Poliflw

De eerste maand van het nieuwe jaar stond vooral in het teken van woningbouw. In de raad van 1 februari werd onder andere een klein bouwplan in De Hoef (Oostzijde) en een heel groot bouwplan in Mijdrecht (Oosterland) behandeld.

Beide plannen hebben een geschiedenis. In De Hoef – Oostzijde gaat het om een betrekkelijk klein bouwplan van in totaal 8 woningen, waarvan voor 7 woningen de huidige bestemming (agrarisch) moest worden omgezet. Het gaat hier om een voormalig tuindersbedrijf, waar de eigenaar een 6 tal appartementen (deels starters, deel senioren) en 1 vrijstaande woning wil realiseren. Een deel van die appartementen zit in het betaalbare segment.

Over dit plan hebben we het volgende ingebracht:

In de commissie is er een forse discussie geweest over de duiding van de planregels. De schriftelijke beantwoording van het college bevestigt, dat de regels prima in elkaar zitten. Dat werd ook door onze eigen fractiespecialist geconstateerd. Ik ben daar blij mee, want dan hoef ik als raadslid toch niet alle regels na te pluizen.

Wat de ChristenUnie-SGP betreft is dit een prima plan. We begrijpen dat er enige overlast voor omwonenden kan zijn, maar dit is naar ons idee zeer beperkt en het feit dat hier weer een aantal woningen komen voor starters en senioren is wat ons betreft zeer welkom.

Het tweede plan betrof het project Oosterland. Dit is het gebied tussen de Kerkvaart (Noord), de Tuinderslaan (Oost), der Oosterlandweg (West) en het Wickelhofpark (Zuid). Hier staan veel (voormalig) tuindersbedrijven en het gebied heeft een nogal verrommeld aanzicht. Een mooie locatie om ca 800 woningen te bouwen. Knelpunt hierbij is de ontsluiting; het autoverkeer moet een goede uitweg hebben en het gebied ligt ver van de OV verbindingen. Daar worden twee oplossingen voor geboden. Allereerst zit er een fiets en voetgangersbrug over de Kerkvaart in met het plan om een snelle fietsverbinding door de polder richting Uithoorn te maken. Daarnaast overweegt de provincie om weer een lijnbus door Mijdrecht te laten rijden, die dan in de toekomst Oosterland aan kan doen.

Voor de ChristenUnie-SGP betekende dit het volgende:

De ChristenUnie-SGP is van mening, dat het eerder vastgestelde ruimtelijk kader goed vertaald is in dit bestemmingsplan. De discussie in de technische en politieke commissie en de aanvullende informatie leveren bij ons geen verdere vragen meer op. Wel hopen we dat we door het college als raad in de toekomst betrokken worden bij de OV oplossing. Want een goede OV ontsluiting voor deze ca 800 woningen is absoluut nodig en kan ook gelijk helpen om andere delen van Mijdrecht een betere OV voorziening te geven. Ik denk dat we daar bij de evaluatie van de SyntusFlex nog wel over zullen doorpraten.

Voor ons was er nog 1 zorg in het plan en dat betrof de energievoorziening. Vooral na kennis genomen te hebben van de ideeën daarover van de projectontwikkelaar. Gelukkig heeft de wethouder onze zorg goed opgepakt, door dit punt in een bestuurlijk overleg op tafel te leggen. Het verslag is wat ons betreft verhelderend en haalt een deel van de zorg weg. Maar toch blijven we van mening dat de gemeente hier wel de vinger aan de pols moet blijven houden. Per slot van rekening is zo’n ontwikkeling toch pionieren. Ook in de verdere toekomst. Daarom hebben we de eerste versie van de motie aangepast zodanig dat het college wordt opgeroepen “betrokken te zijn en blijven bij de initiële en toekomstige ontwikkeling van energiesystemen in deze wijk met het oog op kwaliteit, prijsvorming, continuïteit en (lever)zekerheid voor de gebruikers.”

Uiteindelijk zijn beide voorstellen unaniem in de raad aangenomen en dat geldt ook voor onze motie over de energiesystemen.

In de marge van deze twee voorstellen werd door de fractie Lokaal & Fair nog twee moties ingediend over “Zelfbewoningsplicht” (waar we eerder naar aanleiding van een motie van de ChristenUnie-SGP uit 2021 al toe besloten hadden) en “Kleine woningen buitengebied”. Na enige discussie en aanpassing van de moties, hebben we uiteindelijk voor deze moties gestemd.

Naast de bruggen en het lood werden nog een aantal punten behandeld te weten de (belasting)verordeningen, de kadernota van de ODRU en een drietal moties over veilige voetgangersoversteekplaatsen, de kinderburgemeester en de geldautomaten. Hieronder een kort resumé

Al in september waren de verordeningen uitgebreid aan de orde geweest en waren er een aantal wijzigingen doorgevoerd. Nu leek het alleen nog te gaan om een aantal tariefvaststellingen. In de commissie heeft de ChristenUnie-SGP nadrukkelijk gevraagd of er geen andere inhoudelijke wijzigingen zouden zijn. Dat werd bevestigd. Groot wat onze ontsteltenis toen we bij een controle erachter kwamen dat er toch diverse inhoudelijke wijzigingen alsnog in de verordeningen waren verwerkt, die niet in de commissie met de raad waren gedeeld.  "Het brengt mijn fractie op het randje van tegenstemmen tegen dit voorstel. Ik hoop dat de wethouder een overtuigend verhaal heeft. Want deze gang van zaken is gewoon ronduit continue slecht." was de conclusie van Wim Stam in de raad. Ook andere fracties reageerden hier verbolgen over, ondanks de uitleg van de wethouder dat het om correcties ging die in 2018 ook al in de verordening zouden hebben gestaan. Maar dat konden we op dat moment niet controleren en dus werd besloten het voorstel niet verder te behandelen. De verordeningen kunnen ook in december nog vastgesteld worden, zonder dat de inning van belastingen en heffingen in gevaar komt. De wethouder heeft beloofd een grondige controle door te voeren en de raad goed te informeren over de werkelijke verschillen. Overigens moest de wethouder in de commissie van 4 december jl. toegeven dat er toch twee nieuwe wijzigingen tussen zaten.

