zei Wethouder Stroobosscher gisteravond (dinsdag 11 december) in de raadscommissie, waar de kosten voor de Rondweg Oost ter consultatie voorlagen. De SP is woedend.

Op 17 december 2017 besloot de gemeenteraad over een advies omtrend de voorgenomen verbreding van de Rondweg Oost. De gemeenteraad kwam uit op een verbreding naar 2x2-baans, met verdiepte kruising ter hoogte van de Prins Clauslaan. Bij dit advies bood de gemeente ook nog eens een bijdrage van twee miljoen euro aan. Voor de provincie is dat niet voldoende. Provinciale Staten wil dat Veenendaal de helft van de kosten ophoest. Dus geen twee, maar elf miljoen!

Voor de SP is dit onbespreekbaar. De partij stemde destijds al tegen het advies, en zag meer in het door de omwonenden aangedragen alternatief: opwaardering van de rotondes en inzet op fiets en OV (de nulplus-variant). Dat is beter voor de leefbaarheid, en bovendien een stuk goedkoper. Echter was daar toen in de verste verte geen meerderheid voor te vinden. Nu de gemeenteraad eenmaal een besluit heeft genomen, respecteert de SP dat. Echter; dat respect moet wel van twee kanten komen! Ook de provincie moet dat besluit respecteren, en dus geen cent meer van de gemeente vragen dan de geboden twee miljoen. Immers; de Rondweg Oost is een provinciale weg. Wat de SP betreft wordt die dus van provinciaal geld betaald. Een gemeentelijke bijdrage van twee miljoen is bijzonder royaal. SP-fractievoorzitter Jan Breur: "In plaats van dankbaarheid te tonen, wil de Provincie dat we nog geld neertellen. Dat is volkomen ongepast."

In zijn betoog verwees Breur ook naar de Provinciale Statenverkiezingen, die in maart worden gehouden. "Het wordt tijd dat er iemand in de Staten komt die de belangen van Veenendaal serieus neemt," zei hij. "Ik noem geen namen, maar hij staat op plaats 5 op de lijst van de SP."

(...als je het kunt betalen)

Het elektrisch rijden zal zich in de toekomst verder ontwikkelen. De verwachting is dat in 2020 3% van de auto’s elektrisch rijdt en in 2025 10%. Met de aanleg van 4.500 laadpalen komen er vier keer zoveel laadpunten in de openbare ruimte van 43 gemeenten in de provincies Gelderland en Overijssel en Utrecht. Gebruikers van deze nieuwe laadpalen betalen op dit moment de laagste prijs van Europa. Dat is het resultaat van de gezamenlijke aanbesteding.

De gemeente Veenendaal stimuleert elektrisch rijden omdat dit schoon, stil en duurzaam is. Landelijk is het voornemen vanaf 2030 geen brandstofauto’s meer te verkopen. Voor het plaatsen van laadpalen in de openbare ruimte is een aanbesteding georganiseerd met een groot aantal gemeenten in Overijssel en Gelderland. Hierbij heeft Veenendaal meegedaan vanuit Food Valley. De huidige vergunning voor het plaatsen van laadpalen loopt tot 1 juli 2021. "Ook in Veenendaal zien we dat het elektrisch rijden groeit. Dat sluit goed aan bij onze doelstellingen naar een Energieneutraal Veenendaal in 2035", geeft wethouder Marco Verloop aan.  "We lopen hiermee voorop in de omslag naar duurzame mobiliteit door minder CO2-uitstoot en een schonere leefomgeving"

Vrijdag 7 december was het officiële overdrachtsmoment van de laadpaal aan de Schoener op aanvraag van de familie Van Keulen. Jacinta van Keulen is blij met de nieuwe aanwinst in haar buurt: "We vinden het belangrijk om goed met ons leefmilieu om te gaan. We hebben al zonnepanelen en nu kunnen we ook vlakbij huis onze auto opladen en we hopen dat meer buren hier gebruik van gaan maken!"

SP: Kanttekeningen

De SP juicht de ontwikkelingen rond elektrisch rijden toe, maar plaatst ook een aantal kanttekeningen. Fractievoorzitter Jan Breur: "Elektrisch rijden beperkt de CO2-uitstoot, maar als er slechts 3 tot 10% van de voertuigen elektrisch is, is dat een druppel op een gloeiende plaat. Een elektrisch voertuig is behoorlijk prijzig in aanschaf, en zo lang dat niet goedkoper wordt, zullen diesel- en benzinewagens de norm blijven."

