Poliflw

In gesprek met Gea Overweg

In de woonkamer van de boerderij aan de Zwartendijk 8 in Kampen vertelt Gea Overweg dat een groep mensen zich tegenwoordig niet gehoord en begrepen voelen. In gedachten staart ze over de weilanden en zegt: “Systemen en regeltjes zijn tegenwoordig belangrijker dan de mens. Er is zo weinig ruimte voor de menselijke maat en maatwerk. Wanneer je als burger afhankelijk bent van bijstand of toelages moet je telkens opnieuw je verhaal doen en je verantwoorden. Dat voelt vaak vernederend. Systemen bewerkstelligen steeds meer wantrouwen in plaats van ondersteunen en faciliteren. Er is veel onrecht in onze maatschappij door die regeltjes en systemen. Iedereen heeft wel gehoord van de vrouw in de bijstand die boodschappen kreeg van haar moeder en de regels bepaalden dat ze die waarde terug moest betalen en daarbovenop een boete kreeg. Dat is zo schrijnend”.

Vastberaden klinkt het uit haar mond: “voor mij als mens en als christen is het de vrijblijvendheid voorbij. Hierdoor ben ik genoodzaakt tegen dit onrecht te vechten en wat te doen voor mensen die het moeilijk hebben”. Ruim 6 jaar geleden begon ze samen met haar man Jaap Boersma het initiatief eeTze in IJsselmuiden. In een schuur werd een eetzaal ingericht waar iedereen welkom is. Het is uitgegroeid tot een grote beweging. Op de donderdag kwamen er gemiddeld meer dan 60 mensen eten. EeTze is verhuisd naar Het Lokaal in IJsselmuiden. Hier zijn onder één dak vele sociale initiatieven opgezet voor wie het nodig heeft: een fietsenmaker, een sociale kapper, Stichting Welzijn, brei-ochtenden en ‘koken voor mannen’. Natuurlijk staat er een lange eettafel waar altijd ruimte is voor een kopje koffie.

Sinds kort zijn Gea en Jaap een ander initiatief begonnen: mensen in de knel tijdelijk onderdak bieden aan de Zwartendijk 8: “Het 8e Werk”. Dit is een aanvulling op de ‘7 werken van barmhartigheid’. Gebaseerd op wat de huidige paus benadrukt, omzien naar de schepping en omzien naar elkaar, vanuit liefde.

In de schuren op het erf komen 8 wooneenheden, met een gezamenlijke woonkamer, een logeerkamer en activiteitenlokaal. Tijdelijk onderdak bieden voor iemand die net gescheiden is, iemand die na een burn-out erbovenop kan komen, een ondernemer die failliet is gegaan en geen eigen plek meer heeft om te wonen. Daar is veel behoefte aan. Mensen kunnen 1,5 jaar <mee>wonen op het 8stewerk. In die periode gaat de huurder op zoek naar een andere woonplek “Mensen kunnen hier elkaar tot steun zijn, het Nabuurschap. Wij zijn samen met de andere meewoners een luisterend oor en een helpende hand.”

Zaterdag 26 oktober jl. was het open huis bij de voedselbank. En omdat het als raadslid altijd interessant is om een kijkje achter de schermen te nemen van de verschillende bedrijven en organisaties in Kampen, was dit een mooie kans om eens langs te gaan.

De voedselbank is een stichting zonder winstoogmerk, die haar werkzaamheden kan uitvoeren met de subsidie van de gemeente en de ontvangen giften en producten. Veel van deze producten komen uit de regio. Steeds meer lokale en regionale ondernemers (van lokale supermarkten tot de ondernemers in de Koekoekspolder) bieden hun overgebleven producten aan aan de voedselbank. Een zeer goede ontwikkeling vindt de ChristenUnie. Want daarmee wordt het begrip ‘samenleving’ concreet handen en voeten gegeven door ondernemers, wordt voedselverspilling tegen gegaan en ook armoede bestreden.