Op 22 november kregen de fracties ineens bericht, dat er een voorstel over de Kadernota 2021 van de OmgevingsDienst Regio Utrecht-west (ODRU) was blijven liggen waarbij de deadline voor het indienen van een reactie als bijna verstreken was. De ODRU is een zogenaamde "gemeenschappelijke regeling" van 14 gemeenten en betrokken bij vergunningsverlening en milieutoezicht. Het college verzocht om een spoedbehandeling en dus lag er een raadsvoorstel op tafel wat nog niet in de commissie behandeld was.

Wij hebben, net zoals een aantal andere fracties, onze ergernis uitgesproken over deze gang van zaken temeer daar de ODRU in die Kadernota aangeeft dat de kosten voor de gemeentes mogelijk met 27% gaan stijgen als gevolg van de invoering van de Omgevingswet. Onze ergernis was nog groter toen we er achter kwamen dat de raadsrapporteur (raadslid Brouwer) was gepasseerd en dat in de zomer in verband met de begroting 2020 van de ODRU ook veel te laat een voorstel bij de raad was ingediend.

Ook waren meerdere fractie niet tevreden over de veel te softe zienswijze en dus werd er in de schorsing een aanzienlijk aangescherpte reactiebrief opgesteld.

Wim Stam heeft daarnaast aangegeven een nader onderzoek te willen naar de taken die bij de ODRU zijn ondergebracht. Het is ons opgevallen, dat wij aanzienlijk meer besteden aan de ODRU dan een aantal andere gemeenten (zie afbeelding). Dat vraagt om opheldering.

Tot slot werden nog een drietal moties behandeld namelijk over verbetering van de veiligheid op voetgangersoversteekplaatsen (door ons gesteund en aangenomen), het organiseren van verkiezingen in plaats van benoemen van de kinderburgemeester (door ons niet gesteund en verworpen) en een oproep om GeldMaat te bewegen toch in elke grote kern een 24/7 toegankelijke geldautomaat te realiseren (door ons wel gesteund, maar verworpen).

Zienswijze ODRU

Voorzitter

De ChristenUnie-SGP heeft kennis genomen van dit raadsvoorstel en de zienswijze. Hier hebben we verder niet veel over toe te voegen, de zienswijze is wat ons betreft akkoord.

Wel hebben we over twee andere zaken opmerkingen.

Allereerst over de gang van zaken. Begin oktober heeft de ODRU ons de concept kadernota gestuurd. Pas op 22 november worden de fractievoorzitters per WhatsApp door de griffier hierover geïnformeerd met het verzoek om zonder commissiebehandeling direct in de raad te behandelen in verband met de inleverdeadline. De stukken volgen dan per mail en nog later pas in de notubox. De raadsrapporteur is niet op de hoogte, hoorde er pas van toen ik op 22-11 's-avonds bij hem navraag deed. In de commissie Ruimtelijke Zaken van 13-11 heb ik bij het onderwerp gemeenschappelijke regelingen nadrukkelijk gevraagd of er nog bijzonderheden uit overleggen zijn. Door de wethouder is aangeven niets te melden te hebben. Kennelijk is een mogelijke kostenstijging van 27% geen bijzonderheid voor deze wethouder.

En dat is niet de eerste keer. Want in de beantwoording van mijn vragen over deze kadernota en deze gang van zaken, wordt door het college verwezen naar de zienswijzebehandeling bij de 2e begrotingswijziging. Als we dan kijken hoe het daar gelopen is: Memo naar college op 11 juni (inhoud niet bij de raad bekend), verzoek van de ODRU op 8 juli, verzoek aan de raad om inbreng op de zienswijze op 28 augustus (is dus anderhalve maand blijven liggen); zelfs zonder raadsbehandeling maar vanwege de tijdsdruk alleen schriftelijk; de deadline is namelijk 16 september. Of de raadsrapporteur in dit traject nog ergens betrokken is? Ik weet het niet.

Kortom: het gaat structureel mis in dit huis met betrekking tot ODRU stukken. En dat is heel kwalijk. Zeker als we nu merken dat de financiële impact wel eens meer dan 25% stijging van het budget kan zijn; dat betekent ruim 6 ton extra kosten voor deze gemeente. Voorwaar geen klein bier.

Ik heb serieus een motie van treurnis overwogen. Maar laat ik het maar laten bij het uitspreken van, niet alleen mijn treurnis, maar ook mijn ergernis over de nonchalance in dit huis over het betrekken van de raad bij gemeenschappelijke regelingen (nu ja, op het GGD dossier loopt het wel goed). Deze raad heeft juist via een werkgroep geïnvesteerd in het verbeteren van Grip op de GR. Dan mag je toch verwachten dat dit bij het college ook prioriteit heeft. En dat er dus pro-actief gecommuniceerd wordt. Dat ontbreekt echter, zeker op het ODRU dossier.

Dat brengt mij dan bij het tweede punt. Twee jaar geleden hebben we besloten, met het oog op de wet kwaliteitsborging, om nog meer taken naar de ODRU over te dragen. Mijn fractie begint zich steeds meer af te vragen of dat een goed besluit was. Als we zien welk aandeel onze gemeente heeft in de ODRU begroting, dan is dat substantieel meer dan vergelijkbare gemeentes. Bijvoorbeeld De Bilt met zes kernen, ca 43000 inwoners en ongeveer 70% grondoppervlak van De Ronde Venen besteed ongeveer 40% van het bedrag van De Ronde Venen uit aan de ODRU. Maar ook andere gemeentes zoals Stichtse Vecht, Vijfheerenlanden en Woerden (vergelijkbare grootte) komen lang niet aan ons percentage; zij blijven steken op gemiddeld 8 a 9% aandeel terwijl wij 15% van de begroting van de ODRU ophoesten (en daarmee de grootste deelnemer zijn). Dat roept vragen op. Wat laten wij dan extra door de ODRU doen wat anderen niet doen of zelf doen. Hier moet toch een serieus besparingspotentieel in zitten. Zeker als we straks 95 euro per uur gaan betalen, voor taken die we mogelijk tegen lagere kosten ook zelf kunnen doen.

