Geachte voorzitter,
D66, PvdA, GBH, NCPN en Heiloo Lokaal willen met een gemeenschappelijke verklaring reageren op het door Heiloo2000, VVD en CDA ingediende akkoord met de titel “Met Elkaar”.
We hebben de afgelopen periode ons uiterste best gedaan om te komen tot een zo breed mogelijk gedragen bestuursprogramma. Een verdeling in de raad van tien zetels (coalitiepartijen) tegen negen zetels (oppositiepartijen) leidt – in de huidige bestuurscultuur- tot een verkrampte besluitvorming, waarbij echte interactie tussen partijen vaak niet mogelijk is. Dat gaat in ernstige mate ten koste van de kwaliteit van de besluitvorming, en dat is slecht voor Heiloo. Zeker als je bedenkt dat wij als oppositiepartijen, op 197 stemmen na, 50 % van de inwoners van Heiloo vertegenwoordigen.
Met het doel direct na de verkiezingen van 21 maart met de nieuwe gemeenteraad een nieuwe start te maken, en een goede samenwerking en een positieve bestuurscultuur op te bouwen, hebben D66 Heiloo, PvdA Heiloo, Gemeentebelangen Heiloo, Heiloo Lokaal en NCPN Heiloo de beoogde coalitiepartijen verschillende malen uitgenodigd voor een open dialoog om te komen tot een breed gedragen coalitieakkoord. Heiloo2000, VVD en het CDA hebben die uitnodiging steeds afgewezen.
De vijf partijen namens welke ik spreek hebben de beoogde coalitie al op 31 maart uitgenodigd voor een open dialoog. De voorgenomen coalitiepartijen hadden op dat moment nog geen initiatief genomen tot welk gesprek met de oppositiepartijen dan ook.
Onze uitnodiging is door de beoogde coalitie genegeerd. In plaats van op de uitnodiging in te gaan, kwamen de beoogde coalitiepartijen met het aanbod om op zaterdag 7 april met elke oppositiepartij apart te praten over een aantal door de coalitie aangegeven onderwerpen. We hebben die uitnodiging gezamenlijk gemotiveerd afgewezen. Die bilaterale vorm staat een open dialoog eerder in de weg dan dat het deze faciliteert.
Opnieuw hebben de vijf partijen via een open brief laten weten dat zij een open gesprek, met alle partijen tezamen en zonder voorwaarden vooraf wensen. Weer is de coalitie hier niet op ingegaan.
Uiteindelijk hebben de vijf partijen verzocht om een extra fractievoorzittersoverleg op 7 mei. Ook daar bleek geen opening te worden geboden tot een vorm van dialoog en hielden de coalitiepartijen vast aan hun voornemen om vandaag 14 mei het coalitie- akkoord aan de raad aan te bieden. Zij achten het voldoende dat de vijf andere partijen alleen vandaag, in de standaard twee termijnen hun inbreng op het akkoord kunnen brengen via een zienswijze.
Het moge duidelijk zijn dat het reageren in twee termijnen in een standaard raadsvergadering niet de open dialoog is waarin partijen over en weer standpunten kunnen uitwisselen en vrijuit zonder tijdsbeperkingen kunnen spreken om tot een gezamenlijke aanpak te komen, waarin de wensen en belangen van alle partijen tot hun recht komen en geïntegreerd zijn.
Het moge ook duidelijk zijn dat een zo’n belangrijk akkoord, dat de koers uitzet voor de komende vier jaar, niet op deze wijze tot stand kan komen. Tenminste niet als het op brede steun wil rekenen.
D66, PvdA, GBH, NCPN en Heiloo Lokaal voelen zich, kortom, niet betrokken en niet gehoord door deze gang van zaken. Het is de keuze van Heiloo2000, VVD en het CDA om met de meest krappe meerderheid mogelijk en het kleinste mandaat van de kiezer ooit in Heiloo, het beleid van de afgelopen vier jaar voort te voortzetten. Het verschil tussen meerderheid en minderheid bedraagt slechts 197 stemmen, nog geen 100 kiezers hebben de doorslag gegeven.
We kunnen, na al onze inspanningen om het proces te veranderen, niet anders dan constateren dat we in Heiloo erg achterlopen op de ontwikkelingen elders, waar veel partijen er wél in slagen er gemeenschappelijk uit te komen[1].
Zoals aangegeven is dit een gemeenschappelijke verklaring en geen zienswijze. Desalniettemin noemen wij hierbij een aantal punten waaraan het coalitieakkoord volgens ons minimaal zou moeten voldoen en wij verzoeken de beoogde coalitie het akkoord op deze punten aan te passen dan wel te concretiseren:
De Toekomstvisie 2030 is bij raadsbesluit dd. 7 oktober 2013 richtinggevend; de beoogde coalitie kan hier niet eenzijdig van afwijken en het akkoord moet hiermee in lijn te worden gebracht.
Het akkoord moet zijn gebaseerd op de lokale demografische ontwikkelingen; zowel t.a.v. woningbouw (handhaven 40-30-30) en voorzieningen als infrastructuur.
Het akkoord dient in het teken te staan van duurzaamheid (beleidsplan duurzaamheid).
Het groene, dorpse karakter van Heiloo in een landelijke omgeving dient behouden te blijven (herstel van de kaalslag en vergrassing).
In het akkoord moeten de financiële risico’s (grote projecten, renterisico, BUCH etc.) duidelijk aangegeven zijn.
Het akkoord moet financieel haalbaar zijn en dit moet bevestigd zijn door de controller.
Het akkoord dient controleerbaar te zijn (Smart doelstellingen, evaluatiemomenten).
De inwoners van Heiloo verdienen een goed bestuur, dat op een constructieve manier samenwerkt met álle partijen in de raad, om tot breed gedragen besluitvorming te komen. Wij – D66 Heiloo, PvdA Heiloo, Gemeentebelangen Heiloo, Heiloo Lokaal en NCPN Heiloo – vertegenwoordigen op een haar na de helft, om precies te zijn 49,2 % van het aantal kiezers bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen. Wij willen dat VVD, Heiloo2000 en het CDA de belangen en wensen van onze partijen en daarmee de helft van de inwoners van Heiloo serieus nemen. Van onze kant blijft de hand uitgestoken om tot een goede samenwerking en een positieve bestuurscultuur in de komende vier jaar te komen.
[1] Op vrijdag 11 mei jl. publiceerde Trouw op de voorpagina haar onderzoek naar de huidige collegevorming in de 335 Nederlandse gemeenten. Daaruit blijkt dat – en ik citeer – “het coalitieakkoord “oude stijl”, waarbij de winnende partijen een meerderheid zoeken en een programma opstellen, bijna nergens meer voorkomt.” Het andere uiterste juist wel: de hele raad wordt het eens over een programma en zoekt daar gezamenlijk wethouders bij, die het raad brede programma uitvoeren. Deze nieuwe stijl van besturen uit zich op vele manieren. Zo worden gezamenlijk afspraken gemaakt over hoe men in de raad met elkaar om wil gaan, over het indienen van onderwerpen voor het akkoord, over de vorming en de bezetting van het college, de wijze waarop het beleid tot stand komt, het actief betrekken van burgers en maatschappelijke instellingen bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid etc. etc. “De termen coalitie en oppositie lijken niet meer bij deze tijd te passen”, aldus mevr. de Vries, lid van de Raad van Openbaar Bestuur, die gemeenten begin dit jaar adviseerde over nieuwe vormen van besturen.
Het bericht Gemeenschappelijke verklaring niet-collegepartijen verscheen eerst op PvdA Heiloo.
