Het is verleidelijk om, bij de aanzet tot een begroting waarin weer grote bedragen bezuinigd moeten worden, te vervallen in het willen schuiven met een ton hier en een ton daar. We zijn daarbij op het punt gekomen waar het kiezen is tussen kwaden. Voor ons is dat een belangrijk signaal: grijp de Zomernota aan om de grote lijnen uit te zetten. Om de toekomst van de stad te bepalen.
Vorige stadsbesturen
Als we denken aan het gemeentebestuur aan het begin van de 20ste eeuw, de tijd van Edo Bergsma, dan denkt iedereen aan de bouw van de singels en de aanliggende arbeiderswijken zoals Pathmos en ‘t Getfert. De wijken en wegen die Enschede zo tot Enschede maken.
Als we aan de vroege jaren ‘60 denken, de tijd van burgemeester Wim Thomassen, is die tijd onlosmakelijk verbonden aan het lef, inzicht een doorzettingsvermogen van die bestuurders om te vechten de komst van de universiteit (toen nog technische hogeschool).
En als we denken aan de bestuurders van 10-20 jaar geleden, dan denkt iedereen direct aan de fysieke transformatie van de binnenstad: van de Alphatoren, via het Van Heekplein en het Wilminkplein tot het Stadskantoor.
Op de winkel passen
Als over 10, 20 jaar naar deze raad gekeken wordt, waar worden wij dan aan herinnerd? Zijn wij een wat onzichtbare generatie die op de winkel paste en met tonnen schoof, of zijn wij het die aan de basis stonden van het aanpakken van het grootste probleem van deze tijd: de twee snelheden waarmee deze stad naar de toekomst beweegt.
Met een deel van de stad gaat het heel goed: het aantal banen is nog nooit zo hoog geweest en de binnenstad bloeit – in tegenstelling tot omliggende centra. De mensen met geld kunnen investeren in duurzaamheidsmaatregelen, om zo geen energiebelasting te hoeven betalen.
Maar aan de andere kant is er een veel te grote groep die het niet lukt om volledig mee te doen. Zo is het aantal mensen in de bijstand veel te hoog en nog steeds lijkt het volstrekt normaal: het van generatie op generatie doorgeven van werkloosheid en sociale problematiek.
Ja, Den Haag moet beseffen dat er meer geld deze kant op moet komen. En misschien moeten we ze dat komen vertellen door met een bus naar Den Haag te gaan. Maar dat ontslaat ons niet van de plicht om zelf ook stappen te zetten om een trendbreuk te realiseren. De sleutel ligt daarbij wat ons betreft bij duurzaamheid en kansengelijkheid.
Onderwijs
Een van de belangrijkste bouwstenen voor kansengelijkheid. Ooit is mij verteld dat we daar als gemeente niet over gaan. Maar niets is minder waar. Om te beginnen bij de huisvesting. Wij zijn heel blij met het opnieuw kunnen investeren in schoolgebouwen.
Aan school beginnen met een taalachterstand omdat, bijvoorbeeld, je ouders de taal zelf onvoldoende beheersen. Gelukkig proberen we daar wat aan te doen. Maar hoe gaat het dan verder? Om dat in beeld te krijgen en meer grip op te hebben, dienen we hierop een motie in.
Convenant duurzaamheid
Bij de Gemeenterekening is het door verschillende partijen aangestipt: Wettelijk moeten bedrijven maatregelen nemen, maar daar komt nog niet veel van terecht. Aan ons convenant doen momenteel exact nul bedrijven mee. Om daar versnelling te krijgen, dienen we een motie in.
Zero Emissie
Om de klimaatdoelen te halen en de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren, willen we een route hoe te komen tot een emissievrije binnenstadsdistributie. Hiervoor dienen we samen met de PvdA een motie in.
Klachtencommissaris
In de Zomernota wordt gesproken over een bezuiniging op de klachtencommissaris. Nog los van onmogelijkheden daarvan, lijkt het ons onverstandig om te bezuinigen op een instituut wat de gemeentelijke organisatie laat leren en waar mensen terecht kunnen als ze er met de gemeente niet uit kunnen. Daarom dienen we een motie in om dat voornemen terug te draaien.
Woonwagenstandplaatsen
De vraag naar plekken voor woonwagens zou niet anders moeten worden behandeld dan de vraag naar andere soorten woningen. Daarom roepen we, per motie, het college op dit ook gewoon op te pakken.
Trendbreuk
Zijn deze stappen genoeg om die trendbreuk die ik eerder noemde te realiseren? Nee. Het zijn stappen in de goede richting, maar er zal veel meer moeten gebeuren. Stappen die we niet zo 1-2-3 vangen in een Zomernota. Maar waar we nu wel de basis voor moeten leggen. We moeten met elkaar een brede discussie voeren, met als kern jeugd en gezin: Moeten we nog meer inzetten op de wijkteams die problemen vroeg kunnen signaleren? Moeten we ouders meer begeleiden bij het vinden van werk? Moeten we bijstandsgezinnen met kinderen in de middelbare schoolleeftijd financieel steunen zodat ze rond kunnen komen? Hoe voorkomen we nog meer dan nu vroegtijdig schooluitval? En hoe betalen we al deze maatregelen?
Als we echt het verschil willen gaan maken, zullen we bereid moeten zijn dingen te doen die misschien niet direct een taak zijn voor de gemeente, of dingen laten die we heel graag wel willen. Om dat in beeld te krijgen, dienen we ook hiervoor een motie in. We zijn het de stad verplicht om tenminste te proberen de kansenongelijkheid op te heffen.
Het bericht Zomernota 2019 verscheen eerst op Enschede.
