Poliflw

Hoe gaat Arnhem met de coronacrisis om? Op woensdag 15 april hield de Arnhemse raad een coronadebat om de maatregelen en effecten te bespreken. Hieronder de bijdrage van D66 fractievoorzitter Sabine Andeweg. Het debat is online (terug) te zien.

Spreektekst Sabine Andeweg bij Coronadebat, 15 april 2020. Gesproken tekst geldt.

Voorzitter,

Het zijn onwerkelijke tijden. Het stof van de quarantainemaatregelen begint langzaam neer te dalen in de stad. De stad zet zich schrap voor wat er nog komen gaat en de regels worden over het algemeen goed nageleefd. Er wordt keihard gewerkt, door veel Arnhemmers maar ik wil een speciaal compliment maken aan al die mensen in de zorg, het onderwijs, kinderopvang, de hulpdiensten, schoonmakers en al die jongens en meisjes in de supermarkt. Zij houden onze samenleving draaiend. Daarnaast lees ik verdrietige artikelen en hoor ik machteloze gesprekken als het gaat over bijvoorbeeld de verpleeghuiszorg.

Goed dat we bijeen zijn. De democratie is geen luxeproduct. En we zien dat ook: In Hongarije, China en andere plekken nemen bestuurders op elementaire punten de rechtstaat over. In Nederland gaat dat gelukkig anders, maar ook hier is sprake van fysieke vrijheidsbeperking, het inzetten van steunmaatregelen en inbreuken op privacy. Dat kan uiteindelijk niet zonder politieke goedkeuring.

De gemeente Arnhem neemt haar verantwoordelijkheid in de coronacrisis: Er is noodopvang voor kinderen van ouders in cruciale beroepen, zo veel mogelijk op hun eigen school. Door de snelle actie van de gemeente t.a.v. TOZO (Tijdelijke Ondersteuning Zelfstandige Ondernemers) hebben mensen nu al geld ontvangen. Maar we lopen ook tegen knelpunten aan en daar hebben we de volgende vragen over.

Onderwijs

De gemeente is medeverantwoordelijk voor het tegengaan van onderwijsachterstanden. Daar heeft D66 Op 18 maart al meerdere vragen over gesteld. Het wordt ook steeds duidelijker dat die achterstanden er zullen zijn en D66 zou graag zien dat er geïntensiveerd wordt op de inzet van zomerscholen.

Initiatiefnemers van bestaande Arnhemse zomerscholen zien mogelijkheden hun aanbod flink uit te breiden. Helpt het college hen hierbij? Komt er financiering? Worden er locaties geregeld en wordt de samenwerking met het onderwijs en bijvoorbeeld ook de HAN en de Pabo hier optimaal voor benut? Mogen wij ervan uit gaan dat voor al die kinderen die dat nodig hebben er komende zomer een plek is op een van de zomerscholen?

Vorige week zijn er 430 laptops geleverd aan stichting Leergeld. En dat is mooi. Hebben nu alle kinderen een laptop en een internetverbinding om goed onderwijs op afstand te kunnen volgen?

Zorg

De zorgzone (vergunde straatprostitutie) is gesloten aangezien alle seksinrichtingen gesloten zijn. In de corona-raadsbrief staat:

“Voor straatprostituees met verslavingsproblematiek is extra aandacht, voor zover vergunninghouders wonen en/of in behandeling zijn bij Iris Zorg worden zij in de gaten gehouden. De politie controleert op illegaal tippelen.”

Er is een noodfonds voor sekswerkers opgezet, speciaal voor de sekswerkers die het nu het allerzwaarst hebben, zoals de straatwerkers. Dit loopt in andere steden. Nu is hier in Arnhem contact geweest met de GGD en Iris Zorg, maar zij willen eerst toestemming vragen aan de gemeente. Kan het college aangeven hoe we deze vrouwen op dit moment helpen en financieel ondersteunen?

Cultuur

Voorzitter, ook bij de culturele sector zien we knelpunten. De maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus hebben grote gevolgen voor de culturele en creatieve sector. Musea en theaters zijn gesloten en festivals geannuleerd. Zelfstandige kunstenaars en zzp’ers in de culturele sector verliezen hierdoor hun inkomen.

Zijn er culturele instellingen die hebben aangegeven reeds in de acute financiële problemen te zijn beland? Hoe gaan we om met kunstenaars in broedplaatsen? Blijven we de uitvoerders van cultuureducatie betalen? En helpt Rozet onze muziekleraren en andere professionals om cultuureducatie op afstand vorm te geven, zodat zij zo veel mogelijk door kunnen gaan? Veel ZZP’ers en kleine ondernemers hebben vragen of vallen tussen wal en schip zonder duidelijke branchevereniging om op terug te vallen. Wil het college overwegen om binnen de gemeente iemand aan te stellen die zzp’ers en kleine ondernemers kan steunen?

Voorzitter,

Het kabinet heeft aangegeven dat we ons klaar moeten maken voor een anderhalve meter samenleving. Bereiden we ons hierop voor als gemeente? Hoe staat het met plannen om onze openbare ruimte klaar te maken voor de anderhalvemetersamenleving? Welke fietspaden zijn er bijvoorbeeld te smal om voldoende afstand te houden bij inhalen en gaat het college daar maatregelen voor nemen?

Tot slot voorzitter nog een laatste vraag;

Welke zaken gaat de gemeente zelf anders of niet meer doen? Op welke punten gaan we uitgaven bevriezen, om de ruimte te krijgen om elders te doen wat nodig is?

