Voorzitter,
Zo’n anderhalf jaar geleden is
onder het motto “Tiel in Balans” de nieuwe collegeperiode van start gegaan. Uitgangspunt hierbij is een realistisch
coalitieakkoord met een gezond financieel meerjarenperspectief. Al spoedig bleek dat door
financiële tegenvallers en lagere inkomsten vanuit de Rijksoverheid het meerjarenperspectief
negatief moest worden bijgesteld. Met vereende krachten, zoals
bijvoorbeeld met een Raadswerkgroep Bezuinigingen, is het het college gelukt om
de Raad, in ieder geval de twee komende jaren, een sluitende begroting te
presenteren. De huidige situatie vraagt wel
van ons, als Raad, om keuzes te maken. In juni hebben wij als Raad de
Toekomstvisie van Tiel omarmd. Bij het maken van deze keuzes zullen wij dus
steeds moeten beseffen dat we Tiel weer “In Evenwicht” willen brengen. De VVD is een realistische
partij, wij staan voor een gezonde financiële Tielse huishouding en beseffen
dat de maatregelen die we nu zullen moeten nemen “pijn” zullen doen bij onze
inwoners. Willen we Tiel die eigentijdse,
kleurrijke Hanzestad laten blijven waar het goed wonen, werken en recreëren is,
dan is het gegeven de huidige, financiële situatie, onvermijdelijk dat we
moeten bezuinigen. En helaas moeten we ook besluiten tot een lastenverzwaring.
In Tiel moet elke inwoner en
bezoeker zich veilig kunnen voelen. Wij maken ons dan ook grote zorgen om de
risico’s die het college benoemt in het gehele programma Veiligheid waar het
gaat om de capaciteit en financiën. Het kan en mag niet zo zijn dat, bijvoorbeeld
de verkeersveiligheid rondom scholen, overlast
gevende jeugd en criminele netwerken, niet naar behoren kan worden aangepakt
door te weinig financiële middelen en capaciteit. Inmiddels beschikt Tiel over
voldoende wijkagenten, maar deze dienders worden ook ingezet voor andere taken
dan waar de agenten mee bezig zouden moeten zijn; dus minder blauw op straat. Dit verhoogt het gevoel van
veiligheid zeker niet. Het recente nieuws dat er uit Oost – Nederland 150 man
van de politie naar Amsterdam moet om daar orde op zaken te stellen, hebben wij
met ontzetting gelezen. Hier gaat Tiel ongetwijfeld ook last van krijgen. Daar
kwam het bericht over het sluiten van het cellencomplex in Tiel nog bovenop. De
VVD maakt zich grote zorgen. In onze stad is de criminaliteit veel te hoog. Als
je dit dan leest en hoort slaat de angst je om het hart. Wij vragen het college
om zo snel mogelijk met een uitgewerkt voorstel naar de Raad toe te komen hoe u,
met deze voor de inwoners belangrijke onderwerpen, denkt om te gaan. Het verplaatsen van de coffeeshops uit de
binnenstad heeft wat de VVD betreft hoge prioriteit en wij zien een notitie
hierover waarin aangegeven staat op welke manier het college dit denkt op te
pakken met belangstelling tegemoet.
In Tiel is ruim 16% van onze
inwoners laaggeletterd. Gelukkig zijn er diverse instanties en initiatieven om
deze mensen te helpen zodat zij kunnen lezen en schrijven en daarmee volwaardig
kunnen deelnemen aan de huidige samenleving. Jaarlijks komt dit onderwerp
terug in de begroting. De VVD zou graag willen weten wat de effecten zijn van
de inspanningen van al deze organisaties. Is het college op de hoogte van de resultaten
en is er een overzicht van degenen die zich hiermee bezighouden, zodat
dubbelingen, die kunnen ontstaan door versnippering van organisaties, en dus
dubbele kosten, worden vermeden?
Tiel heeft een tekort aan
woningen. Wij hebben het laagste percentage koopwoningen en het hoogste
percentage huurwoningen in de regio. Hiernaast is de te verwachten
groei aan woningen tot 2050 lager dan gemiddeld. In de door de Raad
vastgestelde Woonvisie zijn de lijnen uitgezet om te komen tot een levendige
stad waar mensen zich thuis voelen. De VVD vindt het belangrijk dat er op korte
termijn meer woningen worden gebouwd voor de hogere inkomensgroepen, dit is
noodzakelijk voor het behoud van onze mooie voorzieningen. Een voorwaarde
hiervoor is dat de infrastructuur en de bereikbaarheid op orde zijn. Inmiddels is er voor starters
op de woningmarkt de zogenaamde Starterslening in Tiel, de VVD heeft vernomen
dat hier inmiddels gebruik van wordt gemaakt, dat is positief nieuws.
