Op vrijdag 23 maart vond er een bijeenkomst plaats in het gemeentehuis om de verkiezingsuitslag te duiden.

D66 heeft o.a. het volgende gezegd:

Er is een aantal winnaars: CDA, VVD, GL en GB; D66 heeft iets verloren, maar is met 4 zetels de derde partij; Winnen of verliezen heeft niet per sé te maken met de plaatselijke prestaties van politieke partijen. Er zijn landelijke trends die ook in Berkelland naar voren komen; D66 is voor een raadsakkoord. Daarin bepalen alle fracties gezamenlijk welke thema’s de komende jaren belangrijk zijn voor Berkelland; D66 wil graag een open, eerlijk en transparant proces van coalitievorming.

Het CDA heeft, als grootste partij, tijdens de duiding bekend gemaakt dat er een verkenner wordt aangesteld om te onderzoeken welke coalitie mogelijk is. D66 was blij met deze toezegging van het CDA. Dit zou namelijk een verbetering van het proces betekenen. Vier jaar geleden is namelijk de coalitievorming ernstig verstoord doordat het proces niet transparant was en partijen vooraf akkoord moesten gaan met een tweede CDA wethouder. Dit was een voorwaarde om het verdere onderhandelingsproces in te mogen gaan.

Het aanstellen van een verkenner zou dus een verbetering van het proces moeten zijn, maar niets bleek minder waar. Naast de gesprekken die de partijen met de verkenner hebben gevoerd is er door het CDA druk uitgeoefend om de uitkomst van de verkenning te beïnvloeden.

Toen de VVD bij de verkenning de voorkeur voor een coalitie uitsprak met CDA, D66 en VVD is dit niet in het verkenningsresultaat verwerkt. Sterker nog, er is toen druk uitgeoefend op de VVD om akkoord te gaan met een coalitie van CDA, GB en VVD. Als de VVD niet akkoord zou gaan, zouden zij worden ingeruild voor GroenLinks. Dit is een herhaling van de machtspolitiek van vier jaar geleden en heeft niets te maken met een transparant en eerlijk proces van coalitievorming. Dit is maar één voorbeeld van de wijze waarop het CDA in dit proces te werk is gegaan. Het is overigens jammer dat de VVD  gezwicht is voor deze ongepaste druk in deze fase van het verkenningsproces.

Alle partijen m.u.v. het CDA zouden graag D66 als partner in een coalitie zien. Een uitkomst die ook recht zou doen aan het uitgangspunt van draagvlak in de samenleving omdat D66 als 3e partij van Berkelland uit de bus is gekomen. Het CDA heeft dit in iedere combinatie geblokkeerd.

Een uitkomst van de verkenning zou een raadsdebat moeten zijn waar gesproken zou moeten worden over de wens van de raad over hoe de coalitievorming verder gaat. Er is nu blijkbaar al een coalitie en men gaat met een “onafhankelijke” formateur aan de slag.

In het verslag van de verkenner wordt ook gesproken over een raadsakkoord. D66 is één van de partijen die dit heeft aangedragen. Een raadsakkoord zou veel meer recht doen aan een transparant proces en een breed gedragen uitkomst. Een door de raad geschreven akkoord over de koers van Berkelland voor de komende vier jaar. Daarna volgt pas de afweging welke partijen, welke mensen kunnen leveren. Een gemiste kans, tenzij de raad haar verantwoordelijkheid alsnog pakt.