Poliflw

De ondemocratische regionale noodverordening moet zo snel mogelijk plaats maken voor democratische alternatieven die wél passen bij de huidige situatie. Dat stelt Arnhems raadslid Maarten Venhoek in vragen aan Ahmed Marcouch, burgemeester van Arnhem en voorzitter van de veiligheidsregio. Venhoek: “Corona bestrijden kan ook zonder de democratie af te schaffen.”

Elke veiligheidsregio in Nederland heeft een eigen noodverordening waarmee de verdere verspreiding van corona wordt bestreden. Deze noodverordeningen worden eenzijdig ingesteld door de voorzitters van de veiligheidsregio’s, zonder democratische controle op invoering, inhoud of looptijd door gemeenteraden of het Nederlands parlement. Met een noodverordening kan snel opgetreden worden bij regionale kortdurende crisissituaties.

Buitenspel

De coronapandemie is echter niet regionaal noch kortdurend. Onze democratie kent voor landelijke crises de noodtoestand, of voor langdurige situaties de mogelijkheid voor een spoedwet. Het kabinet heeft wel een spoedwet aangekondigd, maar die komt pas ergens deze zomer. Tot die tijd staat de democratie buitenspel.

Ongrondwettelijk

De noodverordening van veiligheidsregio Gelderland-Midden perkt grondwettelijke vrijheden in: de vrijheid van vereniging, de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, de vrijheid van het belijden van een geloofsovertuiging. De stapsgewijze versoepeling zorgt ondertussen voor meer onduidelijkheid die handhaving moeilijker maakt. Deskundigen waarschuwen voor willekeur, een aantasting van de rechtstaat.

Indirecte controle

De democraten vragen de burgemeester, als voorzitter van de veiligheidsregio, om zo snel mogelijk met een eerste rapportage te komen in de geest van de Wet op de Veiligheidsregio’s. Daarop kan de gemeenteraad dan overwegingen en gevoelens mee geven. “Daarmee herstellen we in ieder geval de democratie indirect”, verklaart Venhoek, “terwijl we wachten op een echte oplossing uit Den Haag.”

Documenten Schriftelijke vragen: ‘Democratische legitimiteit noodverordening’ (17 mei 2020)

De coronacrisis is ernstig, en maatregelen zijn nodig om de verspreiding af te remmen. Maar niet ten koste van onze democratie, of door onze rechtstaat in te ruilen voor een politiestaat. D66 en GroenLinks vrezen dat het gemeentelijk toezicht haar boekje te buiten gaat en stellen vragen over hun optreden. “Drones gebruiken voor handhaving is al discutabel,” stelt D66 raadslid Maarten Venhoek, “zeker als dit heimelijk of zonder voldoende communicatie naar de burgers gebeurd.”

Op zaterdag 25 april werd een drone ingezet in de Arnhemse parken om de coronaregels te handhaven en mensen te waarschuwen. Een nieuwe en vergaande maatregel waarmee het menselijk contact tussen burger en politie verder verdwijnt. Daarnaast is het een ongerichte maatregel die indruist tegen het grondwettelijk recht op privacy – het recht om je onbespied door de openbare ruimte te kunnen bewegen.

Noodverordening of beleid?

De noodverordening stelt geen voorwaarden aan toezicht en handhaving. Dus zijn voor toezicht en handhaving de bestaande kaders van kracht. De onlangs vastgestelde Arnhemse beleidsregels ‘cameratoezicht openbare orde’ verplicht de gemeente te kiezen voor de maatregel die het minste inbreuk maken op onze grondrechten. Cameratoezicht met drones is het laatste redmiddel, pas te gebruiken als álle andere opties voor het handhaven van de openbare orde niet mogelijk zijn gebleken. “En dat is hier niet het geval”, benadrukt Venhoek. “Je kunt prima aan twee kanten van Sonsbeek gaan staan, mensen informeren en in de gaten houden of het niet te druk wordt.”

