Poliflw

en in de rest van de wereld

Inmiddels een echte traditie, de Vredesmars in Veenendaal op de zaterdag voor kerst. Om 13.45 verzamelden we bij de Witte Kerk op de markt. Met zo'n 30 mensen van allerlei pluimage begonnen we met de mars onder de bezielende leiding van Jan Breur, terwijl Sietse voor de toepasselijke muziek zorgde.

Bij het gemeentehuis aangekomen hadden we de eerste spreekster. Op naar de Brouwersgracht voor de volgende spreekster. Ja, de vrouwelijke spreeksters waren goed vertegenwoordigd. Inmiddels koude oren bij het Thoomesplein aangekomen voor de volgende spreekster.

Op naar het Zwaaiplein, waar bekende Veenendaler Jaap Pilon aanwezig was en vertelde over de vrede, en hoe door vrede Veenendaal is ontstaan.

Bij het Scheepjeshofplein, met inmiddels koude voeten, de vredesvlag overgenomen van Ary Jan voor het laatste stukje naar Down Town. Daar hield Jan de laatste toespraak.

Het was een inspirerende middag, en hopelijk hebben we toch weer een hoop mensen aan het denken gezet over vrede.

Met een paar Die Hards nog een drankje gedaan, en ons opgewarmd. Volgend jaar weer; want het is een mooie traditie en nog steeds nodig.

De gemeenteraad moet binnenkort een beslissing nemen over de Veense bijdrage in de warmtetransitie en de regionale energie strategie (RES). Daarom heeft onze fractie zich onlangs laten informeren over warmtepompen bij Nathan te Zevenaar.

VVD Veenendaal is altijd kritisch geweest over het tempo naar een energieneutraal Veenendaal. Wij zien veel mogelijkheden voor de commerciële markt. Wij willen we ons niet door een jaartal laten leiden, maar door de mogelijkheden die de diverse technieken voor warmte- en koude leverantie, kunnen bieden op weg naar een gasloos en energieneutraal Veenendaal. De energietransitie is in feite een kennistransitie, waarbij innovatie de boventoon moet voeren.

Bij Nathan hebben we gezien wat allemaal mogelijk is. Danny Wisselo en Ruud Jacobs, sales managers hebben ons uitgebreid bijgepraat over de diverse soorten technieken bij warmtepompen; lucht/water warmtepompen, een-op-een cv-ketel vervangende warmtepompen, bodem/water warmtepompen, Brine systemen, etc. De commerciële markt wordt helaas nauwelijks betrokken bij de RES, waardoor mogelijkheden buiten beeld blijven. Zo schetste Nathan dat met een warmtenet met lagere temperaturen - waardoor minder dikke leidingen nodig zijn in de straat - en een aanvullende kleine warmtepomp in huis mogelijk tegen veel lagere kosten de energietransitie vorm kan krijgen. Bij de Nathan Academy worden de installateurs opgeleid om de warmtepompen te installeren zowel in de nieuwbouw als in de bestaande bouw van woningen en bedrijfsgebouwen. Met bepaalde typen warmtepompen kunnen ook bestaande hoge temperatuur radiatoren of vloerverwarming gewoon gehandhaafd blijven. Het bedrijf werkt met een aantal zorgvuldig geselecteerde merken, die tot de stilste warmtepompen op de markt behoren. Al sinds de jaren ’90 werkt Nathan hiervoor bijvoorbeeld al samen met woningcorporaties om hun sociale woningvoorraad van het gas af te halen. 

Het was een interessant werkbezoek, waarbij onze fractie zeer onder de indruk was van de mogelijkheden die er reeds nu al zijn en we zijn enthousiaster geworden over warmtepompen.Yvonne Bottemafractievoorzitter

NB: Onze fractie was via het bekende Veenendaalse installatiebedrijf Wisselo Airconditioning & Verwarming geïntroduceerd bij Nathan.   

