De mogelijke komst van een Burger King naar de Grote Markt zien de fracties van de Haagse Stadspartij en D66 niet zitten. Raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij: “Fastfoodhoreca op deze plek is volstrekt misplaatst. Het vloekt met het prachtige Rijksmonument de Volharding en met de sfeer en het karakter van het Popdistrict op en rond de Grote Markt.” Daniel Scheper, D66: “Ik pleit al enige tijd voor een betere branchering, zodat we de groei van fastfood kunnen stoppen. Het college moet nu echt in actie komen”.
De geruchten over de komst van de hamburgerketen naar de Grote Markt leiden tot veel verontwaardiging in de stad. Gebleken is dat wethouder Revis (VVD) op 29 april 2019 een vergunning heeft verleend voor de vestiging van een restaurant. De eigenaar van het pand Accres Real Estate wil niet zeggen of het gaat om een Burger King.
In schriftelijke vragen wijzen de twee raadsleden op het gemeentelijk beleid voor de Grote Markt. In diverse nota’s wordt de Grote Markt geroemd als pophotspot met een eigen sfeer gericht op muziek. Peter Bos: “Het college hecht veel waarde aan een zorgvuldige ontwikkeling van het Popdistrict op en rond de Grote Markt, maar bij het verlenen van de vergunning is totaal niet getoetst aan het beleid voor de Grote Markt”. Het gaat om het beeldbepalende pand op de hoek van de Grote Markt en de Grote Marktstraat, een Rijksmonument uit 1927 dat bekend is onder de naam de Volharding, een creatie van de architect Jan Buijs. De Volharding was de naam van een socialistische coöperatie die het gebouw destijds liet bouwen voor propagandadoeleinden middels lichtreclame, uniek voor die tijd.
Daniel Scheper, raadslid voor D66: “Den Haag telt inmiddels meer dan 450 fastfoodzaken. Branchering is hard nodig. Ik heb vorig jaar van het college de toezegging gekregen dat daar naar gekeken gaat worden, zodat we niet op elke straathoek een fastfoodtent krijgen”. Ook het Voedingscentrum Nederland en tal van wetenschappers vinden dat de opmars van fastfood in de publieke ruimte moet stoppen. Met name in de grote steden is het aanbod aan friet, hamburgers, kebab en pizza enorm. Bij een groter ongezond aanbod, neemt voor de consument de verleiding toe. Meer ongezond eten leidt tot hoger risico op overgewicht en ziekten als diabetes type 2, hart- en vaatziekten en sommige vormen van kanker. Tenslotte zijn ook veel dierenwelzijnsorganisaties en milieuorganisaties kritisch over de groei van hamburgerketens.
Hieronder de schriftelijke vragen:
Schriftelijke vragen: Burger King Grote Markt
Indieners: Peter Bos, Haagse Stadspartij en Daniel Scheper, D66
Datum: 22 juli 2019
Aan de voorzitter van de gemeenteraad,
Op 29 april heeft het college een omgevingsvergunning verleend voor het veranderen van het kantoorgebouw Grote Markt 22 tot kantoor en restaurant.
Hierover stellen wij overeenkomstig artikel 30 van het Reglement van orde de volgende schriftelijke vragen:
1. De vergunning betreft het veranderen van de functie van de begane grond, de entresolvloer en kelder van het kantoorgebouw ‘De Volharding’ in een restaurant. Gebleken is dat de aanvraag niet voldoet aan de bestemming Kantoor-2’, genoemd in artikel 14 van de planregels van het bestemmingsplan voor wat betreft het gebruik als middelzware horeca. Het bestemmingsplan biedt geen toereikende afwijkingsmogelijkheid voor de geconstateerde strijdigheid. Het college is bereid gebleken de afwijking van de desbetreffende bestemmingsplanregels toe te staan op grond van artikel 2.12, lid 1, onder a, sub 2º, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, juncto artikel 4, lid 9 bijlage II van het Besluit omgevingsrecht (Bor). Is het juist dat de vergunning is verleend met toepassing van de zogenaamde kruimellijst? Zo nee, waarom niet?