Rechtstaat onder druk

Onder het mom van de noodverordening worden de laatste weken vaker maatregelen genomen die aan de grondwettelijke rechten raken, zoals het recht op vereniging en de geloofsbelijding. D66 is daar bezorgd over. Het kan niet zijn dat onze grondrechten ingeperkt worden op basis van een verordening die zonder enige vorm van democratische legitimatie en controle tot stand komt.

Daarom stelt Venhoek samen met raadsleden Mari-Jose Navis en Mark Coenders van GroenLinks vragen aan het college van B&W over de inzet van de drones.

Documenten

Art. 44 vragen: ‘Extra toezicht voor Arnhemse parken met drone’

De coronacrisis is ernstig, en maatregelen zijn nodig om de verspreiding af te remmen. Maar niet ten koste van onze democratie, of door onze rechtstaat in te ruilen voor een politiestaat. D66 en GroenLinks vrezen dat het gemeentelijk toezicht haar boekje te buiten gaat en stellen vragen over hun optreden. “Drones gebruiken voor handhaving is al discutabel,” stelt D66 raadslid Maarten Venhoek, “zeker als dit heimelijk of zonder voldoende communicatie naar de burgers gebeurd.”

Op zaterdag 25 april werd een drone ingezet in de Arnhemse parken om de coronaregels te handhaven en mensen te waarschuwen. Een nieuwe en vergaande maatregel waarmee het menselijk contact tussen burger en politie verder verdwijnt. Daarnaast is het een ongerichte maatregel die indruist tegen het grondwettelijk recht op privacy – het recht om je onbespied door de openbare ruimte te kunnen bewegen.

Noodverordening of beleid?

De noodverordening stelt geen voorwaarden aan toezicht en handhaving. Dus zijn voor toezicht en handhaving de bestaande kaders van kracht. De onlangs vastgestelde Arnhemse beleidsregels ‘cameratoezicht openbare orde’ verplicht de gemeente te kiezen voor de maatregel die het minste inbreuk maken op onze grondrechten. Cameratoezicht met drones is het laatste redmiddel, pas te gebruiken als álle andere opties voor het handhaven van de openbare orde niet mogelijk zijn gebleken. “En dat is hier niet het geval”, benadrukt Venhoek. “Je kunt prima aan twee kanten van Sonsbeek gaan staan, mensen informeren en in de gaten houden of het niet te druk wordt.”

Rechtstaat onder druk

Onder het mom van de noodverordening worden de laatste weken vaker maatregelen genomen die aan de grondwettelijke rechten raken, zoals het recht op vereniging en de geloofsbelijding. D66 is daar bezorgd over. Het kan niet zijn dat onze grondrechten ingeperkt worden op basis van een verordening die zonder enige vorm van democratische legitimatie en controle tot stand komt.

Daarom stelt Venhoek samen met raadsleden Mari-Jose Navis en Mark Coenders van GroenLinks vragen aan het college van B&W over de inzet van de drones.

Documenten

Art. 44 vragen: ‘Extra toezicht voor Arnhemse parken met drone’

Het systeem SyRI dat mogelijke fraudeurs moet opsporen schendt niet alleen de privacy-grondrechten van onschuldige inwoners, het blijkt ook nog eens te discrimineren. Bang dat ook onschuldige Arnhemmers hier slachtoffer van worden stelt D66 raadslid Maarten Venhoek onderstaande schriftelijke vragen.

Geachte college,

Sinds een aantal jaren maken de Nederlandse overheden gebruik van het systeem SyRI (Systeem Risico Indicatie) voor het opsporen van fraude.

Door de VN-rapporteur voor de mensenrechten is een kritische brief geschreven over dit systeem. De VN-rapporteur spreekt zijn grote zorgen uit over het systeem dat hij in strijdt acht met de mensenrechten. Het discrimineert mensen met weinig geld en met een migratieachtergrond, en schendt de privacy van mensen (de volledige brief vind u hier: https://www.ohchr.org/Documents/Issues/Poverty/Amicusfinalversionsigned.pdf).