XXIV Congres - Slotstuk van een lange discussie

"De koffie is wat aan de sterke kant," zei Tilmann, en hij zette zijn bekertje neer. Jan glimlachte. "Dat ga je nog wel nodig hebben," antwoordde hij. Het was 14 december 2019. Ze waren in het NBC in Nieuwegein, waar het vierentwintigste congres van de SP plaatsvond...

Dit jaar stond het Congres in het teken van het herstel van de partij, na een serie tegenvallende verkiezingen. Met name de verkiezing voor het Europees Parlement, afgelopen mei, was een harde klap: beide zetels die de SP had in Brussel waren verloren. In het Congresstuk 'Samen Vooruit' staan een evaluatie van de staat van de partij en voorstellen over hoe de weg naar boven hervonden moet worden. Dit stuk lag ter behandeling voor. En de uitslag van de bestuursverkiezing zou bekend worden gemaakt. De afvaardiging vanuit Veenendaal op dit congres bestond uit fractievoorzitter Jan Breur en raadscommissielid Sietse van der Bij. Walter Siemons was er uit hoofde van zijn functie als Hoofd Financiële Administratie van de SP - en als kandidaat-bestuurslid. Tilmann van de Loo was mee als gast. Zodoende was er een gezellig Veens Viertal afgereisd naar Nieuwegein...

Verkiezing bestuur

De SP kiest elke twee jaar nieuwe leden voor het bestuur. Voor de functies van 'voorzitter' en 'partijsecretaris' wordt apart gestemd. De stemmingen vinden plaats op de Algemene Ledenvergaderingen in elke afdeling. Alle uitgebrachte stemmen worden bij elkaar opgeteld, en de totaaluitslag werd bekend gemaakt op het Congres. Jannie Visscher is gekozen tot voorzitter van de partij. Zij liet met 1110 stemmen (waarvan 13 uit Veenendaal) de andere kandidaat, Patrick van Lunteren achter zich. Van Lunteren was goed voor 618 stemmen - waarvan 2 uit Veenendaal. Arnout Hoekstra was de enige kandidaat voor de functie van Algemeen Secretaris. Hij kreeg 1492 stemmen - waarvan 10 uit Veenendaal. 5 Veenendalers hadden blanco gestemd voor die functie.

Onze Walter greep naast een zetel in het partijbestuur. Hoewel hij alle 15 Veense stemmen wist te bemachtigen, bleef hij in het eindtotaal steken op 97 stemmen - en werd daarmee hekkensluiter onder de kandidaten. Sunita Biharie werd wel gekozen tot één van de elf algemeen bestuursleden. Zij was goed voor 789 stemmen, waarvan 14 uit Veenendaal.

Afscheid Ron Meyer

De verkiezing van Jannie Visscher als nieuwe voorzitter, hield automatisch ook het afscheid in van de zittende voorzitter.

Ron Meyer is vier jaar lang voorzitter geweest van de SP. Met tomeloze inzet heeft hij gestreden voor een rechtvaardiger Nederland. In mei 2019 maakte Ron bekend dat hij zich niet meer verkiesbaar zou stellen als voorzitter. We danken Ron voor zijn fantastische werk, zijn enthousiasme en zijn hart voor de partij.

Rooie Reus-prijs 2019

De Rooie Reus-prijs, een initiatief van de SP, wordt sinds 1996 toegekend als blijk van grote waardering en respect voor een persoon of organisatie die zich op opmerkelijke en gedurfde wijze inzet voor de samenleving, voor behoud van solidariteit en tegen maatschappelijk onrecht in Nederland en daarbuiten. Op het congres werd de winnaar van dit jaar bekendgemaakt: Leraren in Actie. Leraren in Actie is een kleine, strijdbare alternatieve vakbond voor en door leraren, die al jarenlang ijvert voor beter onderwijs en betere salarissen in het voortgezet en primair onderwijs. Als luis in de pels van de grote onderwijsbonden draagt Leraren in Actie bij aan het groeiend verzet van leraren tegen het tekortschietende onderwijsbeleid van opeenvolgende regeringen.

Gouden tomaten

Tevens werden er op dit congres maarliefst twee Gouden Tomaten uitgereikt. De Gouden Tomaat is de hoogste onderscheiding binnen de SP.

