Politiek gaat om het maken van keuzes en dus ook om verschillen. Maar we moeten ons niet altijd ingraven. Als we onze overeenkomsten vaker belichten kunnen we meer bereiken.
Onlangs hield ik mijn eerste ‘grote’ speech als raadslid. Het voordeel van zo’n ‘maidenspeech’ is dat je zonder onderbreking mag praten. Het jaar ervoor heb ik als duoraadslid mogen debatteren in de commissievergaderingen en maandenlang naar de debatten in de raad mogen kijken en ik had nu de kans om te zeggen wat me opvalt. In de gemeenteraad, maar ook in de landelijke politiek.
Je zou kunnen zeggen dat politici altijd goed proberen te luisteren naar elkaars speeches. Om te kijken met welke argumenten je het niet eens bent, en waar je dus op wilt reageren, maar ook om te kijken waar je het juist wél mee eens bent, en dus kunt samenwerken. Dat dacht ik ook, maar ik heb de afgelopen jaren ontdekt dat dit toch lastiger is dan je denkt. Ook voor mezelf.
Zoals veel Amsterdammers heb ik meerdere banen en taken tegelijk. Zo werk ik als museum- en onderwijsdocent, steek ik een goed deel van de week in mijn raadswerk en ‘s avonds en in de weekenden run ik een eigen bedrijf. Juist in die drukte ontdek ik dat mijn aandacht vaak afdwaalt, ook in de raad. Dan ben ik blij dat ik ‘s avonds weer met de mindfulness aan de slag kan en samen met anderen kan oefenen, o.a. in luisteren.
(Bekijk hieronder mijn maidenspeech. De tekst loopt door onder de video.)
YouTube video
Luisteren en vooroordelen
Door het jarenlang beoefen van mindfulness (de laatste jaren als trainer) ben ik steeds bewuster geworden van hoe dat eigenlijk in zijn werk gaat, dat luisteren. Want dat gaat veel minder aandachtig en rationeel dan we soms denken. Als iemand op het spreekgestoelte gaat staan beoordelen we vaak eerst, bewust of onbewust, of we de spreker interessant vinden. Soms doen we dat op de basis van vooroordelen. Hoe ziet iemand eruit? Heeft iemand een dasje om, of juist niet? En verwachten we dat hij of zij rechts is, of juist links? Die vooroordelen kunnen er al voor zorgen dat we niet open staan voor de boodschap.
Daarna beoordelen we of we het eens of oneens zijn, dit gaat dan niet alleen om inhoud, maar ook om vorm. Het is al vaak gezegd: bij het overbrengen van je boodschap gaat het er vaak niet om wát er gezegd wordt, maar hoe het gezegd wordt. En vooral als we het oneens zijn bedenken we argumenten die we kunnen gebruiken om op te staan, naar de interruptiemicrofoon te lopen en de spreker te slim af te zijn.
Samenwerken
Dit klinkt je vast logisch in de oren en natuurlijk hoort het ook bij het politieke werk om de tegenstellingen op te zoeken, uit te vergroten en ons te profileren. Maar die ideeënstrijd en strijd om belangen is niet het enige. In plaats van dat we bedenken waar we het niet met elkaar eens zijn kunnen we ook wat vaker proberen naar elkaar te luisteren. Want wat gebeurt er als we onbevooroordeeld luisteren en meer open staan voor onze overeenkomsten?
Ik geloof oprecht dat in de basis alle gemeenteraadsleden het beste met de stad voor hebben. Anders zouden zij dit werk niet doen. Het is flink aanpoten, vaak tot ‘s avonds laat en in de weekenden doorwerken, en dat ook nog naast een reguliere baan.
We verschillen ideologisch van mening, maar in de kern willen we allemaal een prettig bewoonbare, veilige en gezonde stad waar we elkaar respecteren en waarderen. Daarom vroeg ik collega-raadsleden tijdens mijn speech om zo nu en dan goed naar onszelf te kijken. Hoe denken we nou echt? Waarom vinden we iets interessant? Ben ik het echt alleen maar eens, of oneens? En welke argumenten bedenk ik daarbij?