Ik verzoek het college dus een taken analyse te maken waarbij we een benchmark doen van wat wij bij de ODRU beleggen en wat andere gemeentes bij de ODRU beleggen en hoe andere gemeentes dan zaken oplossen die zij niet en wij wel bij de ODRU beleggen. Kan de wethouder een dergelijke analyse toezeggen. Ik meen dat we de ODRU in februari nog op bezoek krijgen; het zou fijn zijn als we dan over die analyse kunnen beschikken. En zo niet, dan misschien dat bezoek van de ODRU iets uitstellen?

 

 

Motie voetpaden

Lijkt me een prima motie. Bij de uitvoering ook eens kijken naar de oplossing in Stichtse Vecht. Daar gebruiken ze zebrapaden waarbij ledverlichting aanspringt zodra er een voetganger is en weer dooft als er niemand wil oversteken.

Motie Kinderburgemeester

Ik kan mij voorstellen dat dit misschien al het plan was van de wethouder en de motie dus overbodig is?

Motie Geldmaat

Even afwachten of Anco hem aanpast. Anders inbrengen dat Geldmaat zal reageren dat iedere kern een geldautomaat heeft (nl in winkels) en de bedoeling van de motie vermoedelijk is dat in ten minste de vier grote kernen een geldmaat 24u per dag beschikbaar is.

Al geruime tijd wordt in de raad gesproken over de wijze waarop we loodverontreiniging in onze bodem moeten aanpakken. Dit is nog het gevolg van het zogenaamde Toemaakdek wat in voorgaande eeuwen vanuit Amsterdam op ons grondgebied is gestort. We schreven er eind september op onze website al iets over (Bodemsanering).

Het college legde in de raad van 28 november een voorstel aan de raad voor waarin gevraagd werd een opgesteld rapport van bureau Tauw voor kennisgeving aan te nemen, in te stemmen met de conclusies en toetsingscriteria voor een nog te kiezen scenario in dat rapport en in te stemmen met het opstellen van een plan van aanpak.

Voor de ChristenUnie-SGP was dit een voorstel waar we niet mee uit de voeten kunnen. Het laat namelijk volledig open wie na het ingaan van de Omgevingswet (vooralsnog gepland per 1-1-2021) voor de kosten opdraait. Tot dan toe is namelijk de provincie verantwoordelijk voor bodemsanering, na die datum ligt dat bij de gemeente. Ook laat het voorstel in het midden welk scenario gekozen wordt dan wel op grond waarvan tot die keuze gekomen wordt.

Daarom hebben we een motie ingediend om op die punten het voorstel aan te scherpen. Wim Stam heeft dat als volgt in de raad toegelicht.

Een lastig dossier, vooral ook omdat het complex is en omgeven met veel onduidelijkheden.

En die onduidelijkheden zitten voor ons vooral ook in het voorstel en het besluit zelf. Het college vraagt ons kennis te nemen van een variantenstudie en van processtappen en vraagt ons in te stemmen met conclusies en toetsingscriteria.

Maar wat gaan we nu precies doen? En wat zijn nu de keuzes voor de aanpak? Welke variant wordt het en wie bepaalt dat? Dat staat er niet, wordt niet duidelijk en ook de rol van de raad is daarbij onduidelijk.

In de commissie is aangegeven, dat het Plan van Aanpak nog aan de raad zal worden voorgelegd. Ik hoor graag nog een bevestiging door de wethouder dat u via een raadsvoorstel hiervoor bij ons terugkomt.

Maar de ChristenUnie-SGP heeft er ook wel behoefte aan om de wethouder kaders mee te geven voor het vervolg. Want die ontbreken naar ons oordeel in dit raadsvoorstel en kaderstellen is nu eenmaal één van de taken van deze raad.

Daarom dienen we een motie hiervoor in met het dictum:

Ook na 2021 zullen provincie en rijk financieel aansprakelijk moeten blijven Vanuit volksgezondheidsoogpunt wordt gestreefd naar een maximale loodgehalte in woonkernen ter grootte van de advieswaarde van de GGD Maatregelen worden vervolgens gebaseerd op een uitgebreide serie monsters in zowel de particuliere als openbare ruimte.

 Naschrift: we hebben gevraagd om de motie voor het raadsvoorstel in stemming te brengen. Toen de motie door een meerderheid werd verworpen (omdat de wethouder aangaf met dat Plan van Aanpak nog naar de raad terug te zullen komen), heeft de ChristenUnie-SGP ervoor gekozen (net zoals Lijst8Kernen, RVB en de Seniorenpartij) om tegen het voorstel te stemmen.

Aanstaande donderdag, 31 oktober, zal de ChristenUnie-SGP bij de behandeling van de begroting 2020 voorstellen indienen om te komen tot een lagere afvalstoffenheffing. Onder andere door de inwoners permanent via een Afvalbarometer een middel te geven waarmee zij zelf de kosten van onze afvalverwerking kunnen beïnvloeden.

In september jongsleden sneuvelde opnieuw een Uitvoeringsplan Afval. Zowel dit college als het vorige college was niet in staat om een deugdelijk plan te presenteren wat de goedkeuring van de raad kon krijgen.

Maar ondertussen lopen de kosten voor de afvalverwerking wel op. De inwoner gaat in 2020 hierdoor een 20% hogere afvalstoffenheffing betalen. Deels doordat er extra heffingen door het rijk worden opgelegd. Maar ook deels doordat de reservepot in de achterliggende jaren niet voldoende op peil is gehouden omdat de colleges alvast lagere hoeveelheden restafval incalculeerden. Daarnaast stijgt ook weer de hoeveelheid restafval die wij met z'n allen op laten halen en dus stijgen ook de kosten.