Zelfs al zou elektrisch rijden de norm worden; dan nog zijn we er niet. Breur: "De ergste vervuilers zijn niet de huishoudens, maar de grote bedrijven. Als we echt stappen willen maken in de vergroening, moeten die worden aangepakt. Helaas heeft het kabinet daar geen zin in; dat zit op schoot bij de toppen van die bedrijven."

Laadpaal aanvragen?

E-rijders, die geen eigen oprit hebben en een openbare laadpaal willen aanvragen, kunnen zich  melden via de website www.openbaarladen.nl. De laadpaal die geplaatst wordt is een buurtvoorziening. Het is de bedoeling dat de auto weggehaald wordt na het laden, zodat meerdere gebruikers hier kunnen gaan laden.

Structureel tekort

"We realiseren ons dat deze keuzes leiden tot ingrijpende financiële effecten voor een kwetsbare groep in de samenleving." Als een wethouder - in dit geval Marco Verloop - zoiets zegt, betekent dit dat er slecht nieuws op komst is. En dat is ook zo. In de komende Programmabegroting zullen er een aantal stevige tekorten moeten worden opgelost...

De financiële prognose laat voor de komende jaren een structureel tekort van € 5 miljoen euro zien voor de uitvoering van de taken binnen het sociaal domein. Veenendaal wordt, net als veel gemeenten in Nederland, geconfronteerd met een overschrijding van het budget sociaal domein. Na de nu al door het college voorgestelde maatregelen, blijft er een begrotingstekort van € 3 miljoen in 2019 aflopend tot € 110.000,- in 2021. In 2022 is de begroting in evenwicht. De voorgestelde verlaging van de kosten in het sociaal domein heeft gevolgen voor de voorzieningen in de jeugdzorg, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de uitvoering van de participatiewetgeving.

De gemeenteraad neemt in de raadsvergadering van 8 november een besluit over de programmabegroting. In de aanloop daar naar toe is er op 11 oktober gelegenheid om in te spreken tijdens een inspraakavond van de raad. Wie in wil spreken kan zich aanmelden via griffie@veenendaal.nl. Inhoudelijke behandeling van de programmabegroting vindt plaats tijdens de vergadering van de raadscommissie op 30 oktober.

Eerste reactie SP

De SP is niet blij met dit nieuws. "Men beweert dat de crisis voorbij is," zegt fractievoorzitter Jan Breur, "maar wonder boven wonder moeten we bezuinigen. Dat is pijnlijk."

Wat het extra pijnlijk maakt, is dat er jarenlang grof geld is overgebleven in het sociale domein. Daarom pleitte de SP voor het instellen van een 'zorgspaarpot', die er na veel hangen en wurgen is gekomen. Aan het eind van 2017 is er €2.155.000,- uit die zorgspaarpot gepakt om het tekort van dat jaar te dekken; of er een structureel tekort mee gedekt kan worden is nog maar de vraag. Ook vanwege de 'spelregel' dat je met 'incidenteel' geld (een greep uit een reserve, bijvoorbeeld) geen 'structurele' gaten mag dichten.

Het college stelt een aantal ingrijpende maatregelen voor, zoals het verhogen van de eigen bijdrage voor maatwerkvoorzieningen Wmo, het verhogen van het klanttarief voor schoonmaakondersteuning en het beëindigen dan wel aanpassen van de compensatieregeling lagere inkomens. Wat de SP betreft zijn die maatregelen ongewenst - en kunnen ze ernstige gevolgen hebben. Zoals een toename van zorgmijding, omdat mensen de kosten voor hulp niet meer kunnen opbrengen.

"Er moet een betere manier zijn om dit op te lossen," aldus SP-fractievoorzitter Jan Breur. "In de tijd naar 8 november zullen we dus hard op zoek gaan naar alternatieve oplossingen. Mensen met een hulpvraag moeten niet de dupe worden van dit probleem."

Afgelopen donderdag is de begroting ter beschikking gesteld aan de leden van de gemeenteraad.