Eén Gouden Tomaat ging naar Bob Fosko. Hij is al jarenlang de huisartiest van de SP en heeft een aantal belangrijke SP-campagneliederen geschreven en gezongen. Samen met Karel Glastra-van Loon schreef hij 'Een Mens is Meer'; het partijlied van de SP.

Ook werd een Gouden Tomaat uitgereikt aan Rosita van Gijlswijk. Zij heeft zich niet alleen jarenlang ingezet als raadslid en Kamerlid en voor onze solidariteitsregeling, maar ook vele jaren deel uitgemaakt van het partijbestuur van SP. En dat heeft ze fantastisch en met ontzettend veel energie en inzet gedaan.

Stemmingen

Er moest natuurlijk ook gestemd worden over het congresstuk met bijbehorende resolutie. In de aanloop naar het congres hadden leden al hun opmerkingen kunnen insturen, waarop het stuk flink is aangepast. Desalniettemin lagen er 124 wijzigingsvoorstellen op het congresstuk voor, en 33 moties naar aanleiding van. Hier moest over gestemd worden.

Het grootste gedeelte van het congres ging natuurlijk op aan het spreken over de verschillende voorstellen. In de zaal meldden zich talloze sprekers die de afgevaardigden probeerden te overtuigen van de juistheid van hun voorstel. De pauzes werden uiteraard benut om lekker te eten, maar voor afgevaardigden, zoals Jan en Sietse, was dit ook de tijd om nog eens goed te overleggen welke voorstellen wel of niet door Veenendaal gesteund zouden worden.

Uiteindelijk zaten de stemmingen erop, en is het stuk vastgesteld. Na een toespraak van Lilian Marijnissen, en een drankje als afsluiting, ging het Vrolijke Veense Viertal weer naar huis. En de partij? Die kan weer SAMEN VOORUIT.

Samenwerken voor een betere wereld Kaderscholing, zaterdag 26 oktober 2019

Plaats: VeenendaalLocatie: de VeenderhoeveWie: Sietse van der Bij (schaduwraadslid) en Toke van de Rovaart (organisatiesecretaris)Wat: Een scholingsdag voor gevorderde ledenHoeveel: 100 leden uit het hele land, van Limburg tot Den Helder, van Groningen tot Maastricht!

Onderwerpen: Aandragen van en strijd voeren voor het verwerkelijken van alternatieven voor de korte en lange termijn "Het gesprek én de samenwerking aangaan met iedereen die wil en durft te denken over een betere wereld."

Dit door middel van een vraaggesprek met Remi Poppe (oprichter van de SP) en Lieke van Rossum (een van de leden van het scholingsteam), met duidelijke beelden uit vervlogen tijden ondersteund op het grote scherm.

Na een korte pauze kwam een Nieuwe Lonen campagnestrategie naar voren, toegelicht door Jasper van Dijk met medewerking van Jimmy Dijk, vragen en opmerkingen kwamen uit de zaal. Het wordt allemaal nog nader uitgewerkt en komt straks met het landelijk congres in december naar buiten! Hier werden de aanwezigen stevig aan het werk gezet: Groepsdiscussies werden gevoerd; strategieën uitgedacht om dit verder uit te werken.

Hierna werden we van een lekkere lunch voorzien, soep, lekkere broodjes en fruit toe! Het prettige van deze locatie was dat er zowel binnen als buiten(dankzij het mooie weer) gebruik van gemaakt kon worden!

Na de lunch stond er weer een serieus onderwerp op het programma: Het Nationaal Zorgfonds, ons plan voor rechtvaardige zorg, door een zorgverlener bij uitstek Henk van Gerven. Er is veel doorgerekend door het CPB, met tegenslag wordt rekening gehouden, het zou helemaal van start kunnen gaan! Hoe blazen we het NZF.weer  nieuw leven in? Onderdeel van de zorg is ook het onderhoud van hulpmiddelen, een onderdeel wat in het TV programma  Kassa aan de orde is geweest!