Duidelijkheid over verhuizenMaar er zijn ook onzekerheden. De voedselbank zit sinds enkele jaren in een pand van de gemeente aan de Erfgenamenstraat in IJsselmuiden. Omdat de gemeente (een deel) van haar onroerend goed wil verkopen, is vanaf het begin aangegeven dat dit een tijdelijke locatie betreft, waarschijnlijk tot eind 2020. Op dit moment wordt bekeken waar de voedselbank zich opnieuw kan vestigen. Een verhuizing brengt de nodige (financiële) onzekerheid en onduidelijkheid met zich mee. Alleen al het verhuizen van de koel- en vriescellen moet volgens strikte regels gebeuren en kost vele duizenden euro’s. Daarnaast moet een nieuw pand volgens de wet- en regelgeving ingericht te worden. De kosten komen in principe voor rekening van de voedselbank zelf. De ChristenUnie is daarom van mening dat er snel duidelijkheid moet komen waar de voedselbank zich definitief kan gaan vestigen.

Financiële steunDe voedselbank geeft aan de nodige steun te kunnen gebruiken. Zij heeft daarom ‘Vrienden voor de voedselbank’ in het leven geroepen, want: ‘als elke inwoner van Kampen € 1,00 per jaar beschikbaar stelt, dan heeft de voedselbank € 50.000,00’. De ChristenUnie is groot voorstander van dergelijke initiatieven om zoveel als mogelijk financieel zelfredzaam te zijn. Ook hebben ze op 6 en 7 december weer een inzamelingsactie bij verschillende supermarkten in Kampen en IJsselmuiden. Een prachtige actie om ‘omzien naar elkaar’ concreet handen en voeten te geven.

MW

Tijdens een drukbezochte bijeenkomst in de Raadzaal vertelden Jaap, Gea en Patricia vanuit eeTze hoe we samen op zoek kunnen om armoede in Kampen terug te dringen. Hieronder volgt puntsgewijs een weergave van een heel boeiende en indringende avond waarin ervaringen onderling werden uitgewisseld.

1. Er is schaamte over armoede, maar dit wordt weinig benoemd.

Wat doet ongelijkheid met mensen? Mensen in armoede voelen zich vaak derderangsburger. Ze hebben vragen als: ben ik belangrijk genoeg? Luister je naar mijn verhaal? Voel je mee?

Elk mens wil gehoord worden en velen vinden het moeilijk om hulp te vragen

Wat kunnen we doen om te helpen. Vraag je af of dat wat je weggeeft, je dat ook aan je eigen kinderen weg zou geven ? Welke waarde geef je aan spullen? Kijk naar je eigen gedrag - is mijn gedrag gezond? Ga ik gelijkwaardig met de ander om?

Er kan van alles gebeuren waardoor je in armoede kun geraken: er is geen verschil tussen iemand die rijk of arm is. Velen klagen niet, maar lijden wel.

2. Eigen regie, onafhankelijk kunnen beslissen

Stop met betuttelen is de 1e  boodschap. Hoe onafhankelijk of betuttelend is het systeem waarmee mensen in armoede geholpen zouden moeten zijn? Mensen in armoede vragen zich af: “Wat mag ik zelf beslissen en wat beslissen anderen?”

Verminder administratieve rompslomp en experimenteer met vorm van basisinkomen of regelarme bijstand voor mensen die zich actief inzetten.

Studies laten zien dat het enige dat werkt is: eigen regie. Dan is er meer tevredenheid, meer geluk, minder armoede.

In Schagen hebben ze een gelukswethouder. Elke beslissing moet getoetst worden door die wethouder: draagt dit initiatief bij aan het geluk van de inwoners?

