Poliflw

Vanochtend is bekend geworden dat Mitsubishi Corporation en Chubu Electric Power Co. Inc. de beoogd koper is voor Eneco, en daarvoor 4,1 miljard euro gaat betalen. Pieter Grinwis: “Het blijft een buitengewoon beroerd idee om Eneco te verkopen, zeker in deze beginfase van de energietransitie en ook omdat warmtenetten - die het karakter hebben van een natuurlijk monopolie - uit publieke handen verdwijnen.”

Daarnaast is Grinwis ook verrast: “Dat het Japanse consortium als winnaar uit de bus is gekomen, hadden we niet direct aan zien komen, hoewel Mitsubishi al een tijdje een duurzame partner van Eneco is. Wel verdwijnt zo, na NUON en Essent, het laatste grote Nederlandse energiebedrijf in buitenlandse handen. Daar word ik niet vrolijk van.” 

Sinterklaascadeau voor nieuwe coalitie

Grinwis vervolgt: “675 miljoen euro is natuurlijk een fantastisch Sinterklaascadeau dat zeer welkom is voor de nieuwe coalitie. Dat is veel meer dan waar de afgelopen jaren mee werd gerekend. Daarbij moet wel bedacht worden dat potverteren op de loer ligt en het dividend van dik 11 miljoen euro per jaar verdwijnt. Het ligt voor de hand dat de in het vorig coalitieakkoord afgesproken verdeling van 50% voor duurzame mobiliteit, 30% voor de energietransitie en 20% voor gebiedsontwikkeling wordt aangepast door de onderhandelende partijen. Ik verwacht bijvoorbeeld dat er meer geld uitgetrokken wordt voor betaalbare woningbouw. Voor de ChristenUnie/SGP is het van belang dat het geld niet wordt gebruikt om begrotingsgaten te dichten, zoals in de in september gepresenteerde begroting nog voor 51 miljoen euro gebeurde. Het moet worden geïnvesteerd in zaken die op lange termijn renderen voor onze stad, en de vrij zwakke structurele financiële positie van de gemeente dient te worden versterkt.” 

De duurzaamheidsnota van wethouder Van Tongeren (GroenLinks) die donderdagochtend wordt besproken staat vol mooie ambities, maar het ‘hoe’ en ‘wanneer’ blijft bij veel voornemens vaag. Teleurstellend, vindt fractievoorzitter Pieter Grinwis. “Neem de plannen voor slimme energieopslag. Ik pleit al jaren voor buurtbatterijen in onze stad, waarmee mensen hun eigen opgewekte stroom kunnen opslaan. De wethouder benoemt het als goed idee, maar gaat er vervolgens niet mee aan de slag.”

“Zo’n buurtbatterij is een oplossing voor instabiele zonnestroom”, zegt de fractievoorzitter. “De productie van deze ‘wiebelstroom’ is namelijk niet constant. Er wordt veel stroom opgewekt als het minder nodig is, en andersom. We moeten ervoor zorgen dat onregelmatig opgewekte stroom regelmatig beschikbaar is.” Bovendien is ons elektriciteitsnet niet gewend aan de wiebelige stroomtoevoer. “Ik juich het van harte toe dat steeds meer mensen zonnepanelen aanschaffen. Maar deze groeiende toevoer van zonnestroom betekent ook met grotere regelmaat een aanslag op ons net, met als gevolg dat de spanning soms veel te hoog wordt.  Daarom kunnen we veel beter kiezen voor alternatieve opslagmethoden, zoals een buurt- of thuisbatterij.”

Pieter Grinwis: “Het college is naar aanleiding van onze motie van bijna twee jaar geleden aan de slag gegaan met pilots met elektrische deelauto’s en een laadplein voor elektrische auto’s bij het ADO-stadion. In de Groene Mient wordt daarnaast gekeken naar mogelijkheden voor een buurtbatterij. Goed nieuws.” Verschillende gemeenten, bijvoorbeeld Woerden, Breda en Haarlemmermeer, hebben inmiddels al zulke batterijen in hun buurten staan. “Laten we hun goede voorbeeld volgen. Het tempo is nu te traag”, stelt Pieter Grinwis. “Die buurtbatterijen worden met de dag goedkoper. Laat de wethouder eens als doel stellen om jaarlijks vijf nieuwe buurtbatterijen te installeren, dat lijkt me een mooi begin.”

Wie met zonnepanelen zijn eigen stroom opwekt, kan via de huidige salderingsregeling deze stroom bij de leverancier verrekenen tegen hetzelfde tarief als hij voor de stroom betaalt. Volgens de huidige plannen van minister Wiebes vervalt deze regeling in 2021. “Met het wegvallen van die regeling wordt het terugleveren van stroom veel minder interessant en wordt het voor particulieren rendabeler om gebruik te maken van een buurt- of thuisbatterij. Of voor woningcorporaties die met het plaatsen van zonnepanelen zo ook de sociale huurder kunnen laten meeprofiteren.”

De ChristenUnie/SGP is fel tegen de verkoop van de aandelen Eneco door de gemeente Den Haag. Met een eventuele verkoop komen de Haagse duurzaamheidsambities in het geding en stellen we een groot deel van de 3500 Eneco-banen in de waagschaal, waaronder ook Haagse banen. Pieter Grinwis: “Hier maakt het college een grote strategische fout. Eneco is cruciaal voor de energietransitie in Den Haag. We dreigen nu dezelfde fout te maken als andere overheden toen Nuon en Essent werden verkocht acht jaar geleden. Bedrijven waar na de verkoop duizenden banen verloren gingen en waar de duurzaamheidsambities in de ijskast zijn gezet. Essent staat zelfs stevig op de laatste duurzaamheidsplaats van alle in Nederland actieve energiebedrijven, terwijl Eneco een van de duurzame koplopers is. Om nog maar te zwijgen over het realistische doemscenario dat Eneco in handen valt van een nieuw type ‘Wang’ uit China, van Saoedische oliesjeiks of van het Gazprom van Poetins Rusland. Daar bedank ik vriendelijk voor.”

Voorstanders van verkoop geven aan dat de opbrengsten juist zouden kunnen worden gebruikt voor belangrijke investeringen in de energietransitie. Pieter Grinwis twijfelt wat hier daadwerkelijk van terecht zal komen: “Ook bij de verkoop van Nuon en Essent waren deze ambities er, maar daar is schrikbarend weinig van terecht gekomen. In Amsterdam verdwenen de duurzaamheidsmiljoenen letterlijk in de grond in de alsmaar duurder geworden Noord/Zuidlijn. Provincies wisten van gekkigheid niet welke hobby’s ze allemaal wel niet konden subsidiëren. Bovendien dreigen we met verkoop van Eneco een dief van onze eigen portemonnee te worden. Jaarlijks krijgen we bijna 11 miljoen dividend uitgekeerd op onze aandelen Eneco. Dat is een hoger rendement dan de rente die de gemeente betaalt op haar schulden en al helemaal meer dan het Rijk vergoedt, want daar zullen we het overtollige geld moeten stallen tegen nauwelijks meer dan 0% rente.

Daarbij vind ik het zorgwekkend dat andere partijen nu al in de media ruzie maken over de besteding van de miljoenen. Verblind door de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen en in de hoop kiezers te winnen, gaan ze als ware potverteerders te keer. Ik roep mijn collega’s dringend op onze publieke belangen de komende weken niet te verkwanselen, want dat dreigt als de gemeenteraad bevangen door goudkoorts instemt met het principebesluit om Eneco te verkopen.”