De fractie van D66 heeft de volgende vragen aan het college:

Maakt de gemeente Arnhem gebruik van informatie uit het SyRI systeem. Zo ja, voor welke doeleinden, en wat zijn de opbrengsten van dit gebruik (graag niet alleen in kwalitatieve zin, maar ook in kwantitatieve zin beantwoorden). Nu u weet van de fundamentele bezwaren van de VN-rapporteur, bent u bereid om onmiddellijk te stoppen met het gebruik van informatie uit het SyRI systeem? Zo nee, waarom niet? Levert de gemeente Arnhem informatie aan het SyRI systeem? Zo ja, welke informatie levert u aan, en is het gebruik van deze informatie in de analyses van het SyRI systeem in overeenstemming met het doel waarvoor de informatie was verkregen / verzameld? Nu u weet van de fundamentele bezwaren van de VN-rapporteur, bent u bereid om onmiddellijk te stoppen met het beschikbaar stellen van informatie aan het SyRI systeem? Zo nee, waarom niet?

Met vriendelijke groet,

Maarten Venhoek D66 Arnhem

Eerder dit jaar zette de rechter een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS), het stikstofbeleid in Nederland. Daardoor kunnen veel bouwprojecten niet doorgaan en dreigt Nederland op slot te gaan. Door het falende beleid kan bijvoorbeeld de bouw van 470 woningen in Roermond niet doorgaan. Wat de gevolgen zijn voor de woningbouw in Arnhem is niet duidelijk. Raadsleden Sjoerd Dijk en Maarten Venhoek maken zich hier grote zorgen over en stelden daarom mondelinge vragen.

Grote gevolgen voor woningbouw

Raadslid Dijk wijst op het grote tekort aan woningen in Arnhem. “Starters komen in Arnhem heel moeilijk aan een betaalbare woning”, stelt Dijk. “Er moeten in Arnhem duizenden woningen bij komen en we kunnen het ons niet veroorloven als plannen niet doorgaan.” Het is daarom van groot belang te weten welke gevolgen het beleid heeft voor de bouw van woningen in Arnhem.

Eén dominante sector in de uitstoot

In Nederland wordt 70% van de stikstof uitgestoten door één sector: de landbouw en intensieve veeteelt. De sector draagt maar voor een klein deel bij aan de economie, slechts een paar procent. Daarom willen de raadsleden weten welke maatregelen de gemeente zelf kan nemen om de uitstoot door de landbouw en intensieve veeteelt te beperken. Het kan wat hen betreft niet zo zijn dat één sector van de economie de woningbouw gegijzeld houd en Arnhemmers een woning ontzegt.

Mondelinge vragen Welke gevolgen heeft het falen van het Programma Aanpak Stikstof voor bestaande en toekomstige woningbouwplannen in Arnhem? Loopt Arnhem (financiële) risico’s door bovenstaande ontwikkelingen en zo ja, welke maatregelen neemt het college om deze risico’s te verkleinen? Welke mogelijkheden ziet het college om binnen onze gemeente de stikstofuitstoot door veeteelt te beperken zodat belemmeringen voor de woningbouw worden teruggedrongen?

Met recordtemperaturen rijdt de gemeente uit om zout te strooien om de wegen te beschermen. Het strooien van zout is zeker in de zomer belastend voor het milieu. De klimaatcrisis zorgt er voor dat wij in de toekomst vaker extreem warm weer kunnen verwachten. Daarom stellen D66 raadslid Maarten Venhoek en Partij voor de Dieren fractievoorzitter Leo de Groot schriftelijke vragen over alternatieven voor zout en over de gevolgen van de klimaatcrisis voor wegenonderhoud. 

