Poliflw

In Hollands Kroon is er veel te weinig aandacht voor het grote belang voor ons allemaal van natuur, milieu, biodiversiteit en klimaat. De coalitiepartijen 2014-2018 hebben alle voorstellen voor meer natuur in onze gemeente tegengehouden. Dat willen wij veranderen. Wij staan voor mooie gezonde bomen en een gezond klimaat voor mens en dier.

GroenLinks presenteert vandaag het pamflet “Nederland uit de schulden: de beloftes van GroenLinks.” De landelijke fractie en de lijsttrekkers van de zeven grote steden slaan de handen ineen en komen met concrete maatregelen om de schuldenproblematiek aan te pakken.

Schulden zijn namelijk een toenemend probleem. Tien procent van de Nederlandse huishoudens heeft problematische schulden en twintig procent van de huishoudens loopt daar risico op. Het hebben van schulden leidt tot gezondheidsproblemen, stress en soms zelfs huisuitzettingen. Daarom wordt het hoog tijd dat schulden op lokaal en landelijk niveau worden aangepakt. In het pamflet geven Kamerlid Linda Voortman en de GroenLinks-lijsttrekkers van zeven grote steden in Nederland aan wat zij gaan doen om mensen met schulden beter te helpen.

De partij pleit ervoor dat huisuitzettingen alleen vanwege een huurschuld niet meer mogen. Wie hulpverlening accepteert mag niet zijn huis uitgezet worden. Dat voorkomt veel leed, maar ook een onnodig groot beroep op de opvang. Ook wil de partij in elke gemeente convenanten sluiten met vastelastenpartners om te zorgen voor een sociale incasso en betere afstemming, zodat partijen niet op dezelfde euro’s jagen. Per huishouden moet er nog maar één deurwaarder aan de deur komen. Tot slot moet de overheid haar communicatie verbeteren. Deze is vaak te ingewikkeld en qua toon niet altijd aanmoedigend.

Linda Voortman: “de marktwerking in de deurwaarderssector dient geen enkel doel. Het leidt er alleen maar toe dat er steeds harder op dezelfde euro’s gejaagd wordt. Dat maakt schulden juist erger. Wij willen daarom toe naar één deurwaarder per gezin.”

Tijdens het FNV zorgdebat in Anna Paulowna werd gestemd over stellingen als: "marktwerking hoort niet thuis in de zorg” en "geld mag geen criterium zijn". Helaas ontbrak de ruimte voor een inhoudelijk debat, terwijl de nieuwe raad hier wel besluiten over moet nemen. De huidige coalitiepartijen ventileerden veel feitelijke onjuistheden over de zorgkosten. Dit kan leiden tot keuzes die de zorg juist duurder maken. Niet het beknibbelen op de zorgkosten, maar het verminderen van de zorgbehoefte is volgens GroenLinks het antwoord op de stijgende zorgkosten.

Ten onrechte wordt er gezegd dat de zorgkosten de afgelopen achttien jaar zijn verdubbeld. In euro’s gemeten klopt dit misschien, maar alles is duurder geworden. Kostenstijging moet daarom worden uitgedrukt als percentage van het bruto binnenlands product (de totale geldwaarde van alle geleverde diensten en producten in een land). Als we dit doen, dan zien we dat de zorgkosten de afgelopen achttien jaar met 35% zijn toegenomen en dat deze stijging de afgelopen tien jaar minder snel is gegaan. De stijging betreft vooral medische kosten die door de zorgverzekeraars worden betaald. De zorgkosten die vanuit de WMO worden vergoed stijgen zelfs tien keer langzamer dan de huidige coalitiepartijen ons willen laten geloven.

Marktwerking De coalitiepartijen hebben gekozen voor marktwerking als middel om de zorgkosten terug te dringen. Dit betekent concurrentie tussen leveranciers en aanbesteding op basis van prijs. Deze aanbesteding is voor een korte periode van vaak vier jaar, waarna er opnieuw wordt aanbesteed. Dit zou de leveranciers scherp houden. Vraag is, waarin worden zij scherp gehouden? In de praktijk zijn het vooral de personeelskosten waarop wordt bezuinigd, zoals alfahulpen, nulurencontracten, constructies om onder de CAO uit te komen en afschaling, wat betekent dat mantelzorgers meer moeten doen. Marktwerking richt zich dus vooral op kostenbesparing op de korte termijn en niet op de stijgende zorgvraag. Marktpartijen kunnen hier niet in investeren omdat ze maar vier jaar vooruit kijken. Marktwerking draagt daarom niets bij aan het terugdringen van de zorgbehoefte en is niet meer dan een lapmiddel tegen hoge zorgkosten.

Zorgbehoefte Om de zorgbehoefte te beheersen zijn andere maatregelen nodig, vooral preventief. Mensen worden ouder en willen graag gezond blijven. Daarvoor zijn leefstijlprogramma’s, zoals stoppen met roken, meer bewegen en gezonder eten, belangrijk. Ook vroegtijdige schuldhulp en armoedebestrijding helpen, want mensen met financiële problemen ervaren meer stress en leven ongezonder. In de aanpak hiervan spelen de sociale wijkteams een belangrijke rol, omdat zij het contact met de burgers hebben.

