Poliflw

Het Leidse project JA Statushouders (JAS) dat is opgezet door voormalig SP-wethouder Roos van Gelderen is geslaagd. Dat blijkt uit een onderzoek van de bureaus Berenschot en Regioplan. Doel van het project is vluchtelingen met een verblijfsstatus (statushouders) eerder het gewone onderwijs in te krijgen en aan een baan te helpen. Van de 202 jonge statushouders die het driejarige traject hebben afgerond is 46 % uitgestroomd naar onderwijs en 31 % vond een baan. Een aantal statushouders is verhuisd.

 

Het was vooral de intensieve begeleiding van de statushouders die het project succesvol heeft gemaakt. De statushouders zelf moesten minimaal 24 uur met taal, stage en inburgeren bezig zijn. Praktische problemen werden snel opgelost en er was aandacht voor psychische problemen. Vooral de stages bleken zeer goed te werken. Door bezig te zijn in de maatschappij leer je de taal beter en kun je een netwerk opbouwen. De taal blijft nog wel een probleem, daar moet nog meer aandacht aan worden besteed. Vooral de vaktaal.

 

De onderzoeksbureaus geven aan dat er ook meer aandacht moet worden besteed aan traumaverwerking en andere psychische problemen van statushouders.

 

Ries van Walraven, SP-woordvoeder Zorg en Welzijn: “Hieruit blijkt duidelijk dat investeren in mensen zin heeft. 86% van deze statushouders is uit de uitkering. Dat is een groot succes!”

 

Meer informatie: ries.vanwalraven@planet.nl, tel 06-57756366

 

Op 20 juni was er een solidariteitsbijeenkomst in het kader van Wereldvluchtelingendag in het Van der Werfpark. Daar waren ook een paar mensen bij die vanuit de BBB (Bed, Bad en Broodvoorziening) per 1 mei op straat zijn gezet. Raadslid Ries van Walraven en ex-raadslid Natalie Wanga waren daar ook aanwezig. Er werden toespraken gehouden door ex-BBB-ers en er werden leuzen geroepen.

Harry Westerink van Doorbraak en de Fabel van de Illegaal vertelde dat er een fonds is opgericht ter ondersteuning van de vluchtelingen zonder verblijfsvergunning: het Leids Ongedocumenteerden Fonds (LOF). Iedereen die wil bijdragen kan geld overmaken naar:

NL46INGB0000097065 tnv Diaconie Protestantse Gemeenten Leiden ovv LOF.

Ook andere vormen van steun zijn van harte welkom.

Tijdens de bijeenkomst werd gevraagd of iemand nog iets wilde zeggen. Een jonge man met een GroenLinks-bordje stapte naar voren en zei:

 “Ik heb GroenLinks gestemd, maar zij zijn voor de sluiting van de BBB. Ik raad iedereen aan de volgende keer eens goed te kijken op welke partij je stemt!”

Om 15.00 uur was de bijeenkomst afgelopen en bleef iedereen nog een tijdje om na te praten. Ries van Walraven: “De SP is eigenlijk geen voorstander van liefdadigheid, toch willen wij iedereen vragen wat geld te storten voor de Leidse BBB-ers.”

De bijeenkomst was georganiseerd door Extinction Rebellion Leiden, Doorbraak en het Leids Steunloket Migranten.

Per 1 mei is de Bed, Bad en Broodopvang (BBB) in Leiden gesloten. De SP dient, samen met partij Sleutelstad en de Christen-Unie, op 28 mei een motie in waarin wordt gevraagd de ongedocumenteerden in coronatijd op te vangen. Nu de Leidse mensen zonder verblijfsvergunning op straat zijn gezet, zwerven ze in Leiden op straat. De verantwoordelijke wethouder, Marleen Damen, geeft aan dat de mensen die willen meewerken naar de LVV (Landelijke Vreemdelingenvoorziening) in Rotterdam kunnen gaan. Maar de LVV in Rotterdam functioneert erg slecht. Dat zeggen ambtenaren van de gemeente Rotterdam en de medewerkers van de organisaties die bij de LVV zijn aangesloten zelf. Het is erg moeilijk daar toegelaten te worden en de meeste mensen die in de LVV zijn geweest staan na een tijdje weer op straat.

De gemeente Leiden heeft een zorgplicht ten opzichte van haar inwoners, en ook de ongedocumenteerden. Er is een richtlijn is verschenen van het Ministerie van Veiligheid en Justitie die zegt dat alle ongedocumenteerden in coronatijd moeten worden opgevangen. Het Rijk zal de gemaakte kosten voor de opvang vergoeden. Dat betekent dus dat Leiden deze mensen moet opvangen. Leiden kan niet zeggen dat de LVV in Rotterdam de voorliggende voorziening is. De LVV is een pilot en niet meer dan dat.

De stekker eruit!

In de Tweede Kamer is forse kritiek geuit op de LVV’s, onder andere door de PvdA, de partij van wethouder Damen. Attje Kuiken, woordvoerder PvdA, gaf aan dat, als de LVV’s niet goed functioneren, de stekker er direct uit moet. Het enthousiasme van de wethouder voor de LVV Rotterdam begrijpen wij daarom niet.

De SP vindt het niet meer dan logisch dat mensen in coronatijd worden opgevangen. Het is moeilijk voor ongedocumenteerden om aan eten en een baantje te komen in deze tijd. ” In Leiden hoeft niemand op straat te slapen”, heeft het vorige college in 2015 toegezegd. Het college moet zich aan die toezegging houden.