Geacht College,

De afgelopen week was een bijzondere week: het ene na het andere temperatuurrecord werd gebroken, en de gemeente die zout ging strooien op de wegen. De gevolgen van de klimaatcrisis worden pijnlijk duidelijk.

De keuze die de gemeente gemaakt heeft om de wegen te gaan beschermen door het strooien van zout, baart ons zorgen. Het strooien van zout is belastend voor het milieu. Zeker in de zomermaanden als veel planten en dieren, vooral vogels en huisdieren, actief zijn.

Onze fracties hebben de volgende vragen aan het college:

Welke alternatieven heeft het college overwogen om de wegen tegen de warmte te beschermen. Waarom is uiteindelijk voor het strooien van zout gekozen? In Zuid-Europa zijn al veel langer hoge temperaturen zoals wij afgelopen week hebben ervaren. Toch treffen we daar geen zout of andere maatregelen aan op de wegen. Wat maakt dat daar geen maatregelen nodig zijn en hier in Arnhem wel?

De verwachting is dat de hoge temperaturen geen incident zijn, maar dat dit de komende jaren veel vaker zal voorkomen (zie bijvoorbeeld het artikel in de NRC van 26 juli j.l.). Voor ons is helder dat het structureel gaan strooien van zout in de zomerperiode geen gewenste oplossing is. We zullen naar andere structurele oplossingen toe moeten.

Welke maatregelen zijn er nodig om het wegdek van de Arnhemse wegen bestand te maken tegen tropische temperaturen? Welke kosten denkt het college dat hiermee gemoeid zijn? Zijn de huidige budgetten voor onderhoud en investering in het Arnhemse wegennet voldoende om de noodzakelijke aanpassingen aan de standaard hogere zomerse temperaturen te financieren? Zo het college hier nu geen inzicht in heeft, is het college bereid hier een onderzoek naar te starten en kan de raad voor de behandeling van de mjpb 2021-2024 (dus volgend jaar) een onderbouwd voorstel tegemoet zien?

Het structureel bestand maken van de Arnhemse wegen tegen hogere temperaturen zal de nodige tijd kosten. In de tussentijd zullen vermoedelijk extra maatregelen nodig zijn.

Als er weer beschermende maatregelen nodig zijn, voor welke niet-milieubelastende oplossing kiest het college dan? De hogere temperaturen zullen vermoedelijk tot meer onderhoudskosten leiden. Kan het college aangeven welke kosten hiermee gemoeid zijn? Zo het college hier nu geen inzicht in heeft, kan het college dit als onderzoeksvraag meenemen in het onder vraag 7 bedoelde onderzoek en voorstel voor de mjpb 2021-2024?

In afwachting van uw antwoord.

Maarten Venhoek, raadslid D66 Arnhem Leo de Groot, raadslid Partij voor de Dieren

Op 17 april, een maand na de start van het broedseizoen, behandelde de gemeenteraad de motie ‘Moratorium bomenkap van gezonde bomen tijdens broedseizoen’ van de Partij voor de Dieren. D66 raadslid Maarten Venhoek ontving meerdere vragen waarom wij als groene partij bij de tegenstemmers stonden.

Bomen vogelvrij?

Ook zonder kapvergunning zijn er nog veel regels die Arnhemse bomen beschermen. Zo is er de Arnhemse ‘groene structuur’, waarbinnen het grootste deel van de bomen beschermd zijn. Daarnaast zijn markante bomen beschermd door hun plaatsing op de ‘bomenlijst’. En natuurlijk is het met de flora en fauna wet verboden om bomen te kappen tijdens het broedseizoen.

Meer dan de titel

Met deze bescherming van de Arnhemse bomen is feitelijk al voldaan aan de sympathieke titel van de motie. Maar de titel dekt de lading van de motie niet. Het gevolg van deze motie is namelijk een zeer vergaand totaalverbod op het kappen van bomen. Niet alleen voor de gemeente. Niet alleen tijdens het broedseizoen. Helemaal geen kap meer, ook niet midden in de winter door gewone mensen in hun eigen achtertuin.