Grotere rol gemeente GroenLinks vindt dat de gemeente daarom zelf de WMO-zorg in handen moet nemen om met eigen sociale teams - die samenwerken met meerdere goede zorgaanbieders en maatschappelijke hulpverleners – te werken aan een langetermijnbeleid, gericht op een gezond leven en gezond oud worden in Hollands Kroon. Alleen zo blijft goede zorg ook in de toekomst beschikbaar voor iedereen.

Lilian Peters en Peter Fekkes 

 

GroenLinks is gestart met de Sleeplijn. Mensen die via WhatsApp een berichtje sturen naar 06-57525250 over de sleepwet krijgen van een team van GroenLinks-vrijwilligers antwoord. De Sleeplijn is bereikbaar van zondag 18 maart tot en met verkiezingsdag.  

Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer opende GroenLinks een ‘zweeflijn’ voor zwevende kiezers. Toen kwamen er duizenden vragen binnen van stemmers, die bijvoorbeeld wilden weten wat het verschil was tussen GroenLinks en andere partijen.  

Dit keer beantwoorden tientallen vrijwilligers vanaf het landelijk bureau van GroenLinks in Utrecht vragen over de sleepwet. Ze vertellen mensen waarom GroenLinks adviseert om tegen de sleepwet te stemmen en geven informatie over de ‘reparatiewet’ die GroenLinks voorstelt, waarmee we daadkrachtige geheime diensten mogelijk maken en tegelijkertijd de vrijheid van onschuldige mensen beschermen.  

GroenLinks-vice fractievoorzitter Kathalijne Buitenweg is het gezicht van de campagne van GroenLinks tegen de sleepwet. Zij zal zelf zondag tussen 14.00u en 16.30u aanschuiven bij de vrijwilligers van de sleeplijn om vragen van stemmers te beantwoorden.

Deze week precies twee jaar geleden, op 20 maart 2016, ging de Turkijedeal in, die de trek van vluchtelingen en migranten via Turkije en de Griekse eilanden naar West-Europa moest stoppen. Europarlementariër Judith Sargentini maakt de balans op.

Volgens de deal voerde Turkije zijn grenspatrouilles op zodat smokkelbootjes niet meer konden vertrekken en ging akkoord met het terugnemen van Syriërs die die overtocht toch hadden gemaakt. In ruil daarvoor bood de Europese Unie drie miljard aan financiële steun voor de opvang van vluchtelingen in Turkije en beloofde het voor iedere teruggestuurde Syriër een kwetsbare vluchteling vanuit Turkije op te nemen. 

Doorslaand succes

Twee jaar later lijkt de deal – samen met het grenshek tussen Macedonië en Griekenland – voor regeringen in West-Europa een doorslaand succes: er konden asielzoekerscentra dicht. Maar een bezoek aan Lesbos en Chios toont de wrange realiteit. De vluchtelingen op de Griekse eilanden verkeren nog steeds in doffe ellende. Zij arriveerden na 20 maart 2016 en komen daarom niet in aanmerking om hervestigd te worden naar een ander land in Europa. Teruggestuurd naar Turkije worden ze vooralsnog ook niet. Verschillende rechtszaken in Griekenland daarover lopen nog en de Griekse regeringspartij Syriza twijfelt aan de opvang in Turkije, ook al is Turkije volgens Griekenland officieel een veilig land voor vluchtelingen

Dat vluchtelingen niet terug zouden kunnen naar Turkije omdat het er niet veilig is, kon je zien aankomen. En als er niemand terug gaat, dan hoeven Europese lidstaten ook geen vluchtelingen uit Turkije naar de Unie te halen. In 2017 bleef de teller steken op tienduizend hervestigde Syriers. Nederland nam er daarvan - een oog koning - tweeduizend voor zijn rekening. 

Ondertussen oordeelde het Europees Hof van Justitie dat de Turkijedeal geen internationaal verdrag is en dat de Europese Commissie en de Europese Raad officieel geen partij zijn. Hierdoor acht het Hof zichzelf niet bevoegd om te oordelen over de zaken van de vluchtelingen die onder de Turkije deal vallen. 

Libië

Twee jaar na de deal met Turkije is dit het resultaat; Turkije houdt vluchtelingen tegen, Europa betaalt maar is niet juridisch aansprakelijk en de beloofde hervestiging komt niet van de grond. Op de eilanden zitten duizenden mensen vast zonder enig uitzicht op verbetering. Toch wordt de Turkijedeal aangehaald als een formule die elders navolging verdient. Laten we nu eens kijken wat er de laatste maanden in Libië is gebeurd. 

Europa heeft de Libische grenswachten getraind en van snelle boten voorzien. Sinds de Libiërs hun eigen wateren weer patrouilleren, komen er aanzienlijk minder migranten aan in Italië. We weten dat migranten die door de Libische kustwacht uit het water worden gered, in een onmenselijk detentiekamp in Libië verdwijnen. Drenkelingen die door schepen met Europese vlag gered worden, mogen niet terug naar Libië, want wij beschouwen dat land als onveilig. 