"De inwoner is zelf de belangrijkste factor om deze kosten in de hand te houden" aldus Ton van Sligtenhorst (fractieassistent). "Maar dan moet de inwoner wel de goede informatie krijgen" vult Wim Stam (fractievoorzitter) aan.

Daarom komt de ChristenUnie-SGP in de begrotingsraad met een drietal voorstellen:

1) Wethouder Hagen heeft aangegeven eerst alle fracties te willen raadplegen voor zij met een nieuw aangepast voorstel komt. Wij zijn van mening dat die raadpleging met spoed plaats moet vinden. Dat kan ook omdat de fracties in september al uitvoerig hebben aangegeven wat ze wel willen en wat ze niet willen. Een nieuw voorstel moet er dus in de eerste maanden van 2020 kunnen liggen.

2) De ChristenUnie-SGP heeft een analyse gemaakt van de jaarrekening 2018 en de begroting 2020 van de AVU (Afval Verwerking Utrecht = samenwerkingsverband waar De Ronde Venen in deelneemt, die de inzameling en verwerking voor een groot aantal utrechtse gemeenten coördineert). "Onze inschatting is dat door een aantal maatregelen de doorbelaste kosten naar beneden kunnen en dat moet in dat uitvoeringsplan een belangrijk onderdeel worden" zegt Ton van Sligtenhorst

3) De inwoner heeft nu geen informatie over hoeveelheden en kosten. De ChristenUnie-SGP stelt voor om een zogenaamde "Afvalbarometer" in te voeren die op de website en de gemeentelijke informatiepagina moet komen te staan. Deze barometer moet dan aangeven hoeveel afval maximaal ingeleverd mag worden om de afvalstoffenheffing gelijk te houden of zelfs met bijvoorbeeld 5% te verlagen. Tegelijk moet die barometer maandelijks aangeven waar we staan, zodat de inwoner ziet of we de goede of verkeerde kant op gaan. "Dat is een financiële prikkel waarmee we de inwoner willen motiveren om beter te scheiden, minder restafval aan te leveren en daarmee in de toekomst minder heffing te betalen" stelt Wim Stam en merkt vervolgens op "En als u het niet voor het geld doet, dan maakt u onze gemeente in ieder geval duurzamer".

Eenvoudige maatregelen, waarbij we ervan uitgaan dat alle fracties ons hierin gaan steunen.

Op donderdag 20 december werd de laatste raadsvergadering van 2018 gehouden. Een raad met vooral veel “technische” onderwerpen. In dit artikel een korte terugblik op die raad en de inbreng van de ChristenUnie-SGP.

Huisvesting Werkcentrum

Sinds een jaar zit het Werkcentrum (de afdeling die zorgt voor begeleiding van mensen in de bijstand naar werk) in het voormalig Allround (naast lang parkeren in Mijdrecht). Dat blijkt een goede locatie te zijn, maar behoeft wel wat interne verbouwingen om die begeleiding optimaal te doen verlopen. Daarom werd een voorstel van het college behandeld voor een investering van ca. € 90.000. Enige discussie ontstond over de afschrijftermijn; het college stelde 15 jaar voor. Omdat onduidelijk is hoe lang het Werkcentrum uiteindelijk daar gehuisvest blijft, wilden een aantal fracties die termijn naar 10 jaar, of zelfs 5 jaar, terugbrengen. De ChristenUnie-SGP heeft verkorting naar 10 jaar gesteund.

Overdracht VTH taken

Begin 2017 is er besloten om de zogenaamde VTH-taken (vergunningverlening, toezicht en handhaving) over te dragen naar de ODRU (Omgevingsdienst Regio Utrecht). De aanleiding van dat besluit was een uitgebreid rapport waarin duidelijk werd, dat zelfstandig blijven uitvoeren van deze taken niet verstandig, zo niet onmogelijk zou zijn. De rijksoverheid stelt namelijk steeds hogere kwaliteitseisen aan die taken.

Inmiddels loopt een project om deze taken over te dragen, waarvoor nog een aanvullend eenmalig budget nodig is (totaal € 185.000 voor 2019, 2020 en 2021). Wij vonden echter dat de onderbouwing erg onduidelijk was, zeker omdat er bij het oorspronkelijke voorstel van maart 2017 al een extra budget (€ 330.000) voor deze overheveling was gevraagd, waarbij afgelopen zomer het college aangaf in 2018 ongeveer € 100.000 daarvan niet nodig te hebben. Uit de beantwoording bleek, dat er ook verwarring was ontstaan door het oorspronkelijke structurele budget in 2018 als incidenteel te benoemen. De aanvullende uitleg was voor ons uiteindelijk voldoende om in te stemmen met het verzoek voor dit eenmalig extra budget (van uiteindelijk netto dus € 85.000). 

Belastingverordeningen

Jaarlijks moeten de zogenaamde belastingverordeningen worden vastgesteld. Die gaan bijvoorbeeld over de OZB-belasting maar ook over belasting en heffingen voor bijvoorbeeld toeristen, forensen, riool, afvalverwerking, etc… Normaal gesproken wordt dit tegelijk behandeld met de begroting, dus begin november.

In september was door de wethouder al aangegeven dat ook dit jaar dat niet zou lukken en het dus december zou worden. Met de ervaring van vorig jaar (veel verwarring over alle mogelijke  wijzigingen in de verordeningen) werd afgesproken dat het dit jaar in ieder geval beperkt zou blijven tot de tarieven en kleine technische wijzigingen met de toezegging dat in de eerste helft van 2019 het college nog eens uitgebreider met de raad over de verordeningen van gedachten wil wisselen.