2. Is het juist dat het college beleidsvrijheid heeft als het gaat om het toepassen van de kruimellijst? Zo nee, waarom niet?
3. Is het juist dat de verhuurder van het pand in gesprek is over de vestiging van Burger King in het pand? Zo nee, waarom niet?
4. Was het college op het moment van het verlenen van de vergunning hiervan op de hoogte? Zo nee, waarom niet?
5. Is de vergunning verleend zonder dat vaststond welke restaurant er in het pand zou komen? Zo ja, waarom?
6. En zo ja, waarom is een vergunning verleend zonder te toetsen welk restaurant hier zou komen?
7. Is het college met ons van mening dat een restaurant wezenlijk verschilt van een fastfoodinrichting? Zo nee, waarom niet?
8. Het college heeft als motivering voor het afwijken van het bestemmingsplan het volgende gesteld in de vergunning:
Omdat transformatie van een gedeelte van het kantoor in bestaand beleid past en omdat horeca op deze plek voorstelbaar is heeft het college besloten om mee te werken aan dit initiatief en de vergunning te verlenen.
Het college verwijst daarvoor o.a. naar de Kantorenstrategie, de Horecavisie en het Binnenstadsplan. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?
9. In de vergunning wordt uit het Binnenstadsplan m.b.t. de Grote Markt het volgende geciteerd:
Deze plekken fungeren als bestemmingen, elk met een eigen profiel en aantrekkingskracht. Dit zijn bij uitstek locaties voor onder andere horeca. Vooral op de pleinen is de horeca dominant en sfeerbepalend.
Het Binnenstadsplan stelt verder dat bij het verder ontwikkelen van horeca- en uitgaansgebieden, waaronder de Grote Markt, horeca alle ruimte krijgt.
In werkelijkheid staat er in het Binnenstadsplan:
Deze plekken fungeren als bestemmingen, elk met een eigen profiel en aantrekkingskracht. Dit zijn bij uitstek locaties voor horeca, evenementen en terrassen, maar soms ook juist rustpunten. Bestemmingen zijn als attractiepunten van groot belang voor de leesbaarheid van de stad. Ze zijn niet alleen in ruimtelijke zin duidelijk herkenbaar, maar ook vanuit de functie (representatie) en voor de bijbehorende doelgroepen. Het gaat om: Grote Markt: pophotspot, uitgaanscentrum.
Welke sferen worden er in welk gebied gecreëerd? Horeca- en uitgaansgebieden: het Plein en het Buitenhof (historisch), het Spui (modern), Grote Markt (pop). Bij het verder ontwikkelen van deze locaties krijgt horeca alle ruimte.
Waarom heeft het college niet de volledige tekst en in context over de Grote Markt geciteerd?
10. In het Binnenstadsplan staat verder nog:
Belangrijke opgaven voor de schakels rondom de Winkel Kern: Grote Markt: poppodium; verbinden van het hoge en het lage niveau.
Het culturele aanbod in de binnenstad maakt van Den Haag een toeristische ‘must see’ bestemming en Culturele Hoofdstad 2018. Cultuur manifesteert zich in verschillende vormen in de sferen van de binnenstad: Grote Markt: muziek, pophotspot.
In 2020 staat de Haagse binnenstad in Nederland bekend om de culinaire kwaliteiten en toonaangevende (meng-) formules.
De Grote Markt, het Plein en het Buitenhof zijn aantrekkelijke horecapleinen geworden met ieder een eigen publiek. In het algemeen geldt dat Den Haag meer een stad van kwaliteit is dan van trendy concepten. Den Haag is een echte restaurantstad, maar wordt nog te weinig als zodanig (h)erkend.
De Haagse binnenstad zal ook op het gebied van uitgaan levendiger moeten worden. Dit gebeurt door:
Het verder ontwikkelen van een pophotspot met uitgaansvoorzieningen, gericht op jongeren en muziek op en rond de Grote Markt.
Welke sferen worden er in welk gebied gecreëerd? Horeca- en uitgaansgebieden: het Plein en het Buitenhof (historisch), het Spui (modern), Grote Markt (pop).