'Officiële detentiekampen'

Na de berichtgeving over de mensonterende situatie in de detentiekampen in Libië is er een grootschalige evacuatie op gang gekomen, geleid door de Internationale Organisatie voor Migratie en betaald door de Europese Unie. De illegale gevangenissen, gerund door mensenhandelaars, liggen nog buiten ieders bereik. Migranten worden uit de officiële detentiekampen bevrijd en terug naar huis gebracht. Vluchtelingen, die thuis het risico op vervolging lopen, worden met hulp van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR in Niger gehuisvest. Met de regering van Niger is afgesproken dat dit tijdelijk is en dat Europese landen bereid zijn om deze vluchtelingen in Europa op te nemen. 

Van de naar schatting 47.000 vluchtelingen in Libië zijn er tussen november en februari 1.020 naar Niger overgebracht. Tot nog toe mochten er slechts vijfentwintig naar een Europees land (Frankrijk) vertrekken. Deze week werd bekend dat de UNHCR tijdelijk gestopt is met het evacueren van vluchtelingen van Libië naar Niger, omdat te weinig Europese landen hun belofte aan Niger nakomen. 

Twee jaar na de Turkijedeal lijkt de geschiedenis zich te herhalen. Libië houdt ze tegen, Europa betaalt maar is niet juridisch aansprakelijk en de beloofde hervestiging komt niet van de grond. Uitkomst: mensen zitten vast zonder enig uitzicht op verbetering. Deze formule werkt niet. 

GroenLinks, PvdA en SP willen wettelijk vastleggen dat het aantal sociale huurwoningen in Nederland tenminste op peil blijft. De partijen presenteren daartoe vandaag een initiatiefwetsvoorstel. De nieuwe wet garandeert dat er in gemeenten altijd tenminste evenveel nieuwe sociale huurwoningen bij moeten komen, als er gesloopt of verkocht worden. Dit is nodig om voldoende betaalbare huurwoningen voor mensen met een kleine beurs beschikbaar te houden.

GroenLinks Tweede Kamerlid Linda Voortman: “De enorme afname van sociale huurwoningen en de enorme toename van vraag ernaar is natuurlijk geen natuurverschijnsel. Het is het gevolg van een lakse overheid die onterecht vertrouwde op de markt. Wij willen dat iedereen betaalbaar en prettig kan wonen. Deze wet zorgt ervoor dat de overheid meer regie neemt om daarvoor te zorgen.”

 

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer: "Iedereen moet zeker zijn van een goede, betaalbare woning. Maar voor veel Nederlanders is het vinden van een fijn huis een hopeloze zoektocht. Wachtlijsten van vele jaren zijn onacceptabel maar wel vaak de praktijk. In veel gemeenten is echt sprake van woningnood, daarom moeten we de sociale woningbouw beschermen en juist meer gaan bijbouwen.”

 

SP-Kamerlid Sandra Beckerman: "De komende jaren dreigen vele tienduizenden sociale huurwoningen gesloopt of verkocht te worden, terwijl het aantal mensen dat in aanmerking komt voor een sociale huurwoning juist toeneemt. Deze initiatiefwet beschermt de sociale woningbouw."

 

21 maart zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Meer weten over GroenLinks in jouw gemeente? Vind jouw gemeente op onze speciale verkiezingspagina.

Het Europees Parlement wil één Europees systeem voor de winstbelasting van bedrijven, zodat multinationals niet langer belasting kunnen ontwijken door hun winsten kunstmatig te verschuiven tussen EU-landen. GroenLinks steunt het voorstel en wil dat de EU-landen vaart maken met deze cruciale wet.

Op donderdag scherpte het Europarlement de voorstellen van de Europese Commissie voor een Europese grondslag voor de winstbelasting van bedrijven aan. 

“De achtentwintig verschillende berekeningen voor winstbelasting maken de Europese interne markt een paradijs voor belastingontwijkers als Ikea, Google en Starbucks”, reageert Europarlementariër Bas Eickhout. “Met één Europese belastinggrondslag krijgen landen weer grip op deze bedrijven. Multinationals gebruiken onze infrastructuur en moeten er dus ook een eerlijke bijdrage aan leveren.”

Aanscherpen

Het Europees Parlement wil het voorstel van de Europese Commissie op een aantal punten aanscherpen, waardoor een aantal onredelijke aftrekposten voor bedrijven versoberd worden. Ook stelt het Europarlement een nieuwe methode voor om techbedrijven zoals Google niet langer te belasten op basis van waar hun hoofdkantoor gevestigd is, maar ook op basis van de geëxploiteerde gebruikersdata per land. 

Eickhout: “Landen zijn een dief van hun eigen portemonnee als ze de belastingregels van de vorige eeuw toepassen op de grote techbedrijven van vandaag. Zij betalen momenteel nauwelijks belasting.”

Unanimiteit

De nationale regeringen moeten echter met unanimiteit over dit voorstel besluiten voordat de wet kan ingaan. Enkele EU-landen liggen voorlopig dwars en ook een meerderheid van de Nederlandse Tweede Kamer uitte bezwaren. In het Duitse coalitieakkoord staat echter dat Duitsland samen met Frankrijk het initiatief wil nemen om aan Europese oplossingen voor winstbelastingen te werken.

“Ik hoop dat er na jaren stilstand eindelijk vooruitgang geboekt kan worden. Desnoods met een kopgroep van landen. Anders blijven landen en hun staatskas de speelbal van multinationals”, aldus Eickhout.