3. Inzet van ervaringsdeskundigen in de wijk

Het is belangrijk dat de gemeente ervaringsdeskundigen inzet bij beleidsvorming, beslissen, voorlichting (scholen) en vertaling regelgeving naar “Jip en Janneke“ taal. Wat wordt er over 4 jaren over beleid gezegd? Hoe wil je bekend staan? Vanuit welke gedrevenheid zet je je armoedebeleid op?

Het is belangrijk dat we met elkaar een visie vormen op hoe we in een wijk willen samenleven

Laat wijkverbinders actief aansluiten bij wat de wijk wil. Eigen mensen in de wijk weten het beste wat nodig is, welke krachten er zijn in de wijk. Bij Eetze krijg je zicht op deze mensen omdat je een relatie opbouwt en je er gewoon mag zijn.

Betrek scholen, kerken en verenigingen, we willen een participatiesamenleving. Daarvoor zul je een wijk nodig hebben, waar de mensen met elkaar verbonden zijn. Wil je de ongelijkheid in de samenleving tegen gaan, dan moeten de mensen elkaar opzoeken.

4. Regelarme bijstand

Een belangrijke vraag is hoe je met zo weinig mogelijk regels mensen zo goed mogelijk helpen?

Dat begint bij de vraag: “Hoe kijk je tegen de mens aan die in armoede leeft? “ En stel jezelf steeds de vraag Wat wil de ander? Wat heeft hij nodig?

Een paar tips:

De avond sloot af met de indringende boodschap:

Veel mensen hebben de hoop opgegeven. Zij voelen zich het uitschot en denken dat er niemand meer naar hen luistert. Hoe ga je er voor zorgen dat zij om hulp durven vragen? Het gevoel dat ze uitschot van de samenleving zijn, dat moet je weghalen, dan gaan ze groeien. Benader positief. Blijf hen zien als mens. Dan komen mensen tot bloei.

Bijna één op de vijf Nederlanders heeft problematische schulden. Zij kunnen rekeningen niet meer op tijd betalen, of hebben leningen die ze niet meer kunnen aflossen. Ondanks de welvaart die toeneemt, neemt het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening in Kampen nauwelijks af en zijn de problemen van mensen die zich aanmelden steeds complexer.

Wij zijn hier verontrust over. We willen zorgen dat iedereen meetelt en meedoet. Schulden moeten effectiever worden aangepakt.

Hoe werkt het eigenlijk rondom schuldhulpverlening?In de wet gemeentelijke schuldhulpverlening is bepaald dat de gemeente verantwoordelijk is voor de schuldhulpverlening. Dat betekent dat de gemeente moet regelen dat er een instantie is, die mensen helpt met het oplossen van hun schulden. Dit kan de gemeente zelf doen, maar de gemeente kan de schuldhulpverlening ook door anderen laten uitvoeren. Wanneer mensen hun schulden niet volledig kunnen aflossen, bestaat er een mogelijkheid van een schuldsanering. Kort gezegd: mensen moeten zich 3 jaar inspannen om zoveel mogelijk af te lossen en krijgen dan kwijtschelding voor het deel dat niet is afgelost.

In Kampen kunnen mensen met schulden zich aanmelden bij de gemeente. De gemeente kijkt of je toegelaten kunt worden tot de schuldsanering. Wanneer dit (nog) niet kan, of wanneer je meer hulp nodig hebt, verwijst de gemeente je naar ketenpartners, zoals een bewindvoerder of Financiën op Koers. Een bewindvoerder krijgt, na een uitspraak van de rechter, de bevoegdheid je financiële zaken te regelen. Bij Financiën op Koers werken professionele hulpverleners en vrijwilligers samen om mensen te ondersteunen bij het op orde krijgen van hun administratie en te helpen bij verschillende financiële vragen.

Een probleem komt nooit alleenVeel mensen schamen zich voor hun schulden. Wanneer zij er dan toch eindelijk over durven te praten of hulp gaan zoeken is de nood vaak al zo hoog dat ze hun schulden niet meer kunnen betalen. Vaak is er dan ook sprake van meer problemen, zoals dreiging van afsluiting van de energie of beslaglegging op een deel van het inkomen. Het ontbreken van (voldoende) geld of het opstapelen van rekeningen geeft mensen veel stress. Hierdoor is het moeilijk je situatie te overzien en tellen vooral de problemen die nu op dit moment spelen.