Nadat we de gewijzigde versies onder ogen kregen, bleek dat niet alleen de wijzigingen veel verder gingen, maar ook nog eens bitter slecht waren uitgelegd.

Met name de ChristenUnie-SGP en Ronde Venen Belang hebben zich in de commissie bijzonder kritisch over deze gang van zaken uitgelaten. Niet alleen vanwege het schenden van de afspraak uit september, maar ook over de onbegrijpelijke stukken. Bij de raadsbehandeling zat er in ieder geval een beter leesbare toelichting bij de stukken, maar die was verre van volledig. Een aantal wijzigingen werden nog steeds niet uitgelegd. Eén wijziging (Verordening Rechten Woonboten) blijkt tijdens de raadsbehandeling eigenlijk niet uitvoerbaar te zijn omdat hiermee rechtsongelijkheid zou kunnen ontstaan. Deze verordening werd dus ingetrokken.

De conclusie is, dat dit voorstel bar slecht door het college en de ambtelijke organisatie is voorbereid en behandeld (voor het tweede achtereenvolgende jaar).

De ChristenUnie-SGP heeft hier het volgende over opgemerkt: “Het college moet begrijpen dat raadsleden gewone burgers zijn, die niet perse specialist zijn in verordeningen, ambtelijke teksten of belastingwetgeving. U moet ervoor zorgen dat de informatie zo duidelijk is, dat ieder willekeurig raadslid of commissielid het zo kan begrijpen. Ik zeg dat uitdrukkelijk zo, omdat we de afgelopen tijd vaker complexe raadsvoorstellen hebben gehad, voor een leek niet te doorgronden. En omdat we in de eerste helft van het volgend jaar nog een keer naar de inhoud van deze verordeningen gaan kijken”.

Tegelijkertijd hebben we alvast een voorschot genomen op die bespreking in 2019: “Wat ons betreft kijken we dan ook naar de tarieven en met name gekoppeld aan de wenselijkheid van bepaalde zaken. Het is toch bizar dat je voor het sluiten van een huwelijk in onze gemeente bijna twee keer zoveel geld kwijt bent dan voor het beginnen van een seksinrichting. Maar ook op andere terreinen zou enige sturing via tarieven wat ons betreft best mogen bijvoorbeeld op het gebied van beschikbaarheid van alcoholhoudende drank of gokautomaten.  We willen dat dus in die discussie ook betrekken”.

Uiteindelijk hebben we wel ingestemd met de aangepaste verordeningen omdat anders de inning van belastingen en heffingen in gevaar zou komen.

Afgelopen zaterdag ontvingen de inwoners in De Ronde Venen een brief van waterleidingbedrijf Vitens waar zij aankondigden in 2018 bijna € 70,00 extra in rekening te zullen brengen bij de inwoners. De reden daarvan is de precariobelasting die de gemeente heft. Een storm van verontwaardiging stak op, ook bij veel lokale politici wat zelfs tot een zogenaamd interpellatie-debat in de raad van gisteren, 21 december, leidde. Hoe zit de ChristenUnie-SGP hier nu in?

Wat is precario?Via de gemeentewet heeft de gemeente de mogelijkheid om een aantal belastingen en heffingen in te voeren. De meeste bekende zijn de Onroerende Zaak Belasting en de hondenbelasting, maar u kunt ook denken aan leges voor vergunningen of de riool- en afval-heffing.

Een minder bekende is de zogenaamde Precario-belasting. Dit is een belasting die een gemeente kan heffen bij gebruik van gemeentelijke grond. Je kunt dan denken aan reclameborden in de openbare ruimte, maar ook aan het leggen van kabels en leidingen in de grond (zolang die grond van de gemeente is, bv langs een openbare weg).

Van belang is, dat nutsbedrijf Stedin, via hun energienota, de precarioheffingen van andere gemeenten ook doorbelaste aan gemeenten die geen precario heffen. Zoals tot dan De Ronde Venen.  Met andere woorden: onze inwoners betalen mee aan de inkomsten van andere gemeenten. In De Ronde Venen bestond die belasting nog niet, maar in 2015 is besloten die wel te gaan invoeren.

Door nu zelf ook precario te heffen, stijgen weliswaar de kosten van de nutsbedrijven (wat ongetwijfeld leidt tot hogere tarieven aan inwoners voor de netwerkkosten die wij allen betalen), maar het voordeel is, dat dit leidt tot inkomsten voor onze gemeente waar we nuttige dingen mee kunnen doen. Zoals investeren in wegenonderhoud, kosten in het sociaal domein dekken, de OZB laag houden of zelfs (gedeeltelijk) weer teruggeven aan de inwoners.

Hoe hebben wij gereageerd op de ontstane commotie?Al op zaterdag werden we door inwoners hierover benaderd. Uiteraard hadden we zelf de brief (als inwoner ontvangen) al gelezen.  Kennelijk was de alarmbel bij andere fracties ook geluid, want op zondag gingen de appjes al rond (waar we maar even buiten gebleven zijn).

Eerlijk gezegd is de commotie bij onze collega-politici nogal bijzonder; enige nuchterheid lijkt ons wel gepast. Toen we eind 2015 het besluit namen, wisten we (of konden we weten) dat de hogere kosten door de nutsbedrijven doorberekend zouden gaan worden. Dat is feitelijk in de begroting destijds ook al zo verwoord. Alleen wisten we niet het exacte bedrag. Dat valt nu hoger uit. Daarbij merken we wel op dat de door Vitens genoemde € 69,18 een doorbelasting is over twee jaar (bedrag per jaar is dus ca. € 35,00)

Maandagavond hebben we als fractie hier eens rustig met elkaar over gesproken. Bij ons circuleerde al het idee om voor de raad van donderdag een interpellatiedebat aan te vragen, maar de coalitie was ons daarin voor. Voor ons was van belang om eerst de feiten een rustig op een rijtje te zetten voordat we iets gaan roepen. Daarom hebben we maandagavond nog een aantal vragen aan het college (zie bijlage bij dit bericht) geformuleerd met het verzoek om voor de raad daar antwoord op te geven. Dat heeft het college gedaan en deze antwoorden waren zeer verhelderend.

