Poliflw

Zet in op meer en betere hulp aan gezinnen, om te voorkomen dat kinderen uit huis geplaatst worden. Die oproep van GroenLinks en VVD aan het kabinet, krijgt steun van de hele Tweede Kamer.

Sinds de decentralisatie in de jeugdzorg is het aantal uithuisplaatsingen van jongeren in Nederland hoog. In 2019 woonden 46.000 kinderen kortere of langere tijd niet thuis. Dat is veel in vergelijking met andere Europese landen.

Uithuisplaatsing is een maatregel van kinderbescherming en is soms gedwongen en andere keren vrijwillig. Een kind kan uit huis worden geplaatst om verschillende redenen. Bijvoorbeeld als het wordt verwaarloosd of mishandeld of als de opvoeding voor de ouders te zwaar is, bij gedragsproblemen of problemen van of tussen de ouders. Kinderen worden opgevangen bij familie, pleeggezinnen of in instellingen.

“Uithuisplaatsing van een kind is altijd een traumatische gebeurtenis. Zowel voor de ouders als voor de kinderen. Daarom is het belangrijk dat we er alles aan doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen en hieraan meer prioriteit geven. Bijvoorbeeld met meer inzet op ambulante en gezinsgerichte hulp”, zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

De voltallige Tweede Kamer staat achter de oproep van VVD en GroenLinks aan het kabinet om met jeugdhulporganisaties en deskundigen een plan van aanpak te maken met heldere doelen en streefcijfers. Daarin komt te staan hoe het aantal uithuisplaatsingen te verminderen en meer gezinsgerichte hulp in te zetten.

Westerveld: “Zo werken we samen en doelgericht aan betere ondersteuning van kinderen en ouders die hard hulp nodig hebben. Hulp die past bij de situatie en gericht is op het belang van kinderen, zodat ze veilig en in de best mogelijke omstandigheden kunnen opgroeien.”

De ervaringen die zijn opgedaan met afstandsonderwijs tijdens de corona-crisis, worden ingezet voor de aanpak van langdurig thuiszittende leerlingen. Een Kamermeerderheid steunt het voorstel van GroenLinks hiervoor.

"Thuiszitters" zijn kinderen en jongeren die zonder onderwijs thuis zitten. Het lukt hen niet om mee te doen aan regulier of speciaal onderwijs, bijvoorbeeld vanwege psychische - of gedragsproblemen of om andere redenen. Ondanks alle inspanningen blijft het aantal thuiszitters stijgen. Bijna 5.000 leerlingen zijn vorig jaar meer dan drie maanden niet naar school geweest.

“Alle kinderen hebben recht op onderwijs. Deze kinderen en hun ouders hebben maatwerk nodig”, zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

De Kamer wil nu de ervaringen van de afgelopen periode gebruiken om maatwerk mogelijk te maken.

“Hoewel de tijd waar we inzitten naar is, hebben we enorm mooie voorbeelden gezien van wat er mogelijk is”, aldus Westerveld. “Elk kind dat kan worden geholpen met afstandsonderwijs is er één.”

Westerveld prees in het onderwijsdebat in de inzet van personeel in alle onderwijsinstellingen.

“Iedereen heeft keihard gewerkt om onderwijs en opvang zo goed als mogelijk door te laten gaan. In deze onvoorspelbare tijd, met alle onzekerheid die erbij komt kijken, en soms met gebrekkige ondersteuning. Dit schept enorm veel vertrouwen, ook in de tijd die we met elkaar tegemoet gaan.”

D66, VVD, PvdA, SP en PvDD hebben het voorstel van GroenLinks mede ondertekend. De stemming is 6 mei.  

Pak de wachtlijsten en de bureaucratie aan, organiseer één landelijke helpdesk voor mensen die vastgelopen zijn in het systeem, en creëer goede behandelplekken voor mensen met complexe psychische problemen. Dat zijn de hoofdpunten uit het Manifest van Lijm de Zorg. GroenLinks ondersteunt dit initiatief van harte.

Vandaag – Blue Monday – lanceert Lijm de Zorg het manifest, geschreven door hulpverleners en mensen die zelf hulpverlening ontvangen of op een wachtlijst staan.

Naast GroenLinks krijgt het initiatief steun van VVD, vakbonden FNV en CNV, de Nederlandse Politiebond, het JeugdWelzijnsberaad en ExpEx. Psychiaters Damiaan Denys, Remke van Staveren en Jim van Os hebben het manifest ook ondertekend. Bekende personen met persoonlijke ervaring in deze zorgsector hebben zich aangesloten: zoals Aafke Romeijn, Marijke Groot en Jason Bhugwandass. GroenLinks en de VVD omarmen dit initiatief van onderop.

Lijm de Zorg roept het kabinet op de volle verantwoordelijkheid te nemen om de zorg voor kwetsbare mensen goed te organiseren en de meest urgente problemen aan te pakken. De wachtlijsten en –tijden lopen op. In de GGZ wachten nu 90.000 mensen op psychische hulp. Het kabinet kan geen inzicht geven over de wachttijden in de Jeugdzorg, ondanks herhaaldelijke verzoeken van de Tweede Kamer.

“Zo kan het niet langer. Net zoals Hugo Borst met succes een brede coalitie wist te verzamelen om de problemen in de ouderenzorg te adresseren, zo presenteren wij vandaag ons manifest met veel bondgenoten om te knokken voor betere hulp voor psychisch kwetsbare jongeren en volwassenen,” aldus initiatiefnemer Louis de Mast. “In een welvarend en beschaafd land, moeten we deze groep fatsoenlijk kunnen opvangen.”