Wanneer de problemen oplopen blijft post vaak liggen, want het inzien van een volgende rekening of aanmaning die je niet kunt betalen, geeft nog meer stress. Het invullen van een formulier of tijdig reageren op een brief, kan dan al te veel moeite kosten, waardoor deze blijven liggen. Daarnaast zijn er veel mensen voor wie veel formulieren of regelingen te ingewikkeld zijn, waardoor ze er niet uit komen of er geen gebruik van maken.

Zelfredzaamheid?Om in aanmerking te komen voor een schuldenregeling en kwijtschelding van een deel van je schulden te ‘verdienen’, wordt er veel van je verwacht. Je moet in staat zijn zelf een formulier in te vullen. Daarna moet je jouw verhaal telefonisch goed kunnen toelichten, want het aanmeldformulier en de telefonische intake bepalen of je wordt toegelaten tot de schuldhulpverlening. Voor het beheren van je budget, kan je ondersteuning krijgen, doordat de gemeente je inkomen kan beheren. Je moet wel zelf in staat zijn je administratie bij te houden. Je moet de gemeente actief op de hoogte houden van wijzigingen in je financiële situatie en altijd nadenken over je keuzes, zodat er geen nieuwe schulden ontstaan. Daarbij moet je rond komen van een minimaal inkomen en je inspannen om zoveel mogelijk af te lossen.

Het oplossen van je schulden vraagt dus veel zelfredzaamheid. Zelfredzaamheid die mensen vaak niet meer hebben omdat de problemen die vandaag opdoemen te veel aandacht vragen.

OnderzoekSchulden vormen ook een probleem voor de omgeving, de schuldeiser en de maatschappij. Mensen met schulden participeren minder en zijn op hun werk naar schatting minimaal 20% minder productief (Nibud). Uit de schuldenscan van Socialized Experts bij diverse gemeenten blijkt dat 75% van de mensen in de bijstand schulden heeft. 80% van de mensen die vanuit de bijstand weer werk vindt, komt uit de 25% die geen schulden heeft. Tegelijk wordt landelijk jaarlijks maar 2% van de mensen in de bijstand daadwerkelijk geholpen door de schuldhulpverlening.

Uit onderzoeken van de Nationale Ombudsman naar de ervaring van burgers met schuldhulpverlening (2016) en de toegang tot de schuldhulpverlening (2017) blijkt dat veel mensen problemen ervaren met de schuldhulpverlening. Hun hulpvraag past vaak niet in de mal waarin de gemeentelijke schuldhulpverlening gegoten is. Ook ervaren zij vaak te veel drempels om in een schuldenregeling te komen, waardoor zij afhaken of zich niet eens aanmelden.

Ieder een eigen verhaalIn mijn werk kom ik allemaal mensen tegen die elk hun eigen verhaal hebben hoe hun schulden zijn ontstaan en wat dit met hen doet. Er zijn mensen die hun schulden helemaal aan zichzelf te danken hebben, maar ook mensen die volledig door derden of omstandigheden in de schulden zijn gekomen. Meestal is het niet één van beide, maar is de oorzaak van de schulden veel complexer. Heb je eenmaal problematische schulden, dan wordt het erg moeilijk om er uit te komen. Ik zie hoe mensen door de problemen en door wat er allemaal van hen verwacht wordt, steeds minder zelfredzaam worden. Ik vind het belangrijk dat mensen zelf hun verantwoordelijkheid kunnen pakken om uit de schulden te komen. Daarbij hebben zij wel de juiste steun en begeleiding nodig.