Drie partijen trekken aan de bel

De belangengroep 'Wij verdienen beter' stelde vast dat Veenendaal één van de 73 gemeenten (op een totaal van 380 gemeenten) is die na twee maanden nog niet heeft geantwoord op een simpele vraag per mail. Alle gemeenten ontvangen per e-mail, of webformulier, eenzelfde vraag. Gemeenten die na één maand nog niet hadden geantwoord ontvingen dezelfde mail nog eens. Voor zowel de SP als Lokaal Veenendaal was dit aanleiding om hiervoor aandacht te vragen in het vragenhalfuurtje van de gemeenteraad; ProVeenendaal stelde schriftelijke vragen.

Om herhaling van zetten te voorkomen, is in goed overleg met de partijen besloten dat de vragen die SP en Lokaal hadden voorbereid zouden worden meegenomen in de beantwoording op de schriftelijke vragen. Hierdoor was het niet meer nodig om er in het vragenhalfuurtje bij stil te staan.

De inleiding en vragen die de SP-fractievoorzitter Jan Breur zou hebben gesteld, luidden als volgt:

"Net als in 2016 wil ik namens de SP vragen stellen naar aanleiding van een rapport van belangenvereniging Wij Verdienen Beter. Hieruit blijkt dat de gemeente 2 tot 4 maanden doet over een simpele vraag 'waar iets op de site staat' gesteld via het webformulier. Ook blijkt opnieuw dat de gemeente haar mailadres NIET deelt op de website. Toenmalig Burgemeester Kolff gaf aan in 2016 dat dit formulier juist wordt gebruikt om te zorgen dat vragen niet te lang blijven liggen. Omdat de digitale bereikbaarheid van deze ICT-stad ons aan het hart gaat, stel ik de volgende vragen:

Hoe komt het dat de gemeente tussen de twee en vier maanden doet over het beantwoorden van een eenvoudige vraag? En hierbij ook nog een verkeerde aanhef gebruikt in het antwoord? Waarom publiceert de gemeente nog altijd niet hun algemene e-mailadres info@veenendaal.nl? In de wetenschap dat 4 op de 5 gemeenten terug zijn gekomen op het (enkel) werken met een webformulier? Wat gaat de gemeente veranderren om te zorgen dat er snel en juist gecommuniceerd wordt met inwoners?"

Zoals uit het verhaal van Breur al blijkt, was een rapport van 'wij verdienen beter' in 2016 ook al aanleiding van de SP om vragen te stellen. Toen ging het over het geheim houden van het algemene e-mailadres van de gemeente; info@veenendaal.nl.

Een sp’er Is nooit alleen

Van burgemeester Zoon kreeg ik ooit de bijnaam ‘Lonesome Cowboy’. Dit, vanwege het feit dat ik het grootste gedeelte van mijn tijd als raadslid de enige SP’er in de Veense gemeenteraad ben. En nu ik rondreis door de Amerikaamse Staten Texas en New Mexico, denk ik vaak aan die bijnaam.

Hoe gevlijd ik ook ben met die bijnaam; ik heb me nooit echt alleen gevoeld. Zelfs niet nu ik door de woestijnen en prairies rijd. Natuurlijk komt dat omdat ik vergezeld word door mijn vader en broers, om de paar dagen een neef bezoek, en mijn moeder en zus binnenkort in ons reisgezelschap mag verwelkomen. Kortom: familie staat centraal op deze reis.

Ook in de gemeenteraad voel ik me nooit alleen. Want ik voel mij altijd gesteund door ‘mijn’ team. Echte SP’ers steunen elkaar door dik en dun. “Een SP’er is nooit alleen,” liet ik een journalist optekenen toen ik in 2006 voor het eerst, als enig raadslid van de SP, gekozen werd. En anno nu geldt dat misschien nog meer dan toen.

Het aantal actieve SP’ers in Veenendaal is groter en gedrevener dan ooit. En we staan voor elkaar klaar. Sietse en Enna bewaken ‘het fort’ op het gemeentehuis, terwijl ik op familiereis in het Wilde Westen ben. En de actieploeg zorgt ondertussen dat er ook buiten het gemeentehuis niet wordt stilgezeten.

Maar wat misschien nog wel belangrijker is: ook op het persoonlijke vlak zijn we er voor elkaar. Zo heeft Erik zich, zelfs op zijn sterfbed, nooit alleen hoeven te voelen. We zijn een vriendenclub. We zijn familie.

Cowboys hebben hun paard; SP’ers hebben elkaar.

Een SP’er is nooit alleen...