Waarom heeft het college deze onderdelen van het Binnenstadsplan niet genoemd in de vergunning?
11. In het Binnenstadsplan staat verder:
De gemeente hanteert op basis van de nota ‘Strategisch Locatiebeleid Binnenstad’ een pro-actieve aanpak om gewenste ontwikkelingen mogelijk te maken en aan te jagen. Het strategisch locatiebeleid vormt een belangrijke basis voor de aanpak van locaties in dit Binnenstadsplan. Strategisch locatiebeleid wordt verder geïntensiveerd.
Gaat het m.b.t. het pand Grote Markt 22 om een strategische locatie? Zo nee, waarom niet?
12. Past de vestiging van een Burger King op deze plek in het strategisch locatiebeleid? Zo ja, hoe?
13. Volgens de Horecavisie telt onze stad ruim 450 fastfood-ondernemingen. Is het college met ons van mening dat een verdere groei van het aantal fastfood-ondernemingen ongewenst is? Zo nee, waarom niet?
14. Wanneer komt de wethouder met de uitwerking van de branchering, zoals toegezegd tijdens de behandeling van de kadernota Detailhandel, en met de uitwerking van de detailhandelnota?
15. In de Haagse aanpak gezond gewicht 2010-2014 voor jongeren met overgewicht staat voedsel centraal. De aanpak richt zich op het voorkomen van overgewicht door kinderen te stimuleren gezonder te eten: op school, thuis, op de sportclub en in de vrije tijd. Is het college met ons van mening dat de vestiging van een fastfoodketen als Burger King in een uitgaanskern (waar veel jongeren komen) in het kader van gezond eten volstrekt ongepast is? Zo nee, waarom niet?
16. In de Popnota staat het volgende m.b.t. de Grote Markt:
Het Popdistrict rondom de Grote Markt wil zich verder ontwikkelen tot een trekpleister voor partijen uit de popsector.
Net zoals dat het Museumkwartier rondom het Lange Voorhout een gebied is waar veel musea en erfgoed bezienswaardigheden zijn, heeft het gebied rondom de Grote Markt zich ontwikkeld tot Popdistrict, een plek waar veel initiatieven rond popmuziek plaatsvinden. De komende jaren wil het Popdistrict zich verder ontwikkelen tot een gebied waar steeds meer partijen uit de popsector naar toe trekken of zich vestigen. De Grote Markt en de aangelegen horeca- en cultuurgelegenheden bieden met regelmaat een podium aan muzikanten. Sinds 2017 wordt de naam Popdistrict gehanteerd (voorheen PopHotSpot). De programmering staat namelijk niet alleen op één spot maar verspreidt zich over het gebied rondom de Grote Markt: van het Paard en het Koorenhuis tot aan de Grey Space in the Middle, Lutherse Kerk, het Nutshuis en de Rootz. In de bijlage is een overzichtskaart van het Popdistrict opgenomen. Er bestaat binnen het Popdistrict een samenwerking tussen culturele en horecaondernemers en ook culturele partners zoals Musicon en het Haags Pop Centrum.
Beleidsvoornemen – De ontwikkeling van het Popdistrict zorgt voor een levendige binnenstad, een verhoging van de leefbaarheid en vergroot de aantrekkingskracht en positionering van het gehele gebied. Het college zal de ontwikkeling van het Popdistrict stimuleren.
Is het college met ons van mening dat de Popnota ook een ruimtelijk relevant beleidskader is? Zo nee, waarom niet?
17. Waarom heeft het college de Popnota niet genoemd als beleidskader bij het verlenen van de vergunning?
18. Is het college met ons van mening dat de vestiging van een Burger Kingfiliaal op de Grote Markt verstorend is voor de beleving van het Rijksmonument? Zo nee, waarom niet?
19. Is het college bereid om er alles aan te doen om de vestiging van Burger King op de Grote Markt te voorkomen en een andere beter passende invulling te bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?
Peter Bos Daniel Scheper
Haagse Stadspartij D66