Poliflw

Gemeenten kunnen voor sommige gebouwen, zoals sportacommodaties en dorpshuizen, een lager tarief voor de onroerendezaakbelasting (ozb) rekenen, maar er bestaat onduidelijkheid over de regeling. Het maakt de ozb-heffing ingewikkelder en brengt risico’s met zich mee. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vraagt minister Ollongren (Binnenlandse Zaken, D66) om opheldering.

Veel vragen

Dankzij een amendement van Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA) kunnen gemeenten sinds 1 januari 2019 voor instellingen met een ‘sociaal belang’ het lagere woningtarief rekenen in plaats van het hogere tarief voor niet-woningen. Maar het amendement, schrijft de VNG, ‘roept zo veel vragen op dat de VNG haar leden adviseert te wachten met toepassing, totdat de gewenste duidelijkheid er is.’

Wetswijziging noodzakelijk

De VNG vroeg eind 2018 staatssecretaris Snel (Financiën, D66) om een overleg over de reikwijdte van de regeling (de toelichting van het amendement zou veel meer mogelijkheden bieden dan de wettekst). ‘De conclusie van dat overleg is dat een wetswijziging noodzakelijk is om dit goed te regelen’, schrijft de VNG nu. Als gewacht moet worden op een wetswijziging blijft de onduidelijkheid voorlopig bestaan.

Onduidelijkheid

Behalve de reikwijdte bestaat er onduidelijkheid over de interpretatie, uitvoerbaarheid en (financiële) gevolgen. Zo vraagt de VNG zich af of de regeling rechtmatig en doelmatig is, welke instellingen allemaal onder de regeling vallen, of een subsidie niet een eenvoudiger middel zou zijn waarmee hetzelfde resultaat bereikt kan worden, en of de regeling wel uitvoerbaar is vanwege de vele mogelijkheden die de toelichting toelaat. Ook geeft de VNG aan dat de huidige computersystemen niet toegerust zijn om een woningtarief te koppelen aan niet-woningen.

Het CDA wil voorkomen dat in Brabant ‘spookdorpen’ ontstaan: dorpen waar steeds minder mensen wonen en het aantal voorzieningen, zoals winkels, horeca en openbaar vervoer, afneemt. De oplossing is wat het CDA betreft het bouwen van meer woningen. Volgens het CDA trekt woningbouw mensen naar een dorp, waarna voorzieningen volgen. Dat verwachten de christendemocraten. “Brabant is meer dan een verzameling steden met wat groen ertussen. Willen we het platteland levendig en leefbaar houden, dan moeten we ook bouwen in het buitengebied toestaan,” zegt lijsttrekker Marianne van der Sloot (CDA). Bouwen in het buitengebied, door uitbreidingen bij dorpen en buurtschappen en het herbestemmen van leegstaande agrarische gebouwen, is een van de maatregelen die het CDA wil nemen om het enorme woningtekort in Brabant tegen te gaan.Tot 2030 heeft de provincie nog 120.000 woningen nodig. Daarnaast pleit het CDA ervoor dat de provincie aan gemeentes – letterlijk – ruimte geeft om de komende jaren fors meer huizen te bouwen. Van der Sloot: “Omdat van alle ingediende bouwplannen ‘onderweg’ steevast een deel sneuvelt door bijv. bezwaren of een tekort aan financiering, worden er in de praktijk altijd minder woningen gebouwd dan beoogd en blijft er dus een tekort. Zorg als provincie daarom voor tenminste 130% aan bouwplannen, ‘plancapaciteit’, of laat gemeentes bij wijze van experiment vrij in de maximale hoeveelheid woningen die zij willen bouwen.” Een derde maatregel die het CDA voorstelt, is het ouderen mogelijk maken om langer thuis te wonen. Op dit moment wonen er in Brabant ca. 500.000 mensen van 65 jaar of ouder. De verwachting is dat dit aantal in 2040 is gestegen tot 750.000. Om ervoor te zorgen dat zij zelfstandig, passend én betaalbaar in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen, wil het CDA dat de provincie initiatieven daartoe actief stimuleert en ondersteunt. Met geld, met plannen en met mankracht. Door nieuwbouw of door het aanpassen van bestaande woningen (met bijv. de aanleg van een traplift of het verwijderen van drempels). Ten vierde wil het CDA de Brabantse woningmarkt toegankelijker maken voor starters. Bijv. door als provincie regelingen als de Starterslening, waarmee beginnende huizenkopers een financiële steun in de rug kunnen krijgen, of het Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO), waarmee dorpsbewoners samen en hierdoor dikwijls goedkoper kunnen bouwen. Tot slot wil het CDA woonfraude, zoals illegale onderhuur, en het witwassen van crimineel geld, bijv. door aankoop van vastgoed, nadrukkelijker op de radar van de provincie brengen. Bijvoorbeeld via de Taskforce Brabant Zeeland, het samenwerkingsverband tegen de georganiseerde misdaad waaraan Brabant financieel bijdraagt. “Het CDA wil geen Amsterdamse taferelen in Brabant. Fraude en witwassen mogen nooit lonen. Gezinnen op zoek naar een huis mogen niet van de woningmarkt worden verdrongen door fraudeurs en criminelen. We vinden het belangrijk dat de provincie hier aandacht voor heeft en aanhaakt bij bijv. het Anti Money Laundering Centre (AMLC) tegen witwassen,” aldus Van der Sloot.