Nederland is een prachtig land. Een land vol mensen met heel uiteenlopende opvattingen en levensstijlen. Een land waarin het vertrouwen in de overheid groot is. Dat vrije Nederland koester ik. 

Juist daarom is het belangrijk dat we kritisch zijn als de overheid de vrijheden van burgers inperkt. Als het de bevoegdheden van de geheime diensten vergroot. Waar trekken wij de grens? Daar gaat het referendum over, op 21 maart. 

Voor mij is het duidelijk.

Ja, er moet een nieuwe wet komen die past bij het internettijdperk. Maar nee, déze wet is niet goed genoeg om onze samenleving veilig en vrij te houden. Daarom stem ik op 21 maart tegen. 

Deze sleepwet maakt het mogelijk dat gegevens van onschuldige burgers grootschalig worden opgeslagen. Met wie we appen, bellen, of welke sites we bezoeken: het kan allemaal als bijvangst door de diensten worden binnengehaald, en ongelezen worden gedeeld met buitenlandse diensten. En daar kun je, bewust of onbewust, toch rekening mee gaan houden.

Voor sommigen kunnen de problemen nog groter zijn. Kunnen de gegevens van een Turkse mensenrechtenactivist uit Den Haag bij Erdogan terechtkomen? Moet een Nijmeegse journalist vrezen voor de onthulling van zijn Syrische bron? En moet een Rotterdamse ondernemer er rekening mee houden dat haar bedrijfsgeheimen bij de Amerikaanse geheime diensten terecht kunnen komen?

Massale surveillance biedt niet meer veiligheid.

We moeten de hooiberg aan gegevens niet groter maken, maar juist investeren in gerichte opsporing. In het analyseren van gegevens die er vaak al zijn.

Volgens minister Ollongren is het massaal en ongericht afluisteren 'niet de bedoeling'. Maar wanneer het over fundamentele mensenrechten gaat, is die belofte niet genoeg. De belofte moet in de wet. Want ik wil déze minister best geloven, maar wie zit na haar aan de knoppen?

Het referendum biedt de kans om de huidige wet te verbeteren. Om het sleepnet van tafel te halen en een streep te zetten door het doorsluizen van ongelezen informatie aan buitenlandse diensten. Na een ‘nee’ tegen de sleepwet, zet GroenLinks zich vol in op het repareren van de gaten in de wet. Zodat we geheime diensten goed uitrusten voor hun moeilijke taak, en tegelijkertijd de vrijheid van onschuldige mensen beschermen.

Daarom stem ik op 21 maart tegen. Jij ook?

Het tekort van zorgbedrijf Incluzio Hollands Kroon bedraagt momenteel meer dan 3 miljoen euro. Dit is zorgwekkend. Het college stelt voor een extra bijdrage van ruim 1 miljoen euro beschikbaar te stellen ten laste van de reserve sociaal domein, als aanvulling op het tekort van Incluzio over 2017. Is dit verstandig?

Het tekort van Incluzio In 2016 bedroeg het tekort van Incluzio al €721.000 en de verwachting was dat ook in 2017 een tekort zou ontstaan. Een bedrag werd nog niet genoemd, maar uit de tweede kwartaalrapportage blijkt dat er in de eerste helft van het jaar inderdaad al een negatief resultaat - van 7 ton - is ontstaan. Incluzio ondernam acties om dit probleem structureel op te lossen en om de risico's te beheersen. Over extra geld van de gemeente werd niet gesproken. Wij hoefden ons geen zorgen te maken, maar dat deden wij wel. Op onze schriftelijke vragen van eind september 2017 over het ontstane tekort antwoordde het college dat het tekort niet zou worden terugverdiend in de tweede helft van het jaar, maar dat niet werd verwacht dat het verder zou toenemen. Dit was een forse inschattingsfout. Inmiddels is het tekort opgelopen tot 3,1 miljoen euro. 

Hoe is het tekort ontstaan? Als oorzaken van het miljoenentekort over 2017 worden genoemd een mogelijke uitbreiding van de scope (die niet aan de gemeenteraad is voorgelegd), het verdienmodel van Incluzio en een te grote overhead. Hoe ziet het verdienmodel van Incluzio er eigenlijk uit? Waarom werd de overhead van Incluzio in slechts anderhalf jaar te groot? Kon dit niet worden voorzien? De raad heeft hier geen gegevens over. Over het derde en het vierde kwartaal zijn geen rapportages gepubliceerd. Dit is niet transparant. Wij missen de onderbouwing van het kanteleffect, het afschalen, het veranderen van het verdienmodel en het compenseren van verliezen door niet tijdig de overhead af te bouwen. Waar zijn die miljoenen aan opgegaan? Een tekort op de uitvoering van de WMO wil niet zeggen dat er geen winst is gemaakt door Incluzio. De informatie over het financiële beleid van Incluzio is mistig en volkomen ondoorzichtig en nu wordt de raad gevraagd zo maar een miljoen extra te pompen in een, naar ons gevoel, bodemloze put. Geeft dit ons garantie op continuïteit van de zorg? Wij denken van niet. Incluzio stelt dat bij aanvang van de opdracht een grote groep cliënten die wel in de zorg zat niet in beeld was. Je vraagt je af hoe dat mogelijk is: wel in de zorg, maar niet in beeld. Van wie kregen deze cliënten dan zorg? Inmiddels zijn alle cliënten bekend, naar wij mogen hopen, waardoor Incluzio niet meer uitkomt met het bij de scope vastgestelde zorgplafond. Dit risico was bij de aanbesteding al bekend en toch nam het bedrijf de opdracht aan. Dit wekt bij ons grote twijfel over de zorgvuldigheid van de aanbesteding.

