Poliflw

Zeven keer een klappijp sinds 31 mei dit jaar. Door een combinatie van chloor en zwavel in het afval en hoge temperaturen in de oven zijn de stoomleidingen eerder dan verwacht doorgeroest bij de afvaloven. Elk moment kan er weer een stoomleiding klappen, met als gevolg dat het water uit de leidingen op het vuur komt en de afvaloven moet afstoken. Waar een normale afvaloven maar een keer per jaar te maken krijgt met een onvoorziene technische storing moddert deze afvaloven door met storingen waarvan men weet dat ze elk ogenblik weer kunnen gebeuren. Totdat de stoomleidingen echt worden gereviseerd wordt nu elk gat dichtgelast met een extra plaatje. Letterlijk het pleisterplakken van leidingen. Ondertussen is het wachten op de volgende klappijp. Elke keer dat een pijp klapt en het vuur een plens water over zich krijgt moet de afvaloven afstoken. Dit valt onder een storingsuur. De oven weigert echter de emissiegegevens van storingsuren te publiceren.

Fenna Feenstra, fractievoorzitter SP: “Het is absurd dat we wel zeker weten dat er binnenkort weer een storing komt maar niet weten wat er tijdens de storingen uit de pijp komt. Terwijl tijdens afstook gecombineerd met stoomlekkages er meer risico is op uitstoot van dioxine, zoutzuur, waterstoffluoride en zwaveldioxide. Wat mij betreft moet de REC  de oven stilleggen of dioxine en andere emmissies meten en publiceren!”

De REC is van Friese gemeenten. Inmiddels hebben de inwoners van Harlingen, de gemeenteraad van Harlingen, Provinciale Staten alsook Gedeputeerde Staten de aandeelhouders laten weten dat de installatie niet voldoet en de storingen ongewenst zijn. De omgeving en de bestuurders zijn het meer dan zat. “Wij gaan ervan uit dat de aandeelhouders een wijs besluit nemen in het belang van de omgeving en niet alleen naar de financiën kijken, aldus Fenna Feenstra. De provinciale SP fractie heeft de Tweede Kamer fractie gevraagd voor een bemonsteringsplicht te pleiten. ​

Stel: je bent agent en je spreekt een automobilist aan die elke dag 80 km per uur rijdt in een woonwijk waar je 50 km per uur mag rijden. En je krijgt het volgende antwoord: "Maar agent, ik mag binnen de wet opereren. De maximale snelheid in Nederland is 130 km per uur, ik heb deze snelheid gemeten met een touw en een keukenklok en ik meet dan een onnauwkeurigheid van 40 km per uur. Omdat ik de toegestane snelheid mag corrigeren met die onnauwkeurigheid mag ik hier toch 90 km per uur rijden? En ik rijd maar 80 km per uur!"

Dit is hoe de afvaloven REC in Harlingen omgaat met emissies. In de vergunning staat dat er gemiddeld maar 5 mg/Nm3 zoutzuur uit de oven mag komen. De afvaloven stoot echter 8 mg/NM3 uit omdat ze naar eigen zeggen 4 mg/Nm3 mogen corrigeren. Die 4 mg is gebaseerd op een hoekje in de wet waarin ergens een maximum waarde staat en ook ergens een maximum percentage. Door die te combineren komt de afvaloven op een correctiemarge van 4 mg. Bijna twee keer zo hoog als de norm! 

Zo is de wet niet bedoeld, zeggen provincie Fryslân en de Europese Commissie in diverse brieven. Deze praktijk is ongewenst omdat er bewust meer giftige stoffen worden uitgestoten en er inmiddels veel nauwkeuriger gemeten kan worden. Als antwoord op SP Tweede Kamervragen schrijft de minister dat ze het daarmee eens is. De uitleg van de wet is verkeerd. Rijkswaterstaat en de afvalovenindustrie hebben daarop een voorstel gedaan voor een betere methode om correctiewaarden te bepalen. Deze nieuwe norm is veel nauwkeuriger, de meetcorrectie is zelfs kleiner dan 1 mg.

De Statenfracties SP, GL en PvdA hebben in Fryslân middels een motie gevraagd om te handhaven op de nieuwe norm. Fenna Feenstra (SP): “Andere afvalverbranders hebben niet eens de meetcorrectie nodig, die stoten uit zichzelf al veel minder zoutzuur uit. Ver boven de wettelijke norm uitstoten, zoals de REC doet, vraagt om handhaving.” De motie is unaniem aangenomen door Provinciale Staten van Fryslân. De afvaloven in Harlingen mag nu niet meer bewust boven de vergunde norm vervuilen. Een succesvolle samenwerking van Stichting Afvaloven Nee, de SP Tweede Kamerfractie en de SP Statenfractie Fryslân. Een overwinning op vervuilende industrie.