In andere steden blijven de BBB’s voorlopig bestaan, juist omdat de LVV een pilot is. In Utrecht nemen partijen als D66 en Groen Links een totaal ander standpunt in als het om de BBB’s gaat. De SP vindt dat het niet mag uitmaken waar je woont als het gaat om opvang in coronatijd.

Tientallen Leidenaren steunen de ongedocumenteerden en de BBB door middel van de foto-actie van Doorbraak. Ook de Leidse Taxicentrale doet mee.

Van medewerkers uit de Rotterdamse LVV horen wij steeds dat mensen zonder pardon op straat worden gezet als zij niet kunnen bewijzen dat ze in hun land vervolgd worden. Het gaat vaak om landen, als Iran, Guinee, Burundi, Egypte, Irak, Sudan, Afghanistan, maar soms ook om landen die als ‘veilig’ bekend staan. Er zijn ook mensen die door allerlei oorzaken niet kunnen bewijzen uit welk land ze afkomstig zijn. Al deze mensen verdwijnen uit beeld. Rotterdam heeft honderden daklozen. De LVV medewerkers vinden het daarom beter de Leidse BBB-ers in Leiden op te vangen, waar ze hun netwerk hebben. Het college wil deze berichten uit de praktijk niet geloven, maar volhardt liever in de ingenomen standpunten en voert steeds als argument aan dat het ‘de wet’ is die het uitvoert. De SP vindt dat je wetten die niet humaan zijn altijd mag bestrijden.

Op vrijdag 1 mei sloot de Leidse bed-bad-en-broodvoorziening. Als reactie hierop stuurder de raadsfracties van GroenLinks, D66 en PvdA op 3 mei een brief naar het college. Wij stelden een aantal kritische vragen aan het college en riepen het college op haar zorgplicht serieus te nemen.

Kort overzicht

In 2014 besloot de gemeente Leiden tot de oprichting van een eigen bed-bad- en broodvoorziening voor ongedocumenteerde vluchtelingen, omdat het Rijk haar taak hierin verzuimde. In 2018 werd duidelijk dat het Rijk Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen (LVV’s) zou inrichten als opvangplekken voor ongedocumenteerden. De LVV’s zijn grote, meer geclusterde locaties waar mensen kunnen werken aan hun perspectief. In datzelfde jaar spraken de Leidse formerende partijen (D66, GroenLinks en de PvdA) af om deze landelijke wet- en regelgeving te volgen, al was dit wel een heel moeilijke beslissing. 

 

De sluiting op 1 mei

De sluiting op 1 mei kwam echter onverwacht vanuit de pers naar ons toe. Het was de afspraak om de voorziening op 1 juli te sluiten. GroenLinks heeft zich altijd sterk gemaakt voor een warme overdracht naar Rotterdam. Onze inzet in dit debat was dat het college er alles aan moest doen om mensen te motiveren en te helpen om de overstap naar Rotterdam te maken en hier ruim de tijd voor te nemen. De stap nemen naar Rotterdam kan namelijk heel moeilijk zijn voor deze doelgroep.

Waarom is de voorziening dan voortijdig besloten, voordat alle bewoners de overstap naar Rotterdam gemaakt hebben? En is er wel alles aan gedaan om mensen te motiveren en ondersteunen? Met die vragen en een oproep tot ruimhartigheid stuurden wij de brief aan het college.

Ook een aantal oppositiepartijen stelden kritische schriftelijke vragen, en de PvdA had nog aanvullende technische vragen. Op al deze documenten kwamen uitgebreide antwoorden. In de Raadscommissie Onderwijs en Samenleving van 14 mei werd het onderwerp wederom besproken.

 

De antwoorden vanuit het college en het vervolg.

Uit de antwoorden van het college blijken twee zaken. Ten eerste is de Raad te laat geïnformeerd. Dat had natuurlijk veel eerder gemoeten in dit dossier. Gelukkig is dat ook erkend door de wethouder. Ten tweede is inderdaad alles gedaan om de bewoners te motiveren tot de overstap naar Rotterdam. Dit heb ik in de commissie nog eens uitgevraagd. Uit het antwoord van de wethouder en een gestuurde rapportage op individueel niveau blijkt dit ook. Al vanaf 2018 is alle mogelijke inzet gepleegd om de dossiers op orde te krijgen en de bewoners klaar te maken voor de overstap naar Rotterdam, waar ze kunnen werken aan een toekomstperspectief. De mensen die zich hieraan hebben onttrokken, hebben hier een bewuste eigen keuze in gemaakt.

Natuurlijk heeft dit wel gevolgen voor deze oud-bewoners van de bed-bad-en broodvoorziening, die een ander pad gekozen hebben. Het heeft gevolgen vanuit humanitair oogpunt, het is gelinkt aan een veiligheidsvraagstuk, en aan de volksgezondheid. Precies om die redenen is het heel belangrijk dat de raad op de hoogte gehouden wordt over hoe het deze mensen vergaat. 

In de commissie vroeg GroenLinks de wethouder om dit strak in de gaten te houden. Eens per kwartaal krijgt de raad daarom een rapportage hierover, op het niveau van het individu. Natuurlijk voor zover zij daar zelf aan willen meewerken: iedereen heeft recht op privacy. Zo blijven wij nauw betrokken bij de doelgroep en de gevolgen van de sluiting.

 

Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met woordvoerder op dit dossier, Rembrandt Rowaan (rembrandt.rowaan@groenlinksleiden.nl, of 06-49409944). Of met fractievoorzitter Gebke van Gaal (gebke.van.gaal@groenlinksleiden.nl, of 06-10004600).