Poliflw

Om klimaatverandering een halt toe te roepen moeten we onze CO2-uitstoot verminderen. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor de generaties na ons en mensen elders in de wereld. Amsterdam neemt daarin haar verantwoordelijkheid. Onze wethouder Marieke van Doorninck presenteert vandaag de 'Routekaart Amsterdam Klimaatneutraal 2050'.

Deze laat zien hoe de omslag naar schone energie er de komende jaren uit gaat zien, hoe de stad ervoor staat, en hoe we er samen voor gaan zorgen dat Amsterdam een klimaatneutrale stad wordt. De routekaart brengt daarbij doelen en maatregelen in beeld voor de gebouwde omgeving, mobiliteit, elektriciteit en industrie & haven. We stelden alvast een aantal vragen over de Routekaart aan raadslid en woordvoerder duurzaamheid Jasper Groen.

Wat houdt deze Routekaart precies in?

De Routekaart is het plan van de gemeente Amsterdam om zo snel mogelijk klimaatneutraal te worden. Amsterdam wil zijn verantwoordelijkheid nemen om een ambitieuze bijdrage te leveren aan het halen van de doelstellingen van het klimaatverdrag van Parijs. We willen bijvoorbeeld 55% minder CO2 uitstoten in 2030. Onze wethouder Marieke van Doorninck laat met deze routekaart ‘Amsterdam Klimaatneutraal 2050’ zien hoe die omslag naar schone energie er op korte en de langere termijn in z'n werk gaat.

Is GroenLinks Amsterdam er blij mee?

Ja zeker. In 2018 is een voorstel van GroenLinks aangenomen: het Klimaatinitiatief. Daarin heeft de gemeenteraad besloten dat Amsterdam in 2030 55% minder CO2 moet uitstoten dan in 1990. We wilden ook dat er een keiharde doorrekening gemaakt zou worden van welke maatregelen daar dan voor nodig zijn. En dat per jaar meetbaar zou zijn of we wel snel genoeg gaan, zodat we ook een tandje bij kunnen zetten als dat nodig is om het doel te halen. Dat maakt deze routekaart op groot detailniveau per verschillende oplossingsrichting inzichtelijk. Uit deze doorrekening blijkt overigens dat de uitstoot in 2030 naar verwachting 48% lager uitkomt dan in 1990. Mooi, maar er moet dus nog wel een tandje bij, met hulp van alle Amsterdammers en bedrijven in de stad.

Hoe kunnen we dat aanpakken?

Om Amsterdam klimaatneutraal te krijgen moeten we alles aanpakken, en dus staan er in de routekaart plannen op alle terreinen aan de slag te gaan. We halen alle huizen van het gas af. We pakken de industrie en de haven aan. We willen dat alle auto’s en transport uitstootvrij wordt. We verduurzamen de elektriciteit met windmolens en zonnepanelen. En de gemeente geeft het goede voorbeeld door zelf als organisatie helemaal klimaatneutraal te zijn in 2030.

Wat doet de stad om huizen fossielvrij te maken?

Heel veel. Alle nieuwbouw moet aardgasvrij zijn. We gaan in alle wijken eerst het gesprek aan met bewoners over hoe zij klimaatneutraal willen worden. Daarna ondersteunen we ze met advies en waar nodig subsidie. We willen dat we de warmte zoveel mogelijk opwekken zonder dingen te verbranden, bijvoorbeeld met geothermie en aquathermie. GroenLinks dringt er al jaren op aan om zoveel mogelijk in te zetten op oplossingen voor de verwarming die gebruik maken van duurzame bronnen. Met deze routekaart slaat het college wat dat betreft de goede weg in.

Dat zijn best ingrijpende keuzes die alle inwoners raken. Moeten we als stad zo ambitieus en zo snel willen zijn?

Ja! Door de uitstoot van broeikasgassen neemt de leefbaarheid in de wereld af. Mensen in de armste landen hebben het kleinste aandeel in de mondiale klimaatontwrichting, maar worden wel het meest getroffen. Dat geldt ook voor onze kinderen of de generaties die na ons komen. Dat maakt van het klimaatprobleem een rechtvaardigheidsprobleem. Daarom is het onze taak, als wereldstad, om te laten zien dat we verantwoordelijkheid nemen. Amsterdam kan en moet het voortouw nemen om klimaatverandering aan te pakken, om Nederland en de wereld te laten zien dat klimaatneutrale steden de toekomst zijn.

Wordt een klimaatneutrale stad geen dure stad?

Sommige inwoners en buurten zijn minder in staat zelf de kosten op te vangen, of profiteren minder van de kansen die de energietransitie biedt. We houden daar rekening mee: we gaan energiearmoede tegen, en willen eerlijke kansen op een veranderende arbeidsmarkt; er komen heel veel banen bij voor monteurs.  Er is extra aandacht voor Amsterdammers met lage- en middeninkomens om ervoor te zorgen dat er geen oneerlijke verdeling van de kosten van de energietransitie ontstaat. Om deze reden is in het coalitieakkoord vastgelegd dat de woonlasten van lage en middeninkomens niet omhoog mogen gaan door de transitie. De ambitie om Amsterdam volledig aardgasvrij te maken in 2040 is mede ingegeven door de wens om lagere inkomens te behoeden voor hoge(re) gasprijzen.

Wat doet de gemeente als organisatie dan precies zelf?

