‘Lange of korte termijn?’
Het is een rode draad in het dagelijks besturen van de gemeente. Maar de balans daartussen is een soort van bewegend doel. Soms is de korte termijn en een veilige keuze meer voor de hand liggen. Soms is de lange termijn en mogelijkheden voor de toekomst het beste. Maar hoe maak je die afweging?
Los daarvan gebeurde er meer deze week. Het loopt storm bij de laatste zonnepanelenactie. Ook geeft de gemeente zelf honderden zonnepanelen laten aanleggen bij het Afvalinzamelstation. Deze week werden er weer twee elektrische auto’s geleverd, die we daar zelf kunnen opladen. Er zijn weer een rits locaties aangewezen voor extra ondergrondse afvalcontainers en de Blauwe Vlag is weer toegekend aan de haven van Volendam, een internationale onderscheiding waaruit blijkt dat de haven veilig, schoon en duurzaam is. De markt was weer terug op het Europaplein en de omzetten gingen gelijk omhoog. En we stoppen direct met het gebruik van compost dat wel aan de norm voldeed, maar toch nog glas en plastic bevatte. Kortom, een rits met nieuwtjes.
Maar het zijn deze week veel reguliere zaken. En dat valt op. Want vaak staat ook de lange termijn juist centraal. Neem de Lange Weeren. Daar zie je dat keuzes kunnen verschillen als je alleen kijkt naar de nieuwbouwwijk of juist als je het in een groter verband ziet. Om een voorbeeld te noemen, een nieuwbouwwijk mag niet meer op gas worden aangesloten.
Kijk je naar de nieuwbouwwijk zelf, waar uiteraard uitstekend geïsoleerde woningen komen, dan lijken andere keuzes logisch (individuele oplossingen per woning), dan wanneer je bedenkt dat de aansluitende, bestaande woonwijken in de Blokgouw op termijn ook van het gas af moeten (collectieve oplossingen zoals een warmtenet). Hoe maak je zo’n keuze? Technisch gezien, is het een niet beter dan het ander.
Goed bestuur is wat mij betreft de keuze die op lange termijn het beste is voor een zo groot mogelijke groep. Soms betekent dit, dat je kiest voor iets dat op korte termijn niet het beste of makkelijkste is. Wat het lastig maakt is de onzekerheid. Die onzekerheid neemt toe, naarmate je verder vooruit kijkt. We weten gewoon nog niet of de Blokgouw op enig moment op een warmtenet moet worden aangesloten.
En of dat kan en ‘haalbaar en betaalbaar’ is. Ook weten we nog niet of er geothermiebronnen zijn die dat duurzaam kunnen verwarmen. Maar weten we voldoende om te anticiperen? Want op enig moment moet er een knoop doorgehakt worden.
Een heel ander voorbeeld, we zien dat het industrieterrein Julianaweg achter de woonwijken ligt, met als gevolg dat er veel vrachtverkeer door een woongebied moet. Zou je in een computerspelletje zitten, dan verplaats je dat even. In de praktijk kost dat vele, vele jaren. Maar alles begint met de eerste stap. Stel, je moet nu een keuze maken, als bedrijf of als gemeente.
Ga je dan voor de korte termijn, kijken waar nu plek is? Of ga je de eerste stap zetten en anticiperen op de toekomst? Zodat woningbouw of kantoorruimte gerealiseerd kan worden waar nu bedrijvigheid is? Of ga je alvast werken aan toekomstige bedrijventerreinen en waar dan? Of ga je sportcomplexen daarbij betrekken? En waar gaan die dan heen? Het zijn vragen die actueler zijn dan veel mensen zich realiseren. Vragen die zorgen dat sommige dingen nu al niet worden toegestaan of onverstandig zijn.
In de ‘Omgevingsvisie’, waar we na de zomer op allerlei manieren over in gesprek gaan met de bevolking, gaan we die vragen samen beantwoorden. Een omgevingsvisie is een integrale toekomstvisie op de fysieke leefomgeving. Een mond vol, maar in feite gaat het er om dat je kijkt wat voor functies je het liefste waar wilt, op termijn. Dat je afweegt wat het zwaarst weegt, zodat de ‘waan van de dag’, de korte termijn, er niet toe leidt dat we over een paar jaar spijt krijgen van keuzes die we nu maken. Het helpt om een paar zetten vooruit te denken.
Maar zolang we die visie nog niet hebben, hebben we dagelijks te maken met keuzes en consequenties voor de korte en lange termijn, keuzes met veel onzekerheden en dilemma’s. Dat maakt politiek zo ontzettend interessant. Zeker in een wereld die steeds verandert en zeker als je wat meer achtergrondinformatie hebt. Ik heb voor mezelf wel een ‘kompas’ om mijn koers te kiezen. Als dit je boeit, dan wordt het tijd voor een gesprek! Wanneer kies jij nog voor wat nu veilig lijkt (met het risico dat je kansen mist)? En vanaf wanneer kies jij voor potentie en mogelijkheden in de toekomst (met de nodige onzekerheid)?
Wim Runderkamp
Wethouder