Voorzitter,

Ik wil graag afsluiten met een compliment en een oproep. In filmpjes en berichten op sociale media roept de burgemeester Arnhemmers op om naar elkaar om te blijven kijken. Wij zien dat hij daarmee de Arnhemmers bereikt en verbindt. Ga daar mee door.

En wij delen de zorg voor die Arnhemmers die geen veilige thuissituatie hebben, door huislijk geweld of seksueel misbruik. Deze mensen hebben het extra moeilijk omdat er geen escape is. Het is belangrijk dat wij hier met elkaar alert op zijn en blijven.

Arnhem moet werken aan een ‘paarsgroene’ coalitie van GroenLinks, VVD, D66 en PvdA. Tot dit advies komt informateur Tom van der Lee na een uitvoerige, stapsgewijze analyse van de opvattingen van alle partijen in de Arnhemse raad. Hij presenteerde dit advies op maandag 9 april. GroenLinks heeft de drie partijen uitgenodigd voor een eerste gesprek. D66 heeft deze uitnodiging aanvaard.

Groen, progressief, liberaal en sociaal

Het advies van informateur Van der Lee komt overeen met één van de twee voorkeursopties die D66 in de gesprekken en in haar schriftelijke inbreng meegaf. “Deze combinatie doet in veel opzichten recht aan de uitslag en biedt uitzicht op een goede balans”, stelt Van der Lee in zijn rapport. “In deze vierpartijencombinatie zijn groene waarden stevig vertegenwoordigd. Dat geldt in menig opzicht ook voor progressieve waarden. Op liberale en sociale waarden is er sprake van een evenwicht.”

Om de tafel

GroenLinks heeft naar aanleiding van het advies van de informateur de overige drie partijen direct uitgenodigd de onderhandelingen te starten. Een eerste gesprek zal deze week plaatsvinden. D66 fractievoorzitter Sabine Andeweg: “We zijn blij met deze uitnodiging. De verkiezingsuitslag laat een groen-progressieve en een liberale koers zien. Die wordt hiermee gevolgd.” Komende week bespreken de betrokken partijen welke afspraken zij wenselijk achten in een coalitieakkoord en hoe het proces daar naartoe vorm kan worden gegeven. Andeweg: “Wij hebben er alle vertrouwen in dat we met deze vier partijen kunnen komen tot een goed stadsbestuur. Daarmee maken we Arnhem de komende jaren nog aantrekkelijker, leefbaarder en duurzamer.”

Op woensdag 28 februari bezocht Jan Terlouw Arnhem. In een volledig volgepakt Rozet sprak hij met de toegestroomde Arnhemmers over de noodzaak om ons nu, meer dan ooit, in te zetten voor een leefbare, duurzame stad. Rozet en D66 Arnhem kijken terug op een succesvolle bijeenkomst.

Bijna 300 Arnhemmers trotseerden de kou deze woensdagavond om Terlouw te horen spreken. De schrijver, natuurkundige en voormalig voorman van D66 geniet nieuwe populariteit sinds hij in 2016 in 8 minuten spreektijd bij De Wereld Draait Door heel Nederland mee nam in zijn betoog voor meer vertrouwen en een betere toekomst. Het ‘touwtje uit de brievenbus’ is sindsdien een nationaal begrip.

Een optimistisch Arnhem

Sabine Andeweg, lijsttrekker van D66 Arnhem, opende de avond met een terugblik op het werk van Terlouw. Als schrijver van kinderboeken inspireerde hij naast haarzelf al velen. De grote thema’s in zijn werk zijn ook nu nog enorm actueel. De noodzaak voor verduurzaming, voor vertrouwen in de samenleving en voor de toekomst van onze kinderen. Dit is ook de basis onder het D66-verkiezingsprogramma ‘Optimistisch Arnhem’.

Kansen voor iedereen

In zijn voordracht ging Terlouw uitgebreid in op zijn ideeën over duurzaamheid, de samenleving en de toekomst. Hij begon met een positieve boodschap: We leven in een veilige wereld, een rijke wereld en vooral kánsrijke wereld. De taak van de politiek is het verdelen van deze kansen voor iedereen. Het belang van integere politiek, dienend aan de burgers, het belang van het leren van staatsburgerschap en het belang van vertrouwen in een samenleving waren de rode draad in het verhaal.

Kritische noten

Kritiek schuwde Terlouw niet. Niet alleen de gemakkelijke kritiek op Amerika en Trump. Ook op doorgeschoten marktwerking. Op de staat van de democratie in Nederland. Op de eigen partij, het afschaffen van het referendum en de zogenaamde kroonjuwelen. De enige bestuurlijke vernieuwing waar hij waarde aan hecht is het districtenstelsel. Om de politiek dichter bij de mensen te brengen, en het Randstadbeleid te kunnen doorbreken.

Gesprek met de stad

Bij de ruimte voor vragen en discussie werd nader ingegaan op het districtenstelsel en vertegenwoordigende democratie, het recht om plichten te hebben en de uitsluiting van partijen met ongrondwettelijke standpunten. Na afloop bleven geïnspireerde bezoekers en kandidaat raadsleden van D66 nog lang napraten over hoe de boodschap van Terlouw door kan werken in de Arnhemse samenleving.

De avond is integraal uitgezonden op de facebookpagina van D66 Arnhem, en binnenkort terug te kijken op www.d66arnhem.nl/terlouw.