Het manifest wordt kracht bij gezet met een wacht-actie van schrijfster en ervaringsdeskundige Charlotte Bouwman. Ze heeft complexe psychische problemen en is suïcidaal als gevolg van trauma, maar krijgt geen behandelplek. Vanaf vandaag gaat zij wachten voor de deur van het ministerie van VWS in Den Haag.  

Ik wacht hier wel Bouwman: “Vorige maand kreeg ik te horen dat mijn behandeling voor complexe trauma’s, waar ik 2 jaar op heb gewacht, werd stopgezet. En nu kan ik weer een jaar wachten op passende hulp, dus dan wacht ik hier.”

GroenLinks Kamerleden Lisa Westerveld (Jeugdzorg) en Wim-Jan Renkema (GGZ): "Jongeren en volwassenen met psychische problemen zijn de dupe van het huidige zorgsysteem. Wachtlijsten, personeelstekorten en gebrek aan passende zorg leiden tot schrijnende en soms levensgevaarlijke situaties. Al jaren doen we voorstellen voor verbeteringen. Maar tot nu toe ontbrak het bij het kabinet aan urgentie."

Ook de VVD steunt de noodkreet van Lijm de Zorg. Tweede Kamerleden Martin Wörsdörfer (Jeugdzorg) en Kelly Regterschot (GGZ): “We hebben te veel verhalen gehoord uit de praktijk van wanhopige mensen, die van het kastje naar de muur worden gestuurd en nergens gehoor vinden bij urgente problemen. Van hulpverleners die bezwijken onder de administratieve ellende. Wij nemen dit initiatief van onderop heel serieus en pleiten voor daden van dit kabinet in plaats van woorden.”

Vrouwen die hulp zoeken bij ongewenste zwangerschap moeten er op kunnen rekenen dat de organisatie waar ze aankloppen geen eigen agenda heeft. Dat geldt helemaal voor organisaties die subsidie krijgen van de overheid. De aan de Verenging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK) gekoppelde stichting Siriz kan daarom niet meer in aanmerking komen voor subsidie, vindt GroenLinks.

GroenLinks en de PvdA maken al enige tijd een punt van de onafhankelijke keuzehulp. Uit een rondgang van actualiteitenrubriek EenVandaag blijkt dat nu ook coalitiepartijen VVD en D66 zich achter deze heldere lijn scharen.

Een goede zaak, vindt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet: ‘Vrouwen zijn heel goed in staat om zelfstandig een keuze te maken over het al dan niet afbreken van een ongewenste zwangerschap. Komen zij er niet uit, dan hebben ze bij twijfel recht op onafhankelijke keuzehulp. De overwegingen van de vrouw moeten bij die gesprekken leidend zijn. Niet de ideologische overtuiging van de organisatie waar zij te rade gaat.’

Siriz wordt deels wordt gefinancierd door de VBOK. Deze organisatie ontvangt nu anderhalf miljoen euro overheidssubsidie voor keuzehulp bij abortus, maar ontvangt daarnaast jaarlijks 700 duizend euro van de conservatief christelijke lobbyclub. ‘Bizar’, oordeelt Ellemeet. ‘VBOK brengt willens en wetens foutieve informatie over de gevolgen van abortus naar buiten. VBOK staat te demonstreren bij abortusklinieken waar vrouwen langskomen die een moeilijke beslissing hebben gemaakt. Datzelfde VBOK houdt een keuzehulporganisatie in de lucht. En daar geven wij dan ook nog subsidie aan? We moeten er meteen mee ophouden.’

Voor een verbod op Siriz voelt Ellemeet niets. ‘Binnen hun niche kunnen ze allicht iets voor vrouwen betekenen. Als ze eerlijk zijn over hun agenda zeg ik: daar gaan we niet over. Waar wij wel over gaan zijn de voorwaarden die worden gesteld voor subsidieprogramma’s bij keuzehulp. Staatssecretaris Blokhuis wil dat de organisaties die actief zijn op dit terrein – waaronder dus ook Siriz – de kaders met elkaar afspreken. GroenLinks wil dat de politiek de grenzen stelt en moet eisen dat keuzehulp mensen objectief naar een besluit begeleidt. Een club die een pro-life agenda heeft is daartoe niet in staat en kan dus geen geld van het rijk krijgen.

De anderhalf miljoen euro die nu op de begroting van het ministerie voor Volksgezondheid staat ingeboekt voor keuzehulp bij onbedoelde zwangerschap moet worden overgeheveld naar een organisatie die handelt zonder ideëel uitgangspunt. Daarnaast heeft het departement voor de komende jaren in totaal 53 miljoen euro vrijgespeeld voor hulp bij ongewenste zwangerschap. Ellemeet: ‘Ook daarvoor geldt wat ons betreft dat die middelen alleen kunnen worden ingezet via organisaties die vrouwen willen helpen. Niet om de anti-abortuslobby te legitimeren.’

In Nederland neemt het taboe op abortus de laatste jaren door lobbywerk van clubs als VBOK toe. Samen met de PvdA staat GroenLinks pal voor deze verworvenheid. Ellemeet: ‘De strijdkreet ‘baas in eigen buik’ is verbluffend actueel. Naast het debat over de keuzehulp heb ik samen met Lilianne Ploumen (PvdA) een initiatiefwet ingediend die regelt dat huisartsen een abortuspil kunnen voorschrijven. Abortusklinieken bevinden zich niet voor iedere vrouw naast de deur. Bovendien is het een beslissing die je ook met je eigen vertrouwde huisarts moet kunnen nemen.’