Poliflw

Bestuursovereenkomst

Er ligt een bestuursovereenkomst tussen Groningen en Ten Boer. We kunnen hier uitvoerig gaan stilstaan bij de totstandkoming van de inbreng van Haren. Ik zou het liever kort samenvatten: sommigen van u hebben zich ingezet om de Harense inbreng te waarborgen en een meerderheid van de gemeenteraad heeft daar niet aan willen meewerken omdat hun focus lag op een zelfstandig Haren en de ervaring hen had geleerd dat meewerken automatisch werd uitgelegd als instemming. Het lijkt mij dat wij over en weer respect moeten hebben voor elkaars opstelling. We hebben allen gedaan wat in onze ogen goed was en beide kanten was een goed democratisch recht. Wat er nu ligt is een basis, maar het kan alleen gezien worden als een document dat óók van Haren is als het door de gemeenteraad geaccordeerd is. En voor de zuiverheid – het zal in de tijd wel vanzelf zo uitpakken – kan er wat ons betreft pas sprake zijn van voorleggen aan de gemeenteraad na de uitspraak van de Eerste Kamer. Wat D66 betreft: wij willen ons constructief inzetten voor een goed bestuursakkoord. Nu gaan er wel allerlei opvattingen rond over wat er ligt: dat er een bestuursakkoord is, punt uit en als je wat gewild had dan had je vorig jaar maar mee moeten doen. Ook daar kunnen we lang over gaan kibbelen. Wij houden ons maar even aan de uitspraken van de burgemeesters van Ten Boer en Groningen, op de avond van het debat in de TK, 17 april, opgetekend door het Dagblad van het Noorden:

Volgens burgemeester Frank de Vries van de gemeente Tan Boer hoeven de inwoners van Haren niet bang te zijn dat Groningen dominant is in het fusieproces. ‘Dat willen we in Ten Boer ook niet. Er ligt een bestuursakkoord dat nader uitgewerkt moet worden.” Volgens De Vries is het bestuursakkoord niet in beton gegoten. “Je brengt in beeld wat belangrijk is. Dat staat op papier, maar vervolgens ga je daar uitgebreid met elkaar over praten”. “De punten die Haren nog wil inbrengen, moeten we zeer serieus nemen”, zegt Den Oudsten. Hij wil graag met het gemeentebestuur om tafel.

Ook vanochtend konden we in het Dagblad het een en ander over lezen van burgemeester De Vries. Hij benadrukt dat plattelandsgemeenten zelf stevig op de bok moeten zitten als het gaat om gebiedsgericht werken en om de belangen van hun inwoners en hun dorpse karakter te behartigen.

We realiseren ons maar al te goed dat – als de herindeling doorgaat – we tot 1 januari gelijkwaardige partners zijn en daarna niet meer. Dan is onze invloed nog maar 9%De De bestuursovereenkomst: daar staan waarschijnlijk wel de meeste onderwerpen in benoemd. Toch zien wij graag dat raadsfracties en (maatschappelijke) organisaties de gelegenheid krijgen een soort standpunten- en wensenlijst kan inleveren. Een soort position Paper, misschien wil de heer Sprenger dat even voor ons in goed Gronings vertalen?

1. Inbreng van allerlei kanten

Maar ook dan zijn het slechts intenties en na 1 januari is er geen gemeente Haren meer die ervoor kan zorgen dat die intenties uitgevoerd worden. Garanties zijn er niet. Burgemeester Den Oudsten heeft het treffend gezegd in de commissievergadering in Groningen februari 2017: “Niettemin, kijk, deze overeenkomst die is eigenlijk, die gaat ervan uit dat de stad Groningen is de dominante factor. Het beleid van de stad Groningen is de basis ook voor het beleid van de nieuwe gemeente en het is aan de nieuwe gemeente of dat beleid ook onverkort wordt voortgezet. Dat is niet aan ons, maar aan de nieuwe gemeente. We moeten ook iedere keer, het ligt op de loer, ik merkte het net ook al even in de debatjes dat we net doen alsof wij straks, zoals we hier zitten, ook een soort uitbreiding van het bestuursgebied krijgen. Dat is niet het geval, er komt straks een nieuwe raad met een nieuw college en die zullen straks moeten oordelen. En ook op dat punt is het denk ik goed om even in te gaan op het punt wat net al is gezegd: stel nou, als je, je legt het voor veertig jaar vast, hoe doe je dat dan? En wie zouwen de gemeente dan moeten houden daaraan? Mijn eenvoudige antwoord is dat de enige die de gemeente kan houden aan de afspraken is de gemeente zelf. En daarmee ziet u tegelijkertijd dat er soort keerzijde is aan het antwoord: als de gemeente dus vindt dat er moet worden afgeweken van de afspraken, dan kan de gemeente dat in beginsel natuurlijk altijd doen.”