Een paar dingen vallen ons daarbij op:

De verrekening naar gebruikers verloopt bij Vitens anders dan bij Stedin. Waar Stedin omslaat over de het hele verzorgingsgebied, belast Vitens alleen in die gemeenten die ook precario heffen. De werkelijke belasting door de gemeente aan Vitens blijkt bijna anderhalf keer zo groot te zijn dan door de gemeente in haar eigen begroting opgenomen. Of dat bij Stedin ook zo is, is niet aangegeven in de antwoorden.

Hoe nu verder?In het debat hebben we nadrukkelijk gevraagd of we onderscheidt kunnen maken tussen Vitens en Stedin. Het college geeft in haar antwoorden aan, dat dit niet zou kunnen (gelijkwaardigheid), maar wij hebben begrepen, dat in een aantal andere gemeenten dat wel zo wordt gedaan. In dat geval zouden we ervoor kunnen kiezen om wel bij Stedin (vanwege de verevening in het hele verzorgingsgebied) maar niet bij Vitens (voorkomen rondpompen van geld) te heffen. We zullen hier aanvullende vragen over stellen om dit uit te zoeken.

Mocht dat niet kunnen, dan zou in ieder geval nog eens goed gekeken moeten worden naar het vastgestelde bedrag dat we teruggeven ten opzichte van de werkelijke opbrengsten.

Ook willen we helderheid over de opbrengsten van de precario bij Stedin in relatie tot de bedragen die in onze begroting zijn opgenomen.

Dat alles heeft dan uiteraard wel consequenties voor de teruggave via de gemeentelijke aanslag, waar we in november toe hebben besloten (€ 80,00 per huishouden in 2018).

Vanuit de coalitie is aangegeven dat men in januari met een initiatiefvoorstel komt. We wachten dat eerst af en zullen dat op haar inhoud beoordelen.

Tot slotHet is nog goed om op te merken, dat precario sowieso zijn langste tijd heeft gehad. Afgelopen jaar is de wet hierop aangepast, vanaf 2022 mogen gemeenten geen precario meer heffen, dus dan stopt dit hele gebeuren automatisch. We zouden kunnen besluiten om per direct te stoppen, maar dat heeft twee nadelen:

Het slaat een gat van ca 1,5 miljoen euro in onze begroting. Met het oog op de ca 15 miljoen euro (voor de eerst vier jaar, ruim 30 miljoen op lange termijn) die nodig is voor het op peil brengen van ons wegennet, lijkt ons dat niet verstandig. We blijven dan, via Stedin, meebetalen aan precario-inkomsten van andere gemeenten waar De Ronde Venen, noch haar inwoners, iets voor terug ziet.

De gemeente bezit diverse panden en stukken grond. In het (soms verre) verleden vaak met een goede reden aangekocht, maar tegenwoordig niet allemaal meer zinvol om aan te houden. Hoe we met vastgoed om willen gaan is nu in een nota vastgelegd, die in de raad van september aan de raad werd voorgelegd. De ChristenUnie-SGP vindt daar het volgende van.

“Gemeentelijk vastgoed is in beginsel geen kerntaak van gemeenten.” Daarmee opent de inleiding van het raadsvoorstel. Op zich is de ChristenUnie-SGP het daar wel mee eens, maar toch willen we een kanttekening plaatsen bij dit voorstel en deze nota.

Het beleid steekt nu in op het afstoten van vastgoed waar we niet echt een doel of bestemming voor hebben. Dat levert ons naar verwachting boekwinsten op, die vervolgens de algemene reserve invloeien. Maar het bijbehorende effect is, dat het onze stille reserve uitholt. Het is goed om ons dat bewust te zijn. In het kader van de investeringen in wegen hebben we al een hele discussie achter de rug om te voorkomen dat we onszelf rijk rekenen. Het oplopen van de reserve door verkopen van het “tafelzilver” maken de maatregelen, die we in dat kader voornemens zijn te nemen, extra noodzakelijk.

De achterliggende jaren is er veel te doen geweest over grondexploitaties en voorraden grond. Door de economische recessie kwamen gemeenten met veel grond zwaar in de problemen. Ook De Ronde Venen moest flink afboeken. Maar als we de ontwikkelingen van de afgelopen paar jaar bezien, is het tij volledig gekeerd. Zelfs de projecten die zwaar verlieslijdend leken, vertonen nu een zodanig herstel, dat ze weer winstgevend worden. Daarnaast heeft de gemeente in de daar voorliggende jaren flinke reserves op kunnen bouwen juist door bouwprojecten waar wij een grondpositie in hadden. Dat leert ons, dat je als gemeente niet zondermeer af moet zien van aankoop van grond. En de verzilverde stille reserves bieden daar wel mogelijkheden voor.

Waarom zouden we dat doen? Enerzijds omdat we in het verleden hebben gezien, dat het ook een flinke bijdrage kan leveren aan de gemeentelijke financiën wat goed gebruikt kan worden bij incidentele investeringen. Maar anderzijds omdat het hebben van een grondpositie de positie van de gemeente ten opzicht van projectontwikkelaars ook sterker maakt. We krijgen, naast het instrument van bestemmingsplannen, een extra stuurmiddel in handen op bouwprogramma’s.

Daarom zouden wij willen voorstellen om bij verkoop van vastgoed de boekwinst apart te vermelden in de jaarrekening. Daarmee houden we een beter zicht op de historische ontwikkeling van de algemene reserve en hebben we een indicator voor de investeringsruimte voor het eventueel in de toekomst verwerven van strategische gronden.

We zijn benieuwd of de wethouder dan wel andere fracties ons in die visie kunnen volgen.

Overigens zal de ChristenUnie-SGP met dit voorstel instemmen.