Hoe gaan we dit oplossen? Het tekort, zegt het college, blijkt nu dermate groot dat het "Incluzio belet om het concept van zelf doen, tenzij uit te rollen en voldoende in te verdienen om een autonome toename in de zorg op te vangen in het verdienmodel. Daar waar in het wijkteam zorg wordt inverdiend, zien we dat financieel wegvallen tegen de hoeveelheid cliënten die al in de zorg blijken te zitten." Wat staat hier nu eigenlijk? Wat wordt bedoeld met het inverdieneffect in de zorg? Hoe zou dat moeten werken? Is dit onafhankelijk? Op 2 februari 2016 hebben de coalitiepartijen ingestemd met het voorstel om de wijkteams weg te halen bij de gemeente en te voegen bij Incluzio. Onbegrijpelijk, omdat ook toen al bekend was dat dit de onafhankelijkheid van het wijkteam veel geweld aan zou doen en dat voor cliënten nadelig zou kunnen uitpakken. Het gewraakte besluit heeft inderdaad geleid tot de gevolgen die wij destijds vreesden. Een wijkteam hoort geen zorg in te verdienen, het is geen bedrijf. Een wijkteam moet op grond van deskundigheid samen met de cliënt bepalen welke en hoeveel zorg de cliënt nodig heeft om zo lang mogelijk in staat te zijn zelfstandig en waardig te leven.

Aanbesteding De gedachte bij de gemeente was, dat de "echte expert" het best in staat zou zijn te beoordelen of hij de zorg kon leveren voor het beschikbare budget. De eerste keuze viel op G4S, een internationaal slecht bekend staand schoonmaakbedrijf. Daarna werd Incluzio binnengehaald op basis van Best Value, een inkoopmethodiek waarbij de inschrijving wordt gewaardeerd volgens het principe dat de meeste waarde moet worden verkregen voor de laagste prijs. Hierbij heeft de opdrachtgever niet alle kennis in huis. De kennis ligt bij de inschrijver, dat is de expert die het overzicht heeft en de belangrijkste risico's kan managen en beheren. Ook dit is een grote inschattingsfout geweest. Het klopt als een bus dat de gemeente niet alle kennis in huis had, maar tot overmaat van ramp was Incluzio geen expert. Het bedrijf zat in de schoonmaakbranche, had nagenoeg geen ervaring in de zorg en sprong ten tijde van de transitie in een mogelijk lucratief gat in de markt. Incluzio was goedkoper dan de andere aanbieders en daarom ging het college ermee akkoord, juichend dat het in de eerste plaats om de kwaliteit van de zorg ging. De ontstane problemen komen voort uit een contract dat is afgesloten tussen twee partijen zonder ervaring met deze vorm van zorg. Ze kregen te maken met zaken die niet voorzien waren, die anders ingeschat waren, die langer duurden dan verwacht. Kortom, een theoretisch model dat bleek niet aan te sluiten bij de praktijk. Daarnaast werd ervan uitgegaan dat er teveel zorg werd verleend en dat dit afgeschaald kon worden, zonder dat deze aanname met degelijk onderzoek onderbouwd was. Ook dit wijst op onvoldoende kennis van zaken. Nu zitten wij met de gebakken peren. Toch acht het college het redelijk om in ieder geval in 2017 een extra bijdrage van ruim 1 miljoen euro te doen, waarmee Incluzio in staat gesteld wordt om door te gaan met het afschalen van de zorg. Wat wordt daarmee bedoeld? Dit is niet duidelijk.

Kwalitatief onderzoekIn mei 2017 deden de fracties van de ChristenUnie, de Partij van de Arbeid en GroenLinks een kwalitatief onderzoek naar het functioneren van het sociaal domein in Hollands Kroon. De conclusie van de verschillende ketenpartners over Incluzio was niet echt lovend. Ook de opmerkingen van de WMO-adviesraad logen er niet om. Onze bevindingen werden, om het mild te zeggen, door het college en door Incluzio niet serieus genomen. Dat hadden ze beter wel kunnen doen. We merken nu de resultaten. Van zorgverleners horen wij nog steeds dat zij in de praktijk zien dat zelfredzaamheid zijn grenzen heeft bereikt, dat mensen met dementie, mensen met psychische problemen en overbelaste mantelzorgers niet de hulp krijgen die nodig is, dat er sprake is van te lichte ondersteuning, waar zware ondersteuning of begeleiding zou moeten zijn.

