Poliflw

Om misstanden aan te pakken moeten er aanvullende regels komen voor uitzendbureaus, waaronder een vergunningsplicht. Dat voorstel doen SP-Kamerlid Bart van Kent en PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk in het debat over arbeidsomstandigheden dat woensdag plaatsvindt. Sinds de in 1998 afgeschafte vergunningsplicht is het aantal uitzendbureaus explosief gestegen met 10.000 tot inmiddels ruim 14.000. Van Kent: 'Hieronder zitten veel malafide bureaus die het niet zo nauw nemen met de betaling, arbeidsomstandigheden of huisvesting van hun werknemers. Aan deze misstanden moet eind komen en onze maatregelen helpen hierbij.'

Naast de vergunningplicht, pleiten SP en PvdA er ook voor dat uitzendbureaus een deposito van € 100 duizend storten bij de overheid. Als een uitzendbureau geen salarissen uitkeert of fraudeert, kan dit geld worden gebruikt om uitzendkrachten hun salaris te ontvangen. De partijen verwachten dat hiermee het verdienmodel voor malafide uitzendbureaus onderuit gehaald wordt en faillissementsfraude wordt aangepakt. 'Ook vanuit de uitzendbranche zelf, neemt de roep om strengere regels toe', zegt Van Dijk. 'Cowboys zorgen voor oneerlijke concurrentie voor uitzenders die zich wel netjes aan de regels houden.'

De partijen hebben geen vertrouwen in de zelfregulering van de uitzendbranche. 'Na ruim 20 jaar kunnen we rustig concluderen dat die mislukt is', zegt Van Kent. 'Het is daarom aan de Inspectie SZW om erop toe te zien dat vergunninghouders voldoen aan eisen.' Daarnaast willen SP en PvdA dat het boeteregime wordt aangescherpt. Van Dijk: "Iedereen kan een keer de fout in gaan, maar wie er structureel een potje van maakt krijgt steeds zwaardere of ingrijpender sancties opgelegd. Ook de hoogte van de boetes moeten omhoog want die zijn nu onvoldoende afschrikwekkend."

Onze vijf voorstellen:

Vergunningplicht: De vergunningsplicht, die in 1998 werd afgeschaft, wordt opnieuw ingevoerd. Deze vergunning komt op naam te staan. Bij het intrekken van de vergunning kan de betreffende persoon daarom niet onder andere bedrijfsnaam zijn malafide praktijken voortzetten.

Deposito: Elke vergunningshouder zal een deposito bij de overheid moeten storten van € 100 duizend. Indien het uitzendbureau niet meer aan de loondoorbetaling– of belastingverplichtingen voldoet, kan hierop aanspraak gedaan worden.

Geen zelfregulering: De conclusie na ruim 20 jaar is dat de zelfregulering in de uitzendbranche totaal is mislukt. De Inspectie SZW (voorheen arbeidsinspectie) zal er daarom op toezien of vergunninghouders voldoen aan de gestelde eisen.

Progressief sanctiesysteem: Iedereen kan een keer de fout in gaan. Maar naarmate men meer overtredingen maakt, zullen steeds zwaardere of ingrijpender sancties worden opgelegd.  De ultieme sanctie hierbij is het intrekken van de vergunning.

Verhoging boetes: De huidige boetes op misstanden als uitbuiting, oneerlijke concurrentie en belastingontwijking zijn onvoldoende afschrikwekkend. De boetes moeten worden aangescherpt, zodat uitzendbureaus die over de scheef gaan het ook daadwerkelijk voelen.

Kinderopvang moet gericht zijn op goede begeleiding van jonge kinderen, niet op het maken van zoveel mogelijk winst. Dat is de strekking van een voorstel dat de SP samen met GroenLinks en de PvdA doet. Nu verdwijnen miljoenenwinsten in de zakken van buitenlandse investeringsfondsen, waarvan het enige doel het halen van een hoog rendement is.

De afgelopen jaren hebben steeds meer grote buitenlandse ondernemingen Nederlandse kinderopvangorganisaties opgekocht met het doel om winst te maken. Nu is namelijk de opvang van kinderen van 0 tot 4 jaar in Nederland, anders dan in bijvoorbeeld het onderwijs, onderdeel van de markt. Tenminste, markt, het merendeel van de kinderopvang wordt gewoon via toeslagen vanuit belastinggeld betaald. Een veilige investeringsoptie voor investeerders dus.

Maar er zijn forse risico’s. Eerder ging al een grote kinderopvangorganisatie failliet nadat het was uitgekleed door een zogenaamd private equity fonds. Daarnaast bestaat het risico dat deze fondsen alleen maar investeren op rendabele plekken, waardoor de kinderopvang in minder dichtbevolkte gebieden helemaal verdwijnt.

SP-Kamerlid Peter Kwint: ‘Het is vrij eenvoudig. Kinderopvang is niet bedoeld om investeerders rijk te maken, maar om kinderen een veilige plek te bieden. Elke euro die bij een sprinkhaankapitalist met zo’n investeringsfonds terecht komt, gaat niet naar de verbetering van de kwaliteit van de opvang. Met onze belastingen subsidiëren we zo buitenlandse beleggingsclubjes die vooral het eigen rendement belangrijk vinden. Weg ermee dus!’

'Het is eigenlijk te gek voor woorden dat over de rug van onze kinderen winst wordt gemaakt. Goede kinderopvang is een publieke aangelegenheid en we weten hoe belangrijk de ontwikkeling in de eerste jaren zijn voor de rest van iemands leven. Ik kies de belangen van onze kinderen boven rendementen', aldus Lisa Westerveld, Kamerlid van GroenLinks.