Interesse
Wat we dan in mindfulness doen is ‘het denken’ loslaten en in plaats daarvan simpelweg, zonder oordeel, luisteren naar wat er echt gezegd wordt. Wat hoor ik nou? Misschien horen we dan net iets vaker wat ons verbindt en van waaruit we het gesprek kunnen beginnen.
Begrijp me niet verkeerd, ik bedoel het niet als retorisch trucje. Het gaat niet om eerst meeveren met de spreker om vervolgens onze eigen argumenten beter voor het voetlicht te kunnen brengen. Maar oprecht. Laten we het doen vanuit oprechte interesse, en als nieuwe ingang voor het debat of dialoog. Want samen kunnen we een hoop meer bereiken dan alleen.
YouTube video
Luisteren en vooroordelen
Door het jarenlang beoefen van mindfulness (de laatste jaren als trainer) ben ik steeds bewuster geworden van hoe dat eigenlijk in zijn werk gaat, dat luisteren. Want dat gaat veel minder aandachtig en rationeel dan we soms denken. Als iemand op het spreekgestoelte gaat staan beoordelen we vaak eerst, bewust of onbewust, of we de spreker interessant vinden. Soms doen we dat op de basis van vooroordelen. Hoe ziet iemand eruit? Heeft iemand een dasje om, of juist niet? En verwachten we dat hij of zij rechts is, of juist links? Die vooroordelen kunnen er al voor zorgen dat we niet open staan voor de boodschap.
Daarna beoordelen we of we het eens of oneens zijn, dit gaat dan niet alleen om inhoud, maar ook om vorm. Het is al vaak gezegd: bij het overbrengen van je boodschap gaat het er vaak niet om wát er gezegd wordt, maar hoe het gezegd wordt. En vooral als we het oneens zijn bedenken we argumenten die we kunnen gebruiken om op te staan, naar de interruptiemicrofoon te lopen en de spreker te slim af te zijn.
Samenwerken
Dit klinkt je vast logisch in de oren en natuurlijk hoort het ook bij het politieke werk om de tegenstellingen op te zoeken, uit te vergroten en ons te profileren. Maar die ideeënstrijd en strijd om belangen is niet het enige. In plaats van dat we bedenken waar we het niet met elkaar eens zijn kunnen we ook wat vaker proberen naar elkaar te luisteren. Want wat gebeurt er als we onbevooroordeeld luisteren en meer open staan voor onze overeenkomsten?
Ik geloof oprecht dat in de basis alle gemeenteraadsleden het beste met de stad voor hebben. Anders zouden zij dit werk niet doen. Het is flink aanpoten, vaak tot ‘s avonds laat en in de weekenden doorwerken, en dat ook nog naast een reguliere baan.
We verschillen ideologisch van mening, maar in de kern willen we allemaal een prettig bewoonbare, veilige en gezonde stad waar we elkaar respecteren en waarderen. Daarom vroeg ik collega-raadsleden tijdens mijn speech om zo nu en dan goed naar onszelf te kijken. Hoe denken we nou echt? Waarom vinden we iets interessant? Ben ik het echt alleen maar eens, of oneens? En welke argumenten bedenk ik daarbij?
Interesse
Wat we dan in mindfulness doen is ‘het denken’ loslaten en in plaats daarvan simpelweg, zonder oordeel, luisteren naar wat er echt gezegd wordt. Wat hoor ik nou? Misschien horen we dan net iets vaker wat ons verbindt en van waaruit we het gesprek kunnen beginnen.
Begrijp me niet verkeerd, ik bedoel het niet als retorisch trucje. Het gaat niet om eerst meeveren met de spreker om vervolgens onze eigen argumenten beter voor het voetlicht te kunnen brengen. Maar oprecht. Laten we het doen vanuit oprechte interesse, en als nieuwe ingang voor het debat of dialoog. Want samen kunnen we een hoop meer bereiken dan alleen.