Aangekondigd beleid laat op zich wachten

Voor D66 is het belangrijk dat bomen niet zomaar en onnodig gekapt worden. Net zo goed kunnen we niet alle ontwikkeling in de stad de nek omdraaien of inwoner de zeggenschap over de eigen tuin ontnemen. Wij zitten dan ook met smart te wachten op het nieuwe bomen (kap) beleid dat door het college vorig jaar is aangekondigd.

“Met moties aannemen moet je net zo zorgvuldig zijn als met bomen kappen”, vergelijkt Venhoek. “Je moet niet afgaan op wat mooi klinkt voor de bühne, je moet kijken naar wat de impact ervan is voor de maatschappij.”

 

Downloads motie ‘Moratorium bomenkap van gezonde bomen tijdens broedseizoen’ (pdf)

In Arnhem sterven jaarlijks tientallen mensen vroegtijdig door de effecten van ongezonde lucht. Daarom verklaarde D66 raadslid Maarten Venhoek teleurgesteld te zijn door het totale gebrek aan ambitie in de ‘Luchtagenda’, waar de raad woensdag 13 februari over stemde. Om toch ambitie aan te brengen diende hij verschillende moties en amendementen in.

Met de Luchtagenda ‘Naar een schonere lucht in 2025’ slaat wethouder Bouwkamp een nietje door drie plannen waartoe de raad al eerder heeft besloten, en een plan dat door Royal Haskoning als niet realiseerbaar wordt gekwalificeerd. “Het gaat alleen over de luchtkwaliteit in het centrum lijkt het, en dan vooral veroorzaakt door transport”, constateert Venhoek teleurgesteld. “We moeten erop aansturen dat de lucht in heel Arnhem gezond wordt.”

Gezonde lucht

Om te streven naar schone lucht is het wel belangrijk te weten wat daar precies onder valt. D66 wil niet alleen ‘schone’ lucht, maar gewoon gezonde lucht in heel Arnhem. Daarom stellen D66 en de Partij voor de Dieren voor om de normen van de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) aan te houden. En samen met de PvdD en GroenLinks vraagt D66 om voortaan bij alle stukken over de leefomgeving de gezondsheidsnormen te vermelden, zodat de raad ook kan oordelen of plannen niet alleen financieel gezond zijn. Deze voorstellen zijn beiden met grote meerderheid aangenomen door de raad.

Meten is weten

Ook het voorstel de daadwerkelijke fijnstofvervuiling te meten in plaats van te vertrouwen op rekenmodellen is met overweldigende meerderheid aangenomen. Een fijnmazig netwerk van meetpunten, met hulp van inwoners, hoeft niet veel te kosten en levert naast betrouwbare informatie ook dat inwoners bewuster worden van de luchtkwaliteit.

Eindelijk ambitie

Het GroenLinks-voorstel dat D66 mede indiende over het verplaatsen van brommers en snorfietsers naar de rijbaan heeft het helaas niet gehaald. Desondanks is D66 tevreden met het resultaat. “De blik is breder, de normen hoger, en de ambities duidelijker” vat een gerustgestelde Venhoek samen. “Hiermee verleggen we de ambitie van ‘doen wat al gedaan wordt’ naar echt gezonde lucht voor heel Arnhem in 2040.”