Een aantal inwoners zit op dit
moment klem op de woningmarkt. Mensen die met spoed,
tijdelijk, een woning nodig hebben maar niet in aanmerking komen voor een
urgentie op de lijst van woningzoekers; ze worden spoedzoekers genoemd. In de woonvisie wordt al
aangegeven dat onze gemeente, mocht de krapte op de huurmarkt toenemen, zij
voornemens is de mogelijkheden rondom Flexwonen te onderzoeken. De Tweede Kamer heeft inmiddels
een motie aangenomen waarbij de regering is gevraagd om 15.000 Flexwoningen te
faciliteren. De minister is hierop ingegaan en inmiddels is er een
Pilotregeling Flexwoningen in het leven geroepen. De VVD vindt dat Tiel hier ook
aan mee zou moeten doen en wij dienen hierover, samen met PvdA, CU, Pro Tiel,
CDA, Kleurrijk en PvdB een motie in.
In 2021 krijgen we te maken
met de Omgevingswet, een gigantische operatie die veel werk, inzet en geld vraagt.
U geeft in de begroting aan goed op weg te zijn, de VVD vraagt zich wel af of
het incidentele budget van 205.000 euro wel voldoende is.
Onze financiële positie is
niet sterk. Tiel maakt een moeilijke tijd door. Dit wordt mede veroorzaakt
door, en dat is geen nieuws, de tekorten in de Jeugdzorg en de vele budgetoverschrijdingen
van Gemeenschappelijke Regelingen waar Tiel deel aan neemt. De VVD vindt dat
Gemeenschappelijke Regelingen op zijn minst de morele verplichting moeten
hebben om er alles aan te doen om binnen de in hun begroting geraamde budgetten
te blijven. Te gemakkelijk wordt door de
GR-en de rekening voor overschrijdingen
bij de gemeenten gelegd.
De VVD is oprecht blij met de
voortvarende start van dit college waarmee zij de financiële problemen wil
oplossen. Grote inspanningen zijn
verricht om, samen met de raadswerkgroep bezuinigingen, te komen tot een
evenwichtig voorstel. Voor de eerste jaren ligt er een sluitende begroting. De VVD gaat ervan uit dat, door
de roep om hulp aan het Rijk van
gemeenten in ons hele land, er in de komende jaren meer geld vanuit de
Rijksoverheid naar de gemeenten komt zodat de huidige tekorten in de jaren 2022
en 2023 kunnen worden opgelost zonder dat er extra hoeft te worden bezuinigd of
de lasten verhoogd.
Een gemeente heeft niet veel
instrumenten om zelf gelden te genereren. Één van die instrumenten is echter wel het
verkrijgen van subsidies. Daar is specifieke kennis voor nodig, vooral het
verkrijgen van Europese subsidies is geen sinecure. De VVD vindt dat de gemeente
daar een gespecialiseerd subsidioloog voor in moet schakelen, die alleen kosten
in rekening brengt, en dat ook nog, bij gebleken resultaat gemaximeerd, daarom
dienen wij samen met PvdB, CDA, Pro Tiel, CU, Kleurrijk en PvdA een motie in.
Voorzitter, in de hele
begroting, maar ook in de voortgangsrapportage hebben we kunnen lezen dat er
capaciteitstekorten bij het ambtelijk apparaat zijn, waardoor er problemen
kunnen ontstaan. Wil een gemeente slagvaardig
zijn, het werk naar behoren kunnen uitvoeren, plannen voor de toekomst
ontwikkelen en zijn inwoners goed bedienen is een bedrijfsvoering organisatie
waar voldoende mensen met de juiste kennis en capaciteiten aanwezig zijn een
must. Wij dienen ons ook te
realiseren dat een slagvaardige organisatie geld kost, de VVD is zich daar
terdege van bewust. In het coalitieakkoord is extra
geïnvesteerd om de organisatie op orde te krijgen, de VVD verwacht op zeer
korte termijn een notitie met de huidige stand van zaken waar nadrukkelijk de
knelpunten in worden benoemd, en waar een toekomstvisie in verweven is.
Voorzitter, naast bezuinigen,
wat helaas noodzakelijk is, zien wij ruimte voor investeringen. Wij willen er
immers voor zorgen dat Tiel een aantrekkelijke en vitale gemeente blijft.
Initiëren op nieuwe ontwikkelingen, investeren in de toekomst zoals ook het
Berenschot rapport “Toekomstvisie Tiel” aangeeft is daarvoor noodzakelijk, een
investeringsagenda zal moeten worden opgesteld. Om de beoogde doelen en
investeringen te kunnen bereiken zal de VVD instemmen met het extra verhogen
van de OZB, waardoor er een investeringsfonds kan worden gecreëerd van 225.000
per jaar. De VVD geeft, als het om
investeringen gaat, prioriteit aan het tweede gedeelte van de Waalkade en de
westelijke uitvalsweg Passewaaij.
Tot zover in eerste termijn,
A.E.L. Duquesnoy – van den
Heuvel
Fractievoorzitter VVD Tiel