Daarna kwam een scholingsonderwerp aan bod over "Het leveren van fundamentele kritiek op de kapitalistische wereldorde", een onderdeel uit de cursus wat met goede voorbeelden en wisselwerking van de aanwezigen goed uit de verf kwam! Bastiaan van Apeldoorn stond zijn mannetje in dit boeiende onderdeel!

Benen strekken, wat drinken, en dan klaar maken voor het laatste onderdeel: Politiek café met 2 goede sprekers: Ronald van Raak ,Kamerlid met o.a. Binnenlandse zaken in zijn portefeuille, en Arno van der Veen, voorzitter van Rood (Jong in de SP), en een bekende gespreksleider Nico Heymans ( een van de oudere rotten in het vak van het scholingsteam) Na de voorstelronde kwamen er al snel de nodige vragen uit het publiek die goed beantwoord werden door zowel Ronald als Arno, kwinkslagen van, voor en met het publiek, we konden wel uren doorgaan... ...maar helaas; aan alles komt een einde. Ook aan deze dag. Veel stof tot nadenken, en om verder mee te gaan!

Maar niet zonder een borrel, fijne gesprekken, en het diner waar voor ieder wat wils was, we met elkaar in gesprek gingen, en tenslotte elkander uitzwaaiden met een "Tot ziens bij een volgend congres, scholing of anderszins."

Kom ook en deel uw verhaal!

Op 23 september organiseer ik, John Keulstra, de bijeenkomst 'Koffie, Koek & Uitkering'. Ik word hierbij ondersteund door de SP. Tijdens deze avond worden ervaringen gedeeld en besproken met andere uitkeringsgerechtigden.

Loopt u tegen een muur van bureaucratie aan? Krijgt u het idee van het kastje naar de muur gestuurd te worden? Heeft u soms het gevoel dat uw probleem niet serieus genomen wordt?

Kom dan 23 september van 20.00 uur tot 21.30 in de Panorama aan De Tinneweide 144A. Praat mee hoe we dit kunnen oplossen.Samen staan we sterk.

Gratis toegang, koffie, thee en koek.

John Keulstra, Uitkeringsafhankelijke

Facebook

NAAM: Tony StarkALIAS: Iron Man

VERSCHIJNT IN: Iron Man 1, 2, 3, Avengers 1, 2, 3, 4, The Incredible Hulk, Captain America 3, Spider-man: Homecoming

Synopsys: Wapenfabrikant Tony Stark valt ten prooi aan terroristen, die hem dwingen een wapen te maken. In plaats daarvan bouwt hij een mechanisch harnas, waarmee hij ontsnapt aan zijn gijzelnemers. Hier begint zijn leven als de superheld Iron Man...

Aan het begin van de eerste Iron Man-film, tevens de eerste film in de Marvel-filmreeks als geheel, is Tony Stark de perfecte kapitalist, naar het ideaal van Ayn Rand (1905 – 1982). Zij zei: "Kapitalisme draagt een man niet op te lijden, maar om plezier en succes na te jagen, hier, op aarde.  Kapitalisme draagt mensen niet op om te dienen en te offeren, maar om te produceren en te profiteren." (1) Rand, tot op heden de grootste denker in het moderne kapitalisme, zag in egoïsme (hebzucht) geen zonde, maar juist een deugd. "Het morele doel van een mensenleven is het bereiken van zijn eigen geluk. (…) dit betekent dat hij zijn leven niet ondergeschikt maakt aan het welzijn van anderen, noch dat hij zichzelf opoffert omwille van hun behoeften, dat het verlichten van hun leiden niet zijn eerste zorg is (...)" (2) Tony Stark voldoet in bijzonder hoge mate aan het ideaalplaatje van Rand. Zelfs de basale regels van het fatsoen laat hij links liggen voor zijn eigen genot. Hij slaat de uitreiking van een onderscheiding aan hem over, omdat hij meer plezier ontleent aan een spelletje dobbelen in het casino. Als een journaliste hem confronteert met zijn bijnaam 'handelaar des doods', lacht hij dat weg. Wat maakt het uit dat er mensen kapotgeschoten worden met zijn handelswaar? Dat er bommen ontploffen met zijn naam erop? Hij, zijn bedrijf, verdient er goed aan. Dat is wat telt. Als klap op de vuurpijl verleidt hij de journaliste in kwestie ook nog eens, en belandt zij bij hem in bed. Daags erna vliegt hij – in zijn privévliegtuig eenwelk is uitgerust met paaldanspaal en danseressen – naar Afghanistan om zijn Jericho-raket te demonstreren. En in Afghanistan wordt alles anders...