Waar staat de ChristenUnie voor?De ChristenUnie wil werken aan een samenleving waarbij iedereen mee telt en mee doet. Er is de laatste jaren veel aandacht voor preventie en het benaderen van mensen met schulden. Dat is een positieve ontwikkeling. Daarbij zet de ChristenUnie zich al jaren in voor de strijd tegen laaggeletterdheid. Als het gaat om armoedebestrijding, is er meer nodig dan goede preventie. Ook de bestaande schuldenproblematiek verdient een meer effectieve aanpak. Dat betekent onder andere een laagdrempelige toegang tot de schuldhulpverlening. Bij elke aanmelding moet een persoonlijk gesprek volgen. Daarbij staat centraal wat de schuldenaar nodig heeft om zijn financiën op orde te krijgen. Ook moet de samenwerking met de ketenpartners verbeteren. Meer begeleiding voor mensen met schulden, met daarbij een vast aanspreekpunt: Eén schuldenaar, één regisseur.

Gerjan Geertsma,Kandidaat raadslid van de ChristenUnie.

Was het een huzarenstukje van Wethouder Veldhoen in de laatste raadsvergadering van deze periode als het gaat om de herinrichting van Buitenwacht Bolwerk ? 23 januari presenteerde het college een plan met 360 parkeerplaatsen gesitueerd met een parkeerdek. De wethouder kon op zijn klompen aanvoelen dat dit plan het niet ging halen en gaf zelf aan dat de raad dit maar eens moest gaan uitleggen

Het college ging wel heel makkelijk voorbij aan de wensen van de buurt en de plannen die er al lagen van architect van de Berg waarin wel 360 parkeerplaatsen op maaiveld mogelijk zijn.Ook het plan van een van de vrienden van het Bolwerk de heer Hupkes werd terzijde geschoven met 360 parkeerplaatsen op het maaiveld.Zelfs de berekeningen die onder het oorspronkelijke voorstel lagen bleken niet te kloppen.Er leek wel gerekend te zijn met parkeerplaatsen voor touringcars in plaats van auto’sDe buurt kwam fel in verweer, en we waren weer terug bij af. Of toch niet, nee want plotseling leek bij iedereen het besef te komen dat er weer gepraat moest worden. Omwonenden van Sportlaan, de Baan en de Trekvaart, Vrienden van het Bolwerk en de ondernemers.Iedereen heeft iets met dit gebied waar zoveel potentie zit, recreëren, ontspannen, parkeren en vooral kwaliteit.

In de commissie heeft de fractie van de ChristenUnie aangegeven dat we wellicht moeten kijken naar een wat flexibeler opstelling als het gaat om het aantal te realiseren parkeerplaatsen. We willen dit bereiken door een modulaire opbouw in het aantal parkeerplaatsen mogelijk te makenWe zijn blij dat dit idee is overgenomen in het voorliggende voorstel.300 vaste parkeerplaatsen en mogelijk 30 optioneel als het nodig is.

Momenteel worden er onderzoeken verricht naar de werkelijke behoefte, maar ook onderzoek naar uitwijken naar de kop Spoorlanden zou voor langparkeerders een oplossing kunnen zijn.De ChristenUnie wil benadrukken dat een te grote parkeerdruk niet tot overlast in de omgeving van de Sportlaan en Baan mag zorgen.De fractie van de ChristenUnie heeft ingestemd met het voorliggende plan.We denken dat een kwaliteitsimpuls met dit voorstel is gewaarborgd.Ik begon met de vraag of dit voorstel een huzarenstukje was van wethouder Veldhoen en we kunnen die vraag met een volmondig ja beantwoorden.Hoe ver leek een oplossing voor dit gebied nog weg.Binnen een korte periode sinds het verschijnen van de eerste contouren is met dank aan alle betrokkenen een compromis tot stand gekomen waar iedereen zich in kan vinden.Dit gebied is al lange tijd geen aantrekkelijk gebied, we willen het college dan ook oproepen om haast te maken met het vervolg.