2. Wij vinden dat we ons maximaal moeten inzetten om meer waarborgen te krijgen.

Tenslotte blijft het feit van die sterk afnemende invloed. Ik haal nog maar een keer burgemeester De Vries aan: we moeten ons actief blijven inzetten voor het behoud van identiteit en het inbrengen van alles waar ze in de stad geen kaas van gegeten hebben. Maar hij doet dat nu met ambtenaren die overal inventariseren. Na 1 januari hebben we geen Harense ambtenaren meer, dan moeten we dat zelf organiseren. Waarschijnlijk kunnen dorpsverenigingen een belangrijke rol spelen, als zij dat willen, maar het lijkt ons wenselijk om te zorgen dat er een plan is.

3. Wij vinden dat er een goede infrastructuur moet komen waarlangs de inwoners soepel en laagdrempelig en toegankelijk invloed kunnen krijgen op het beleid in hun omgeving.

Tijdens de raadsvergadering gisteren zijn, met instemming van de fractie van D66, twee voorstellen aangenomen, waarmee werd besloten minimale voorbereidingen te treffen voor een eventuele samenvoeging met Groningen en Ten Boer. Heeft D66 daarmee de handdoek in de ring gegooid en besloten de herindeling met de stad te gaan voorbereiden? Welnee! Het standpunt van D66 is ongewijzigd: Haren kan en wil zelfstandig blijven. Maar oogkleppen kennen wij niet en wie naar de realiteit kijkt, moet twee zaken onderkennen: er bestaat een kans dat die herindeling toch doorgaat en in dat geval is de tijd die resteert na de uitspraak van het Parlement te krap op het gebied van ICT. Daarnaast wil de fractie van D66 de medewerkers van de gemeente Haren niet dwarsbomen in hun verzoek om informatie en advies teneinde goed beslagen ten ijs te komen bij onderhandelingen, waartoe zij wettelijk geheel gelegitimeerd zijn. In de motie van 27 november 2017 heeft D66, samen met GVH en CDA het college gevraagd de zogenaamde ‘kritische tijdpaden’ te onderzoeken en indien het college van mening zou zijn van de noodzaak iets te doen, de gemeenteraad daarvan te overtuigen middels een voorstel. Die voorstellen lagen nu voor. Dit heeft niets te maken met een tweesporenbeleid, een term die door sommigen weer uit de kast wordt gehaald.

ICT: Het is de fractie van D66 duidelijk geworden dat op dit terrein voorbereidingen op het gebied van met name de BRP (Basisregistratie Personen) noodzakelijk zijn, willen de inwoners van Haren de waarborg hebben dat aangifte van geboorte, overlijden, aanvragen van paspoorten enzovoort na 1 januari 2019 gewaarborgd zijn. De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens heeft daarvoor een stappenplan met een tijdpad van minimaal zeven maanden. Deze dienst zal ook toezien op naleving hiervan.

P&O: De medewerkers van de gemeente Haren verkeren al geruime tijd in onzekerheid over hun toekomst en zij willen zich oriënteren op hun mogelijkheden bij een eventuele herindeling. De ondernemingsraad heeft een aantal wettelijke bevoegdheden en is vrij om met vakbonden en andere ondernemingsraden overleg te voeren. Om goed te kunnen overleggen en onderhandelen is informatie nodig over bv arbeidsvoorwaarden en advies van Harense medewerkers P&O. Dit laatste wordt gelegitimeerd door het voorstel dat gisteren op de agenda stond. D66 had veel kritische kanttekeningen bij dit voorstel. Het was voorzien van een bijlage waaruit duidelijk werd dat Groningen helemaal niet van plan is om alle vacatures open te stellen voor de medewerkers van Haren, zoals hoort bij een reguliere samenvoeging. In de bijlage staat dat de organisatiestructuur van Groningen leidend is en dat alle medewerkers van Groningen hun baan houden. Daarbij wordt een truc toegepast: alle medewerkers van Groningen krijgen hun ontslag en hun benoeming geregeld in één en dezelfde brief. De medewerkers van Haren worden met een ‘plaatsingsplan’ bediend. Dit alles zou ook nog zo snel mogelijk moeten worden vastgelegd in een sociaal statuut dat het college van Haren moet ondertekenen. Het heeft er alles van weg dat Groningen probeert nog voor de behandeling in de Tweede Kamer een getekende overeenkomst te kunnen overleggen waarmee de TK alsnog een lichte samenvoeging mogelijk kan maken. Want overeenstemming over de (ongelijk) rechtsgevolgen van het personeel is een voorwaarde voor een lichte samenvoeging. In de commissievergadering had D66 al duidelijk gemaakt dat de fractie niet met voorstel zou instemmen als daar niet expliciet in staat dat het college zo’n sociaal statuut niet zou ondertekenen voordat én de Tweede Kamer én de Eerste Kamer een besluit hebben genomen. Gisteren is er met een amendement voor gezorgd dat er alleen voorbereidingen voor een reguliere herindeling kunnen worden getroffen. Uiteindelijk is het voorstel aangenomen en daarin is bepaald dat het personeel van de gemeente Haren overleg kan beginnen met Groningen en Ten Boer en voorbereidingen kan starten in het kader van een eventuele reguliere herindeling.

Voor het overige blijft D66 zich verzetten tegen een mogelijke samenvoeging met Groningen. Maar de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor inwoners en personeel is daaraan niet ondergeschikt.