Op aandringen van GroenLinks geeft de gemeente het goede voorbeeld. Bijvoorbeeld al in 2017 regelde GroenLinks met een motie dat Amsterdam in een periode van 5 jaar alle straatverlichting vervangen wordt door LED-verlichting. In 2018, direct na het aantreden van dit college, kreeg Amsterdam een van de meest vooruitstrevende duurzame stroomcontracten. En in 2030 is de gehele gemeente een volledig duurzame organisatie. Zo zijn bijvoorbeeld vanaf 2021 alle gemeentelijke auto's, busjes en scooters elektrisch.

Hoe betrekt de gemeente burgers bij al die veranderingen?

Amsterdammers die zelf aan de slag willen, kunnen rekenen op steun. Wij willen met hen in gesprek over hun acties op weg naar een klimaatneutrale stad en wat ze daarbij nodig hebben. Op basis van hun ervaringen maken we betere procedures en beleid. We leren ook aan welke oplossingen Amsterdammers behoefte hebben zodat we ze kunnen ondersteunen in de energietransitie. We noemen dit ‘Gesprek met de Stad’.

Wachten tot 2040 duurt mij te lang. Wat kan ik alvast zelf doen?

Dat kunnen heel simpele dingen zijn. Vervang halogeenlampen in je huis door ledlampen. Scheelt ook nog eens geld. Kijk hoe je je huis beter kunt isoleren, dat begint al met tochtstrips. Maar denk ook na over hoe je je huis kunt verwarmen met schone energie, je tuin of buurt vergroenen. Kijk op de website Nieuw Amsterdams Klimaat voor inspiratie, praktische tips en initiatieven van Amsterdammers. Of bezoek het loket voor informatie over subsidie en ondersteuning door de gemeente. Of loop 3 april met ons mee met de Klimaatmars om ook de landelijke regering te overtuigen om actie te nemen!

 

Vier weken geleden presenteerden we op een zonnige meidag in het Van Eesteren Paviljoen ons coalitieakkoord. Een nieuwe lente en een nieuw geluid. Het resultaat van een politiek project waarin we jaren investeerden en dat voortkomt uit de scherpe ideeën en de kracht van maatschappelijke bewegingen. En tegelijkertijd een belofte: een nieuw geluid.

Zo snel mogelijk na de installatie van het nieuwe college - afgelopen week - brachten we als GroenLinks Amsterdam een bezoek Barcelona en Comú (BComu), het burgerplatform dat sinds 2015 de stad bestuurt. Om te leren van, en verbindingen te zoeken met, de Fearless City Barcelona.

BComu is een partij, of eigenlijk een beweging, met grootse idealen over de participatieve democratie, sociale rechtvaardigheid en rechten voor mensen zonder papieren, het terugwinnen van de commons via het gemeenschappelijke bezit van basisvoorzieningen en publieke goederen als water en energie en de toegang tot betaalbare woningen. Het recht op de stad (right to the city) voor alle mensen die er verblijven.

BComu is de aanvoerder van een steeds sterker wordende municipalistische beweging die opkomt in steden over de hele wereld. Een beweging gelooft dat de oplossingen voor internationale vraagstukken als migratie, klimaatverandering en de dominantie van de markt, komen vanuit lokale gemeenschappen en steden en worden aangedragen door burgers zelf, van onderop. Municipalism vormt een sterk, hoopvol en progressief alternatief voor het neoliberalisme en het populisme.

Het municipalisme is een ideaal waar wij ons als GroenLinks verwant mee voelen. Net als BComu zien wij ons ook geconfronteerd met grote internationale uitgagingen. Uitdagingen waarvan je de moed je soms in de schoenen zakt. BComu heeft gekozen die uitdagingen aan te gaan, beginnend van de uit de wijken in Barcelona met de ideeën en de kracht van burgers en sociale bewegingen, en samen met een netwerk van Fearless Cities over de hele wereld.

Nu we met onze coalitiepartners de stad mogen besturen, moeten ook wij onze grote idealen en ambities (voor radicale vergroening en democratisering, en voor het tegengaan van racisme en discriminatie en ongelijkheid) confronteren met de pragmatische werkelijkheid van het bedrijven van progressieve linkse op gemeentelijk niveau, in een context van een rechts kabinet en een rechts politiek klimaat.

Dat de Telegraaf ons ‘Stalingrad aan de Amstel’ noemt, de premier ons ‘helemaal niks' vindt, en Kamerleden moties en vragen indienen om ons af te houden van plannen die nauwelijks op papier staan, laat zien dat het niet vanzelfsprekend is wat we doen in Amsterdam.

Maar Barcelona heeft laten zien dat het kan. Ze bieden rechten aan vluchtelingen, ze versterken buurteconomieën en coöperaties, ze gaan speculatie en de prijsopdrijvende effecten op de woningmarkt tegen, verzetten zich luid en duidelijk tegen racisme en discriminatie en hebben op imposante wijze de participatieve democratie versterkt. Allemaal stuk voor stuk inspirerende projecten waar we de afgelopen dagen ontzettend veel van leerden.

Maar belangrijker dan dat is misschien nog wel wat zij - en wij samen met hen - zullen uitstralen: Er ís een alternatief. En we zijn niet bang om dat uit te dragen en in praktijk te brengen. Radicaal, pragmatisch en fearless.

Femke Roosma, fractievoorzitter