Naschrift: De suggestie om boekwinsten apart in de jaarrekening te vermelden wordt door de wethouder overgenomen.

Eind 2016 is het Meerbad in Abcoude gesloten. Maar al vele jaren daarvoor, zelfs nog voor de herindeling, wordt erin Abcoude gesproken over een nieuwe zwembad. De Stichting Zwembad Abcoude heeft afgelopen jaar een plan ontwikkeld om toch tot een zwembad te komen in combinatie met de vervanging van de Kees Bon Zaal (die in 2020 niet meer bruikbaar is). Afgelopen maanden werd een business case gepresenteerd en door de gemeente een contra-expertise uitgevoerd. Het college is van mening dat de risico’s voor de gemeente te groot zijn om het plan over te nemen. De Stichting heeft nu via een burgerinitatief een uitspraak van de raad gevraagd. Gisteren, donderdag 29 juni werd daarover in de raad vergaderd. Het standpunt van de ChristenUnie-SGP hebben we als volgt ingebracht.

In de afgelopen jaren hebben wij als fractie van de ChristenUnie-SGP een kritisch positieve houding aangenomen tegenover  de plannen die moeten leiden tot een nieuw zwembad in Abcoude. Daarbij hebben we ons de vraag gesteld: “is het reëel om twee zwembaden te hebben in een gemeente van 43000 inwoners?” En zo ja, wat mag ons dat dan kosten. In de achterliggende jaren is een maximale bijdrage van de gemeente € 100.000 als vertrekpunt genomen. Hoewel wij dat, in relatie tot de inwonersaantallen en de exploitatiebijdrage aan het Veenweidebad erg ruim vonden, hebben we deze grens ook maar als richtinggevend genomen.

Maar de jaarlijkse exploitatiebijdrage is niet de enige factor van betekenis. Want voor onze fractie gold ook het uitgangspunt, dat de gemeente geen risicodragende partij zou mogen zijn bij een zwembad-ontwikkeling.

Het nu voorliggende voorstel voldoet niet aan genoemde criteria. De gevraagde exploitatiebijdrage is inmiddels opgelopen naar 2 ton (het dubbele van de door onszelf gestelde grens) en via de gevraagde borgstelling (7 miljoen) zou de gemeente dus toch risicodragend worden. Dan is de keuze makkelijk gemaakt: Geen steun van de ChristenUnie-SGP voor dit voorstel.

Maar, voorzitter, de wereld steekt niet zo zwart/wit in elkaar en dat maakt voor onze fractie het besluit over dit voorstel ook lastig. Want, en wij vinden dat niet onbelangrijk: er is een extra element in de discussie ingevoegd namelijk de vervanging van de Kees Bon-zaal. Voor de sportactiviteiten die daar gehouden worden, niet in de laatste plaats voor de basisscholen in Abcoude, heeft de gemeente een zorgplicht. En we weten dat op redelijk korte termijn deze sportzaal gesloten zal worden. Als er een vergelijkbare sportzaal teruggebouwd moet worden zoals er nu staat (en onze fractie vindt dat we daaraan niet ontkomen), dan kost ons dat ook een substantieel bedrag. Want met de rijksbijdrage voor twee kale gymzalen, zullen we dat niet redden.

De stichting wil ons, via haar memo van afgelopen zaterdag, doen geloven dat we voor 30.000 euro per jaar meer naast een zwembad een sporthal kunnen realiseren. Daar geloven we niet  in. Als we de verschillende berekeningen van de stichting erop naslaan, vallen ons sowieso  een aantal onverklaarbare verschillen op. Bijvoorbeeld over de jaarlijkse onderhoudskosten en de schoonmaakkosten. Daarnaast ontbreekt een post voor gymtoestellen in de business case op. In de achterliggende dagen hebben we hier met de stichting nog contact over gehad, maar niet alle antwoorden overtuigen ons.  Kortom, het lijkt ons dat er wel wat een al te rooskleurig beeld wordt geschetst van de voordelen van de combinatie gymzaal/zwembad.

Hoe groot zijn dus eigenlijk de meerkosten voor de gemeente bij het meegaan met het voorstel van de stichting? Dat is nu immers nauwelijks te bepalen en daarom ook lastig om vast te stellen of dat binnen de eerder genoemde € 100.000 blijft.

Daarnaast is het zo, dat als de gemeente zelfstandig een gymzaal bouwt, die eigendom van de gemeente is. In het voorstel van de stichting mag de gemeente wel de anderhalf miljoen rijksbijdrage overmaken en jaarlijks aan huur en exploitatiebijdragen € 264.000 betalen, terwijl ze geen steen van het gebouw bezit.

Dan nog het risico. Hoe groot is de kans dat uiteindelijk de exploitatie niet rond is te krijgen of de stichting ter ziele gaat? Wat dat laatste betreft: de stichting heeft een goed langjarig track-record en we hebben heel goed in de gaten dat heel veel mensen in en om Abcoude achter dit initiatief staan. Dus daarover hebben we niet heel veel zorgen.  Meer risico zien we in de ontwikkeling van de (mogelijk tegenvallende) kosten of lagere inkomsten door dalende bezoekers. Maar het ook zo: niemand die het weet. De stichting heeft haar business case, voor wat de bezoekers betreft, op de cijfers van de contra-expertise aangepast. Dus wellicht is dat voldoende.

Voorzitter,

En wat gebeurt er nu als het misloopt? Dan zal waarschijnlijk allereerst geprobeerd worden, met een verhoging van de jaarlijkse bijdrage, het gat de dichten. En als dat om wat voor reden niet lukt, dan zal de borg van de gemeente aangesproken worden. In dat geval wordt de gemeente eigenaar van het pand en kunnen we het verkopen. Wat het dan oplevert en of dat voldoende is om de resterende hypotheekschuld te voldoen, is lastig in te schatten. Maar een aanzienlijke verliespost ligt zeker voor de hand. Het vervelende is echter, dat de kans dat dit zich voordoet, naar ons oordeel lastig te bepalen is.