De bijdrage aan het debat van Fenna is hier te zien: https://youtu.be/76H0ECE1SDw

In de Statenvergadering van 31 oktober 2018 gaan drie partijen (GrienLinks, SP en PvdA) gezamenlijk een motie indienen om het college te vragen streng te handhaven bij de afvalverbrander (de REC) in Harlingen. Deze stoot te veel zoutzuur (HCL) uit en zit daarmee ver boven de wettelijke norm. Dat heeft de afvalverbrander tot nu toe kunnen doen omdat – volgens de REC – de Nederlandse wet nog zo te interpreteren valt, dat er een vaste correctie op de meetwaardes van de uitstoot toegepast mag worden. In juli 2018 heeft het ‘Platform Kwaliteit Luchtmetingen’ daarom laten berekenen welke de juiste meetmethode is, zodat er niet meer verkeerd geïnterpreteerd kan worden. Met de motie vragen de drie partijen dringend om toepassing van die correcte meetmethode. Opvallend feit: andere afvalverbranders (ARN Nijmegen, Zavin Dordrecht, HVC Dordrecht, AVR Rotterdam) halen de norm voor zoutzuur zelfs zonder meetcorrectie.

Jan Atze Nicolai (GrienLinks): “Sinds de onderhoudsbeurt in april zijn er al vijf storingen in de REC geweest. In februari 2016 (!) vroegen de Staten met een grote meerderheid in de ‘APK-motie’ om een schone afvalverbrander met een adequate vergunning. Dat is nog steeds niet het geval, stellen we vast. Niet alleen levert deze uitstoot ongewenste milieubelasting op, het levert ook overlast op voor omwonenden, dus blijven de Harlingers terecht boos.” Fenna Feenstra (SP): “Andere afvalverbranders hebben niet eens de meetcorrectie nodig, die stoten vanzelf al veel minder zoutzuur uit. Ver boven de wettelijke norm uitstoten, zoals de REC doet, vraagt om handhaving.” Riek van de Vlugt (PvdA): “De REC moet blijven investeren op het gebied van veiligheid en milieu. De verantwoordelijkheid voor de uitstoot van de REC ligt bij Omrin. We willen niet een REC die zich op zo goedkoop mogelijke wijze en met behulp van trucjes houdt aan de minimale eisen. Er moet actie worden ondernomen.”

Gewenste meetmethode In het Platform Kwaliteit Luchtmetingen is ook de afvalverbranderbranche vertegenwoordigd. Rijkswaterstaat heeft (voor dit Platform) dit memo opgesteld na uitspraken van de Europese Commissie en de Staatssecretaris. De Europese Commissie heeft in haar antwoord op een klacht van Stichting Afvaloven Nee over deze vaste meetwaardecorrectie aangegeven dat dit absoluut onwenselijk is. Ook de Staatssecretaris heeft zich – in antwoorden op vragen van de SP uit de Tweede Kamer hierover – uitgesproken over de onwenselijkheid van het toepassen van de vaste meetcorrectie.

Zoutzuur, corrosie en storingen De uitstoot van zoutzuur (HCL) is een groot probleem bij de afvalverbrander in Harlingen. Die zorgt niet alleen voor meer milieubelasting dan toegestaan, maar ook voor corrosie in de leidingen. Diverse storingen in de afgelopen jaren waren het gevolg. Die storingen hebben ook weer geleid tot meer uitstoot van stoffen dan gewenst, zoals zoutzuurdampen, stof- en dioxineuitstoot. Helaas is de mate van dioxine-uitstoot niet na te gaan, omdat de directie van Omrin de metingen naar dioxine-uitstoot in december 2017 heeft stopgezet. Er is grote onvrede in Harlingen. Ook de gemeenteraad in Harlingen heeft zich in september en oktober 2018 unaniem uitgesproken voor een harde aanpak van de afvalverbrander.

Verantwoordelijkheid en Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) Nederland heeft het verdrag van Stockholm getekend voor het minimaliseren van de uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen (zoals dioxines en PCB’s). Alleen al op grond van die minimalisatieverplichting is de REC verplicht om het zo goed mogelijk te doen. Zeker als bedrijf dat in handen is van de overheid, namelijk alle gemeenten in Fryslân (behalve Smallingerland). Maar de directie van de REC doet verre van dat. De Statenfracties van GrienLinks, SP en PvdA vinden het de hoogste tijd voor een harde aanpak. Niet voor niets heet het in de Europese Richtlijnen dat een bedrijf gebruik moet maken van de ‘Best Beschikbare Technieken’.