Financiële onderbouwing Natuurlijk kan en wil GroenLinks onze kwetsbare inwoners niet in de kou laten staan. De zorg voor hen mag nooit in gevaar komen. We worden nu welhaast gedwongen om in ieder geval dat miljoen extra te geven aan Incluzio, op basis van bijzonder vage gegevens. Nergens treffen wij in de stukken een financiële onderbouwing van het ontstane tekort aan. Er zijn alleen vermoedens en prognoses. In het raadsvoorstel staat dat voor 2017 een extra bijdrage van €271.018 plus €825.000 nodig is. Nergens staat een verklaring voor het bedrag van €271.018. Waar komt dat vandaan? En waarom staat het bedrag van €825.000 erbij? De extra financiering gaat over 2017 en dit bedrag is door Incluzio geprognotiseerd voor 2018. Het is op grond van de aanbestedingswet riskant om nu eenmalig ruim 1 miljoen euro aan Incluzio's tekort bij te dragen. De gemeente denkt dit op te lossen door in de eventuele verlenging van het contract op te nemen dat zij dit bedrag kan terugvorderen als het inderdaad ongeoorloofd blijkt te zijn. Begrijpelijkerwijs reageert Incluzio hier terughoudend op. Wat GroenLinks betreft moet de gemeente deze weg niet eens op willen gaan, daar dit het probleem alleen vooruitschuift en mogelijk groter maakt. Het financieren van een deel van het tekort en voortzetten van het partnerschap met Incluzio is zowel financieel als juridisch zo risicovol, dat je in feite kunt spreken van onbehoorlijk bestuur. De gemeente neemt immers willens en wetens een besluit waarvan de gevolgen niet zijn te overzien.

Hoe nu verder? Het is aannemelijk dat de inschrijving van Incluzio niet adequaat was en dat het voortzetten van het partnerschap juridisch niet te verdedigen valt. Incluzio heeft door gebrek aan kennis en ervaring verkeerde inschattingen gedaan en heeft juist daardoor het contract binnengehaald. Door nu nieuwe financiële afspraken te maken worden andere partijen benadeeld. Dit is een onjuiste, niet integere gang van zaken. Doorgaan met Incluzio zonder nieuwe aanbesteding is daarom niet aan de orde. In artikel 3:46 van de Algemene wet bestuursrecht staat dat een besluit dient te berusten op een deugdelijke motivering. Daar is hier geen sprake van. Ook bij een nieuwe aanbesteding blijft het nadeel dat er onvoldoende kennis en ervaring is bij de gemeente zelf. Hollands Kroon kan zichzelf een regiegemeente noemen, maar zou dan wel de competenties in huis moeten hebben om regie over de zorg te voeren. Dat is niet het geval. Verstandig zou zijn om de wijkteams terug te halen naar de gemeente en niet een contract met een all-inclusive partij af te sluiten, maar de eerste jaren met meerdere kleinere partijen te werken en zo ervaring en kennis op te bouwen. Over een paar jaar kan dan opnieuw bekeken worden of een all-inclusive contract een goed alternatief kan zijn.  Tot slot We zien nu waar loslaten en vertrouwen, het adagium van het college, toe leidt. We mogen geen risico's nemen met onze inwoners die zorg nodig hebben. Laten we het nu wél goed doen, geen onnodige risico’s, maar wel goede zorg met daarbij een, zoals de wet voorschrijft, onafhankelijke indicering, onafhankelijke cliëntondersteuning, een onafhankelijke beroepsmogelijkheid en fatsoenlijke salarissen voor de zorgmedewerkers.

NaschriftDe gemeenteraad heeft op 8 maart besloten (GroenLinks en Progressief Hollands Kroon stemden tegen) goedkeuring te verlenen aan het uitkeren van de door het college gevraagde 1,1 miljoen euro, maar het college moet wel beter gaan letten op de zorguitgaven. Ook moet er worden onderzocht wat de oorzaken van het toenemende beroep op de jeugdzorg zijn en wat de toekomstige financiële risico’s zijn. De verlenging van het contract met Incluzio wordt jaarlijks opnieuw bekeken.

Jan Eichhorn, 8 maart 2018

Het tekort van zorgbedrijf Incluzio Hollands Kroon bedraagt momenteel meer dan 3 miljoen euro. Dit is zorgwekkend. Het college stelt voor een extra bijdrage van ruim 1 miljoen euro beschikbaar te stellen ten laste van de reserve sociaal domein, als aanvulling op het tekort van Incluzio over 2017. Is dit verstandig?

Het tekort van Incluzio In 2016 bedroeg het tekort van Incluzio al €721.000 en de verwachting was dat ook in 2017 een tekort zou ontstaan. Een bedrag werd nog niet genoemd, maar uit de tweede kwartaalrapportage blijkt dat er in de eerste helft van het jaar inderdaad al een negatief resultaat - van 7 ton - is ontstaan. Incluzio ondernam acties om dit probleem structureel op te lossen en om de risico's te beheersen. Over extra geld van de gemeente werd niet gesproken. Wij hoefden ons geen zorgen te maken, maar dat deden wij wel. Op onze schriftelijke vragen van eind september 2017 over het ontstane tekort antwoordde het college dat het tekort niet zou worden terugverdiend in de tweede helft van het jaar, maar dat niet werd verwacht dat het verder zou toenemen. Dit was een forse inschattingsfout. Inmiddels is het tekort opgelopen tot 3,1 miljoen euro. 