Op de terugweg van de presentatie valt zijn konvooi ten prooi aan een hinderlaag van terroristen. Voordat hij gevangen wordt genomen, ziet Stark hoe de soldaten die hem proberen te beschermen worden beschoten met wapens waar zijn naam op staat. In zijn gevangenschap ontdekt hij dat zijn bedrijf wapens verkoopt aan deze terroristische organisatie, die hem nu ook vraagt een Jericho-raket te bouwen. Dit is een keerpunt. Hoewel de terroristen hun eigen belang nastreven, handelen zij niet naar het kapitalistische ideaal van Ayn Rand. "In een kapitalistische samenleving," stelt Rand, "zijn alle menselijke relaties vrijwillig. Mensen zijn vrij om al dan niet mee te werken, handel te drijven of dit niet te doen, zoals hun eigen oordelen, overtuigingen en belangen voorschrijven." (3) Gijzeling past zeker niet in dit ideaal. En toch wordt Stark in zijn gevangenschap geconfronteerd met een kapitalistische vijand: zichzelf. Voor het eerst ziet hij de gevolgen van zijn handelen, van zijn winstbejag, en besluit dat het anders moet.

Na zijn ontsnapping neemt hij stapje voor stapje afstand van zijn kapitalistische levenshouding. Hij be-eindigt per direct de wapenproductie van Stark Industries, en verlegt de koers van het bedrijf naar duurzame energie. Als Iron Man zet hij zich in om anderen te redden en te helpen. Hij sluit zich aan bij het superheldenteam 'the Avengers', en voorziet hen van middelen, technologie en vastgoed. Hij financiert in één klap alle onderzoeksaanvragen van de studenten op MIT. Hoewel hij in eerste instantie, zoals het een kapitalist betaamt, afkerig is om de vruchten van zijn intellect (waaronder de Iron man-technologie) ter beschikking van de staat te stellen, draait hij ook hierin langzaam maar zeker bij. Hij voorziet zijn vriend Kolonel Rhodes van een Iron Man-harnas, die onder de naam War Machine aan zijn zijde strijdt. En hij helpt inlichtingendienst SHIELD om hun luchtschepen (helicarriers) te verbeteren. Uiteindelijk onderwerpt hij zichzelf geheel aan de overheid, door de Sokovia-akkoorden – die superhelden reguleren – te onderschrijven. Het moet Ayn Rand een gruwel zijn: "De politieke uitdruking van altruïsme is collectivisme of etatisme, eenwelk stelt dat iemand's leven en werk aan de staat toebehoren – aan de samenleving, groep, bende, ras of natie – en dat de staat mag met hem doen of laten op elke manier het hem behaagt voor wat het als zijn tribale, collectieve belang ziet." (4) Zijn besef van het collectieve belang gaat zelfs zo ver, dat hij zich bereid toont om hiervoor te sterven. Tijdens de eerste buitenaardse aanval op New York voorkomt hij dat een nucleare bom in Manhattan afgaat, door de bom hoogstpersoonlijk door de ruimtepoort naar buiten de atmosfeer te brengen. Tijdens de tweede buitenaardse aanval van New York sluipt hij aan boord van een ruimteschip om te voorkomen dat de Tijdsteen in de verkeerde handen valt. In beide situaties ging hij er vanuit dat hij niet levend terug zou keren naar de aarde. De fantastische context van deze daden daargelaten, kan Stark's zelfopoffering niet op de goedkeuring van Ayn Rand rekenen: "Voor een man van moreel statuur, wiens verlangens zijn geboren uit rationele waarden, is zelfopoffering de overgave van het juiste aan het verkeerde, van het goede aan het kwade." (5) Stark stelt zijn leven, en zijn uiteindelijke dood, ten dienste van anderen. Een gruwel voor de kapitalistische leer van Rand, die een broertje dood heeft aan andere belangen dan het eigenbelang. "De vraag is of je je leven moet blijven kopen, dubbeltje voor dubbeltje, van elke bedelaar die jou benadert. De vraag is of de noden van anderen de eerste hypotheek op je leven en het morele doel van je bestaan zijn." (6) Volgens Rand antwoordt elk mens met eigenwaarde hierop met "nee". Tony Stark zegt echter steeds vaker "ja".