Zijn er dan geen pluspunten te noemen? Toch wel voorzitter.

Het is een mooi ontwerp, Abcoude en De Ronde Venen krijgen er een mooi en vooral aantrekkelijk pand bij, pal langs de spoorlijn. De locatie is per spoor goed bereikbaar, wat vast en zeker extra bezoekers zal aantrekken. We lossen in één keer het probleem van de vervanging van de Kees Bon-zaal op. Het Zwembad is zeker een item in Abcoude, maar ook in Baambrugge en leeft breed in deze kernen. Ook vanuit onze eigen achterban wordt een appel gedaan om met het initiatiefvoorstel in te stellen. Het voorstel leidt tot een goed bereikbare zwemvoorziening voor zowel kinderen als senioren Daarmee kan dit een maatschappelijke ontmoetingsplaats worden die de sociale cohesie ten goede komt. De uitwerking wordt door zowel Synarchis als de BNG als degelijk en van hoge kwaliteit gezien (wat vertrouwen in de initiatiefnemers geeft) De gemeente verkrijgt de grond van de huidige Kees Bon-zaal en kan daar een goede bestemming  aan geven (bijvoorbeeld voor seniorenhuisvesting) met mogelijk een exploitatiewinst als compensatie voor de kosten en risico ten aanzien van het zwembad.

Wel hebben wij nog een vraag aan de initiatiefnemers. Uw oorspronkelijk streven was een gemeentelijke bijdrage van € 125.000. Toen u in een gewijzigd voorstel om € 200.000 vroeg, riep dat bij ons toch de vraag op of u bij nader inzien uw eigen eerste model toch ook niet vertrouwde. In de commissie heeft u aangegeven dit als een extra buffer te zien die ook ruimte biedt voor extra aflossingen (dat zou het risico van de borg ook verminderen). Echter extra geld maakt soms ook slordig. Kunnen we afspraken met u maken, dat u uw best doet binnen die € 125.000 te blijven en het overschot daadwerkelijk voor extra aflossingen te gebruiken. Mogelijk kunnen we op termijn dan zelfs ook de gemeentelijke bijdrage verlagen.

Kortom, de ChristenUnie-SGP zou graag het voorstel steunen, maar ziet ook een aantal knelpunten. We zullen ons finale oordeel dus mede af laten hangen van de gedachtewisseling in deze raadsvergadering.

Naschrift: gedurende de discussie tekende er zich een meerderheid tegen het voorstel af. De coalitiepartijen steunen het college. Maar er is ook sympathie voor de inzet van de stichting en de inwoners van Abcoude, en dus zette de coalitie de deur op een kier. Na een uitvoerig debat, werd een procedurevoorstel van het CDA overgenomen. De stichting gaat in de zomermaanden nog eens extra kijken of er een beter financieel plaatje mogelijk is, gebruik makend van de suggesties die door raadsleden zijn gedaan. Tegelijk gaat het college alvast werken aan een plan B; nieuw ontwikkelen van de Kees Bon Zaal, mocht het hele zwembadplan uiteindelijk in het najaar toch afgeblazen worden. De discussie wordt in september vervolgd.

Vooruitlopend op de behandeling van de kadernota op 31 mei en 1 juni heeft de ChristenUnie-SGP een Algemene Beschouwingen ingediend met de titel “Duurzaam Financieren”. De besluiten gisteren in de raadsvergadering passen bij onze jarenlange inzet om dit te bereiken.

“Al in 2015 heeft de ChristenUnie-SGP gewezen op de kwetsbare financiering van grote investeringen in wegen en bruggen” aldus Wim Stam (fractievoorzitter). De fractie heeft toen gepleit voor het vastleggen van de inkomsten uit woningbouwprojecten voor deze investeringen. In 2016 hebben we dat pleidooi nogmaals gehouden door een motie “Infrastructuurfonds” in te dienen.

Tot 1 januari jl. moesten deze investeringen direct ten laste van de reserve gebracht worden. Zolang er geen (algemene) reserve is, kun je niet investeren. En met het vastleggen van die inkomsten wilden we zo’n reserve creëren. Maar dit jaar zijn de boekhoudregels voor gemeenten gewijzigd. Daarmee werd de noodzaak voor duurzaam financieren voor de ChristenUnie-SGP nog belangrijker.

De investeringen mogen nu “geactiveerd” worden. Dat betekent dat ze niet in één keer worden afgeschreven, maar over een groot aantal jaren in kleinere porties. Alleen draaien dan onze kinderen en kleinkinderen ervoor op. Daarbij bestaat het risico dat een oplopende algemene reserve tot te grote (onverantwoorde) investeringen gaat leiden. De recente schuldencrisis heeft ons geleerd, wat dat kan betekenen.

En dus lag er een amendement van ons klaar bij de behandeling Nota Reserves (in dezelfde raadsvergadering) om tot de instelling van een Wegenreserve te komen.

Mede door ons aanhoudend pleidooi sinds 2015 werd de problematiek ook door andere fracties onderkend. Dat heeft nu geleid tot een stelsel van maatregelen die een buffer gaan aanleggen voor die toekomstige afschrijvingen. “Een wat complexere oplossing, wij hadden liever voor de eenvoudige marsroute van een reserve gekozen, maar in het overleg met de huidige coalitie bleek dat niet haalbaar” vervolgt Stam. “En eerlijk gezegd maakt ons uiteindelijk het middel niet zoveel uit, zolang het doel maar bereikt wordt” zo vult hij aan. Tijdens het raadsdebat hoorden we vanuit de coalitie ook  tevredenheid over dit resultaat onder andere van VVD-raadslid Van Olden: “We hebben een historische stap gezet, uniek in Nederland”.

De details van de maatregelen moeten in de komende maanden nog uitgewerkt worden richting de begroting, maar de ChristenUnie-SGP is blij dat haar vasthoudende inzet op Duurzaam Financieren hiermee wel is beloond.