Hoe is het tekort ontstaan? Als oorzaken van het miljoenentekort over 2017 worden genoemd een mogelijke uitbreiding van de scope (die niet aan de gemeenteraad is voorgelegd), het verdienmodel van Incluzio en een te grote overhead. Hoe ziet het verdienmodel van Incluzio er eigenlijk uit? Waarom werd de overhead van Incluzio in slechts anderhalf jaar te groot? Kon dit niet worden voorzien? De raad heeft hier geen gegevens over. Over het derde en het vierde kwartaal zijn geen rapportages gepubliceerd. Dit is niet transparant. Wij missen de onderbouwing van het kanteleffect, het afschalen, het veranderen van het verdienmodel en het compenseren van verliezen door niet tijdig de overhead af te bouwen. Waar zijn die miljoenen aan opgegaan? Een tekort op de uitvoering van de WMO wil niet zeggen dat er geen winst is gemaakt door Incluzio. De informatie over het financiële beleid van Incluzio is mistig en volkomen ondoorzichtig en nu wordt de raad gevraagd zo maar een miljoen extra te pompen in een, naar ons gevoel, bodemloze put. Geeft dit ons garantie op continuïteit van de zorg? Wij denken van niet. Incluzio stelt dat bij aanvang van de opdracht een grote groep cliënten die wel in de zorg zat niet in beeld was. Je vraagt je af hoe dat mogelijk is: wel in de zorg, maar niet in beeld. Van wie kregen deze cliënten dan zorg? Inmiddels zijn alle cliënten bekend, naar wij mogen hopen, waardoor Incluzio niet meer uitkomt met het bij de scope vastgestelde zorgplafond. Dit risico was bij de aanbesteding al bekend en toch nam het bedrijf de opdracht aan. Dit wekt bij ons grote twijfel over de zorgvuldigheid van de aanbesteding.

Hoe gaan we dit oplossen? Het tekort, zegt het college, blijkt nu dermate groot dat het "Incluzio belet om het concept van zelf doen, tenzij uit te rollen en voldoende in te verdienen om een autonome toename in de zorg op te vangen in het verdienmodel. Daar waar in het wijkteam zorg wordt inverdiend, zien we dat financieel wegvallen tegen de hoeveelheid cliënten die al in de zorg blijken te zitten." Wat staat hier nu eigenlijk? Wat wordt bedoeld met het inverdieneffect in de zorg? Hoe zou dat moeten werken? Is dit onafhankelijk? Op 2 februari 2016 hebben de coalitiepartijen ingestemd met het voorstel om de wijkteams weg te halen bij de gemeente en te voegen bij Incluzio. Onbegrijpelijk, omdat ook toen al bekend was dat dit de onafhankelijkheid van het wijkteam veel geweld aan zou doen en dat voor cliënten nadelig zou kunnen uitpakken. Het gewraakte besluit heeft inderdaad geleid tot de gevolgen die wij destijds vreesden. Een wijkteam hoort geen zorg in te verdienen, het is geen bedrijf. Een wijkteam moet op grond van deskundigheid samen met de cliënt bepalen welke en hoeveel zorg de cliënt nodig heeft om zo lang mogelijk in staat te zijn zelfstandig en waardig te leven.

Aanbesteding De gedachte bij de gemeente was, dat de "echte expert" het best in staat zou zijn te beoordelen of hij de zorg kon leveren voor het beschikbare budget. De eerste keuze viel op G4S, een internationaal slecht bekend staand schoonmaakbedrijf. Daarna werd Incluzio binnengehaald op basis van Best Value, een inkoopmethodiek waarbij de inschrijving wordt gewaardeerd volgens het principe dat de meeste waarde moet worden verkregen voor de laagste prijs. Hierbij heeft de opdrachtgever niet alle kennis in huis. De kennis ligt bij de inschrijver, dat is de expert die het overzicht heeft en de belangrijkste risico's kan managen en beheren. Ook dit is een grote inschattingsfout geweest. Het klopt als een bus dat de gemeente niet alle kennis in huis had, maar tot overmaat van ramp was Incluzio geen expert. Het bedrijf zat in de schoonmaakbranche, had nagenoeg geen ervaring in de zorg en sprong ten tijde van de transitie in een mogelijk lucratief gat in de markt. Incluzio was goedkoper dan de andere aanbieders en daarom ging het college ermee akkoord, juichend dat het in de eerste plaats om de kwaliteit van de zorg ging. De ontstane problemen komen voort uit een contract dat is afgesloten tussen twee partijen zonder ervaring met deze vorm van zorg. Ze kregen te maken met zaken die niet voorzien waren, die anders ingeschat waren, die langer duurden dan verwacht. Kortom, een theoretisch model dat bleek niet aan te sluiten bij de praktijk. Daarnaast werd ervan uitgegaan dat er teveel zorg werd verleend en dat dit afgeschaald kon worden, zonder dat deze aanname met degelijk onderzoek onderbouwd was. Ook dit wijst op onvoldoende kennis van zaken. Nu zitten wij met de gebakken peren. Toch acht het college het redelijk om in ieder geval in 2017 een extra bijdrage van ruim 1 miljoen euro te doen, waarmee Incluzio in staat gesteld wordt om door te gaan met het afschalen van de zorg. Wat wordt daarmee bedoeld? Dit is niet duidelijk.