Stark's toenemende afstand van het kapitalisme wordt geaccentueerd door middel van de slechterikken tegen wie hij strijdt, en die nog altijd wel de kapitalistische idealen nastreven. Zijn voormalige compagnon, Obediah Stane, die zich verzet tegen de nieuwe koers van het bedrijf. Zijn zakelijke rivaal, Justin Hammer, die wil worden wat Stark eens was. Beiden tonen ze de lelijkheid en de slechtheid van het kapitalistische najagen van het eigenbelang aan. Ook de spoken van Stark's verleden onderstrepen de onjuistheid van zijn eerdere levenshouding. Wanda Maximoff vertelt in Avengers: Age of Ultron hoe zij en haar broer  tijdens een oorlog dagenlang hebben vastgezeten in de puinhoop van wat ooit hun ouderlijk huis was. En voor hen lag een bom, met daarop het logo van Stark Industries. Hij was nog niet afgegaan, maar vormde een constante dreiging – zeker wanneer het puin bewoog tijdens reddingspogingen. Het verdienmodel van de één is de bedreiging van het leven van de ander. Tony Stark begrijpt dat, en in de loop van de diverse films verruilt hij het kapitalistische eenzijdig nastreven van het eigenbelang voor een collectivistisch bewaken van het algemeen belang.

Tony Stark neemt verantwoordelijkheid voor zijn handelen, en voor de wereld. Leg dat gedrag eens naast dat van de bedrijven in de echte wereld. Shell was in 2017 verantwoordelijk voor maarliefst 99 'operational spills' – olielekken . Daarbij is 300 ton brandstof verspild. Er is 1200 ton olie via afvoerwater in het oppervlaktemilieu beland. Ook heeft Shell dat jaar 70.000.000 ton CO2, 123.000 ton methaangas, en nog andere gassen de lucht ingeslingerd; tezamen goed voor 73.000.000 ton aan broeikasgassen. (7) Tel daarbij op de gevolgen die het handelen van het bedrijf direct en indirect heeft op de mensen en dieren die – bijvoorbeeld – leven in de Nigerdelta. Of dichter bij huis: de Groningers die lijden onder de bevingsschade van de NAM. En hoe neemt Shell verantwoordelijkheid? Door haar klanten te vragen 1 cent per liter benzine extra te betalen en van dit extra opgebrachte geld bomen te planten. Die bomen die de schade van Shell moeten compenseren, worden dus niet eens betaald door Shell zelf. Nee: de klanten mogen ervoor opdraaien – alsof zij de verantwoordelijken zijn voor het productieproces. "Klimaatneutraal rijden," durft Shell dit ook nog eens te noemen. Om ook Stark's eigen voormalige bedrijfstak, de wapenindustrie, te beschouwen: in 2018 hebben er minstens 103 schietincidenten plaatsgevonden in scholen en op schoolterreinen in de Verenigde Staten. Dit leidde tot 60 doden en 88 gewonden (8). En terwijl er 2 schietpartijen bij scholen per week waren is er dat jaar maarliefst $11.850.845 aan de wapenlobby uitgegeven en waren er maarliefst 49 lobbyisten bekend actief voor 8 verschillende (bekende) opdrachtgevers (9). In plaats van ervoor te zorgen dat de door hun gemaakte vuurwapens niet in de verkeerde handen komen, bewaken ze hun verdienmodel waarin iedereen gemakkelijk aan wapens kan komen. De dode en gewonde scholieren zijn voor hen een irrelevante bijzaak: het zijn de omzetcijfers die tellen. Net als de 'oude' Tony Stark zijn zij ware 'handelaren des doods'. De 'nieuwe' Tony Stark zou de lobby in no-time een halt toeroepen en zich toeleggen op wetgeving om wapens uit de handen van criminelen, pyschopaten en terroristen te houden. Stark zou precies het tegenovergestelde doen van de daadwerkelijke wapenlobby.