Afgelopen september was het precies 10 jaar geleden dat de Amerikaanse bank Lehman Brothers failliet ging. De val van deze grote bank luidde een wereldwijde economische crisis in, de grootste sinds de jaren '30. Deze en vele andere commerciële banken hadden met ons spaargeld gegokt en verloren. Toen zij daardoor in de problemen kwamen, moesten ze gered worden met miljarden van ons belastinggeld. Er was simpelweg geen alternatief. Om dit in de toekomst te voorkomen moet er een publieke bank komen, waar ons spaargeld en het betalingsverkeer 100% veilig is.

Neoliberale economen en politici zeggen vaak dat de markt "zijn werk moet doen", spreken over "de tucht van de markt" als er een bedrijf failliet gaat, en zien overheidsingrijpen als "marktverstoring". Maar na de economische crisis kwamen deze marktfanaten opeens met vergaande overheidsingrepen om de banken te redden: staatsgaranties, kapitaalinjecties en zelfs nationalisaties waren aan de orde van de dag. Terwijl gewone mensen niet meer op de overheid kunnen rekenen en juist steeds meer zelf moeten uitzoeken, konden de banken wél rekenen op de warme boezem van hun neoliberale overheid. Gevolg: Miljarden werd er bezuinigd op publieke voorzieningen. De gevolgen daarvan zijn nog dagelijks merkbaar in bijvoorbeeld het onderwijs en in de zorg. De banken kregen de lusten en de samenleving de lasten. Minister Hoekstra van Financiën kon deze week in een Kamerdebat over de crisis niet uitsluiten dat dit opnieuw kon gebeuren.

De parlementaire commissie onder leiding van oud SP-Kamerlid Jan de Wit beval na de crisis aan dat het spaargeld bij banken afgeschermd moet worden van risicovolle zakenactiviteiten. Dit is ondanks unanieme steun in de Tweede Kamer niet gebeurd, en commerciële banken genieten vandaag de dag alweer van miljardenwinsten dankzij ons spaargeld. De afgelopen weken maakten ING, Rabobank en ABN AMRO bekend dat zij in 2018 nettowinsten hebben gerealiseerd tussen 2,3 en 4,7 miljard euro. Op dit moment profiteren de aandeelhouders van de winst, maar als wij niets doen krijgen wij bij de eerstvolgende crisis weer de rekening gepresenteerd. Om dit te voorkomen moeten burgers die met een deel van hun spaargeld geen risico willen lopen de mogelijkheid krijgen om hun spaargeld risicovrij te stallen bij een publieke bank. Dit wordt een alternatief voor commerciële banken, dat nu niet bestaat. Commerciële banken zouden dan nog steeds spaargeld kunnen aantrekken en winst kunnen maken als het vertrouwen van mensen terugwinnen en hen een rechtvaardiger deel van de gemaakte winst bieden. Door ook betalingen van-, naar- en tussen publieke bankrekeningen mogelijk te maken, wordt er een basisvoorziening voor sparen en betalen ingericht, die naast het huidige bankenstelsel kan bestaan. Hierdoor kunnen commerciële banken meer als gewone ondernemingen functioneren, in plaats van onmisbare semipublieke instellingen waar aandeelhouders miljarden winst maken. Deze ontvlechting zal een stap zijn in de richting van een stelsel waarin slecht presterende banken gemakkelijker failliet kunnen gaan, zodat de samenleving bij een volgende crisis niet weer opgezadeld wordt met de rekening van hun redding.

Mensen zijn het zat dat hun energierekening stijgt en dat ze op kosten worden gejaagd omdat ze allerlei klimaatmaatregelen moeten nemen. Daarom komt de SP met een rechtvaardige variant: de grote bedrijven, die verantwoordelijk zijn voor 80% van de vervuiling, gaan een extra belasting betalen. Velen spraken hier al over, maar de SP heeft een concreet voorstel gedaan en dit door laten rekenen. Wat blijkt? Zelfs bij een minimale belasting van de vervuilers kan dit betekenen dat 70% van Nederland, mensen met een midden en een laag inkomen, erop vooruit gaan.

Lees hier het onderzoek

Als het aan het kabinet ligt, gaat de energierekening omhoog en worden grote vervuilers als Shell ontzien. Mensen moeten maar een lening afsluiten om een warmtepomp te nemen. De SP wijst deze opties af en liet een rechtvaardige variant doorrekenen door CE Delft. Uit deze doorrekening blijkt dat zelfs wanneer Nederland vervuilende bedrijven slechts een heel beperkte CO2 belasting oplegt dit grote voordelen kan hebben voor huishoudens.

Als het aan de SP ligt gaan vervuilende bedrijven meer betalen. De opbrengst komt in een klimaatrechtvaardigheidsfonds. Bijvoorbeeld in Canada doen ze dit al. Vanuit dit fonds worden huizen van mensen geïsoleerd zodat huishoudens geen dure leningen hoeven af te sluiten om over te schakelen op duurzame en veilige energie. Van dit geld kunnen ruim 800.000 woningen komende tien jaar duurzaam gemaakt worden.

Lilian Marijnissen: “Dit is rechtvaardig klimaatbeleid. Wij zijn klaar met het op kosten jagen van mensen, terwijl grote bedrijven steeds de dans ontspringen. Hier worden we allemaal beter van. Huishoudens krijgen een beter huis en een lagere energierekening. We vervuilen minder en halen klimaatdoelen. En de rekening komt daar waar die hoort: bij de grote vervuilers”

Het is tijd voor klimaatrechtvaardigheid.