Sven Jach
Verslaggever 
Willem van Reijendam
Redacteur De motie voor zo’n parlementaire enquête, waar alle hoofdrolspelers onder ede kunnen worden verhoord over hun beslissingen omtrent de gaswinning in Groningen, lag al een paar maanden klaar [Tom van der Lee GrL + Henk Nijboer PvdA].
Maar om de volledige steun van de Tweede Kamer te krijgen, werd hij aangepast. Zo is nu nadrukkelijk toegevoegd dat de parlementaire enquête pas gehouden moet worden als de schadeafhandeling en de versterking goed op gang zijn gekomen.
Versterking en schadeafhandeling
Letterlijk staat er in de motie: ‘De Kamer verzoekt met een parlementaire enquête te starten op het moment dat de volgende gezamenlijke doelen van regio en Rijk in het kader van de versterkingsoperatie en schadeafhandeling behaald zijn:
– De beoogde uitvoeringsorganisaties (het Instituut Mijnbouwschade en het Instituut Versterkingsorganisatie) zijn opgericht, wettelijk verankerd en functioneren; – Fysieke versterking van de meest risicovolle woningen is structureel op gang gekomen, evenals het proces van schadeafhandeling.’Onzekerheid
Indiener van de motie is GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee: ‘Terwijl heel Nederland profijt heeft gehad van de opbrengst van de gaswinning, zitten veel Groningers nog dagelijks met schade of in nog niet versterkte huizen en leven velen van hen in grote onzekerheid. Het is belangrijk dat een eensgezinde Tweede Kamer nu over de komst van een parlementaire enquête zekerheid biedt. Er zal daarin publieke verantwoording worden afgelegd over keuzes die door betrokken personen, bedrijven en instanties zijn gemaakt.’
Strafrechtelijk vervolgd
Het wordt de 21e parlementaire enquête in de Nederlandse geschiedenis. Het is het zwaarste middel dat de Tweede Kamer kan inzetten. De getuigen die de enquêtecommissie oproept, zijn verplicht om te verschijnen en bovendien staan alle sprekers onder ede.
Dat betekent ook dat ze strafrechtelijk kunnen worden vervolgd wegens meineed wanneer blijkt dat ze niet de waarheid hebben gesproken.
Duidelijkheid
Mede-indiener van deze motie Henk Nijboer van de PvdA vindt deze stap een must: ‘Gezien de ernst van de situatie in Groningen vindt de PvdA een parlementaire enquête noodzakelijk. De verantwoordelijken, waaronder de NAM, Shell en achtereenvolgende ministers, zullen zich in het openbaar moeten verantwoorden voor het beleid dat zoveel leed heeft veroorzaakt.’
‘Groningers hebben het recht om precies te weten wat er in het verleden is gebeurd en wie waarvoor verantwoordelijk was. Een parlementaire enquête zorgt voor deze duidelijkheid.’
Ook VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz vindt het belangrijk dat er verantwoording wordt afgelegd door betrokken personen, bedrijven en organisaties. ‘Zo kunnen we leren van het verleden en verder bouwen aan het vertrouwen van Groningers’, zegt zij.
SP-Kamerlid Sandra Beckerman steunt de motie ook, maar heeft wel haar bedenkingen: ‘Ik vind dit geen nieuws om te juichen. Er staat niet wanneer de enquête komt en met de genoemde voorwaarden kan dat nog lang duren.’ ‘Eigenlijk staat er niets anders dan wat we al wisten: hij komt er ooit, maar wanneer is nog volstrekt onduidelijk. Het voelt een beetje als bliksemafleider. Uit een peiling van 1vandaag blijkt dat 92% van de Groningers niet gelooft dat het goedkomt met schadeafhandeling en versterking. Er is veel meer nodig dan dit.’
Volgens de VVD is ‘inhoud en resultaat voor Groningers leidend’. Yesilgöz benadrukt dat het eerst goed moet gaan in Groningen. Ze doelt op de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie. ‘Daar moet alle focus op. En dan is het tijd voor een parlementaire enquete.’
Het bericht Kamer unaniem achter Parlementaire enquête naar gaswinning Groningen verscheen eerst op PvdA Haren.