De econoom John Maynard Keynes (1883-1946) typeerde het kapitalisme als "het verbazingwekkende geloof dat de meest verdorven der mensen de meest verdorven dingen zullen doen, voor het hoogste goed van iedereen." Met deze typering maakt hij gehakt van de theorieën van Ayn Rand, die egoïsme tot hoogste goed verheffen en het algemeen belang reduceren tot een fictie of een zinloos concept. Waar Rand poneert dat een mens alleen verantwoordelijkheid voor zichzelf en zijn eigen behoeften heeft, vormt het verhaal van Tony Stark daar een mooie antithese op. Stark leert dat er een verantwoordelijkheid is die verder rijkt dan zijn persoonlijke belang, en stelt zijn leven ten dienste van deze verantwoordelijkheid. Hij vertolkt Keynes' kijk op het kapitalisme: "Het decadente internationale doch individualistische kapitalisme in wiens handen we ons na de oorlog bevonden is geen succes. Het is niet intelligent. Het is niet mooi. Het is niet rechtschapen. Het is niet virtuoos. En het brengt niet wat het belooft." (10) Tijdens de persconferentie na zijn gevangenschap, verwoordt Stark het zelf alsvolgt: "Ik zag hoe jonge Amerikanen werden gedood met de wapens die ik heb gecreëerd om hen te verdedigen en te beschermen. En ik zag hoe ik onderdeel was geworden van een systeem dat zich op zijn gemak voelt bij nul aansprakelijkheid. Mijn ogen zijn geopend. Ik kwam tot het besef dat ik de wereld meer te bieden heb dan dingen maken die ontploffen." (11) Hopelijk komen er meer kapitalisten tot dat inzicht...

Noten: Rand, A.: The voice of reason, via AynRandLexicon.com Rand, A.: The ethics of emergencies, via AynRandLexicon.com Rand, A.: Capitalism, the unknown ideal, via AynRandLexicon.com Rand, A.: Introducing objectivism, via AynRandLexicon.com Rand, A.: For the new intellectual, via AynRandLexicon.com Rand, A.: Philosophy, who needs it, via AynRandLexicon.com Bron: https://reports.shell.com/sustainability-report/2017/our-performance-and-data/data-tables/environmental-data.html Bron: https://everytownresearch.org/gunfire-in-school/#6241 Bron: https://www.opensecrets.org/lobby/indusclient.php?id=Q13 Bron: https://www.brainyquote.com/authors/john_maynard_keynes  Iron Man, Paramount Pictures, 2008

With great power comes great responsibility.Spider-Man

WAARSCHUWING: Deze serie bevat spoilers voor alle MCU-films tot en met Avengers: Endgame.

Als het om superheldenstrips gaat, zijn er twee uitgeverijen die boven alle anderen uittorenen. DC (bekend van Superman, Batman en Wonder Woman) en Marvel (bekend van Spider-Man, X-Men en de Avengers). Er zijn andere uitgeverijen, maar geen enkele komt in de buurt van deze twee grootheden. Als het gaat om superheldenfilms, is er maar eentje die telt. Marvel. En dat is best knap...