Ingediende amendementen en moties: 19A03 ‘Brommers en snorfietsen vernieuwen’ van GroenLinks en D66 (verworpen) 19A01 ‘Meten is weten’ van D66, Arnhemse Ouderen Partij, Arnhem Centraal en Partij voor de Dieren (aangenomen) 19A04 ‘Gezonde lucht’ van D66 en Partij voor de Dieren (aangenomen) 19M11 ‘Normen gezonde leefomgeving’ van D66, GroenLinks en Partij voor de Dieren (aangenomen)

Het is weer bijna oud-en-nieuw. En met het naderen van de jaarwisseling, neemt ook het (illegaal) afsteken van vuurwerk toe. Dit levert een ongekende overlast op voor mensen en dieren. Op oudejaarsnacht wordt er enorme milieuschade veroorzaakt. Elke jaarwisseling opnieuw zijn er bovendien talloze slachtoffers. Raadsleden Maarten Venhoek van D66 en Leo de Groot van de Partij voor de Dieren vragen het college naar een vuurwerkvrij Arnhem.

Wat D66 en de PvdD betreft gaan we de komende tijd op een andere manier naar consumentenvuurwerk kijken. Traditie is volgens ons geen reden om deze volstrekt onwenselijke situatie in stand te houden. Wij vinden dat we op termijn af moeten van het afsteken van consumentenvuurwerk. De gemeente Arnhem kan daarin eerste betekenisvolle stappen zetten.

Gelet daarop hebben de fracties van D66 en de Partij voor de Dieren de volgende vragen:

Is het college het met ons eens dat het afsteken van vuurwerk door particulieren, gelet op bovengenoemde overwegingen, een onwenselijk verschijnsel is en dat traditie geen reden is om zoiets onwenselijks in stand te houden? Is het college bereid te onderzoeken of het aantal vuurwerkvrije gebieden in onze gemeente geleidelijk kan worden uitgebreid. Te beginnen met gebieden met relatief veel natuur en dieren- en daarnaast ook de binnenstad te beginnen met het gebied binnen de singels? Is het college bereid zich actief aan te sluiten bij gemeenten die zich openlijk uitspreken om het afsteken van consumentenvuurwerk tegen te gaan, zoals Hilversum en Rotterdam? Is het College bereid het vuurwerkbeleid op korte termijn te evalueren en met de raad te bespreken?

Ondanks eerdere protesten van de gemeente wordt de dienstregeling van Lijn 9 naar Schaarsbergen verder versobert. D66 raadslid Maarten Venhoek bevalt dit niet en hij stelt schriftelijke vragen om duidelijkheid te krijgen. “Het lijkt erop dat de provincie het stadsbestuur gepasseerd heeft met een alternatief voorstel”, constateert Venhoek geschokt.

D66 wil graag dat het OV in Arnhem een goed alternatief is om je door de stad te verplaatsen. Maar dan moet de bus wel rijden. In de jaarlijkse wijziging van de Breng-dienstregeling vervalt Lijn 9 naar Schaarsbergen op zondagavond na 20:00 uur. De bewoners van Hoogkamp en Schaarsbergen zijn dan aangewezen op het duurdere BrengFlex, of zien het OV niet meer als alternatief voor de auto. Deze versobering wordt doorgevoerd ondanks eerdere protesten van het stadsbestuur.

Alternatief voorstel

Opmerkelijk is dat in een brief van de provincie aan Breng ineens gesproken wordt over een alternatief voorstel, niet hetgeen waar het Arnhemse college eerder afwijzend op heeft gereageerd. “Het lijkt erop alsof de provincie zelf een suggestie uit de hoge hoed heeft getoverd”, stelt Venhoek verbouwereerd. “Waar komt dit vandaan, met wie is dit besproken, en waarom weten de wijkbewoners van niets?”

Voldongen feit?

De provincie heeft inmiddels een besluit genomen en doorgegeven aan Breng. D66 hoopt dat het college dit besluit alsnog kan keren. “Mocht dat niet kunnen, strijd er dan voor dat de tarieven voor BrengFlex gelijk gesteld worden aan normale OV-tarieven”, vraagt Venhoek. “Daarnaast zie ik graag maatregelen dat bij volgende wijzigingen het stadsbestuur en onze inwoners niet meer zo gepasseerd kunnen worden.”