Kwalitatief onderzoekIn mei 2017 deden de fracties van de ChristenUnie, de Partij van de Arbeid en GroenLinks een kwalitatief onderzoek naar het functioneren van het sociaal domein in Hollands Kroon. De conclusie van de verschillende ketenpartners over Incluzio was niet echt lovend. Ook de opmerkingen van de WMO-adviesraad logen er niet om. Onze bevindingen werden, om het mild te zeggen, door het college en door Incluzio niet serieus genomen. Dat hadden ze beter wel kunnen doen. We merken nu de resultaten. Van zorgverleners horen wij nog steeds dat zij in de praktijk zien dat zelfredzaamheid zijn grenzen heeft bereikt, dat mensen met dementie, mensen met psychische problemen en overbelaste mantelzorgers niet de hulp krijgen die nodig is, dat er sprake is van te lichte ondersteuning, waar zware ondersteuning of begeleiding zou moeten zijn.

Financiële onderbouwing Natuurlijk kan en wil GroenLinks onze kwetsbare inwoners niet in de kou laten staan. De zorg voor hen mag nooit in gevaar komen. We worden nu welhaast gedwongen om in ieder geval dat miljoen extra te geven aan Incluzio, op basis van bijzonder vage gegevens. Nergens treffen wij in de stukken een financiële onderbouwing van het ontstane tekort aan. Er zijn alleen vermoedens en prognoses. In het raadsvoorstel staat dat voor 2017 een extra bijdrage van €271.018 plus €825.000 nodig is. Nergens staat een verklaring voor het bedrag van €271.018. Waar komt dat vandaan? En waarom staat het bedrag van €825.000 erbij? De extra financiering gaat over 2017 en dit bedrag is door Incluzio geprognotiseerd voor 2018. Het is op grond van de aanbestedingswet riskant om nu eenmalig ruim 1 miljoen euro aan Incluzio's tekort bij te dragen. De gemeente denkt dit op te lossen door in de eventuele verlenging van het contract op te nemen dat zij dit bedrag kan terugvorderen als het inderdaad ongeoorloofd blijkt te zijn. Begrijpelijkerwijs reageert Incluzio hier terughoudend op. Wat GroenLinks betreft moet de gemeente deze weg niet eens op willen gaan, daar dit het probleem alleen vooruitschuift en mogelijk groter maakt. Het financieren van een deel van het tekort en voortzetten van het partnerschap met Incluzio is zowel financieel als juridisch zo risicovol, dat je in feite kunt spreken van onbehoorlijk bestuur. De gemeente neemt immers willens en wetens een besluit waarvan de gevolgen niet zijn te overzien.

Hoe nu verder? Het is aannemelijk dat de inschrijving van Incluzio niet adequaat was en dat het voortzetten van het partnerschap juridisch niet te verdedigen valt. Incluzio heeft door gebrek aan kennis en ervaring verkeerde inschattingen gedaan en heeft juist daardoor het contract binnengehaald. Door nu nieuwe financiële afspraken te maken worden andere partijen benadeeld. Dit is een onjuiste, niet integere gang van zaken. Doorgaan met Incluzio zonder nieuwe aanbesteding is daarom niet aan de orde. In artikel 3:46 van de Algemene wet bestuursrecht staat dat een besluit dient te berusten op een deugdelijke motivering. Daar is hier geen sprake van. Ook bij een nieuwe aanbesteding blijft het nadeel dat er onvoldoende kennis en ervaring is bij de gemeente zelf. Hollands Kroon kan zichzelf een regiegemeente noemen, maar zou dan wel de competenties in huis moeten hebben om regie over de zorg te voeren. Dat is niet het geval. Verstandig zou zijn om de wijkteams terug te halen naar de gemeente en niet een contract met een all-inclusive partij af te sluiten, maar de eerste jaren met meerdere kleinere partijen te werken en zo ervaring en kennis op te bouwen. Over een paar jaar kan dan opnieuw bekeken worden of een all-inclusive contract een goed alternatief kan zijn.  Tot slot We zien nu waar loslaten en vertrouwen, het adagium van het college, toe leidt. We mogen geen risico's nemen met onze inwoners die zorg nodig hebben. Laten we het nu wél goed doen, geen onnodige risico’s, maar wel goede zorg met daarbij een, zoals de wet voorschrijft, onafhankelijke indicering, onafhankelijke cliëntondersteuning, een onafhankelijke beroepsmogelijkheid en fatsoenlijke salarissen voor de zorgmedewerkers.

NaschriftDe gemeenteraad heeft op 8 maart besloten (GroenLinks en Progressief Hollands Kroon stemden tegen) goedkeuring te verlenen aan het uitkeren van de door het college gevraagde 1,1 miljoen euro, maar het college moet wel beter gaan letten op de zorguitgaven. Ook moet er worden onderzocht wat de oorzaken van het toenemende beroep op de jeugdzorg zijn en wat de toekomstige financiële risico’s zijn. De verlenging van het contract met Incluzio wordt jaarlijks opnieuw bekeken.

Jan Eichhorn, 8 maart 2018