Enkele jaren geleden stond Marvel op het randje van faillissement. Om rond te komen verkochten ze de filmrechten van hun meest populaire strips aan verschillende studio's. Spider-Man ging naar SONY, X-Men, Fantastic Four en Daredevil gingen naar FOX, de Hulk ging naar Universal. Dus toen Marvel besloot zelf films te gaan maken, moesten ze het hebben van hun minder populaire helden - zoals Iron Man en Thor, of van deals die ze konden sluiten met andere studio's, zoals ze konden doen in het geval van de Hulk. Na twee films over Iron Man, een film over de Hulk, een film over Thor en een film over Captain America deden ze waar ze van begin af aan naartoe hoopten te kunnen werken: de helden samenbrengen in één film. 'The Avengers'. En sindsdien breidde het Marvel film-universum alleen maar verder en verder uit. En nu is de Marvel filmreeks de meest succesvolle filmreeks aller tijden.

Menselijke helden

Er zijn verschillen in toon en sfeer tussen de strips van Marvel en die van DC. Uitzonderingen daargelaten is Marvel speelser, waar DC vaak voor een meer duistere toon gaat. Ook wordt er wel eens gezegd dat DC meer rechts is, en Marvel meer links. Bovendien richt DC zich meer op de bovenmenselijke aspecten van haar helden, en Marvel meer op de menselijke kant. En daarin ligt de kracht van Marvel.

Stan Lee (1922-2018), de bedenker van veel van de Marvel-helden, schijnt ooit gezegd te hebben: "Zonder die zwakke hiel, had niemand tegenwoordig nog geweten wie Achilles was." Het zijn niet de bovenmenselijke krachten, maar juist de zwaktes die een held interessant maken. Mensen kunnen zich veelal niet identificeren met onaantastbare 'goden', maar juist met medemensen die ook worstelen met hun bestaan. Dat verschil van insteek verklaart wellicht waarom de Marvel-verfilmingen wel populair zijn, en de moderne DC-films te wensen overlaten. Batman en Superman zijn eigengereide bullebakken die zich door niets laten tegenhouden; de Marvel-helden zijn mensen met tekortkomingen die het beste proberen te maken van de situaties waar ze in verzeild raken. Mensen, zoals jij en ik, met herkenbare problemen - verpakt in een iets spectaculairder jasje.

Zomerspecial 2019

Dit jaar bereikten de Marvel-films hun grootste climax tot nu toe, en de vorm van 'Avengers Endgame'. De 23e film in een tijdsspanne van 11 jaar, waarin een plethra aan personages hun weg naar de harten van de fans hebben gevonden. Deze mijlpaal is een mooie aanleiding om te zien welke lessen de helden ons kunnen leren. In deze serie bekijk ik de avonturen van de Marvel-helden niet zozeer door de ogen van een fan (al ben ik dat absoluut), maar vooral door een politiek-maatschappelijke bril. Wat betekenen de gebeurtenissen in de Marvel-filmwereld, en hoe verhouden ze zich tot zaken in de 'echte' wereld?

Ik ga hier dus uit van de filmreeks die begint bij 'Iron Man' (2008), en loopt tot aan 'Avengers: Endgame' (2019). Spider-Man, Far from Home (2019) laat ik buiten beschouwing - hoewel deze in zich in dezelfde continuïteit afspeelt. Deze film is echter uitgekomen na 'Endgame', welke ik vanwege haar climactische aard als eindmarkering hanteer. Andere filmreeksen, tekenfilms, strips, televisieseries en dergelijke laat ik eveneens buiten beschouwing. Mogelijk stip ik ze aan, maar datgene wat 'the Marvel Cinematic Universe' heet, is de basis voor deze reeks.

Ik haast mij ook om te vermelden dat mijn essays manieren zijn om naar de films en personages te kijken, maar dat er zeker ook andere lezingen mogelijk zijn. En dat mijn lezing niet persé de boodschap is die de filmmakers hebben willen overbrengen. Het zijn interpretaties, maar er zijn meerdere van mogelijk. En die zijn ook van harte welkom: een goed debat heeft nog nooit iemand kwaad gedaan.

In deze reeks gaat Iron Man het opnemen tegen Ayn Rand, de Hulk tegen het gehele militair-industriële complex en Thor tegen het Nederlandse Koningshuis. En vindt er een team-up plaats tussen Captain America en Bernie Sanders. Kortom: het wordt smullen geblazen!

Excelsior!