De Stichting Behoud Waterland (SBW) is een
organisatie van liefhebbers van de regio Waterland. De stichting beoogt het landschap, de natuur
en het leefklimaat van de regio Waterland te beschermen en te versterken. Onder de regio wordt verstaan het grondgebied
van de gemeenten Zeevang, Edam-Volendam, Beemster,
Wormerland, Oostzaan, Landsmeer, Purmerend, Waterland en het landelijk deel van
stadsdeel Amsterdam-Noord.
Eén van de activiteiten van SBW is
het zoeken naar mogelijkheden om ervoor te zorgen dat meer Waterlandse streekproducten worden geproduceerd en gekocht. Het
uitgangspunt daarbij is om productie en consumptie van de producten dichter bij
elkaar te brengen. Dit is goed voor de boeren, het milieu, de consumenten en de
dieren.
De Waterlandse boer kan dan zelf zijn
producten verkopen via bijvoorbeeld boerenmarkten of een abonnementssysteem.
Zij kunnen daarvoor een goede prijs vragen. Het is ook goed voor het milieu
omdat producten niet over grote afstanden vervoerd hoeven te worden en de
groot- en detailhandel worden overgeslagen. De consumenten zijn erbij gebaat
omdat zij zich beter kunnen informeren over de producten en de kwaliteit
daarvan. De producten komen direct vers van de boer. Bovendien steunen ze met
de koop van streekproducten de beheerders van het landschap; de boeren bij hen
in de buurt.
Hoe nu verder? Een aantal vragen zijn opportuun: hoe zorgen we ervoor dat boeren en verwerkers zich gaan richten op de regionale
markt? Hoe stimuleren we consumenten om
die producten daadwerkelijk te gaan kopen? Hoe zorgen we ervoor dat de boer er
voldoende aan verdient en de consument bereid is daarvoor te betalen? Welke rol
spelen de winkelier en supermarkt in dit alles of moeten deze tussenschakels bij
voorkeur worden overgeslagen? Over die vragen ging het WaterlandBeraad dat de
SBW woensdagavond 19 april organiseerde!
Om de discussie op gang te brengen hielden 4
insprekers een inleiding. De eerste was Jan Splinter. Zijn bedrijf Waterlant’s
Weelde in Oosthuizen verkoopt vlees van koeien die in Waterlandse veenweiden
gegraasd en geleefd hebben. Het ‘natuurvlees’ is te koop in de winkel en kan
ook thuis bezorgd worden. De tweede was Thijs van Banning. Hij noemt zijn winkel Landmarkt in
Amsterdam-Noord een ‘overdekte markt met het allerlekkerste vers’ en hecht aan
de contacten met de boeren en leveranciers. De derde was Willem Kuiper. Op zijn
boerderij Dikshoeve in Ransdorp maakt hij onder andere schapenkaas van de melk
van schapen van henzelf en van anderen. De kaas wordt afgezet in de regio, in
Amsterdamse speciaalzaken, maar ook daarbuiten. En de vierde was Jasper Groen.
Hij is gemeenteraadslid voor GroenLinks in Amsterdam. Hij heeft de raad vorig
jaar voorgesteld zich meer te bekommeren om het Waterlandse landschap en
Waterlandse streekproducten te gaan kopen.
Na de inleidingen ontstond een levendige discussie
waar het niet alleen ging over hoe de voedselketen veranderd zou moeten worden
maar ook over het inklinken van de veenlaag door een te lage waterstand
waardoor het veen oxideert. Hierdoor komt CO2 vrij. Jaarlijks komt er evenveel
CO2 uit Nederlandse veenweiden als uit 2 miljoen personenauto’s. Het verhogen
van de waterstand heeft direct invloed op de bedrijfsvoering van de boeren en
op welke producten geproduceerd kunnen worden. Hoe dit op termijn gaat
veranderen is aan de politiek.
Eén ding werd duidelijk, de boeren
moeten zich richten op meer dan één schakel in de voedselketen om zo minder afhankelijk te zijn van de grote “Campina's. Boeren die deze stap al
hadden gemaakt boden hun kennis en ervaring aan om daar gebruik van te maken.
Deze discussieavond werd bijgewoond door ongeveer
40 personen, de VVD (Hans en Tineke Boskemper) was de enige Purmerendse
politieke partij die aanwezig was.